Lightning calculation and other "mathemagic" | Arthur Benjamin

Arthur Benjamin'in "Matematik Sihri"

Çeviri: Demircan Çelebi Gözden geçirme: Evrim Feyyaz Persembe

Good morning, ladies and gentlemen.

Evet, günaydın bayanlar ve baylar.

My name is Art Benjamin, and I am a "mathemagician."

Benim adım Art Benjamin, ve ben bir "matematik sihirbazı"yım.

What that means is, I combine my loves of math and magic

Bu şu anlama geliyor, matematiğe ve sihre olan aşklarımı

to do something I call "mathemagics."

"matematik sihri" dediğim şeyi yapmak için birleştiriyorum.

But before I get started, I have a quick question for the audience.

Fakat başlamadan önce, izleyicilere ufak bir sorum var.

By any chance, did anyone happen

Bir ihtimal, herhangi bir kimse

to bring with them this morning a calculator?

bu sabah yanına bir hesap makinesi almış olabilir mi?

Seriously, if you have a calculator with you, raise your hand.

Ciddiyim, eğer yanınızda bir hesap makinesi varsa, elinizi kaldırın, elinizi kaldırın.

Raise your hand. Did your hand go up?

Ben - aa - elinizi mi kaldırdınız?

Now bring it out, bring it out. Anybody else?

Tamam getirin, getirin. Başka biri?

I see, I see one way in the back.

Arka tarafta birini gördüm.

You sir, that's three.

Siz bayım, üç oldu.

And anybody on this side here?

Ve bu tarafta kimse yok mu?

OK, over there on the aisle.

Tamam, siz, koridordaki. Hesap makinesi olan bu dört kişi

Would the four of you please bring out your calculators,

lütfen hesap makinelerinizi çıkarın, sonra da sahnede bana katılın.

then join me up on stage.

Let's give them a nice round of applause.

Ve bu gönüllüleri güzelce bir alkışlayalım.

(Applause)

(Alkışlar)

That's right.

Tamam. Şimdi, bu hesap makinelerini

Now, since I haven't had the chance to work with these calculators,

deneme şansım olmadığından,

I need to make sure that they are all working properly.

hepsinin düzgünce çalıştığından emin olmam gerek.

Would somebody get us started by giving us a two-digit number, please?

Başlangıç olarak biri bize

iki basamaklı bir sayı söyleyebilir mi?

How about a two-digit number?

İki basamaklı bir sayı?

Audience: 22.

İzleyici: 22.

AB: 22. And another two-digit number, sir?

Arthur Benjamin: 22. Başka bir iki basamaklı sayı, bayım?

Audience: 47.

İzleyici: 47.

AB: Multiply 22 times 47, make sure you get 1,034,

AB: 22 çarpı 47, 1.034 bulmuş olmanız lazım

or the calculators are not working.

yoksa hesap makineleriniz çalışmıyor demektir. Hepiniz 1.034 buldunuz mu? 1.034?

Do all of you get 1,034? 1,034?

Volunteer: No.

Kadın: Hayır.

AB: 594. Let's give three of them a nice round of applause there.

AB: 594. Diğer üçünü alkışlayalım.

(Applause)

(Alkışlar)

Would you like to try a more standard calculator, just in case?

Daha standart bir hesap makinesi kullanmak ister misiniz, ne olur ne olmaz?

Tamam, harika

OK, great.

What I'm going to try and do then --

Yapmayı deneyeceğim şey --

I notice it took some of you a little bit of time to get your answer.

Gördüğüm kadarıyla cevabı almak bazılarınızın biraz vaktini aldı.

That's OK.

Sorun değil. Hesap makinesinde daha hızlı çarpma yapmanız için

I'll give you a shortcut for multiplying even faster on the calculator.

size bir kısayol göstereceğim.

There is something called the square of a number,

Bir sayının karesi denen şey,

which most of you know is taking a number and multiplying it by itself.

çoğunuzun bildiği gibi bir sayıyı alıp

kendisiyle çarpmaktır.

For instance, five squared would be?

Örnek olarak, 5'in karesi?

Audience: 25.

İzleyiciler: 25.

AB: 25. The way we can square on most calculators --

AB: 25. Şimdi, çoğu hesap makinesinde şu şekilde kare alıyoruz--

let me demonstrate with this one --

müsaadenizle bunda göstereyim --

is by taking the number, such as five,

sayıyı yazıp, örneğin 5,

hitting "times" and then "equals,"

"çarpı"ya ardından da "eşittir"e basıyoruz

and on most calculators that will give you the square.

ve çoğu hesap makinesinde bu, kareyi verecektir.

On some of these ancient RPN calculators,

Bazı antika RPN hesap makinelerinde,

you've got an "x squared" button on it,

"x kare" gibi bir butonunuz vardır,

will allow you to do the calculation even faster.

ki bu da işlemi daha da hızlı yapmanızı sağlar.

What I'm going to try and do now is to square, in my head,

Şimdi deneyip yapmaya çalışacağım şey, zihinden,

four two-digit numbers

4 iki basamaklı sayının karesini

faster than they can do on their calculators,

onlardan daha hızlı almak, kısayol tuşunu kullansalar dahi.

even using the shortcut method.

What I'll use is the second row this time,

Bu sefer ikinci sırayı kullanacağım, siz dördünüz --

and I'll get four of you

bir, iki, üç, dört -- seslice birer iki basamaklı sayı söyleyin,

to each yell out a two-digit number,

and if you would square the first number,

ve siz birinci sayının karesini,

and if you would square the second, the third and the fourth,

siz ikinci sayının karesini, üçünsünü ve dördüncüsünü,

hesaplamaya çalışın, ben de sizle yarışmaya çalışacağım. Tamam mı?

I will try and race you to the answer. OK?

So quickly, a two-digit number please.

Hızlıca -- iki basamaklı bir sayı lütfen.

Audience: 37.

İzleyici: 37.

Arthur Benjamin: 37 squared, OK.

AB: 37'nin karesi, tamam.

Audience: 23.

İzleyici: 23.

AB: 23 squared, OK.

AB: 23'ün karesi, tamam.

Audience: 59.

AB: 59 squared, OK, and finally?

İzleyici: 59.

59'un karesi, tamam, ve son olarak?

Audience: 93.

İzleyici: 93

AB: 93 squared.

Would you call out your answers, please?

AB: 93'ün karesi. Sizler cevaplarınızı söyler misiniz, lütfen?

Volunteer: 1369. AB: 1369.

Kadın: 1369. AB: 1369.

Volunteer: 529. AB: 529.

Kadın: 529.

AB: 529.

Volunteer: 3481. AB: 3481.

Adam: 3481.

AB: 3481.

Volunteer: 8649.

Adam: 8649.

AB: Thank you very much.

AB: Çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

Let me try to take this one step further.

İşi bir adım daha ileriye götüreyim.

I'm going to try to square some three-digit numbers this time.

Bu kez üç basamaklı sayıların karesini hesaplamaya çalışacağım.

I won't even write these down --

Hatta yazmayacağım bile --

I'll just call them out as they're called out to me.

Sadece ne bulduysam, hemen söyleyeceğim.

Anyone I point to, call out a three-digit number.

Kimi gösterirsem üç basamaklı bir sayı söylesin.

Anyone on our panel, verify the answer.

Panelimizdeki biri de, cevabı doğrulasın.

Just give some indication if it's right.

Eğer doğruysa bir şekilde belirtin.

A three-digit number, sir, yes?

Üç basamaklı bir sayı, bayım, evet?

Audience: 987.

İzleyici: 987.

AB: 987 squared is 974,169.

AB: 987'nin karesi 974.169.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

AB: Yes? Good.

Doğru mu? Güzel.

Another three-digit --

Başka, başka üç basamaklı --

(Applause)

(Alkışlar)

-- başka üç basamaklı sayı, bayım?

-- another three-digit number, sir?

Audience: 457.

İzleyici: 457.

AB: 457 squared is 205,849.

AB: 457'nin karesi 205.849.

205,849?

205.849?

AB: Yes?

Doğru mu?

OK, another, another three-digit number, sir?

Tamam, başka, başka üç basamaklı sayı, bayım?

Audience: 321.

AB: 321 is 103,041.

İzleyici: 321.

AB: 321'in karesi 103.041. 103.041.

103,041.

Doğru mu? Bir üç basamaklı sayı daha.

Yes? One more three-digit number please.

İzleyici: Aa, 722.

Audience: Oh, 722.

AB: 722 is 500, that's a harder one.

AB: 722, 500 -- aa, işte bu biraz zor.

Is that 513,284?

513.284 mü?

Volunteer: Yes.

Kadın: Evet.

AB: Yes? Oh, one more, one more three-digit number please.

AB: Doğru mu? Bir tane daha, bir tane daha 3 basamaklı sayı.

Audience: 162.

İzleyici: 162.

162 squared is 26,244.

162'nin karesi 26.244.

Volunteer: Yes.

Çok teşekkürler.

Thank you very much.

(Applause)

(Alkışlar)

(Applause ends)

Let me try to take this one step further.

Şimdi, işi bir adım daha öteye götürmeme izin verin.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I'm going to try to square a four-digit number this time.

Bu kez dört basamaklı bir sayının karesini hesaplamaya çalışacağım.

You can all take your time on this;

Bu sefer acele etmenize gerek yok; bu sefer cevap vermekte yarışmayacağım,

I will not beat you to the answer on this one,

ama cevabı doğru bulmaya çalışacağım.

but I will try to get the answer right.

Bu sayıyı biraz daha rastgele belirlemek için, bu sefer dördüncü sırayı alalım,

To make this a little bit more random, let's take the fourth row this time,

şöyle yapalım, bir, iki, üç, dört.

let's say, one, two, three, four.

If each of you would call out a single digit between zero and nine,

Her biriniz yalnızca sıfır ile dokuz arasında bir rakam söylesin

ve bu da karesini hesaplayacağım sayı olsun.

that will be the four-digit number that I'll square.

İzleyici: Dokuz.

Nine.

AB: Dokuz.

Seven.

İzleyici: Yedi. AB: Yedi.

Five.

İzleyici: Beş. AB: Beş.

İzleyici: Sekiz. AB: Sekiz.

Eight.

9,758, this will take me a little bit of time, so bear with me.

9.758, bu biraz zamanımı alacak, beni biraz bekleyin.

95 million --

95.218.564?

(Sighs)

218,564?

Volunteer: Yes!

Kadın: Evet.

AB: Thank you very much.

AB: Çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

(Applause ends)

Now, I would attempt to square a five-digit number --

Şimdi, beş basamaklı bir sayının karesini almaya çalışacağım --

and I can --

ve yapabilirim --

but unfortunately, most calculators cannot.

ama ne yazık ki çoğu hesap makinesi yapamaz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Eight-digit capacity -- don't you hate that?

Sekiz basamak kapasitesi -- ne sinir bozucu değil mi?

So, since we've reached the limits of our calculators --

Şimdi, hesap makinelerimizin sınırına ulaştığımız için --

what's that?

ne oldu? Sizinki daha üstünü --

Does yours go higher?

Kadın: Bilmiyorum.

AB: Sizinki daha üstünü hesaplayabiliyor mu?

Volunteer: I don't know.

AB: Oh, yours does?

Aa -- sizinki?

Volunteer: I can probably do it. AB: I'll talk to you later.

Adam: Muhtemelen yapabilirim.

AB: Sizinle daha sonra konuşacağım.

In the meanwhile, let me conclude

Aynı zamanda, şovumun ilk kısmını

the first part of my show by doing something a little trickier.

birazcık ustalık isteyen bir şeyle sonlandırmama izin verin.

Let's take the largest number on the board here, 8649.

Mesela burdaki en büyük sayıyı alalım, 8649.

Would you each enter that on your calculator?

Hepiniz bunu hesap makinenize yazar mısınız?

And instead of squaring it this time,

Bu kez karesini hesaplamak yerine,

I want you to take that number and multiply it

bu sayıyı istediğiniz bir

by any three-digit number that you want,

üç basamaklı sayıyla çarpmanızı istiyorum,

but don't tell me what you're multiplying by --

fakat ne ile çarptığınızı bana söylemeyin --

just multiply it by any random three-digit number.

sadece rastgele bir üç basamaklı sayıyla çarpın.

So you should have as an answer either

Sonuç olarak bulduğunuz cevap

a six-digit or probably a seven-digit number.

altı ya da yedi basamaklı bir sayı olmalı.

How many digits do you have, six or seven?

Kaç basamak buldunuz, altı mı yedi mi?

Seven, and yours?

Yedi, peki ya siz? Kadın: Yedi.

Seven? Seven?

AB: Yedi? Yedi?

Ve, belirsiz.

And, uncertain.

Seven.

Adam: Evet.

Is there any possible way that I could know

AB: Yedi. Herhangi bir şekilde hangi yedi basamaklı sayıları

what seven-digit numbers you have?

bulduğunuzu bilmeme imkan var mı? "Hayır" deyin.

Say "No."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Good, then I shall attempt the impossible --

Güzel. Öyleyse imkansızı deneyeyim --

or at least the improbable.

ya da en azından olağan dışı olanı.

What I'd like each of you to do is to call out for me

Sizden benim için yapmanızı istediğim şey,

any six of your seven digits, any six of them,

yedi rakamınızdan herhangi altı rakamı, herhangi altısını,

in any order you'd like.

istediğiniz sırada bana söylemeniz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Bir bir söyleyin, ben de size kalan sayıyı bulup söylemeye çalışacağım.

One digit at a time,

I shall try and determine the digit you've left out.

Şimdi, sizin yedi basamaklı sayınızla başlayalım,

Starting with your seven-digit number,

herhangi altısını söyleyin lütfen.

call out any six of them please.

Volunteer: 1, 9, 7, 0, 4, 2.

Kadın: Bir, tamam, 197042.

AB: Did you leave out the number 6?

AB: Söylemediğiniz sayı 6 mı?

Good, OK, that's one.

Kadın: Evet, AB: Güzel, tamam, bir oldu.

You have a seven-digit number, call out any six of them please.

Yedi basamaklı bir sayınız var, herhangi altısını söyleyin lütfen.

Kadın: 44875.

Volunteer: 4, 4, 8, 7, 5.

AB: Sanırım sadece beş sayı duydum. Ben -- bekleyin -- 44875 --

I think I only heard five numbers. I -- wait -- 44875 --

did you leave out the number 6?

söylemediğiniz sayı 6 mı?

Same as she did, OK.

Kadın: Evet. AB: Onunki gibi, tamam. Yedi haneli bir sayınız var --

You've got a seven-digit number --

herhangi altısını yüksek sesle söyleyin.

call out any six of them loud and clear.

Volunteer: 0, 7, 9, 0, 4, 4.

Adam: 079044.

I think you left out the number 3?

AB: Sanırım söylemediğiniz sayı 3?

AB: That's three.

Üç oldu. Bu dördünü rastgele bilebilmemin ihtimali

The odds of me getting all four of these right by random guessing

10.000'de bir: 10 üzeri dört.

would be one in 10,000: 10 to the fourth power.

OK, any six of them.

Tamam, herhangi altısı.

(Laughter)

Really scramble them up this time, please.

Bu kez iyice karıştırın, lütfen.

Volunteer: 2, 6, 3, 9, 7, 2.

Adam: 263972.

Did you leave out the number 7?

AB: Söylemediğiniz sayı 7 mi?

And let's give all four of these people a nice round of applause.

Ve bu dört arkadaşımıza güzel bir alkış alalım.

Çok teşekkür ederim.

Thank you very much.

(Applause)

(Applause ends)

Sıradaki gösterim için --

For my next number --

(Laughter)

(Gülüşmeler)

while I mentally recharge my batteries,

ben zihinsel olarak pillerimi tekrar şarj ederken,

izleyicilere bir sorum daha var.

I have one more question for the audience.

By any chance, does anybody here happen to know

Belki bir ihtimal, buradaki herhangi biri

the day of the week that they were born on?

haftanın hangi günü doğduğunu biliyor olabilir mi?

If you think you know your birth day, raise your hand.

Eğer doğum gününüzü bildiğinizi düşünüyorsanız, elinizi kaldırın.

Let's see, starting with -- let's start with a gentleman first.

Bakalım, kimle başlayalım -- önce bir beyefendiyle başlayalım,

What year was it, first of all?

Tamam bayım, hangi yıl, öncelikle? Bu yüzden bir erkekle başladım.

That's why I pick a gentleman first.

Hangi yıl?

Audience: 1953.

İzleyici: 1953.

1953, and the month?

AB: 1953, hangi ay?

November what?

İzleyici: Kasım. AB: Kaç kasım?

İzleyici: 23.

23rd -- was that a Monday?

AB: 23 -- bir Pazartesi günü müydü? İzleyici: Yes.

Audience: Yes.

Evet, güzel, başka biri? Kim olabilir --

Good. Somebody else?

I haven't seen any women's hands up.

bir bayanın elini göremedim henüz.

OK, how about you, what year?

Tamam, işte bu -- siz, hangi yıl?

1949, and the month?

İzleyici: 1949. AB: 1949, hangi ay?

October what?

İzleyici: Ekim. AB: Ekim'in kaçı?

İzleyici: Beşi.

Fifth -- was that a Wednesday?

AB: Beşi -- bir Çarşamba günü müydü?

Yes! I'll go way to the back right now, how about you?

Evet, arka taraftan devam edeceğim, sizinki ne zamandı?

Yell it out, what year?

Bağırın lütfen, hangi yıl? İzleyici: 1959.

Audience: 1959.

1959, OK -- and the month?

AB: 1959, tamam -- hangi ay?

İzleyici: Şubat.

Audience: February.

February what?

AB: Şubat'ın kaçı? İzleyici: Altısı.

Sixth -- was that a Friday? Audience: Yes.

AB: Altısı, bir Cuma günü müydü? İzleyici: Evet.

Good, how about the person behind her?

Güzel, peki ya bayanın arkasındaki kişi?

Call out, what year was it?

Söyleyin -- söyleyin -- hangi yıldı?

Audience: 1947. AB: 1947, and the month?

İzleyici: 1947. AB: 1947, hangi ay?

Audience: May. AB: May what?

İzleyici: Mayıs. AB: Mayıs'ın kaçı?

Seventh -- would that be a Wednesday?

İzleyici: Yedisi. AB: Yedisi -- bir Çarşamba günü olabilir mi?

Audience: Yes. AB: Thank you very much.

İzleyici: Evet.

AB: Çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

Anybody here who'd like to know the day of the week they were born?

Aramızda haftanın hangi gününde doğduğunu bilmek isteyen var mı?

We can do it that way.

Bu şekilde de yapabiliriz.

Of course, I could just make up an answer and you wouldn't know,

Tabii, ben cevabı uydurabilirim ve siz de bilemezsiniz,

bu yüzden bunun için hazırlıklı geldim.

so I come prepared for that.

I brought with me a book of calendars.

Yanımda bir takvimler kitabı getirdim.

It goes as far back into the past as 1800, because you never know.

1800'e kadar gidiyor, ne olur ne olmaz diye.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I didn't mean to look at you, sir -- you were just sitting there.

Size bakmak istememiştim, bayım --

siz sadece orda oturuyorudunuz.

(Laughter)

Anyway, Chris, you can help me out here, if you wouldn't mind.

Her neyse, Chris, bana burada yardım edebilirsin, zahmet olmazsa.

This is a book of calendars.

Bu bir takvimler kitabı, kime sorsam --

Who wanted to know their birth day?

doğum gününü bilmek isteyen kimdi? Siz mi bayım? Tamam.

What year was it, first of all?

İlk olarak, hangi yıldı?

Audience: 1966.

İzleyici: 1966.

66 -- turn to the calendar with 1966.

AB: '66 -- takvimi 1966'ya çevir --

And what month?

peki hangi ay?

Audience: April. AB: April what?

İzleyici: Nisan. AB: Nisan'ın kaçı?

Audience: 17th.

İzleyici: 17'si. AB: 17'si -- sanırım bir Pazar günüydü.

I believe that was a Sunday.

Can you confirm, Chris?

Kontrol edebilir misin, Chris?

Chris Anderson: Evet. AB: Ah, tamam. Bak ne diyeceğim, Chris;

Chris Anderson: Yes.

AB: I'll tell you what, Chris:

kitap önündeyken,

as long as you have that book in front of you,

do me a favor, turn to a year outside of the 1900s,

bana bir iyilik yap, yılı 1900lerin dışında bir yıla çevir,

either into the 1800s or way into the 2000s --

1800lere ya da 2000lerin ilerisine doğru --

that'll be a much greater challenge for me.

bu benim için çok daha zorlayıcı olacak.

AB: What year would you like? CA: 1824.

Hangi yıl, Chris?

CA: 1824.

AB: 1824, OK.

AB: 1824, tamam.

AB: And what month?

Ve hangi ay? CA: Haziran.

CA: June.

AB: Haziran'ın kaçı? CA: Altısı.

AB: June what? CA: Sixth.

AB: Was that a Sunday?

AB: Altısı -- bir Pazar günü müydü?

CA: It was. AB: And it was cloudy.

CA: Doğrudur. AB: Bulutlu bir gündü.

(Laughter)

Good, thank you very much.

Güzel, çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

(Applause ends)

But I'd like to wrap things up now

Fakat sunumda daha önce

by alluding to something from earlier in the presentation.

bahsettiğim bir şeyi hatırlatarak

gösteriyi bitirmek istiyorum.

There was a gentleman up here who had a 10-digit calculator.

Burda 10 basamaklı hesap makinesi olan bir bey vardı.

Where is he, would you stand up,

Nerede acaba, lütfen kalkar mısınız,

10-digit guy?

10 basamaklı adam?

OK, stand up for me just for a second,

Tamam, lütfen benim için bir saniyeliğine ayağa kalk,

so I can see where you are.

ben de nerede olduğunu görebileyim.

You have a 10-digit calculator, sir, as well?

Tamam, a, tamam --sizin de mi 10 basamaklı hesap makineniz var, bayım?

OK, what I'm going to try and do, is to square in my head

Tamam, deneyip yapmaya çalışacağım şey, zihinden

a five-digit number requiring a 10-digit calculator.

beş basamaklı bir sayının karesini almak, ki bu da 10 basamaklı bir makine gerektirir.

But to make my job more interesting for you, as well as for me,

Fakat bu işi sizin için olduğu kadar benim için de ilgi çekici hale getirmek için,

I'm going to do this problem thinking out loud.

bu problemi

sesli düşünerek çözeceğim.

So you can actually, honestly hear

Böylece siz gerçekten, açıkça

what's going on in my mind while I do a calculation of this size.

ben bu boyutta bir işlemi yaparken

aklımda neler dönüp bittiğini duyabileceksiniz.

Now, I have to apologize to our magician friend Lennart Green.

Bu arada, sihirbaz arkadaşımız Lennart Green'den özür dilemek zorundayım.

I know as a magician we're not supposed to reveal our secrets,

Biliyorum, bir sihirbaz olarak sırlarımızı açıklamamız gerekir,

but I'm not too afraid

fakat insanların önümüzdeki hafta benim gösterimi

that people are going to start doing my show next week, so --

yapmaya kalkışacaklarından pek de korkmuyorum, bu yüzden --

I think we're OK.

bence bir problem yok.

(Laughter)

(Applause)

So, let's see,

Şimdi, başka, başka bir --

let's take a different row of people, starting with you.

sıradaki kişileri alalım, sizinle başlayarak.

I'll get five digits: one, two, three, four.

Beş rakam alacağım: bir, iki, üç, dört --

Oh, I did this row already.

a, bu sıradan zaten almıştım. Sizin arkanızdaki sıradan alalım,

Let's do the row before you,

starting with you: one, two, three, four, five.

sizinle başlayarak beyefendi: bir, iki, üç, dört, beş.

Call out a single digit --

Birer rakam söyleyin -- bu rakam karesini almaya çalışacağım,

that will be the five-digit number that I will try to square, go ahead.

beş basamaklı sayı olacak. Buyursunlar.

İzleyici: Beş. AB: Beş.

Five.

Seven.

İzleyici: Yedi. AB: Yedi.

İzleyici: Altı. AB: Altı.

Six.

İzleyici: Sekiz AB: Sekiz.

Eight.

Three.

İzleyici: Üç. AB: Üç.

57,683 --

57.683'ün

squared.

Yuck.

karesi. Of.

Let me explain to you how I'm going to attempt this problem.

Size bu probleme nasıl

yaklaşacağımı açıklamama izin verin.

I'm going to break the problem down into three parts.

Problemi üç parçaya böleceğim.

I'll do 57,000 squared,

57.000'in karesini alacağım,

plus 683 squared,

683'ün karesiyle toplayacağım,

plus 57,000 times 683 times two.

ve sonuca 57.000 çarpı

683 çarpı ikiyi ekleyeceğim.

Add all those numbers together,

Ve tüm bu sayıları toplayınca,

and with any luck, arrive at the answer.

işler istediğimiz gibi giderse, cevaba ulaşacağım.

Now, let me recap.

Şimdi, özet geçeyim.

(Laughter)

Thank you.

Teşekkürler.

(Laughter)

While I explain something else --

Bu arada başka bir şeyi açıklarken --

(Laughter)

-- I know, that you can use, right?

-- biliyorum, öyle oluyor işte, değil mi?

(Laughter)

While I do these calculations,

Ben bu hesaplamayı yaparken,

you might hear certain words,

bazı kelimeler duyabilirsiniz,

sayılara karşılık gelen, hesaplamaya sızmış kelimeler.

as opposed to numbers, creep into the calculation.

Let me explain what that is.

Bunun ne olduğunu açıklayayım.

This is a phonetic code,

Bu bir fonetik kod,

a mnemonic device that I use,

sayıları kelimelere çevirmeme yarayan,

that allows me to convert numbers into words.

bir hatırlatma aracı.

I store them as words, and later on retrieve them as numbers.

Kelime olarak saklıyorum, sonra onları sayılarla değiştiriyorum.

I know it sounds complicated; it's not.

Biliyorum karmaşık görünüyor, ama değil --

I don't want you to think you're seeing something out of "Rain Man."

Burada "Yağmur Adam"dan fırlama bir şey gördüğünüzü düşünmenizi istemiyorum.

(Gülüşmeler)

(Laughter)

There's definitely a method to my madness --

Kesinlikle kaçıklığımın bir yöntemi var --

definitely, definitely.

kesinlikle, kesinlikle. Özür dilerim.

Sorry.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

If you want to talk to me about ADHD afterwards,

Eğer benimle daha sonra DEHB hakkında

you can talk to me then.

konuşmak isterseniz, konuşabilirsiniz. Tamam --

By the way, one last instruction,

bu arada, son bir bilgilendirme,

for my judges with the calculators --

hesap makineli yargıçlarım için -- tamam, siz kim olduğunuzu biliyorsunuz --

you know who you are --

bu işlemi yapmaya çalışırken yüzde elli

there is at least a 50 percent chance that I will make a mistake here.

ihtimalle hata yapabilirim.

If I do, don't tell me what the mistake is;

Eğer yaparsam, bana nerede hata yaptığımı söylemeyin;

just say, "you're close," or something like that,

sadece, "yaklaştın" ya da bunun gibi bir şey deyin ve ben de doğru cevabı bulmaya çalışayım --

and I'll try and figure out the answer --

ki bu da kendi içinde gayet eğlenceli olabilir.

which could be pretty entertaining in itself.

If, however, I am right,

Bunun yanında eğer, doğru yaparsam,

whatever you do, don't keep it to yourself, OK?

ne yaparsanız yapın, bunu kendinize saklamayın, tamam mı?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Make sure everybody knows that I got the answer right,

Herkesin bulduğum cevabın doğru olduğunu bilsin,

çünkü bu büyük son, tamam.

because this is my big finish, OK.

So, without any more stalling,

Şimdi, daha fazla oyalanmadan,

here we go.

başlıyoruz.

I'll start the problem in the middle, with 57 times 683.

Problemi ortadan çözmeye başlıyorum, 57 çarpı 683 ile.

Şimdi, 57 çarpı 68 3.400 eder, artı 476, 3876,

57 times 68 is 3,400, plus 476 is 3876,

bu 38.760 artı 171,

that's 38,760 plus 171,

38,760 plus 171 is 38,931.

38.760 artı 171 38.931 eder.

38,931; double that to get 77,862.

38.931; bunu ikiyle çarıp 77.862'i bulalım.

77,862 becomes cookie fission,

77.862 kurabiye fizyonu olur,

cookie fission is 77,822.

kurabiye fizyonu 77.822.

That seems right, I'll go on. Cookie fission, OK.

Doğru görünüyor, devam ediyorum. Kurabiye fizyonu, tamam.

Next, I do 57 squared, which is 3,249, so I can say,

Şimdi, 57'nin karesini alıyorum, ki 3.249 eder, şimdi söyleyebilirim ki,

three billion.

üç milyar. 249'unu al, kurabiyeye ekle, 249,

Take the 249, add that to cookie, 249,

oops, but I see a carry coming --

hop, fakat bir aracın geldiğini görüyorum --

249 --

249 -

add that to cookie, 250 plus 77,

bunu kurabiyeye ekle, 250 artı 77,

is 327 million --

327 milyon eder

fission, fission, OK, finally, we do 683 squared,

fizyon, fizyon, tamam, son olarak, 683'ün karesini alıyoruz,

that's 700 times 666, plus 17 squared

ki bu da 700 çarpı 666, artı 17'nin karesi

is 466,489, rev up if I need it,

de 466.489 eder, ihtiyacım olursa diye dönüştüreyim,

rev up, take the 466,

dönüştür, 466'sını al,

add that to fission, to get,

fizyona ekle, ve,

aman --

oh gee --

328,489.

328.489.

Audience: Yeah! AB: Good.

İzleyici: Evet!

AB: Güzel.

Thank you very much.

(Alkışlar)

(Applause)

Çok teşekkürler.

I hope you enjoyed mathemagics.

Umarım matematik sihrini beğenmişsinizdir. Teşekkür ederim.

Thank you.

(Applause)

(Alkışlar)