Lightning calculation and other "mathemagic" | Arthur Benjamin

Tłumaczenie: Dawid Nejman Korekta: Marek Lisik

Good morning, ladies and gentlemen.

Witam Panie i Panowie.

My name is Art Benjamin, and I am a "mathemagician."

Nazywam się Arthur Benjamin i jestem "matemagikiem".

What that means is, I combine my loves of math and magic

Znaczy to, że łączę swoje zamiłowanie do matematyki i magii,

to do something I call "mathemagics."

by robić coś co nazywam "matemagią".

But before I get started, I have a quick question for the audience.

Zanim jednak zacznę, chciałbym zadać jedno pytanie.

By any chance, did anyone happen

Czy może ktoś z Państwa

to bring with them this morning a calculator?

wziął ze sobą dzisiaj kalkulator?

Seriously, if you have a calculator with you, raise your hand.

Pytam poważnie, jeśli ktoś posiada kalkulator proszę podnieść rękę.

Raise your hand. Did your hand go up?

Czy widziałem Pana rękę w górze?

Now bring it out, bring it out. Anybody else?

Proszę je powyciągać. Ktoś jeszcze?

I see, I see one way in the back.

Widzę jedną osobę w tyle.

You sir, that's three.

Tak, z Panem będą trzy.

And anybody on this side here?

Może ktoś po tej stronie?

OK, over there on the aisle.

OK, jeszcze Pani w przejściu. Czy mogę was prosić

Would the four of you please bring out your calculators,

byście zabrali kalkulatory i przyłączyli się do mnie na scenie.

then join me up on stage.

Let's give them a nice round of applause.

Proszę o gorące oklaski dla ochotników.

(Applause)

(Brawa)

That's right.

Ponieważ nie miałem okazji

Now, since I haven't had the chance to work with these calculators,

pracować z tymi kalkulatorami, chciałbym się upewnić,

I need to make sure that they are all working properly.

że pracują poprawnie.

Would somebody get us started by giving us a two-digit number, please?

Czy mógłbym kogoś prosić o podanie

dwucyfrowej liczby?

How about a two-digit number?

Poproszę jakąś dwucyfrową liczbę.

Audience: 22.

Publiczność: 22.

AB: 22. And another two-digit number, sir?

Arthur Benjamin: 22. I jeszcze jedną dwucyfrową liczbę?

Audience: 47.

Publiczność: 47.

AB: Multiply 22 times 47, make sure you get 1,034,

AB: Pomnóżcie 22 przez 47 i upewnijcie się że otrzymaliście 1.034,

or the calculators are not working.

albo wasze kalkulatory nie działają. Wszyscy otrzymali 1.034? 1.034?

Do all of you get 1,034? 1,034?

Volunteer: No.

Kobieta: Nie.

AB: 594. Let's give three of them a nice round of applause there.

AB: 594. Proszę nagrodzić trójkę z nich gorącymi brawami.

(Applause)

(Brawa)

Would you like to try a more standard calculator, just in case?

Nie chciała by Pani może spróbować prostszego kalkulatora?

Dobrze.

OK, great.

What I'm going to try and do then --

Co zamierzałem zrobić --

I notice it took some of you a little bit of time to get your answer.

Zauważyłem, że zajęło wam to trochę czasu.

That's OK.

Zademonstruję więc skrót, który pozwoli wam mnożyć

I'll give you a shortcut for multiplying even faster on the calculator.

jeszcze szybciej.

There is something called the square of a number,

Istnieje coś takiego jak kwadrat liczby, który,

which most of you know is taking a number and multiplying it by itself.

jak pewnie wszyscy wiedzą, stanowi ta liczba

pomnożona przez samą siebie.

For instance, five squared would be?

Na przykład, pięć do kwadratu to... ?

Audience: 25.

Publiczność: 25.

AB: 25. The way we can square on most calculators --

AB: 25. Na większości kalkulatorów --

let me demonstrate with this one --

może zademonstruję na tym tutaj --

is by taking the number, such as five,

uzyskamy kwadrat wybierając jakąś liczbę, np. pięć,

hitting "times" and then "equals,"

wciskając "pomnóż", a następnie "równa się",

and on most calculators that will give you the square.

co powinno dać nam kwadrat z pięciu.

On some of these ancient RPN calculators,

Niektóre starsze kalkulatory ONP

you've got an "x squared" button on it,

posiadają funkcję "x kwadrat",

will allow you to do the calculation even faster.

co pozwola na jeszcze szybsze obliczenia.

What I'm going to try and do now is to square, in my head,

Postaram się teraz, wyłącznie w pamięci, podnieść

four two-digit numbers

cztery dwucyfrowe liczby do kwadratu szybciej,

faster than they can do on their calculators,

niż osoby z kalkulatorami, nawet z użyciem skrótów.

even using the shortcut method.

What I'll use is the second row this time,

Poproszę tym razem cztery osoby z drugiego rzędu --

and I'll get four of you

raz, dwa, trzy, cztery -- niech każda z was poda dwucyfrową liczbę,

to each yell out a two-digit number,

and if you would square the first number,

i niech Pani policzy kwadrat z pierwszej liczby,

and if you would square the second, the third and the fourth,

Pani z drugiej, Pan z trzeciej i Pan z czwartej,

a ja postaram się wyprzedzić was z odpowiedzą. OK?

I will try and race you to the answer. OK?

So quickly, a two-digit number please.

Zaczynamy -- poproszę dwucyfrową liczbę.

Audience: 37.

Publiczność: 37

Arthur Benjamin: 37 squared, OK.

AB: 37 do kwadratu, OK.

Audience: 23.

Publiczność: 23.

AB: 23 squared, OK.

AB: 23 do kwadratu, OK.

Audience: 59.

AB: 59 squared, OK, and finally?

Publiczność: 59.

AB: 59 do kwadratu i ostatnia?

Audience: 93.

Publiczność: 93.

AB: 93 squared.

Would you call out your answers, please?

AB: 93 do kwadratu. Proszę podać swoje odpowiedzi.

Volunteer: 1369. AB: 1369.

Kobieta: 1369. AB: 1369.

Volunteer: 529. AB: 529.

Kobieta: 529.

AB: 529.

Volunteer: 3481. AB: 3481.

Mężczyzna: 3481.

AB: 3481.

Volunteer: 8649.

Mężczyzna: 8649.

AB: Thank you very much.

AB: Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Brawa)

Let me try to take this one step further.

Podniosę teraz poprzeczkę.

I'm going to try to square some three-digit numbers this time.

Tym razem spróbuję podnieść do kwadratu trzycyfrowe liczby.

I won't even write these down --

Nie będę ich nawet zapisywał --

I'll just call them out as they're called out to me.

zaraz po otrzymaniu liczby podam odpowiedź.

Anyone I point to, call out a three-digit number.

Poproszę każdą wskazaną osobę o podanie trzycyfrowej liczby,

Anyone on our panel, verify the answer.

a naszą komisję o sprawdzanie wyników.

Just give some indication if it's right.

Wystarczy sygnał, jeśli jest poprawny.

A three-digit number, sir, yes?

Proszę o trzycyfrową liczbę.

Audience: 987.

Publiczność: 987.

AB: 987 squared is 974,169.

AB: 987 do kwadratu daje 974.169.

(Laughter)

(Śmiech)

AB: Yes? Good.

Dobrze? OK.

Another three-digit --

Następną, następną trzycyfrową --

(Applause)

(Brawa)

-- następną trzycyfrową liczbę, może Pan?

-- another three-digit number, sir?

Audience: 457.

Publiczność: 457.

AB: 457 squared is 205,849.

AB: 457 do kwadratu daje 205.849.

205,849?

205.849?

AB: Yes?

Tak?

OK, another, another three-digit number, sir?

Dobrze, kolejną trzycyfrową liczbę. Pan?

Audience: 321.

AB: 321 is 103,041.

Publiczność: 321.

AB: 321 daje 103.041. 103.041.

103,041.

Tak? Jeszcze jedną trzycyfrową liczbę proszę.

Yes? One more three-digit number please.

Publiczność: 722.

Audience: Oh, 722.

AB: 722 is 500, that's a harder one.

AB: 722 daje 500 -- yyy, ta jest trudniejsza.

Is that 513,284?

Czy jest to 513.284?

Volunteer: Yes.

Kobieta: Tak.

AB: Yes? Oh, one more, one more three-digit number please.

AB: Dobrze? OK, poproszę jeszcze jedną trzycyfrową liczbę.

Audience: 162.

Publiczność: 162.

162 squared is 26,244.

162 do kwadratu daje 26.244.

Volunteer: Yes.

Dziękuję bardzo.

Thank you very much.

(Applause)

(Brawa)

(Applause ends)

Let me try to take this one step further.

Teraz ponownie podniosę poprzeczkę.

(Laughter)

(Śmiech)

I'm going to try to square a four-digit number this time.

Tym razem spróbuję podnieść do kwadratu czterocyfrową liczbę.

You can all take your time on this;

Nie musicie się już spieszyć; bardziej niż na czasie obliczeń skupię się na

I will not beat you to the answer on this one,

podaniu poprawnej odpowiedzi.

but I will try to get the answer right.

By było to bardziej losowe, poproszę tym razem czwarty rząd,

To make this a little bit more random, let's take the fourth row this time,

powiedzmy, raz, dwa, trzy, cztery.

let's say, one, two, three, four.

If each of you would call out a single digit between zero and nine,

Chciałbym, by każdy z was podał jedną liczbę od zera do dziewięciu,

co razem da czterocyfrową liczbę, którą podniosę do kwadratu.

that will be the four-digit number that I'll square.

Publiczność: Dziewięć.

Nine.

AB: Dziewięć.

Seven.

Publiczność: Siedem. AB: Siedem.

Five.

Publiczność: Pięć. AB: Pięć.

Publiczność: Osiem. AB: Osiem.

Eight.

9,758, this will take me a little bit of time, so bear with me.

9.758, zajmie mi to trochę czasu więc proszę o cierpliwość.

95 million --

95.218.564?

(Sighs)

218,564?

Volunteer: Yes!

Kobieta: Tak.

AB: Thank you very much.

AB: Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Brawa)

(Applause ends)

Now, I would attempt to square a five-digit number --

Podjąłbym się podniesienia do kwadratu pięciocyfrowej liczby --

and I can --

bo potrafię --

but unfortunately, most calculators cannot.

niestety większość kalkulatorów tego nie zrobi.

(Laughter)

(Śmiech)

Eight-digit capacity -- don't you hate that?

Nie ma to jak ośmiocyfrowa pojemność, prawda?

So, since we've reached the limits of our calculators --

Ponieważ osiągnęliśmy szczyt możliwości naszych kalkulatorów --

what's that?

słucham? Pani potrafi --

Does yours go higher?

Kobieta: Nie wiem.

AB: Pani ma większą pojemność?

Volunteer: I don't know.

AB: Oh, yours does?

O -- Pana ma?

Volunteer: I can probably do it. AB: I'll talk to you later.

Mężczyzna: Sądzę, że tak.

AB: Porozmawiam z Panem później.

In the meanwhile, let me conclude

Tymczasem, chciałbym zakończyć

the first part of my show by doing something a little trickier.

pierwszą część przedstawienia czymś bardziej skomplikowanym.

Let's take the largest number on the board here, 8649.

Weźmy np. największą liczbę na tablicy, czyli 8649.

Would you each enter that on your calculator?

Czy moglibyście wprowadzić ją do kalkulatorów?

And instead of squaring it this time,

Tym razem chciałbym, żebyście, zamiast podnosić ją do kwadratu, pomnożyli ją

I want you to take that number and multiply it

Tym razem chciałbym, żebyście, zamiast podnosić ją do kwadratu, pomnożyli ją

by any three-digit number that you want,

przez dowolną trzycyfrową liczbę.

but don't tell me what you're multiplying by --

Nie mówcie przy tym co to za liczba --

just multiply it by any random three-digit number.

po prostu pomnóżcie je.

So you should have as an answer either

Jako odpowiedź powinniście otrzymać

a six-digit or probably a seven-digit number.

sześcio bądź nawet siedmiocyfrową liczbę.

How many digits do you have, six or seven?

Ile cyfr mają wasze liczby, sześć czy siedem?

Seven, and yours?

Siedem. A Pani? Kobieta: Siedem.

Seven? Seven?

AB: Siedem? Siedem?

I, brak odpowiedzi.

And, uncertain.

Seven.

Mężczyzna: Tak.

Is there any possible way that I could know

AB: Siedem. Czy istnieje jakakolwiek szansa na to bym wiedział,

what seven-digit numbers you have?

jakie siedem cyfr otrzymaliście? Powiedzcie "Nie".

Say "No."

(Laughter)

(Śmiech)

Good, then I shall attempt the impossible --

Dobrze. W takim razie podejmę się niemożliwego --

or at least the improbable.

a przynajmniej mało prawdopodobnego.

What I'd like each of you to do is to call out for me

Chciałbymm żeby każdy z was podał mi

any six of your seven digits, any six of them,

wybrane sześć z siedmiu cyfr jakie otrzymaliście,

in any order you'd like.

w dowolnej kolejności.

(Laughter)

(Śmiech)

A ja spróbuję podać tą, którą pominęliście.

One digit at a time,

I shall try and determine the digit you've left out.

Zaczniemy od Pani siedmiocyfrowej liczby.

Starting with your seven-digit number,

Proszę podać dowolne sześć cyfr.

call out any six of them please.

Volunteer: 1, 9, 7, 0, 4, 2.

Kobieta: Jeden, OK, 197042.

AB: Did you leave out the number 6?

AB: Czy pominięta cyfra to 6?

Good, OK, that's one.

Kobieta: Tak, AB: OK, czyli właściwa.

You have a seven-digit number, call out any six of them please.

Ma Pani siedmiocyfrową liczbę, proszę podać dowolne sześć z nich.

Kobieta: 44875.

Volunteer: 4, 4, 8, 7, 5.

AB: Wydaje mi się, że usłyszałem tylko pięć cyfr. Chwileczkę -- 44875 --

I think I only heard five numbers. I -- wait -- 44875 --

did you leave out the number 6?

Czy opuściła Pani cyfrę 6?

Same as she did, OK.

Kobieta: Tak. AB: A więc tą samą co poprzedniczka. Dobrze. Pan ma siedmiocyfrową liczbę --

You've got a seven-digit number --

proszę podać jasno i wyraźnie dowolne sześć z nich.

call out any six of them loud and clear.

Volunteer: 0, 7, 9, 0, 4, 4.

Mężczyzna: 079044.

I think you left out the number 3?

AB: Sądzę, że pominął Pan cyfrę 3.

AB: That's three.

Trzy za nami. Szansa na to, że podam cztery cyfry poprawnie wyłącznie zgadując

The odds of me getting all four of these right by random guessing

jest jak jeden do 10.000: to jest 10 do czwartej potęgi.

would be one in 10,000: 10 to the fourth power.

OK, any six of them.

Dobrze, sześć dowolnych liczb.

(Laughter)

Really scramble them up this time, please.

Proszę tym razem dobrze je pomieszać.

Volunteer: 2, 6, 3, 9, 7, 2.

Mężczyzna: 263972.

Did you leave out the number 7?

AB: Czy pominął Pan cyfrę 7?

And let's give all four of these people a nice round of applause.

Proszę nagrodzić całą czwórkę gorącymi brawami.

Dziękuję bardzo.

Thank you very much.

(Applause)

(Applause ends)

Do mojego kolejnego numeru --

For my next number --

(Laughter)

(Śmiech)

while I mentally recharge my batteries,

podczas gdy moje umysłowe baterie ładują się,

chciałbym zadać publiczności pytanie.

I have one more question for the audience.

By any chance, does anybody here happen to know

Czy jest może wśród Państwa ktoś,

the day of the week that they were born on?

kto zna dzień tygodnia swoich urodzin?

If you think you know your birth day, raise your hand.

Jeśli ktoś uważa, że tak, proszę podnieść rękę.

Let's see, starting with -- let's start with a gentleman first.

Może zaczniemy od -- zacznijmy najpierw od jakiegoś dżentelmena.

What year was it, first of all?

Czy mógłby Pan najpierw podać rok? (Dlatego chciałem zacząć od dżentelmena.)

That's why I pick a gentleman first.

Który rok?

Audience: 1953.

Publiczność: 1953.

1953, and the month?

AB: 1953, i miesiąc?

November what?

Publiczność: Listopad. AB: Listopad, którego?

Publiczość: 23.

23rd -- was that a Monday?

AB: 23 -- czy był to poniedziałek? Publiczność: Tak.

Audience: Yes.

Dobrze, ktoś jeszcze? Kto jeszcze chciałby --

Good. Somebody else?

I haven't seen any women's hands up.

nie widzę -- nie zauważyłem żadnych damskich rąk w górze.

OK, how about you, what year?

OK, są -- może Pani, który rok?

1949, and the month?

Publiczność: 1949. AB: 1949, i miesiąc?

October what?

Publiczność: Październik. AB: Październik, którego?

Publiczność: Piątego.

Fifth -- was that a Wednesday?

AB: Piątego. Czy była to środa?

Yes! I'll go way to the back right now, how about you?

Tak -- pójdę teraz do samego końca. Może Pani?

Yell it out, what year?

Proszę głośno, który rok? Publiczność: 1959.

Audience: 1959.

1959, OK -- and the month?

AB: 1959, OK -- i miesiąc?

Publiczność: Luty.

Audience: February.

February what?

AB: Luty, którego? Publiczność: Szóstego.

Sixth -- was that a Friday? Audience: Yes.

AB: Szóstego -- czy był to piątek? Publiczność: Tak.

Good, how about the person behind her?

Dobrze, może teraz osoba za Panią?

Call out, what year was it?

Proszę -- proszę powiedzieć który to był rok?

Audience: 1947. AB: 1947, and the month?

Publiczność: 1947. AB: 1947, i miesiąc?

Audience: May. AB: May what?

Publiczność: Maj. AB: Maj, którego?

Seventh -- would that be a Wednesday?

Publiczność: Siódmego. AB: Siódmego -- czy była to środa?

Audience: Yes. AB: Thank you very much.

Publiczność: Tak.

AB: Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Brawa)

Anybody here who'd like to know the day of the week they were born?

A może ktoś z Państwa chciałby się dowiedzieć, jakiego dnia się urodził?

We can do it that way.

Możemy to zrobić w ten sposób.

Of course, I could just make up an answer and you wouldn't know,

Oczywiście mógłbym zmyślić odpowiedź i nikt by się nie spostrzegł,

więc się na to przygotowałem.

so I come prepared for that.

I brought with me a book of calendars.

Przyniosłem ze sobą książkę z kalendarzami,

It goes as far back into the past as 1800, because you never know.

sięgającymi w przeszłość do 1800 roku, ponieważ nigdy nie wiadomo.

(Laughter)

(Śmiech)

I didn't mean to look at you, sir -- you were just sitting there.

Nie miałem Pana na myśli --

przypadkiem Pan tam siedział.

(Laughter)

Anyway, Chris, you can help me out here, if you wouldn't mind.

W każdym bądź razie, Chris gdybyś nie miał nic przeciwko.

This is a book of calendars.

Mam tutaj książkę z kalendarzami i poproszę --

Who wanted to know their birth day?

kto z Państwa chciał poznać swój dzień urodzin? Pan? Dobrze.

What year was it, first of all?

Po pierwsze, który rok?

Audience: 1966.

Publiczność: 1966

66 -- turn to the calendar with 1966.

AB: '66 -- przejdź do kalendarza z 1966 --

And what month?

i miesiąc?

Audience: April. AB: April what?

Publiczność: Kwiecień. AB: Kwiecień, którego?

Audience: 17th.

Publiczność: 17. AB: 17 -- wydaje mi się, że była to niedziela.

I believe that was a Sunday.

Can you confirm, Chris?

Chris, czy mógłbyś potwierdzić?

Chris Anderson: Zgadza się. AB: Dobrze. Wiesz co?

Chris Anderson: Yes.

AB: I'll tell you what, Chris:

Dopóki trzymasz tę książkę,

as long as you have that book in front of you,

do me a favor, turn to a year outside of the 1900s,

zrób mi przysługę i przewróć poza rok 1900,

either into the 1800s or way into the 2000s --

do 1800 lub w głąb 2000 --

that'll be a much greater challenge for me.

będzie to dla mnie większym wyzwaniem.

AB: What year would you like? CA: 1824.

Więc, który rok?

CA: 1824.

AB: 1824, OK.

AB: 1824, OK.

AB: And what month?

Który miesiąc? CA: Czerwiec.

CA: June.

AB: Czerwiec, którego? CA: Szóstego.

AB: June what? CA: Sixth.

AB: Was that a Sunday?

AB: Szóstego -- czy była to niedziela?

CA: It was. AB: And it was cloudy.

CA: Zgadza się. AB: I było pochmurnie.

(Laughter)

Good, thank you very much.

Dobrze, dziękuję bardzo.

(Applause)

(Brawa)

(Applause ends)

But I'd like to wrap things up now

Chciałbym podsumować dotychczasową część,

by alluding to something from earlier in the presentation.

nawiązująć do czegoś z

wcześniejszej części prezentacji.

There was a gentleman up here who had a 10-digit calculator.

Był tutaj Pan z 10-cyfrowym kalkulatorem.

Where is he, would you stand up,

Czy mógłby Pan wstać?

10-digit guy?

Gdzie Pan jest?

OK, stand up for me just for a second,

Dobrze, czy mógłby Pan wstać na sekundę,

so I can see where you are.

żebym mógł zobaczyć, gdzie Pan siedzi.

You have a 10-digit calculator, sir, as well?

O, tutaj, dobrze -- ma Pan ze sobą 10-cyfrowy kalkulator?

OK, what I'm going to try and do, is to square in my head

OK, spróbuję teraz podnieść do kwadratu

a five-digit number requiring a 10-digit calculator.

pięciocyfrową liczbę. Wymaga to 10-cyfrowego kalkulatora.

But to make my job more interesting for you, as well as for me,

Aby jednak jeszcze bardziej to uatrakcyjnić -- tak dla Państwa, jak i dla mnie --

I'm going to do this problem thinking out loud.

postaram się rozwiązać ten problem

myśląc na głos.

So you can actually, honestly hear

Będziecie więc mogli usłyszeć wszystko

what's going on in my mind while I do a calculation of this size.

co dzieje się w mojej głowie,

gdy przeprowadzam obliczenia tego typu.

Now, I have to apologize to our magician friend Lennart Green.

Chciałbym przy okazji przeprosić naszego magika Lennarta Greena.

I know as a magician we're not supposed to reveal our secrets,

Wiem, że, jako magicy, nie powinniśmy wydawać naszych sekretów.

but I'm not too afraid

Nie obawiam się jednak, że ludzie zaczną

that people are going to start doing my show next week, so --

za tydzień kopiować moje występy więc --

I think we're OK.

myślę, że to nie problem.

(Laughter)

(Applause)

So, let's see,

Niech pomyślę... Weźmy --

let's take a different row of people, starting with you.

weźmy inny rząd ludzi, zaczynając od Pana.

I'll get five digits: one, two, three, four.

Potrzebuję pięciu cyfr: raz, dwa, trzy, cztery --

Oh, I did this row already.

ah, wykorzystałem już ten rząd. Poproszę więc rząd niżej,

Let's do the row before you,

starting with you: one, two, three, four, five.

zaczynając od Pana: raz, dwa, trzy, cztery, pięć.

Call out a single digit --

Wasze pięć cyfr razem stworzy liczbę,

that will be the five-digit number that I will try to square, go ahead.

którą ja postaram się podnieść do kwadratu.

Publiczność: Pięć. AB: Pięć.

Five.

Seven.

Publiczność: Siedem. AB: Siedem.

Publiczność: Sześć. AB: Sześć.

Six.

Publiczność: Osiem. AB: Osiem.

Eight.

Three.

Publiczność: Trzy. AB: Trzy.

57,683 --

57.683

squared.

Yuck.

do kwadratu. Ble.

Let me explain to you how I'm going to attempt this problem.

Pozwólcie mi wyjaśnić,

jak zamierzam się do tego zabrać.

I'm going to break the problem down into three parts.

Podzielę go na trzy części.

I'll do 57,000 squared,

Podniosę 57.000 do kwadratu,

plus 683 squared,

plus 683 do kwadratu,

plus 57,000 times 683 times two.

plus 57.000 razy

683 razy dwa.

Add all those numbers together,

Dodam te wszystkie liczby do siebie

and with any luck, arrive at the answer.

i przy odrobinie szczęścia otrzymam wynik.

Now, let me recap.

Pozwólcie mi jeszcze zatkać pisak.

(Laughter)

Thank you.

Dziękuję.

(Laughter)

While I explain something else --

Gdy będę tłumaczył jeszcze jedną rzecz --

(Laughter)

-- I know, that you can use, right?

-- tak, to możecie wykorzystać, tak?

(Laughter)

While I do these calculations,

W czasie moich obliczeń,

you might hear certain words,

możecie zamiast liczb,

usłyszeć jak przemycam do równania pewne słowa.

as opposed to numbers, creep into the calculation.

Let me explain what that is.

Wytłumaczę, co one znaczą.

This is a phonetic code,

Jest to rodzaj kodu fonetycznego,

a mnemonic device that I use,

pamięciowego narzędzia, którego używam,

that allows me to convert numbers into words.

pozwalającego mi na zamianę liczb w słowa.

I store them as words, and later on retrieve them as numbers.

Przechowuję liczby w postaci słów, z których je później wyciągam.

I know it sounds complicated; it's not.

Wiem, że brzmi to skomplikowanie, ale nie jest --

I don't want you to think you're seeing something out of "Rain Man."

Nie chciałbym byście pomyśleli, że widzicie kogoś na kształt "Rain Mana".

(Śmiech)

(Laughter)

There's definitely a method to my madness --

W tym szaleństwie na pewno jest metoda --

definitely, definitely.

na pewno, na pewno. Przepraszam.

Sorry.

(Laughter)

(Śmiech)

If you want to talk to me about ADHD afterwards,

Jeśli ktoś chciałby porozmawiać ze mną o ADHD,

you can talk to me then.

może to zrobić później.

By the way, one last instruction,

Tak przy okazji, ostatnia instrukcja

for my judges with the calculators --

dla moich sędziów z kalkulatorami -- tak, to do was mówię --

you know who you are --

istnieje przynajmniej 50-procentowa szansa

there is at least a 50 percent chance that I will make a mistake here.

na to, że się pomylę.

If I do, don't tell me what the mistake is;

Jeśli tak się stanie, nie mówcie mi co powiedziałem źle;

just say, "you're close," or something like that,

zamiast tego powiedzcie "jesteś blisko" lub coś takiego. Ja natomiast spróbuję dojść do odpowiedzi --

and I'll try and figure out the answer --

co samo w sobie może być bardzo zabawne.

which could be pretty entertaining in itself.

If, however, I am right,

Jeśli jednak odpowiem poprawnie

whatever you do, don't keep it to yourself, OK?

to, cokolwiek by się działo, nie trzymajcie tego dla siebie, OK?

(Laughter)

(Śmiech)

Make sure everybody knows that I got the answer right,

Upewnijcie się, że wszyscy wiedzą, że odpowiedziałem poprawnie,

ponieważ to będzie mój wielki finisz.

because this is my big finish, OK.

So, without any more stalling,

Bez dalszego odwlekania,

here we go.

zaczynamy.

I'll start the problem in the middle, with 57 times 683.

Zacznę problem od środka, mnożąc ze sobą 57 i 683.

Teraz, 57 razy 68 daje 3.400, plus 476 jest 3876,

57 times 68 is 3,400, plus 476 is 3876,

razem 38.760; plus 171,

that's 38,760 plus 171,

38,760 plus 171 is 38,931.

38.760 plus 171 daje 38.931.

38,931; double that to get 77,862.

38.931; podwoić to, mamy 77.862.

77,862 becomes cookie fission,

77.862 staje się ciastkiem jądrowym,

cookie fission is 77,822.

ciastko jądrowe to 77.822.

That seems right, I'll go on. Cookie fission, OK.

Wydaje się O.K. Idźmy dalej.

Next, I do 57 squared, which is 3,249, so I can say,

Podnoszę 57 do kwadratu, co daje 3.249, razem

three billion.

trzy miliardy. Dodajmy 249 do ciastka, 249,

Take the 249, add that to cookie, 249,

oops, but I see a carry coming --

widzę tu jednak przeniesienie.

249 --

249 --

add that to cookie, 250 plus 77,

dodać do ciastka, 250 plus 77,

is 327 million --

daje 327 milionów --

fission, fission, OK, finally, we do 683 squared,

jądrowe, jądrowe, OK, podnosimy 683 do kwadratu,

that's 700 times 666, plus 17 squared

czyli 700 razy 666, plus 17 do kwadratu,

is 466,489, rev up if I need it,

razem 466.489, przenieść 1,

rev up, take the 466,

przenieść 1, dodać 466,

add that to fission, to get,

do jądrowego, by otrzymać,

o rany --

oh gee --

328,489.

3.327.328.489.

Audience: Yeah! AB: Good.

Publiczność: Tak!

AB: Dobrze.

Thank you very much.

(Brawa)

(Applause)

Dziękuję bardzo.

I hope you enjoyed mathemagics.

Mam nadzieję, że podobała się Państwu "matemagia".

Thank you.

(Applause)

(Brawa)