How to speak so that people want to listen | Julian Treasure | TED

Translator: Hrachya Kocharyan Reviewer: Kristine Sargsyan

The human voice:

Մարդկային ձայն.

It's the instrument we all play.

Այն գործիք է, որով մենք <<խաղում>> ենք:

Այն հավանաբար ամենահզոր ձայնն է աշխարհում:

It's the most powerful sound in the world, probably.

Այն միակն է, որ կարող է պատերազմ սկսել

It's the only one that can start a war or say "I love you."

կամ ասել <<Ես քեզ սիրում եմ>>:

And yet many people have the experience

Բայց շատ մարդիկ առնչվում են այն դեպքի հետ,

that when they speak, people don't listen to them.

երբ իրենց խոսքին չեն ունկնդրում:

And why is that?

Ինչու՞ է այդպես

How can we speak powerfully to make change in the world?

Ինչպե՞ս կարող ենք մենք այնքան զորեղ խոսել,

որպեսզի փոխենք աշխարհը։

What I'd like to suggest,

Իմ առաջարկը հետևյալն է: Կան մի շարք

there are a number of habits that we need to move away from.

սովորություններ, որոնցից պետք է հրաժարվել:

Այստեղ ես առանձնացրել եմ

I've assembled for your pleasure here seven deadly sins of speaking.

խոսքի յոթ մահացու մեղքերը:

I'm not pretending this is an exhaustive list,

Ես չեմ համարում այս ցանկն ամբողջական,

but these seven, I think, are pretty large habits that we can all fall into.

բայց այս յոթը, իմ կարծիքով, բավականին տարածված

սովորություններ են, որոնց մենք բոլորս հակված ենք:

First, gossip.

Առաջին, բամբասանքը`

Speaking ill of somebody who's not present.

չարախոսել բացակա անձի մասին:

Not a nice habit, and we know perfectly well

Գեղեցիկ սովորություն չէ, և բոլորս լավ գիտենք,

the person gossiping, five minutes later, will be gossiping about us.

որ բամբասող անձը հինգ րոպե անց

կբամբասի մեր մասին:

Second, judging.

Երկրորդ, դատողականությունը:

We know people who are like this in conversation,

Մենք ճանաչում ենք նման խոսակցական ոճով մարդկանց,

and it's very hard to listen to somebody

և շատ բարդ է լսել ինչ-որ մեկին,

if you know that you're being judged and found wanting at the same time.

եթե դուք գիտեք, որ ձեզ դատում են:

Դժվար թե նման ցանկություն ունենաք:

Third, negativity.

Երրորդ, բացասականությունը:

Դուք ենթակա եք դրան:

You can fall into this.

My mother, in the last years of her life, became very negative,

Իմ մայրը, իր կյանքի վերջին տարիներին,

դարձել էր շատ, շատ բացասական, իսկ դա դժվար է լսել:

and it's hard to listen.

Ես հիշում եմ, մի օր ես նրան ասացի.

I remember one day, I said to her, "It's October 1 today,"

<<Այսօր հոկտեմբերի 1-ն է>>,

and she said, "I know, isn't it dreadful?"

և նա պատասխանեց. <<գիտեմ, միթե դա սոսկալի չէ՞>>

(Laughter)

(Ծիծաղ)

It's hard to listen when somebody's that negative.

Դժվար է ունկնդրել, երբ ինչ-որ մեկն այդքան բացասական է:

(Laughter)

And another form of negativity, complaining.

Եվ բացասականության այլ տեսակը, բողոքավորությունը:

Well, this is the national art of the U.K.

Դե, դա Միացյալ Թագավորության ազգային արվեստն է:

It's our national sport.

Դա մեր ազգային սպորտն է: Մենք բողոքում ենք եղանակից,

We complain about the weather, sport, about politics, about everything,

սպորտից, քաղաքականությունից, ամեն ինչից,

but actually, complaining is viral misery.

բայց իրականում բողոքավորությունը վիրուսային չարիք է:

It's not spreading sunshine and lightness in the world.

Այն արևի շող ու լուսավորություն չի տարածում:

Excuses.

Արդարացումներ: Մենք հանդիպել ենք նման մարդու:

We've all met this guy.

Maybe we've all been this guy.

Միգուցե մենք հենց այդ մարդն ենք:

Some people have a blamethrower.

Ոմանք սիրում են մեղքն իրենցից հեռացնել:

They just pass it on to everybody else

Նրանք ուղղակի մեղքն ուրիշի վրա են գցում

and don't take responsibility for their actions,

և պատասխանատվություն չեն վերցնում իրենց արարքների համար,

և, նորից, դժվար է լսել նմանատիպ մեկին:

and again, hard to listen to somebody who is being like that.

Penultimate, the sixth of the seven,

Նախավերջինը, յոթից վեցերորդը՝

embroidery, exaggeration.

չափազանցացնելը:

It demeans our language, actually, sometimes.

Դա երբեմն նվաստացնում է մեր խոսքը:

For example, if I see something that really is awesome,

Օրինակ, եթե ես տեսնում եմ ինչ-որ բան,

որը իսկապես հրաշալի է,

what do I call it?

ինչպե՞ս եմ ես դա անվանում:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

And then, of course, this exaggeration becomes lying,

Հետո այդ չափազանցությունը իհարկե վերածվում է ստի,

կրկին և կրկին ստի, իսկ մենք չենք ուզում լսել

and we don't want to listen to people we know are lying to us.

մեզ ստող մարդկանց:

And finally, dogmatism.

Եվ վերջապես, դոգմատիզմ,

The confusion of facts with opinions.

Փաստերի և կարծիքների միախառնումը:

When those two things get conflated,

Երբ այդ երկուսը միավորվում են,

you're listening into the wind.

դուք լսում եք դատարկ քամուն:

You know, somebody is bombarding you with their opinions as if they were true.

Գիտեք, ոմն մեկը գնդակոծում է ձեզ իր կարծիքով այնպես, կարծես այն ճշմարիտ է:

Դժվար է դա ունկնդրել:

It's difficult to listen to that.

So here they are, seven deadly sins of speaking.

Այսպիսով, սրանք են խոսքի 7 մահացու մեղքերը:

These are things I think we need to avoid.

Դրանցից, ես կարծում եմ, պետք է խուսափել:

But is there a positive way to think about this?

Բայց արդյոք կա այս մասին մտածելու դրական ուղի:

Yes, there is.

Այո, այն գոյություն ունի:

I'd like to suggest that there are four really powerful cornerstones, foundations,

Ես կուզեի առաջարկել չորս

իսկապես հզոր հիմնաքարեր, հիմունքներ,

that we can stand on if we want our speech

որոնց վրա մենք կարող ենք հիմնվել, եթե ուզում ենք մեր խոսքը

to be powerful and to make change in the world.

դարձնել ազդեցիկ և փոխել աշխարհը:

Բարեբախտաբար, նրանք բառ են կազմում:

Fortunately, these things spell a word.

The word is "hail," and it has a great definition as well.

Այդ բառն է <<ԱԻԱՍ>>, և այն հոյակապ սահմանում ունի:

I'm not talking about the stuff that falls from the sky

Ես չեմ խոսում երկնքից ընկնող երևույթի մասին,

որը հարվածում է ձեր գլխին:

and hits you on the head.

Ես խոսում եմ սահմանման մասին, որը

I'm talking about this definition,

ողջունում կամ ազդարարում է խանդավառությամբ,

to greet or acclaim enthusiastically,

ինչպես, իմ կարծիքով, մեր խոսքը կդիմավորվի,

which is how I think our words will be received

if we stand on these four things.

եթե մենք հետևենք այդ 4 բանին:

So what do they stand for?

Եվ այսպես, ինչի՞ն են հետևում նրանք

See if you can guess.

Տեսնենք, կարող եք դուք գուշակել:

Ա, իհարկե անկեղծությունն է,

The H, honesty, of course,

being true in what you say, being straight and clear.

լինել ճշմարիտ ձեր ասածում, լինել ուղիղ և հստակ:

The A is authenticity, just being yourself.

Ի - ինքնությունն է, պարզապես լինել ինչպես որ կաս:

A friend of mine described it as standing in your own truth,

Իմ ընկերը սա նկարագրել է որպես

հետևել ձեր սեփական ճշմարտությանը,

which I think is a lovely way to put it.

ինչը, իմ կարծիքով, ճիշտ ուղի է:

The I is integrity, being your word,

Ա - ամբողջականությունն է, ասել ձեր խոսքը,

actually doing what you say,

իրականում անելով այն, ինչ ասել եք

and being somebody people can trust.

և լինել այն մարդը, ում մարդիկ կարող են վստահել:

Եվ Ս-ն սերն է:

And the L is love.

I don't mean romantic love,

Ես նկատի չունեմ ռոմանտիկ սերը,

but I do mean wishing people well, for two reasons.

այլ մարդկանց բարին մաղթելը. երկու պատճառով:

First of all, I think absolute honesty may not be what we want.

Առաջին, ես կարծում եմ բացարձակ ազնվությունը

կարող է այն չլինել, ինչ մենք ուզում ենք:

I mean, my goodness, you look ugly this morning.

Նկատի ունեմ, տեր իմ, դուք տգեղ եք այս առավոտյան:

Perhaps that's not necessary.

Գուցե դա անհրաժեշտ չէ:

Tempered with love, of course, honesty is a great thing.

Իհարկե, սիրո հետ համակցված ազնվությունը մեծ բան է:

But also, if you're really wishing somebody well,

Բայց նաև, եթե դուք ինչ-որ մեկին բարիք եք կամենում,

it's very hard to judge them at the same time.

շատ բարդ է միևնույն ժամանակ դատել նրանց:

I'm not even sure you can do those two things simultaneously.

Ես նույնիսկ համոզված չեմ, որ դուք կարող եք անել այդ երկուսը

միաժամանակ:

So hail.

Եվ այսպես, ԱԻԱՍ:

Also, now that's what you say,

Նաև, այն ինչ դուք ասում եք,

and it's like the old song, it is what you say,

ինչպես հին երգում` այն ինչ դուք ասում եք,

it's also the way that you say it.

նաև ձևն է, թե ինչպես եք դուք դա ասում:

You have an amazing toolbox.

Դուք հրաշալի գործիք ունեք:

This instrument is incredible,

Այս գործիքն անհավատալի է,

and yet this is a toolbox that very few people have ever opened.

բայց նաև սա գործիք է, որը սակավաթիվ մարդիկ են երբեիցե բացել:

I'd like to have a little rummage in there with you now

Ես կուզեի մի քիչ փորփրել այստեղ

ձեր հետ և մի քանի գործիք դուրս հանել այնտեղից,

and just pull a few tools out

that you might like to take away and play with,

որոնք դուք կուզեիք տանել և խաղալ դրանց հետ,

ինչը կավելացնի ձեր խոսքի ուժը:

which will increase the power of your speaking.

Register, for example.

Օրինակ, ռեգիստրը:

Now, falsetto register may not be very useful most of the time,

Այսպես, ֆալսետի ռեգիստրը օգտակար չի լինի մշտապես,

but there's a register in between.

բայց կա ռեգիստր մեջտեղում:

I'm not going to get very technical about this

Ես շատ տեխնիկապես չեմ խոսի այս մասին

ձեզնից նրանց համար, ովքեր ձայնի մարզիչներ են:

for any of you who are voice coaches.

Դուք կարող եք, այնուամենայնիվ, գտնել ձեր ձայնը:

You can locate your voice, however.

So if I talk up here in my nose, you can hear the difference.

Այսպես, եթե ես իմ քթի մեջ խոսեմ, դուք կլսեք տարբերությունը:

Եթե ես խոսեմ կոկորդում,

If I go down here in my throat,

ինչպես հիմնականում խոսում են մեզնից շատերը:

which is where most of us speak from most of the time.

But if you want weight,

Բայց եթե դուք քաշ եք ուզում,

you need to go down here to the chest.

դուք պետք է ցած իջնեք դեպի կրծքավանդակ:

You hear the difference?

Դուք լսում ե՞ք տարբերությունը:

We vote for politicians with lower voices, it's true,

Մենք քվեարկում ենք ցածր ձայնով քաղաքական գործիչների օգտին, դա ճիշտ է,

because we associate depth with power

քանի որ մենք ասոցացնում ենք խորությունը ուժի հետ

and with authority.

և հեղինակության հետ:

That's register.

Դա ռեգիստրն է:

Then we have timbre.

Հետո, մենք տեմբր ունենք:

It's the way your voice feels.

Դա ձայնը զգալու ձևն է:

Again, the research shows

Նորից, ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ մենք նախընտրում ենք ձայներ,

that we prefer voices which are rich, smooth, warm,

որոնք հարուստ են, հարթ, ջերմ, ինչպես տաք շոկոլադը:

like hot chocolate.

Well if that's not you, that's not the end of the world,

Դե, եթե դուք այդպիսին չեք, դա աշխարհի վերջը չէ,

because you can train.

քանի որ դուք կարող եք մարզվել:

Go and get a voice coach.

Գնացեք և ձայնի մարզիչ գտեք:

And there are amazing things you can do

Կան հիասքանչ բաներ, որ դուք կարող եք անել

with breathing, with posture, and with exercises

շնչառության, կեցվածքի և վարժությունների միջոցով,

to improve the timbre of your voice.

որպեսզի բարելավեք ձեր ձայնի տեմբրը:

Then prosody. I love prosody.

Հետո շեշտադրումը: Ես սիրում եմ այն:

This is the sing-song, the meta-language

Սա սինգ-սոնգն է, մետա լեզուն է,

that we use in order to impart meaning.

որը մենք օգտագործում ենք իմաստն արտահայտելու համար:

It's root one for meaning in conversation.

Դա խոսակցության մեջ իմաստի առաջին արմատն է:

People who speak all on one note are really quite hard to listen to

Անընդհատ նույն տոնով խոսող մարդկանց

բավականին բարդ է լսել,

if they don't have any prosody at all.

եթե նրանք ընդհանրապես շեշտադրում չեն օգտագործում:

That's where the word "monotonic" comes from,

Այստեղից է առաջանում մոնոտոնիկ բառը,

or monotonous, monotone.

կամ միալար, մոնոտոն:

Also, we have repetitive prosody now coming in,

Նաև մենք ունենք այժմ առաջացող կրկնվող շեշտադրումը,

where every sentence ends as if it were a question

որտեղ ամեն նախադասություն ավարտվում է այնպես, ինչպես հարցականը,

when it's actually not a question, it's a statement?

երբ այն իրականում հարց չէ, այն պնդում է:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

And if you repeat that one,

Եվ եթե դուք կրկնում եք դա նորից և նորից,

it's actually restricting your ability to communicate through prosody,

այն իրականում սահմանափակում է ձեր հնարավորությունը

հաղորդակցվելու շեշտադրման միջոցով,

ինչը, ես կարծում եմ, ամոթ է:

which I think is a shame,

so let's try and break that habit.

Այնպես որ եկեք փորձենք ազատվել այդ սովորությունից:

Տեմպը: Ես կարող եմ շատ-շատ ոգևորվել,

Pace.

I can get very excited by saying something really quickly,

ասելով ինչ-որ բան շատ-շատ արագ,

կամ կարող եմ դանդաղել, որպեսզի ընդգծեմ,

or I can slow right down to emphasize,

and at the end of that, of course, is our old friend silence.

և վերջում, իհարկե, մեր հին ընկերն է.

լռությունը:

There's nothing wrong with a bit of silence in a talk, is there?

Ոչ մի սխալ չկա մի փոքր լռություն

խոսքի մեջ լինելիս, այնպես չէ?

We don't have to fill it with ums and ahs.

Մենք չպետք է լցնենք այն հմմմ-ներով և ըըըըը-ներով:

It can be very powerful.

Այն կարող է լինել շատ հզոր:

Of course, pitch often goes along with pace

Իհարկե, մատուցումը միշտ տեմպին զուգահեռ է լինում

to indicate arousal, but you can do it just with pitch.

զգացմունքներն արտահայտելիս, բայց դուք կարող եք դա անել միայն մատուցման միջոցով:

Where did you leave my keys?

Որտեղ ե՞ս դու թողել իմ բանալիները

(Higher pitch) Where did you leave my keys?

Որտեղ ե՞ս դու թողել իմ բանալիները

So, slightly different meaning in those two deliveries.

Այսպիսով` մի փոքր տարբեր իմաստներ

այս երկու մատուցումների մեջ:

And finally, volume.

Եվ վերջում` ձայնի ուժգնությունը:

(Loud) I can get really excited by using volume.

Ես կարող եմ բավականին ոգևորվել միայն ձայնի ուժգնությունը կիրառելով:

Sorry about that, if I startled anybody.

Կներեք, եթե ես վախեցրեցի ինչ-որ մեկին:

Or, I can have you really pay attention by getting very quiet.

Կամ, ես կարող եմ ստիպել ձեզ ուշադրություն դարձնել

խոսելով շատ ցածր:

Some people broadcast the whole time.

Որոշ մարդիկ <<հեռարձակում են>> անընդհատ:

Try not to do that.

Փորձեք այդպես չանել:

That's called sodcasting,

Դա կոչվում է <<սոդկասթինգ>>,

(Laughter)

Imposing your sound on people around you carelessly and inconsiderately.

տարածելով ձեր ձայնը շրջապատի մարդկանց վրա

հոգ չտանելով և անուշադիր ձևով: Գեղեցիկ չէ:

Not nice.

Իհարկե, այս ամենն առաջ է գալիս հիմնականում

Of course, where this all comes into play most of all

is when you've got something really important to do.

երբ դուք ինչ-որ շատ կարևոր բան ունեք անելու:

Դա կարող է լինել նման բեմում կանգնելը

It might be standing on a stage like this and giving a talk to people.

և մարդկանց հետ խոսելը:

It might be proposing marriage,

Դա կարող է լինել ամուսնության առաջարկ անելը,

asking for a raise, a wedding speech.

առաջխաղացում խնդրելը, հարսանեկան ելույթը:

Whatever it is, if it's really important,

Ինչ էլ լինի, եթե դա իրոք կարևոր է,

you owe it to yourself to look at this toolbox

դուք պարտավոր եք նայել այդ գործիքների մեջ

and the engine that it's going to work on,

և այն շարժիչին, որը պատրաստվում է սկսել աշխատել,

and no engine works well without being warmed up.

իսկ ոչ մի շարժիչ չի կարող աշխատել լավ առանց տաքացնելու:

Warm up your voice.

Տաքացրեք ձեր ձայնը:

Actually, let me show you how to do that.

Ի դեպ, թույլ տվեք ինձ ցույց տալ, թե ինչպես է դա արվում:

Would you all like to stand up for a moment?

Կարող ե՞ք ոտքի կանգնել մի պահ

I'm going to show you

Ես պատրաստվում եմ ցույց տալ ձեզ ձայնի տաքացման 6 վարժություններ:

the six vocal warm-up exercises that I do before every talk I ever do.

Ես դա անում եմ ամեն ելույթից առաջ:

Any time you're going to talk to anybody important, do these.

Ամեն անգամ, երբ դուք պատրաստվում եք կարևոր մադու հետ խոսել, կատարեք սրանք:

First, arms up, deep breath in,

Առաջին, ձեռքերը բարձրացրեք, խորը շունչ քաշեք,

and sigh out, ahhhhh, like that.

և արտաշնչեք, ահհհհհ, նմանատիպ:

One more time.

Մեկ անգամ ևս:

Ahhhh, very good.

Ահհհհ, շատ լավ է:

Now we're going to warm up our lips,

Այժմ մենք կտաքացնենք մեր շուրթերը,

and we're going to go Ba, Ba, Ba, Ba,

և մենք պատրաստվում ենք ասել բա-բա-բա-բա,

Ba, Ba, Ba, Ba. Very good.

բա-բա-բա-բա: Շատ լավ է:

And now, brrrrrrrrrr,

Այժմ` բռռռռռռռռռ,

just like when you were a kid.

ճիշտ այնպես, ինչպես մանուկ ժամանակ:

Brrrr. Now your lips should be coming alive.

Բռռռռ: Այժմ ձեր շուրթերը պետք է կենդանանան:

We're going to do the tongue next

Հաջորդը կաշխատենք լեզվի հետ`

with exaggerated la, la, la, la, la, la, la, la, la.

ասելով չափազանցացրած լա-լա-լա-լա-լա-լա-լա-լա-լա:

Beautiful. You're getting really good at this.

Գեղեցիկ է: Դուք իրոք վարպետանում եք սրանում:

Եվ հետո, ոլորեք Ռ-ն: Ռռռռռռռ:

And then, roll an R. Rrrrrrr.

That's like champagne for the tongue.

Դա նման է շամպայնին լեզվի վրա:

Finally, and if I can only do one,

Վերջում, և եթե ես կարող եմ միայն մի բան անել,

the pros call this the siren.

կողմ եմ դա անվանել <<ազդանշան>>:

It's really good. It starts with "we" and goes to "aw."

Այն իրոք լավն է: Այն սկսվում է <<վի>>-ով և ավարտվում է <<աու>>-ով:

The "we" is high, the "aw" is low.

<<Վի>>-ն բարձր է, <<աու>>-ն ցածր է:

Եվ այսպես, վիիիաաուուու, վիիիաաուուու:

So you go, weeeaawww, weeeaawww.

Fantastic. Give yourselves a round of applause.

Ֆանտաստիկ է: Ծափահարեք ինքներդ ձեզ:

Take a seat, thank you.

Տեղավորվեք, շնորհակալություն: (Ծափահարություններ)

(Applause)

Next time you speak, do those in advance.

Հաջորդ անգամ խոսելիս, նախօրոք արեք սրանք:

Now let me just put this in context to close.

Այժմ թույլ տվեք դնել սա ենթատեքստում, որպեսզի ավարտեմ:

This is a serious point here.

Այստեղ կա մի կարևոր կետ:

This is where we are now, right?

Մենք հիմա այստեղ ենք, ճի՞շտ է

We speak not very well

Մենք այնքան էլ լավ չենք խոսում

to people who simply aren't listening

մարդկանց հետ, ովքեր ուղղակի չեն լսում,

in an environment that's all about noise and bad acoustics.

միջավայրում, որն ամբողջությամբ աղմկոտ է և ունի վատ ակուստիկա:

I have talked about that on this stage in different phases.

Ես խոսել եմ այդ մասին այս բեմից

տարբեր փուլերում:

What would the world be like

Ինչպիսի՞ն կլիներ աշխարհը,

if we were speaking powerfully

եթե մենք զորավոր խոսեինք

to people who were listening consciously

մարդկանց հետ, ովքեր մեզ կլսեին գիտակցաբար,

in environments which were actually fit for purpose?

միջավայրում, որն իսկապես հարմար կլիներ նպատակին:

Or to make that a bit larger,

Կամ ավելի ընդարձակենք,

what would the world be like

ինչպիսի՞ն կլիներ աշխարհը,

if we were creating sound consciously

եթե մենք ստեղծեինք ձայնը գիտակցաբար

and consuming sound consciously

և կիրառեինք ձայնը գիտակցաբար

and designing all our environments

և նախագծեինք մեր բոլոր միջավայրերը

գիտակցաբար` հարմար ձայնին:

consciously for sound?

That would be a world that does sound beautiful,

Դա կլիներ աշխարհ, որը գեղեցիկ է հնչում,

and one where understanding would be the norm,

և որտեղ հասկացողությունը

կլիներ նորմա.

and that is an idea worth spreading.

այդ գաղափարն արժե տարածել:

Thank you.

Շնորհակալություն:

(Applause)

Շնորհակալություն: (Ծափահարություններ)