If I should have a daughter ... | Sarah Kay

Sarah Kay: Bir Kızım Olursa ..

Çeviri: Diba Szamosi Gözden geçirme: Sancak Gülgen

Bir kızım olursa,

If I should have a daughter,

instead of "Mom,"

Bana anne yerine,

she's going to call me "Point B,"

B Noktası diyecek,

Çünkü bu şekilde, ne olursa olsun

because that way she knows that no matter what happens,

at least she can always find her way to me.

en azından her zaman bana ulaşmayı başarabilir.

And I'm going to paint solar systems on the backs of her hands

Ve güneş sistemini avcunun içine resmedeceğim,

böylece tüm evreni öğrenmiş olacak

so she has to learn the entire universe

before she can say, "Oh, I know that like the back of my hand."

"Ah, ben bunu avcumun içi gibi bilirim." demeden de önce.

And she's going to learn

Ve bilecek ki,

that this life will hit you hard in the face,

hayat acımadan yüzünün ortasına vuruverir,

wait for you to get back up just so it can kick you in the stomach.

ayağa kalkmanı bekler ve bu sayede midene de bi yumruk indirebilir.

But getting the wind knocked out of you

Ancak rüzgar seni sarhoş ettiğinde

is the only way to remind your lungs

ciğerlerin havanın tadını ne kadar

how much they like the taste of air.

sevdiklerini anlayabilir.

Tam burada acı var

There is hurt, here,

that cannot be fixed by Band-Aids or poetry.

yara bantları ya da şiirin iyileştiremeyeceği.

So the first time she realizes that Wonder Woman isn't coming,

Ve Süper Kahramanının

gelmeyeceğini anladığı ilk anda,

I'll make sure she knows

bilecek ki, pelerinini

she doesn't have to wear the cape all by herself,

tek başına giymek zorunda kalmayacak.

because no matter how wide you stretch your fingers,

Çünkü ellerini ne kadar açarsan aç,

your hands will always be too small

iyileştirmek istediğin acıyı yakalamak için

to catch all the pain you want to heal.

hiç bir zaman yeterince büyük olmayacak.

Believe me, I've tried.

Emin ol, denedim.

"And, baby," I'll tell her,

"Ve bebeğim" diyeceğim ona,

don't keep your nose up in the air like that.

"burnunu havada tutma öyle.

I know that trick; I've done it a million times.

Bu numarayı ben de denedim, milyonlarca kez hem de.

You're just smelling for smoke

Sadece duman kokusu almanı sağlar

so you can follow the trail back to a burning house,

onu takip edersen de yanan bir eve ulaşırsın,

so you can find the boy who lost everything in the fire

ya yangında herşeyini kaybeden çocuğu bulup

to see if you can save him.

kurtarmaya çalışırsın,

Or else find the boy who lit the fire in the first place,

ya da yangını başlatan çocuğu bulup

to see if you can change him.

onu değiştirmeye çalışırsın."

But I know she will anyway,

Ama biliyorum ki hep bildiğini yapacak,

so instead I'll always keep an extra supply

bu yüzden ona hep destek sağlayacağım

of chocolate and rain boots nearby,

çikolata ve yağmur çizmeleriyle.

because there is no heartbreak that chocolate can't fix.

Çünkü çikolatanın tamir edemeyeceği hiçbir üzüntü yoktur.

Okay, there's a few that chocolate can't fix.

Tamam, belki de bütün üzüntülere iyi gelmeyebilir,

But that's what the rain boots are for,

ama tam da bu yüzden var yağmur çizmeleri.

because rain will wash away everything, if you let it.

Çünkü izin verdiğinde yağmur yıkayıverir tüm hüzünleri.

I want her to look at the world

Ondan tabanı camlı teknesinden

through the underside of a glass-bottom boat,

aşğıdaki dünyayı izlemesini isteyeceğim,

to look through a microscope

ve mikroskopla incelemesini

at the galaxies that exist

insan zekasının ucunda

on the pinpoint of a human mind,

var olan galaksileri,

because that's the way my mom taught me.

çünkü annem de bana böyle öğretmişti,

That there'll be days like this.

böyle günlerin olabileceğini.

(Singing) There'll be days like this, my momma said.

♫ Böyle günler gelecek, demişti annem. ♫

When you open your hands to catch

Ellerini yakalamak için açıp da

and wind up with only blisters and bruises;

yakaladıkların sadece yara izleri olduğu;

when you step out of the phone booth and try to fly

telefon kulübesinden çıkıp uçmaya çalışırken

and the very people you want to save

kurtarmak istediğin insanların aslında

are the ones standing on your cape;

pelerinine basanlar olduğunu farkettiğin;

when your boots will fill with rain,

çizmelerin yağmurla dolup da,

and you'll be up to your knees in disappointment.

dizlerine kadar hayal kırıklığına gömüldüğün günler..

And those are the very days you have all the more reason to say thank you.

İşte böyle günler aslında teşekkür etmen gereken günlerdir.

Because there's nothing more beautiful

Çünkü dalgaların kumsalı öpmekten vazgeçmeyi

than the way the ocean refuses to stop kissing the shoreline,

reddetmesinden daha güzel birşey yoktur,

no matter how many times it's sent away.

kaç defa yıkıp geçtiği mühim değil.

You will put the wind in win some, lose some.

Rüzgarla bazen kazanıp, bazen kaybedeceksin.

You will put the star in starting over, and over.

Yıldızlarla

yeniden başlamayı öğreneceksin.

And no matter how many land mines erupt in a minute,

Bir dakikada silinip giden topraklara inat,

be sure your mind lands

aklın zemine sağlam basacak,

on the beauty of this funny place called life.

hayat denen komik yerin güzellik zeminine.

And yes, on a scale from one to over-trusting,

Ve evet, güven duyma skalasında

I am pretty damn naive.

oldukça safım.

But I want her to know that this world is made out of sugar.

Ama kızım bilecek ki bu dünya şekerlemeden yapıldığı için

It can crumble so easily,

çabucak parçalanabilir,

but don't be afraid to stick your tongue out and taste it.

ama dilini çıkarıp da tadına bakmaktan korkmayacak.

"Baby," I'll tell her, "remember, your momma is a worrier,

"Bebeğim," diyeceğim ona "unutma, annen bir savaşçıydı,

and your poppa is a warrior,

baban da bir savaşçı,

and you are the girl with small hands and big eyes

ve sen de minicik ellerin ve koca gözlerinle

who never stops asking for more."

daha fazlasını isteyen bir kızsın."

Remember that good things come in threes

Unutma ki iyi şeyler hep üçtür,

and so do bad things.

kötü şeyler de öyle.

Always apologize when you've done something wrong,

Ve hata yaptığında her zaman özür dile.

Ama asla gözlerindeki parıltı

but don't you ever apologize

sönmek istemediği için özür dileme.

for the way your eyes refuse to stop shining.

Your voice is small, but don't ever stop singing.

Sesin kısık olabilir ama şarkı söylemeyi bırakma.

And when they finally hand you heartache,

Ve sana kalp acıları bıraktıklarında,

when they slip war and hatred under your door

kapının altına savaş ve nefret attıklarında

and offer you handouts on street-corners

ve sokak köşelerinde ellerine

of cynicism and defeat,

kötümserlik ve yenilgi tutuşturduklarında,

you tell them that they really ought to meet your mother.

işte o zaman, onlara, gidip annenle tanışmalarını söylemelisin.

(Applause)

Thank you. Thank you.

Teşekkür ederim. Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

Teşekkür ederim.

Thank you.

(Applause)

(Alkışlar)

Thanks.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

Teşekkür ederim.

Thank you.

(Applause)

(Alkışlar)

All right, so I want you to take a moment,

Pekala, şimdi kendinize biraz zaman ayırıp,

and I want you to think of three things that you know to be true.

gerçek olduğunu bildiğiniz üç şey

düşünmenizi istiyorum.

They can be about whatever you want --

İstediğiniz herşey hakkında olabilirler --

technology, entertainment, design,

teknoloji, eğlence, tasarım,

your family, what you had for breakfast.

aileniz, kahvaltıda yedikleriniz.

The only rule is don't think too hard.

Tek şart, çok düşünmemelisiniz.

Okay, ready? Go.

Hazır mısınız? Başlayın.

Okay.

Tamam.

So here are three things I know to be true.

İşte benim doğru olduğunu bildiğim üç şey:

I know that Jean-Luc Godard was right when he said that,

Jean-Luc Godard'ın "iyi bir öykü

başı, ortası ve sonu olandır,

"A good story has a beginning, a middle and an end,

bu sırayı takip etmese bile."

although not necessarily in that order."

dediğinde haklı olduğunu biliyorum.

I know that I'm incredibly nervous and excited to be up here,

Bu sahnede olduğum için çok gergin ve heyecanlı olduğumu,

which is greatly inhibiting my ability to keep it cool.

bunun da sakinleşmemi engellediğini biliyorum.

(Kahkahalar)

(Laughter)

And I know

Ve biliyorum ki,

that I have been waiting all week to tell this joke.

bu epiriyi yapmak için bir haftadır bekliyorum.

(Kahkahalar)

(Laughter)

Bir korkuluğu neden TED'e davet etmişler?

Why was the scarecrow invited to TED?

Çünkü alanında göze çarpan oymuş.

Because he was out standing in his field.

(Kahkahalar)

(Laughter)

I'm sorry.

Özür dilerim.

Okay, so these are three things I know to be true.

Neyse, işte bunlar doğru olduğunu düşündüğüm üç şey.

But there are plenty of things I have trouble understanding.

Ancak, anlamakta zorlandığım bir çok şey de var.

So I write poems to figure things out.

Birşeyleri anlayabilmek için şiir yazıyorum.

Sometimes the only way I know how to work through something

Bazen birşeyi çözümleyebilmek için bildiğim tek yol

şiir yazmak.

is by writing a poem.

Sometimes I get to the end of the poem,

Ve bazen şiirin sonuna geldiğimde

look back and go, "Oh, that's what this is all about,"

bakıyorum ve "Ha, yani hepsi bumuymuş?" diyorum.

Bazen de şiirin sonuna geldiğimde

and sometimes I get to the end of the poem

hala bi şey anlamamış oluyorum,

and haven't solved anything,

but at least I have a new poem out of it.

ama en azından bir şiir yazmış oluyorum.

Spoken-word poetry is the art of performance poetry.

Sözel şiir, şiir performans sanatıdır.

I tell people it involves creating poetry

İnsanlara, bunun sadece kağıt üstünde

that doesn't just want to sit on paper,

oturmak istemeyen şiiri yarattığını söylerim,

that something about it demands it be heard out loud

o şiir genelde duyulmayı isteyendir,

or witnessed in person.

bizzat şahit olunmayı isteyen.

When I was a freshman in high school,

Okuldaki ilk yılımda

I was a live wire of nervous hormones.

yerinde duramayan bir tiptim.

And I was underdeveloped and over-excitable.

Tamamen gelişmemiş

ve çok heyecanlı.

And despite my fear

Ve uzun süre izlenmeye

of ever being looked at for too long,

olan korkuma rağmen,

I was fascinated by the idea of spoken-word poetry.

Sözel şiir fikrinden büyülenmiştim.

I felt that my two secret loves, poetry and theater,

En sevdiğim iki şey, şiir ve tiyatro, bir araya gelmiş ve

çocukları olmuş gibi düşünürdüm.

had come together, had a baby,

Benim tanımam gereken bir bebek.

a baby I needed to get to know.

Böylece bunu denemeye karar verdim.

So I decided to give it a try.

My first spoken-word poem,

İlk sözel şiirim,

packed with all the wisdom of a 14-year-old,

14 yaşında birinin tüm bilgisiyle donatılmış,

was about the injustice

ve kadınsı görünmemenin

of being seen as unfeminine.

haksızlığı ile ilgiliydi.

The poem was very indignant,

Şiir oldukça öfkeli ve

ve bayağı abartılıydı,

and mainly exaggerated,

but the only spoken-word poetry that I had seen up until that point

doğrusu o zamana dek duyduğum tek sözel şiir

was mainly indignant,

öfke doluydu,

so I thought that's what was expected of me.

bu yüzden benden beklenenin bu olduğunu düşündüm.

The first time that I performed,

Şiiri ilk okuduğumda

the audience of teenagers hooted and hollered their sympathy,

gençlerden oluşan izleyici bağırıp çağırmaya başladı,

and when I came off the stage, I was shaking.

sahneden indiğimde hala titriyordum.

I felt this tap on my shoulder,

Omzuma biri dokundu,

and I turned around to see

dönüp baktığımda

this giant girl in a hoodie sweatshirt emerge from the crowd.

kapüşonlu kazağı olan kocaman bir kız bana doğru yürüdü.

She was maybe eight feet tall

Boyu iki buçuk metre falandı heralde,

and looked like she could beat me up with one hand,

ve tek eliyle beni yere yapıştırabilirmiş gibi görünüyordu,

but instead she just nodded at me and said,

ama bunun yerine başını salladı ve

"Hey, gerçekten güzeldi. Teşekkürler." dedi.

"Hey, I really felt that. Thanks."

Bir aydınlanma oldu.

And lightning struck.

Artık işin içindeydim.

I was hooked.

I discovered this bar on Manhattan's Lower East Side

Manhattan'ın Aşağı Doğu Yakasında bir bar keşfettim

haftada bir şiir gecesi düzenliyordu,

that hosted a weekly poetry open Mic,

and my bewildered, but supportive, parents took me

şaşkına dönmüştüm ama destekçi anne ve babam

to soak in every ounce of spoken word that I could.

dile dökebildiğim her mısrada boğulmam için beni oraya götürdüler.

I was the youngest by at least a decade,

En az 10 yıl farkla bardaki en genç bendim,

but somehow the poets at the Bowery Poetry Club

ama bir şekilde Bowery Şiir Kulübü'ndeki şairler

didn't seem bothered by the 14-year-old wandering about.

14 yaşında ortalarda dolanan bu kızdan rahatsız olmadılar --

In fact, they welcomed me.

hatta, beni aralarına aldılar.

And it was here, listening to these poets share their stories,

Ve orada hikayelerini paylaşan şairleri dinlerken

sözel şiirin öfkeyle dolu olması gerekmediğini öğrendim,

that I learned that spoken-word poetry didn't have to be indignant,

neşe ya da acıyla ilgili,

it could be fun or painful

or serious or silly.

ciddi ya da aptalca olabilirdi.

The Bowery Poetry Club became my classroom and my home,

Bowery Şiir Kulübü evim ve okulum haline geldi.

and the poets who performed

Şiirlerini okuyan her şair

encouraged me to share my stories as well.

hikayelerimi paylaşmam için beni yüreklendiriyordu.

Never mind the fact that I was 14.

14 yaşımda olduğuma bakmadan --

They told me, "Write about being 14."

bana "14 yaşında olmakla ilgili yaz" dediler.

So I did and stood amazed every week

Öylede yaptım ve her hafta

bu yetişkin müthiş şairler benimle birlikte gülüp

when these brilliant, grown-up poets

laughed with me and groaned their sympathy

acılarını dile getirdiklerinde ve beni alkışlayıp

and clapped and told me, "Hey, I really felt that too."

"Ben de hissetim, çok iyiydi." dediklerinde şaşırıp kaldım.

Now I can divide my spoken-word journey

Şimdi sözel şiir seyahatimi

into three steps.

üç adıma ayırabilirim.

Step one was the moment I said,

İlki, "Yapabilirim. Bunu yapabilirim"

"I can. I can do this."

dediğim andı.

And that was thanks to a girl in a hoodie.

Bu da, o kapüşonlu koca kız sayesindeydi.

Step two was the moment I said,

İkincisi, "Buna devam edeceğim,

"I will. I will continue.

Sözel şiiri seviyorum,

I love spoken word. I will keep coming back week after week."

ve her hafta buraya gelmeye devam edeceğim." dediğim andı.

And step three began

Ve üçüncü adımı

when I realized I didn't have to write indignant poems,

tabi asıl hissettiğim bu değilse, öfkeyle dolu şiirler yazmak zorunda olmadığımı

anladığım zaman attım.

if that's not what I was.

There were things that were specific to me,

Bana özel gelen şeyler de vardı,

and the more that I focused on those things,

bunlara ne kadar odaklanırsam,

the weirder my poetry got,

şiirlerimin o kadar tuhaflaşıp,

but the more that it felt like mine.

bir o kadar da gerçekten benimmiş gibi hissettiriyordu.

It's not just the adage "Write what you know."

Şu ünlü "bildiğini yaz" sözü değil bu,

It's about gathering up all of the knowledge and experience

bu aslında, şimdiye dek biriktirdiğin tüm bilgini ve deneyimini

you've collected up to now

bir araya getirmek

to help you dive into the things you don't know.

ve bilmediğin şeylerin arasına dalmakla ilgili.

I use poetry to help me work through what I don't understand,

Ben şiiri anlamadığım şeylerin üstesinden gelmek için kullanıyorum,

ama her yeni şiire

but I show up to each new poem

daha önce bulunduğum heryerle dolu

with a backpack full of everywhere else that I've been.

bir çantayla başlıyorum.

When I got to university, I met a fellow poet

Universiteye başladığımda, benim gibi

who shared my belief in the magic of spoken-word poetry.

sözlü şiirin büyüsüne inanan bir şairle tanıştım.

And actually, Phil Kaye and I

Ve aslında Phil Kaye ve benim

soyadlarımız tesadüfen aynı.

coincidentally also share the same last name.

When I was in high school I had created Project V.O.I.C.E.

Lisedeyken V.O.I.C.E projesini başlatmıştım

as a way to encourage my friends to do spoken word with me.

arkadaşlarımı sözel şiire yüreklendirmek için.

But Phil and I decided to reinvent Project V.O.I.C.E.,

Ama Phil ve ben V.O.I.C.E projesini yeniden düzenledik --

this time changing the mission

bu sefer farklı bir amaçla,

to using spoken-word poetry as a way to entertain,

sözel şiirin eğlendirmek, eğitmek ve ilham vermek

educate and inspire.

için kullanmak amacıyla.

We stayed full-time students, but in between we traveled,

Tam zamanlı öğrenciliğe devam ettik ama arada

performing and teaching

seyahatlere çıktık ve

nine-year-olds to MFA candidates,

9 yaşındakilerden, MFA adaylarına

from California to Indiana to India

Kaliforniya'dan Indiana'ya hatta Hindistan'a

to a public high school just up the street from campus.

ya da kampüsün az ilerisindeki liseye kadar heryerde şiirler okuduk.

And we saw over and over

Ve her seferinde

the way that spoken-word poetry

sözel şiirin kilitleri nasıl da

cracks open locks.

açtığını gördük.

But it turns out sometimes, poetry can be really scary.

Ancak bazen de şiirin gerçekten

korkutucu olduğu ortaya çıkıyor.

Bazen de

Turns out sometimes,

you have to trick teenagers into writing poetry.

gençleri şiir yazmaları için kandırmanız gerekiyor.

So I came up with lists. Everyone can write lists.

Ben de listeler uydurdum. Herkes liste yapabilir.

And the first list that I assign

Ve uyguladığım ilk liste

is "10 Things I Know to be True."

"Doğru olduğunu bildiğiniz 10 şey"di.

İşte eğer listelerimizi sesli olarak paylaşsaydık

And here's what happens, you would discover it too

if we all started sharing our lists out loud.

keşfedeceğiniz çok şey olurdu.

At a certain point, you would realize that someone has the exact same thing,

İlk olarak farkederdiniz ki

birileri de sizinkiyle aynı şeyi

or one thing very similar,

ya da çok benzer bir şeyi,

to something on your list.

listesine yazmış..

And then someone else

Ve sonra başka birileri de

has something the complete opposite of yours.

sizinkiyle tamamen zıt olanı.

Third, someone has something you've never even heard of before.

Üçüncü olarak, birilerinin daha önce hiç duymadığınız bi şeyleri.

Fourth, someone has something you thought you knew everything about,

Dördüncü olarak, sizin çok iyi bildiğinizi sandığınız bir şeyi

but they're introducing a new angle of looking at it.

farklı bir açıdan bakarak yazdığını farkedersiniz.

And I tell people that this is where great stories start from --

Ve ben isanlara iyi bir hikayenin burada başladığını söylüyorum --

these four intersections

sizin tutkuyla bağlı olduğunuz

of what you're passionate about

ve diğerlerinin yatırım yapmış olabileceği

and what others might be invested in.

dört kesişim noktasından.

And most people respond really well to this exercise.

Ve çoğu insan bu egzersizi çok seviyor.

But one of my students, a freshman named Charlotte,

Ancak, öğrencilerimden biri, Charlotte adında birinci sınıf öğrencisi,

was not convinced.

pek de ikna olmamıştı.

Charlotte was very good at writing lists, but she refused to write any poems.

Charlotte liste hazırlamakta çok başarılıydı ama şiir yazmayı hep reddediyordu.

"Miss," she'd say, "I'm just not interesting.

"Hocam," diyordu "Çok da ilginç biri değilim.

I don't have anything interesting to say."

Söyleyecek pek ilginç sözüm yok."

So I assigned her list after list,

Ben de ona liste üstüne liste yazdırdım,

and one day I assigned the list

en sonunda da yeni bir liste:

"10 Things I Should Have Learned by Now."

"Şimdiye kadar öğrenmiş olmam gereken 10 şey."

Number three on Charlotte's list was,

Charlotte'un listesindeki üç numara şuydu,

"I should have learned not to crush on guys

"Kendimden üç kat yaşlı erkeklere aşık olmamayı

three times my age."

öğrenmiş olmalıydım."

I asked her what that meant,

Ne demek istediğini sorduğumda

and she said, "Miss, it's kind of a long story."

"Hocam, bu uzun bi hikaye" dedi.

And I said, "Charlotte, it sounds pretty interesting to me."

Ben de " Charlotte, bana çok ilgi çekici göründü." dedim.

And so she wrote her first poem,

Ve böylece ilk şiirini yazdı,

a love poem unlike any I had ever heard before.

şimdiye kadar duyduklarıma hiç benzemeyen bir aşk şiiri.

Şiir şöyle başlıyor,

And the poem began,

"Anderson Cooper is a gorgeous man."

"Anderson Cooper muhteşem bi adamdır."

(Laughter)

(Kahkahalar)

"Onu hiç 60 dakikada,

"Did you see him on 60 Minutes,

racing Michael Phelps in a pool --

havuzda Michael Phelps'le yarışırken --

nothing but swim trunks on --

sadece mayosu üstündeyken --

diving in the water, determined to beat this swimming champion?

suya dalıp, bu yüzme şampiyonunu geçmeye çalışırken gördünüz mü?

Yarışma sonrası, ıslak, bulut beyazı saçlarını savurarak

After the race, he tossed his wet, cloud-white hair

and said, 'You're a god.'

"Sen tanrısın" dediğini?

No, Anderson, you're the god."

Yo Anderson, asıl tanrı sensin."

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Applause)

(Alkışlar)

Now, I know that the number one rule to being cool

Şimdi biliyorum ki, havalı olmanın birinci kuralı

etkilenmemiş gibi görünüp

is to seem unfazed,

to never admit that anything scares you

sizi birşeylerin korkuttuğunu, etkilediğini ya da

heyecanlandırdığını asla itiraf etmemekmiş.

or impresses you or excites you.

Somebody once told me

Bi defasında bir bana

it's like walking through life like this.

hayat boyu şu şekilde yürümekten bahsetti.

You protect yourself

Kendinizi ortaya çıkabilecek acılar ve

from all the unexpected miseries or hurt that might show up.

ızdıraplardan bu şekilde korursunuz.

But I try to walk through life like this.

Bense hayatta böyle yürümeyi tercih ediyorum.

And yes, that means catching all of those miseries and hurt,

Ve evet, bu acı ve ızdırapları yakalamak anlamına geliyor,

but it also means that when beautiful, amazing things

ama ayrıca güzel ve büyüleyici şeyleri de.

gökten düştüklerinde,

just fall out of the sky,

I'm ready to catch them.

onları yakalamaya hazırım.

I use spoken word to help my students

Sözel şiiri öğrencilerime merakı yeniden keşfetmelerine

rediscover wonder,

yardım etmek için kullanıyorum,

to fight their instincts to be cool and unfazed

havalı ya da etkilenmemiş gibi görünme güdülerini engellemek için

and, instead, actively pursue being engaged with what goes on around them,

ve bunun yerine etrafta olan bitenle iç içe olabilmeleri için,

so that they can reinterpret and create something from it.

işte bu sayede olanları yeniden yorumlayıp bir şeyler üretebilirler.

It's not that I think that spoken-word poetry

Sözel şiirin ideal sanat şekli falan olduğunu

söylemiyorum.

is the ideal art form.

I'm always trying to find the best way to tell each story.

Ben her zaman bir öyküyü en iyi şekilde anlatmaya çalışıyorum.

I write musicals; I make short films alongside my poems.

Şiirin yanı sıra müzikaller ve kısa filmler de yapıyorum.

But I teach spoken-word poetry

Sözel şiiri öğretiyorum

çünkü ulaşılması mümkün.

because it's accessible.

Herkesin nota okuma becerisi,

Not everyone can read music or owns a camera,

ya da kameraları olmayabilir

but everyone can communicate in some way,

ama herkes bir şekilde iletişime girmek zorunda,

and everyone has stories that the rest of us can learn from.

ve herkesin bize birşeyler öğretebilecek

bir hikayesi var.

Plus, spoken-word poetry allows for immediate connection.

Ayrıca, sözel şiir anlık bağlantılar yaratabilir.

İnsanlar sık sık yalnız olduklarını düşünürler

It's not uncommon to feel like you're alone

ya da kimsenin onları anlamadığını,

or that nobody understands you,

but spoken word teaches

ama sözel şiir onlara

that if you have the ability to express yourself

eğer kendini açıklama yeteneğin ve

and the courage to present those stories and opinions,

fikirlerinle hikayeni anlatma cesaretin varsa

you could be rewarded

bir oda dolusu dostla

with a room full of your peers,

ya da seni dinleyen bir toplulukla

or your community, who will listen.

ödüllendirileceklerini öğretir.

And maybe even a giant girl in a hoodie

Belki kapüşonlu koca bir kız gelip

who will connect with what you've shared.

paylaştığınız şeyi hissettiğini söyleyecektir.

And that is an amazing realization to have,

Ve bu farkına varılacak büyüleyici bir şeydir,

especially when you're 14.

özellikle 14 yaşındaysanız.

Plus, now with YouTube,

Ayrıca, şimdi youtube sayesinde,

that connection's not even limited to the room we're in.

bağlantılarımız içinde bulunduğumuz odadakilerle sınırlı değil.

I'm so lucky that there's this archive of performances

Öğrencilerimle paylaşabileceğim bir performans arşivim

olduğu için çok şanslıyım.

that I can share with my students.

It allows for even more opportunities

Bu onlara bağlantı kurabilecekleri

şiir ya da şair bulabilme

for them to find a poet or a poem that they connect to.

olanağını sağlıyor.

Once you've figured this out,

Bir kere farkettiğinizde

it is tempting to keep writing the same poem,

aynı tür şiiri yazmak işten değil,

or keep telling the same story, over and over,

ya da aynı hikayeyi tekrar tekrar anlatmak,

once you've figured out that it will gain you applause.

bu türün size alkış getireceğini farkettiğinizde.

It's not enough to just teach that you can express yourself.

Yani kendini ifade etmeyi öğretmek yeterli olmuyor;

You have to grow and explore

aynı zamanda büyüyüp keşfetmeyi

and take risks and challenge yourself.

risk alıp kendine meydan okumayı da öğrenmelisin.

And that is step three:

Bu da üçüncü adım:

infusing the work you're doing

sizi siz yapan özel şeylerle

with the specific things that make you you,

yaptığınız işi harmanlamak,

even while those things are always changing.

bunların her zaman değiştiğini bilseniz bile.

Because step three never ends.

Çünkü üçüncü adım asla bitmez.

But you don't get to start on step three,

Ancak üçüncü adıma geçmeniz için,

until you take step one first:

birinci adımı atmanız gerekir: "Yapabilirim."

"I can."

Ders verirken çok seyahat ederim,

I travel a lot while I'm teaching,

and I don't always get to watch all of my students reach their step three,

ve her zaman öğrencilerimin üçüncü adıma ulaştığını göremeyebilirim,

ama Charlotte konusunda şanslıydım,

but I was very lucky with Charlotte,

seyahatinin benimki gibi başladığını izleyebildim.

that I got to watch her journey unfold the way it did.

I watched her realize

Onun,

that, by putting the things that she knows to be true into the work she's doing,

bildiği şeyleri yaptığı işe katarak

she can create poems that only Charlotte can write,

gözbebekleri, asansörler ve Kaşif Dora'yla ilgili --

about eyeballs and elevators and Dora the Explorer.

sadece Charlotte gibi şiir yazabileceğini farketmesini izledim.

And I'm trying to tell stories only I can tell --

Ve ben de sadece benim anlatabileceğim bunun gibi

öyküler anlatıyorum.

like this story.

I spent a lot of time thinking about the best way to tell this story,

Bu öyküyü en iyi nasıl anlatabileceğimi günlerce düşünüyorum,

and I wondered if the best way

acaba en iyi yol

was going to be a PowerPoint, a short film --

PowerPoint ya da kısa bir film mi olurdu --

And where exactly was the beginning, the middle or the end?

ve acaba bu öykünün başı, ortası ve sonu nerede?

I wondered whether I'd get to the end of this talk

Ve acaba bu konuşmanın sonuna gelip

and finally have figured it all out, or not.

herşeyi anlayabilmiş olacak mıyım?

And I always thought that my beginning was at the Bowery Poetry Club,

Ve her zaman başladığım yerin Bowery Şiir Kulübü olduğunu sanardım,

ama sanırım bu çok daha önceydi.

but it's possible that it was much earlier.

In preparing for TED,

TED'e hazırlanırken,

I discovered this diary page in an old journal.

eski bir günlükte şu sayfayı buldum.

I think December 54th was probably supposed to be 24th.

Sanırım Aralık 54 derken 24'ünü kastetmişim.

It's clear that when I was a child,

Belli ki, çocukken

I definitely walked through life like this.

hayatta şu şekilde yürüyormuşum.

I think that we all did.

Sanırım hepimiz öyle yaptık.

I would like to help others rediscover that wonder --

Başkalarına merakı yeniden keşfetmeleri

to want to engage with it, to want to learn,

öğrenmek istemeleri ve onunla içiçe girebilmeleri,

to want to share what they've learned,

öğrendiklerini ve doğru olduğunu farkettikleri

what they've figured out to be true

doğru olduğunu farkettikleri

and what they're still figuring out.

paylaşmaları için yardım etmek istiyorum.

So I'd like to close with this poem.

Bu yüzden kapanışı bu şiirle yapacağım.

Hiroşima bombalandığında,

When they bombed Hiroshima,

the explosion formed a mini-supernova,

Patlama minik bir süpernova oluşturdu,

so every living animal, human or plant

ve yaşayan her hayvan, insan ya da bitki

that received direct contact with the rays from that sun

güneş ışınlarıyla olan

doğrudan bağlantısı olan her canlı

was instantly turned to ash.

aniden küle dönüştü.

And what was left of the city soon followed.

Ve şehirden arta kalan ne varsa onlar da.

The long-lasting damage of nuclear radiation

Nükleer radyasyonun kalıcı zararı

caused an entire city and its population

tüm şehri ve içindekileri

to turn into powder.

toza çevirdi.

When I was born, my mom says I looked around the whole hospital room

Doğduğumda, hastane odasını inceleyen gözlerimde, diyor annem

"Bu mu? Bunu daha önce de yapmıştım." gibisinden bir bakış varmış.

with a stare that said, "This? I've done this before."

She says I have old eyes.

Dediğini göre gözlerim yaşlıymış.

When my Grandpa Genji died, I was only five years old,

Büyükbabam Genji öldüğünde, sadece beş yaşındaydım,

but I took my mom by the hand and told her,

annemi elinden tutup da dediğim

"Don't worry, he'll come back as a baby."

"Üzülme, bir bebek olarak geri gelecek." sözü

And yet, for someone who's apparently done this already,

hiç de 'bunu daha önce de yapmış' birine göre değildi.

I still haven't figured anything out yet.

Belli ki henüz herşeyi çözememişim.

My knees still buckle every time I get on a stage.

Sahneye çıktığımda dizlerim hala titriyor.

My self-confidence can be measured out

Kendime güvenimi bir çaykaşığıyla ölçüp

in teaspoons mixed into my poetry,

şiirime karıştırdığımda,

and it still always tastes funny in my mouth.

ağzımda hala garip bir tat bırakıyor.

But in Hiroshima, some people were wiped clean away,

Ama Hiroşima'da, bazı insanlar silinip gitti,

leaving only a wristwatch or a diary page.

geride sadece bi kol saati ya da günlük sayfası bırakarak.

So no matter that I have inhibitions to fill all my pockets,

Ceplerime doldurduğum onca çekinceye rağmen,

yine de deniyorum,

I keep trying,

hoping that one day I'll write a poem

umut ediyorum ki bir gün

I can be proud to let sit in a museum exhibit

var olduğumun kanıtı olarak bi müzede sergilenebilecek

as the only proof I existed.

bir şiir yazabilirim.

Ailem bana Sarah adını vermiş,

My parents named me Sarah, which is a biblical name.

kutsal bir ad.

In the original story, God told Sarah she could do something impossible, and --

İncilde dediğine göre Tanrı Sarah'ya imkansız birşeyler yapabileceğini söylemiş

O da gülmüş,

she laughed,

because the first Sarah,

çünkü ilk Sarah,

she didn't know what to do with impossible.

imkansızla ne yapılabileceğini bilmiyormuş.

And me?

Ben mi? Hayır, ben de bilmiyorum,

Well, neither do I,

but I see the impossible every day.

ama imkansızı hergün görüyorum.

Impossible is trying to connect in this world,

İmkansız bu dünyayla bağlantı kurmaktır,

trying to hold onto others while things are blowing up around you,

etrafınızda birşeyler uçup giderken, başkalarına tutunmaktır,

siz konuşurken sadece sıralarını

knowing that while you're speaking,

beklemeyen -- sizi dinleyen insanlara.

they aren't just waiting for their turn to talk -- they hear you.

Sizin hissettiğinizin aynısını

They feel exactly what you feel

at the same time that you feel it.

aynı zamanda hisseden insanlara.

It's what I strive for every time I open my mouth --

Ağzımı her açışımda kurmaya uğraştığım

that impossible connection.

o imkansız bağlantı işte bu.

There's this piece of wall in Hiroshima

Hiroşima'da bir duvar var

that was completely burnt black by the radiation.

radyasyondan tamamen kararmış.

But on the front step, a person who was sitting there

Ama bir adım önünde, oturmakta olan birisi

blocked the rays from hitting the stone.

ışınların oraya vurmasını engellemiş.

Orada geriye kalan tek şey

The only thing left now

is a permanent shadow of positive light.

pozitif ışığın kalıcı gölgesi.

İlk bombadan sonra,

After the A-bomb,

specialists said it would take 75 years

uzmanların dediğine göre 75 yıl gerekliymiş

for the radiation-damaged soil of Hiroshima City

Hiroşima'nın radyasyondan ölen toprağının

to ever grow anything again.

yeniden yeşerebilmesi için.

But that spring, there were new buds popping up from the earth.

Ama bu baharda, topraktan fırlayan yeni tomurcuklar gördüm.

When I meet you, in that moment,

Sizinle tanıştığım şu an

I'm no longer a part of your future.

artık sizin geleceğinizin bi parçası olamam.

I start quickly becoming part of your past.

Hızla geçmişinize dönüşüyorum.

But in that instant, I get to share your present.

Ama sadece şu an, şimdiki zamanınızı paylaşıyorum.

And you, you get to share mine.

Ve siz, siz de benimkini.

And that is the greatest present of all.

Ve bu yaşayabileceğiniz en iyi an.

So if you tell me I can do the impossible --

Eğer bana imkansızı yapabileceğimi söylerseniz,

herhalde size gülerim.

I'll probably laugh at you.

I don't know if I can change the world yet,

Dünyayı değiştirebilir miyim bilmiyorum henüz,

because I don't know that much about it --

çünkü dünyayı o kadar da iyi tanımıyorum --

and I don't know that much about reincarnation either,

reenkarnasyonu da pek bilmiyorum,

ama beni yeterince güldürebilirseniz,

but if you make me laugh hard enough,

hangi yüzyılda olduğumu unutabilirim.

sometimes I forget what century I'm in.

This isn't my first time here. This isn't my last time here.

Buraya ilk kez gelmiyorum. Buraya son gelişim de değil.

Paylaşacağım son sözler de değil bunlar.

These aren't the last words I'll share.

But just in case, I'm trying my hardest

Ama yine de, bu kez doğrusunu yapmak için

to get it right this time around.

çok uğraşıyorum.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you.

(Applause)

Teşekkür ederim.

Thank you.

(Applause)

(Alkışlar)

Teşekkür ederim.

Thank you.

(Applause)

(Alkışlar)