4 reasons to learn a new language | John McWhorter

Μετάφραση: Evgenia Syrianou Επιμέλεια: Stefanos Reppas

The language I'm speaking right now

Η γλώσσα που μιλάω αυτήν τη στιγμή,

is on its way to becoming the world's universal language,

πρόκειται να γίνει παγκόσμια γλώσσα,

for better or for worse.

καλώς ή κακώς.

Let's face it,

Ας το παραδεχτούμε,

it's the language of the internet,

είναι η γλώσσα του διαδικτύου,

it's the language of finance,

η γλώσσα της οικονομίας,

it's the language of air traffic control,

η γλώσσα του ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας,

of popular music,

της δημοφιλούς μουσικής,

της διπλωματίας -

diplomacy --

English is everywhere.

τα Αγγλικά βρίσκονται παντού.

Now, Mandarin Chinese is spoken by more people,

Τώρα, η κινέζικη διάλεκτος των Μανδαρίνων ομιλείται απο περισσότερους ανθρώπους,

but more Chinese people are learning English

αλλά περισσότεροι Κινέζοι μαθαίνουν Αγγλικά

than English speakers are learning Chinese.

από ότι οι αγγλόφωνοι μαθαίνουν Κινέζικα.

Last I heard,

Τελευταία άκουσα,

there are two dozen universities in China right now

ότι υπάρχουν 24 πανεπιστήμια στην Κίνα αυτήν την στιγμή

teaching all in English.

που τα διδάσκουν όλα στα Αγγλικά.

English is taking over.

Τα Αγγλικά κυριαρχούν.

And in addition to that,

Και επιπλέον με αυτό,

it's been predicted that at the end of the century

έχει προβλεφθεί ότι στο τέλος του αιώνα

almost all of the languages that exist now --

σχεδόν όλες οι γλώσσες που υπάρχουν τώρα -

there are about 6,000 --

που είναι περίπου 6.000 -

will no longer be spoken.

δεν θα μιλιούνται πια.

There will only be some hundreds left.

Θα υπάρχουν μόνο μερικές εκατοντάδες.

And on top of that,

Και σαν να μην έφτανε αυτό,

είναι στο σημείο όπου η άμεση μετάφραση του ζωντανού λόγου

it's at the point where instant translation of live speech

is not only possible, but it gets better every year.

δεν είναι απλά εφικτή, αλλά γίνεται όλο και καλύτερη κάθε χρόνο.

The reason I'm reciting those things to you

Ο λόγος για τον οποίο σας τα παραθέτω αυτά

is because I can tell that we're getting to the point

είναι γιατί πιστεύω πως φτάνουμε στο σημείο

where a question is going to start being asked,

όπου θα αρχίσει να θέτεται μια ερώτηση,

which is: Why should we learn foreign languages --

η οποία είναι:

Γιατί πρέπει να μαθαίνουμε ξένες γλώσσες,

other than if English happens to be foreign to one?

εκτός από Αγγλικά, αν μας είναι ξένα;

Why bother to learn another one when it's getting to the point

Γιατί να ασχοληθούμε να μάθουμε μία όταν φτάνουμε στο σημείο

where almost everybody in the world will be able to communicate in one?

όπου όλοι στον κόσμο θα μπορούν να επικοινωνούν σε μία;

I think there are a lot of reasons,

Νομίζω υπάρχουν πολλοί λόγοι,

but I first want to address

αλλά πρώτα θέλω να αναφέρω

the one that you're probably most likely to have heard of,

τον έναν, πιθανώς να τον έχετε ακούσει όλοι,

because actually it's more dangerous than you might think.

γιατί βασικά είναι πιο επικίνδυνος απ' όσο νομίζετε.

And that is the idea

Και αυτός είναι η ιδέα

that a language channels your thoughts,

ότι η γλώσσα μεταδίδει τις σκέψεις σας,

that the vocabulary and the grammar of different languages

ότι το λεξιλόγιο και η γραμματική διαφορετικών γλωσσών

gives everybody a different kind of acid trip,

δίνουν σε όλους ένα διαφορετικό είδος ψευδαίσθησης,

so to speak.

ας πούμε.

That is a marvelously enticing idea,

Αυτή είναι μια πολύ δελεαστική ιδέα,

but it's kind of fraught.

αλλά είναι κάπως φορτωμένη.

So it's not that it's untrue completely.

Δεν είναι εντελώς αναληθής, όμως.

So for example, in French and Spanish

Για παράδειγμα, στα Γαλλικά και τα Ισπανικά

the word for table is, for some reason, marked as feminine.

η λέξη τραπέζι, για κάποιο λόγο, κατατάσσεται ως θηλυκή.

So, "la table," "la mesa," you just have to deal with it.

«La table», «la mesa», απλώς το μαθαίνεις.

It has been shown

Έχει αποδειχθεί

that if you are a speaker of one of those languages

ότι αν είσαι ομιλητής μίας από αυτές τις γλώσσες

and you happen to be asked

και τύχει να σε ρωτήσουν

how you would imagine a table talking,

πώς φαντάζεσαι ένα τραπέζι να μιλάει,

then much more often than could possibly be an accident,

τότε πολύ πιο συχνά από το να μπορούσε να είναι τυχαίο,

a French or a Spanish speaker

ένας Γάλλος ή ένας Ισπανός ομιλητής

says that the table would talk with a high and feminine voice.

λέει ότι ένα τραπέζι θα μιλούσε με λεπτή και γυναικεία φωνή.

So if you're French or Spanish, to you, a table is kind of a girl,

Οπότε αν είστε Γάλλος ή Ισπανός, για εσάς το τραπέζι είναι ένα είδος κοριτσιού,

as opposed to if you are an English speaker.

αντίθετα με τους ομιλητές της Αγγλικής.

It's hard not to love data like that,

Πώς να μην λατρεύεις τέτοια δεδομένα,

and many people will tell you that that means

και πολλοί θα σου πουν ότι αυτό σημαίνει

that there's a worldview that you have if you speak one of those languages.

ότι υπάρχει μια οπτική του κόσμου όταν μιλάς μία από αυτές τις γλώσσες.

But you have to watch out,

Αλλά πρέπει να προσέχετε,

because imagine if somebody put us under the microscope,

γιατί φανταστείτε αν κάποιος μας έβαζε κάτω από το μικροσκόπιο,

the us being those of us who speak English natively.

εμάς που μιλάμε τα Αγγλικά ως μητρική γλώσσα.

What is the worldview from English?

Ποια είναι η οπτική του κόσμου των Αγγλικών;

So for example, let's take an English speaker.

Για παράδειγμα, ας πάρουμε έναν ομιλητή της Αγγλικής.

Up on the screen, that is Bono.

Στην οθόνη, αυτός είναι ο Μπόνο.

He speaks English.

Μιλάει Αγγλικά.

I presume he has a worldview.

Φαντάζομαι πως έχει μια οπτική του κόσμου.

Now, that is Donald Trump.

Αυτός τώρα είναι ο Ντόναλντ Τραμπ.

In his way,

Με τον τρόπο του, μιλάει και αυτός Αγγλικά.

he speaks English as well.

(Laughter)

(Γέλια)

And here is Ms. Kardashian,

Εδώ είναι η Δεσποινίς Καρντάσιαν,

and she is an English speaker, too.

η οποία μιλάει επίσης Αγγλικά.

So here are three speakers of the English language.

Υπάρχουν λοιπόν τρεις ομιλητές της Αγγλικής γλώσσας.

What worldview do those three people have in common?

Ποια κοινή οπτική του κόσμου έχουν αυτοί οι τρεις άνθρωποι;

What worldview is shaped through the English language that unites them?

Ποια οπτική του κόσμου σχηματίζεται μέσω των Αγγλικών που τους ενώνουν;

It's a highly fraught concept.

Είναι ένα υψηλά φορτωμένο πλαίσιο.

And so gradual consensus is becoming that language can shape thought,

Έτσι υπάρχει η παγκόσμια συναίνεση ότι η γλώσσα μπορεί να σχηματίσει σκέψη,

but it tends to be in rather darling, obscure psychological flutters.

αλλά τείνει να είναι σε κάπως ακατανόητα ψυχολογικά φτερουγίσματα.

It's not a matter of giving you a different pair of glasses on the world.

Δεν έχει να κάνει με το ότι βλέπετε τον κόσμο με άλλο μάτι.

Now, if that's the case,

Αν είναι έτσι λοιπόν,

then why learn languages?

τότε γιατί να μαθαίνουμε γλώσσες;

If it isn't going to change the way you think,

Αν δεν πρόκειται να αλλάξουν τον τρόπο που σκέφτεστε,

what would the other reasons be?

τότε τι άλλοι λόγοι υπάρχουν;

There are some.

Υπάρχουν μερικοί.

One of them is that if you want to imbibe a culture,

Ένας από αυτούς είναι ότι εαν θέλετε να μάθετε μια κουλτούρα,

if you want to drink it in, if you want to become part of it,

αν θέλετε να την απορροφήσετε, αν θέλετε να γίνετε μέρος της,

then whether or not the language channels the culture --

τότε είτε η γλώσσα εκπέμπει την κουλτούρα είτε όχι -

and that seems doubtful --

και αυτό είναι αμφίβολο -

if you want to imbibe the culture,

αν θέλετε να αφομοιώσετε την κουλτούρα,

you have to control to some degree

πρέπει να ελέγχετε σε κάποιο βαθμό

the language that the culture happens to be conducted in.

τη γλώσσα μέσω της οποίας μεταδίδεται η κουλτούρα.

There's no other way.

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος.

There's an interesting illustration of this.

Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα απεικόνιση όλου αυτού.

I have to go slightly obscure, but really you should seek it out.

Θα το πάω λίγο ασαφώς, αλλά πρέπει να το αναζητήσετε.

There's a movie by the Canadian film director Denys Arcand --

Υπάρχει μια ταινία του Καναδού σκηνοθέτη Ντενί Αρκάν --

read out in English on the page, "Dennis Ar-cand,"

που διαβάζεται στα Αγγλικά στη σελίδα, «Ντένις Άρ-καντ»,

if you want to look him up.

αν θέλετε να τον ψάξετε.

He did a film called "Jesus of Montreal."

Έκανε μια ταινία που λεγόταν «Ο Ιησούς του Μόντρεαλ».

And many of the characters

Πολλοί από τους χαρακτήρες του

are vibrant, funny, passionate, interesting French-Canadian,

είναι ζωντανές, αστείες, παθιασμένες, ενδιαφέρουσες Γαλλο-Καναδές,

French-speaking women.

Γαλλόφωνες γυναίκες.

There's one scene closest to the end,

Υπάρχει μια σκηνή προς το τέλος,

where they have to take a friend to an Anglophone hospital.

που πρέπει να πάνε έναν φίλο τους σε ένα αγγλόφωνο νοσοκομείο.

In the hospital, they have to speak English.

Στο νοσοκομείο, πρέπει να μιλήσουν Αγγλικά.

Now, they speak English but it's not their native language,

Μιλάνε Αγγλικά αλλά δεν είναι η μητρική τους γλώσσα,

they'd rather not speak English.

θα προτιμούσαν να μην τα μιλάνε.

And they speak it more slowly,

Και τα μιλάνε πιο αργά,

they have accents, they're not idiomatic.

έχουν προφορά, δεν χρησιμοποιούν ιδιωματισμούς.

Suddenly these characters that you've fallen in love with

Ξαφνικά αυτοί οι χαρακτήρες τους οποίους έχεις ερωτευτεί

become husks of themselves, they're shadows of themselves.

μπαίνουν στο καβούκι τους, γίνονται σκιές του εαυτού τους.

To go into a culture

Εισχωρώντας σε μια κουλτούρα

and to only ever process people through that kind of skrim curtain

και αξιολογώντας τους ανθρώπους μέσα από αυτού του είδους το κριτήριο

is to never truly get the culture.

δεν θα καταλάβετε ποτέ αληθινά την κουλτούρα.

And so to the extent that hundreds of languages will be left,

Άρα μένοντας μόνο εκατοντάδες γλώσσες,

one reason to learn them

ένας λόγος να τις μάθουμε

is because they are tickets to being able to participate

είναι γιατί είναι το εισιτήριο για να μπορέσουμε να συμμετάσχουμε

in the culture of the people who speak them,

στην κουλτούρα των ανθρώπων που τις μιλάνε,

just by virtue of the fact that it is their code.

εξαιτίας του γεγονότος ότι είναι ο κώδικας τους.

So that's one reason.

Αυτός είναι ένας λόγος.

Second reason:

Δεύτερος λόγος:

it's been shown

έχει αποδειχθεί

that if you speak two languages, dementia is less likely to set in,

ότι αν μιλάς δύο γλώσσες δύσκολα θα πάθεις άνοια

and that you are probably a better multitasker.

και πιθανώς να είσαι καλύτερος στο να κάνεις πολλά πράγματα ταυτόχρονα.

And these are factors that set in early,

Αυτοί είναι παράγοντες που εγκαθίστανται νωρίς

and so that ought to give you some sense

και πρέπει να σας δώσουν μια αίσθηση

of when to give junior or juniorette lessons in another language.

του πότε να ξεκινήσετε μαθήματα για άλλη γλώσσα.

Bilingualism is healthy.

Η διγλωσσία είναι υγιής.

And then, third --

Και τρίτον --

languages are just an awful lot of fun.

οι γλώσσες έχουν τόσο πολύ πλάκα.

Much more fun than we're often told.

Πιο πολύ πλάκα από ότι μας λένε.

So for example, Arabic: "kataba," he wrote,

Για παράδειγμα, στα αραβικά «kataba», σημαίνει αυτός έγραψε,

"yaktubu," he writes, she writes.

«yaktubu» αυτός γράφει, αυτή γράφει.

"Uktub," write, in the imperative.

«Uktub», γράψε, στην προστακτική.

What do those things have in common?

Τι κοινό έχουν όλα αυτά;

All those things have in common

Όλα αυτά έχουν κοινό

the consonants sitting in the middle like pillars.

τα σύμφωνα που κάθονται στην μέση σαν κολώνες.

They stay still,

Κάθονται ακίνητα,

and the vowels dance around the consonants.

και τα φωνήεντα χορεύουν γύρω τους.

Who wouldn't want to roll that around in their mouths?

Ποιος δεν θα ήθελε να τα γυρίσει στο στόμα του;

You can get that from Hebrew,

Αυτό το βρίσκετε στα Εβραϊκά,

you can get that from Ethiopia's main language, Amharic.

το βρίσκετε στην κύρια γλώσσα της Αιθιοπίας, τα Αμχαρικά.

That's fun.

Είναι αστείο.

Or languages have different word orders.

Ή γλώσσες που έχουν διαφορετική σειρά λέξεων.

Learning how to speak with different word order

Μαθαίνοντας να μιλάτε με διαφορετική σειρά

is like driving on the different side of a street if you go to certain country,

είναι σαν να οδηγείτε σε διαφορετική πλευρά του δρόμου σε συγκεκριμένες χώρες,

or the feeling that you get when you put Witch Hazel around your eyes

ή το αίσθημα που έχετε όταν βάζετε αμαμήλη γύρω από τα μάτια σας

and you feel the tingle.

και νιώθετε το τσούξιμο.

A language can do that to you.

Η γλώσσα μπορεί να σας το κάνει αυτό.

So for example,

Για παράδειγμα,

"The Cat in the Hat Comes Back,"

«Η Γάτα στο Καπέλο Επιστρέφει»,

a book that I'm sure we all often return to,

ένα βιβλίο στο οποίο επιστρέφουμε όλοι συχνά,

like "Moby Dick."

όπως στο «Μόμπυ Ντικ».

One phrase in it is, "Do you know where I found him?

Μια φράση σε αυτό λέει, «Ξέρεις πού τον βρήκα»;

Do you know where he was? He was eating cake in the tub,

«Ξέρεις πού ήταν; Έτρωγε τούρτα στην μπανιέρα,

Ναι το έκανε»! Ωραία.

Yes he was!"

Fine. Now, if you learn that in Mandarin Chinese,

Αν το μάθετε στα Κινέζικα των Μανδαρίνων,

then you have to master,

τότε πρέπει να μάθετε,

"You can know, I did where him find?

«Μπορείς να ξέρεις, πού βρήκα τον»;

He was tub inside gorging cake,

«Ήταν μπανιέρα μέσα τρώγοντας τούρτα,

No mistake gorging chewing!"

Κανένα λάθος τρώγοντας μασούσε»!

That just feels good.

Έχει τόσο ωραία αίσθηση.

Imagine being able to do that for years and years at a time.

Φανταστείτε να μπορείτε να το κάνετε για πολλά χρόνια κάθε φορά.

Or, have you ever learned any Cambodian?

Ή έχετε μάθει ποτέ Καμποτζιανά;

Me either, but if I did,

Ούτε κι εγώ, αλλά αν το έκανα,

θα έπρεπε να γυρίσω στο στόμα μου όχι καμιά δωδεκαριά φωνήεντα

I would get to roll around in my mouth not some baker's dozen of vowels

like English has,

όπως στα Αγγλικά,

but a good 30 different vowels

αλλά 30 διαφορετικά φωνήεντα

scooching and oozing around in the Cambodian mouth

να κινούνται μέσα στο καμποτζιανό στόμα

like bees in a hive.

σαν μέλισσες στη κυψέλη.

That is what a language can get you.

Αυτό μπορεί να σας το φέρει μια γλώσσα.

And more to the point,

Και στο δια ταύτα,

we live in an era when it's never been easier to teach yourself another language.

ζούμε σε μια εποχή που ποτέ δεν ήταν πιο εύκολο να διδαχθείς μια άλλη γλώσσα.

It used to be that you had to go to a classroom,

Παλιά έπρεπε να πας σε μια τάξη,

and there would be some diligent teacher --

που θα βρισκόταν ένας επιμελής δάσκαλος -

some genius teacher in there --

κάποιος ευφυής δάσκαλος -

but that person was only in there at certain times

αλλά αυτός ο άνθρωπος ήταν εκεί μόνο συγκεκριμένες φορές

and you had to go then,

και έπρεπε να πηγαίνεις τότε,

and then was not most times.

και μετά δεν ήταν περισσότερες φορές.

You had to go to class.

Έπρεπε να πας σε τάξη.

If you didn't have that, you had something called a record.

Αν δεν είχατε αυτό, είχατε κάτι που ονομαζόταν δίσκος.

I cut my teeth on those.

Έκοψα τα δόντια μου με τέτοια.

There was only so much data on a record,

Δεν υπήρχαν πολλά δεδομένα στο δίσκο,

or a cassette,

ή σε μια κασέτα,

or even that antique object known as a CD.

ή σε αυτό το παλιό πράγμα, γνωστό ως CD.

Other than that you had books that didn't work,

Εκτός από αυτά είχατε βιβλία που δεν βοηθούσαν,

that's just the way it was.

έτσι ήταν.

Today you can lay down --

Σήμερα μπορείτε να ξαπλώσετε -

lie on your living room floor,

να ξαπλώσετε στο πάτωμα του σαλονιού σας,

sipping bourbon,

πίνοντας ουίσκι,

and teach yourself any language that you want to

και να διδαχτείτε όποια γλώσσα θέλετε

with wonderful sets such as Rosetta Stone.

με υπέροχα σετ όπως αυτά της Rosetta Stone.

I highly recommend the lesser known Glossika as well.

Σας συστήνω ανεπιφύλακτα τα λιγότερο γνωστα Glossika επίσης.

You can do it any time,

Το κάνετε οποτεδήποτε,

therefore you can do it more and better.

οπότε μπορείτε να το κάνετε περισσότερο και καλύτερα.

You can give yourself your morning pleasures in various languages.

Μπορείτε να ευχαριστηθείτε το πρωινό σας σε διάφορες γλώσσες.

I take some "Dilbert" in various languages every single morning;

Διαβάζω μερικά κόμικ Ντίλμπερτ σε διάφορες γλώσσες κάθε πρωί,

it can increase your skills.

αυξάνει τις ικανότητές σας.

Couldn't have done it 20 years ago

Πριν από 20 χρόνια θα ήταν αδύνατον

when the idea of having any language you wanted

όταν η ιδέα του να έχεις όποια γλώσσα ήθελες

in your pocket,

στην τσέπη σου,

coming from your phone,

στο τηλέφωνό σου,

would have sounded like science fiction to very sophisticated people.

θα ακουγόταν σαν επιστημονική φαντασία στους πολύ εκλεπτυσμένους ανθρώπους.

So I highly recommend

Οπότε σας συστήνω ανεπιφύλακτα

that you teach yourself languages other than the one that I'm speaking,

να διδάσκεστε γλώσσες διαφορετικές από αυτή που σας μιλάω,

because there's never been a better time to do it.

γιατί δεν υπάρχει καλύτερη στιγμή να το κάνετε.

It's an awful lot of fun.

Είναι πολύ αστείο.

It won't change your mind,

Δεν θα σας αλλάξει το μυαλό,

but it will most certainly blow your mind.

αλλά σίγουρα θα σας ενθουσιάσει.

Thank you very much.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)