Richard Turere: My invention that made peace with lions

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Thee Juvitayapun Reviewer: Unnawut Leepaisalsuwanna

This is where I live. I live in Kenya,

นี่คือบ้านของผม ในประเทศเคนย่า

at the south parts of the Nairobi National Park.

อยู่ทางตอนใต้ของอุทยานแห่งชาติไนโรบี

Those are my dad's cows at the back,

ด้านหลังนั่นคือฝูงวัวของพ่อผม

and behind the cows,

ถัดจากฝูงวัวไป

that's the Nairobi National Park.

คืออุทยานแห่งชาติไนโรบี

Nairobi National Park is not fenced in the south widely,

ทางตอนใต้ของอุทยาน ไม่มีการกันรั้วเป็นแนวกว้าง

which means wild animals like zebras

ทำให้สัตว์ป่า เช่น ม้าลาย

migrate out of the park freely.

ออกจากอุทยานได้อย่างอิสระ

So predators like lions follow them,

นักล่าอย่างสิงโต จึงตามพวกมันมา

and this is what they do.

และนี่คือสิ่งที่พวกมันทำ

They kill our livestock.

มันฆ่าสัตว์ที่เราเลี้ยงไว้

This is one of the cows which was killed at night,

นี่คือ 1 ในวัวที่ถูกฆ่าตอนกลางคืน

and I just woke up in the morning and I found it dead,

ผมตื่นขึ้นมาตอนเช้าและพบว่ามันตายแล้ว

and I felt so bad,

มันทำให้ผมรู้สึกแย่มาก

because it was the only bull we had.

เพราะนั่นคือวัวตัวเดียวที่เรามีอยู่

My community, the Maasai, we believe that

ชุมชนของผม ชาวมาไซ เราเชื่อว่า

we came from heaven with all our animals and all the land

เรามาจากสวรรค์ พร้อมกับฝูงสัตว์ และดินแดนเพื่อเลี้ยงพวกมัน

for herding them, and that's why we value them so much.

นั่นคิอเหตุผลที่เราให้ค่ากับมันเป็นอย่างมาก

So I grew up hating lions so much.

ผมโตขึ้นมาพร้อมกับความเกลียดสิงโต

The morans are the warriors

Morans คือพวกนักรบ

who protect our community and the livestock,

ผู้ปกป้องชุมชน และฝูงสัตว์

and they're also upset about this problem.

พวกเขาร้อนใจกับปัญหานี้เช่นกัน

So they kill the lions.

จึงได้ฆ่าพวกสิงโต

It's one of the six lions which were killed in Nairobi.

นั่นคือสิงโต 1 ใน 6 ตัว ซึ่งถูกฆ่าในไนโรบี

And I think this is why the Nairobi National Park lions are few.

ผมคิดว่ามันเป็นสาเหตุ ที่ทำให้จำนวนสิงโตในอุทยานเหลือน้อย

So a boy, from six to nine years old, in my community

เด็กผู้ชายในชุมชนของผม อายุตั้งแต่ 6-9 ปี

is responsible for his dad's cows,

ต้องรับผิดชอบฝูงวัวของพ่อเขา

and that's the same thing which happened to me.

มันเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นกับผมเช่นกัน

So I had to find a way of solving this problem.

ผมจึงต้องหาวิธีแก้ปัญหานี้

And the first idea I got was to use fire,

สิ่งที่ผมคิดได้เป็นอย่างแรก คือการใช้ไฟ

because I thought lions were scared of fire.

เพราะผมคิดว่าพวกสิงโตกลัวไฟ

But I came to realize that that didn't really help,

แต่ผมก็กลับมาคิดได้ว่า มันไม่ช่วยอะไร

because it was even helping the lions

แถมยังเป็นการช่วยพวกสิงโต

to see through the cowshed.

ให้มองเห็นคอกวัวได้ดีขึ้น

So I didn't give up. I continued.

แต่ผมก็ไม่ได้ยอมแพ้ ผมพยามต่อไป

And a second idea I got was

และสิ่งที่ผมคิดได้เป็นอย่างที่สอง

to use a scarecrow.

คือการใช้หุ่นไล่กา

I was trying to trick the lions

ผมพยายามที่จะหลอกพวกสิงโต

[into thinking] that I was standing near the cowshed.

ให้คิดว่าผมยืนอยู่ใกล้คอกวัว

But lions are very clever. (Laughter)

แต่พวกมันฉลาดมาก (เสียงหัวเราะ)

They will come the first day and they see the scarecrow, and they go back,

วันแรกที่มาเจอหุ่นไล่กา พวกมันถอยกลับไป

but the second day, they'll come and they say,

แต่ในวันที่สอง พวกมันมาแล้วพูดกันว่า

this thing is not moving here, it's always here. (Laughter)

เจ้านี่มันไม่เคลื่อนไหวเลย มันอยู่ตรงนี้ตลอด (เสียงหัวเราะ)

So he jumps in and kills the animals.

สิงโตจึงกระโดดเข้าไปฆ่าสัตว์ของเรา

So one night, I was walking around the cowshed with a torch,

ดังนั้น ในคืนหนึ่ง ผมถือคบไฟเดินไปรอบคอกวัว

and that day, the lions didn't come.

ในวันนั้น พวกสิงโตไม่มา

And I discovered that lions are afraid of a moving light.

ผมจึงค้นพบว่า พวกสิงโตกลัวแสงสว่างซึ่งเคลื่อนที่

So I had an idea.

ผมจึงได้ความคิดใหม่

Since I was a small boy,

สมัยผมยังเล็ก

I used to work in my room for the whole day,

ผมเคยนั่งง่วนอยู่ในห้องทั้งวัน

and I even took apart my mom's new radio,

แถมยังเคย แยกชิ้นส่วนวิทยุเครื่องใหม่ของแม่ด้วย

and that day she almost killed me,

และในวันนั้น แม่เกือบจะฆ่าผม

but I learned a lot about electronics. (Laughter)

แต่ผมได้เรียนรู้ เกี่ยวกับอิเล็กทรอนิกส์เป็นอย่างมาก (เสียงหัวเราะ)

So I got an old car battery,

ผมจึงใช้แบตเตอรี่รถยนต์ที่เก่าแล้ว

an indicator box. It's a small device found in a motorcycle,

กล่องควบคุมไฟเลี้ยวในรถมอเตอร์ไซค์

and it helps motorists when they want to turn right or left. It blinks.

ซึ่งช่วยส่งสัญญาณกระพริบบอกทิศทาง ว่าผู้ขับขี่จะเลี้ยวขวาหรือซ้าย

And I got a switch where I can switch on the lights, on and off.

และสวิตช์เพื่อ เปิด - ปิด ไฟ

And that's a small torch from a broken flashlight.

นั่นคือคบไฟเล็ก สร้างจากกระบอกไฟฉายที่พังแล้ว

So I set up everything.

ผมจัดการต่อทุกอย่างเข้าด้วยกัน

As you can see, the solar panel charges the battery,

จะเห็นว่า แผงรับพลังงานแสงอาทิตย์ ช่วยเติมประจุให้กับแบบเตอรี่

and the battery supplies the power

แบตเตอรี่เป็นตัวจ่ายพลังงาน

to the small indicator box. I call it a transformer.

ไปยังกล่องควบคุมไฟเลี้ยว

And the indicator box makes the lights flash.

และกล่องควบคุมไฟเลี้ยวทำให้แสงกระพริบ

As you can see, the bulbs face outside,

คุณจะเห็นว่า หลอดไฟหันหน้าออก

because that's where the lions come from.

ไปยังทิศทางที่พวกสิงโตจะมา

And that's how it looks to lions when they come at night.

นี่คือสิ่งที่พวกสิงโตเห็น เมื่อมาในตอนกลางคืน

The lights flash and trick

ไฟกระพริบและหลอกให้พวกมันคิดว่า

the lions into thinking I was walking around the cowshed,

ผมกำลังเดินอยู่รอบคอกวัว

but I was sleeping in my bed.

ในขณะที่ผมนอนหลับอยู่บนเตียง

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

Thanks.

ขอบคุณครับ

So I set it up in my home two years ago,

ผมติดตั้งอุปกรณ์นี้ เมื่อ 2 ปีก่อน

and since then, we have never experienced any problem with lions.

ตั้งแต่นั้นมา เราไม่เคยเจอปัญหาจากพวกสิงโตอีกเลย

And my neighboring homes heard about this idea.

พวกเพื่อนบ้านได้ยินเกี่ยวกับความคิดนี้

One of them was this grandmother.

คุณยายคนนี้ก็เป็นหนี่งในนั้น

She had a lot of her animals being killed by lions,

สัตว์ของเธอจำนวนมาก ตกเป็นเหยื่อของสิงโต

and she asked me if I could put the lights for her.

เธอถามผมว่า จะติดไฟแบบนี้ให้เธอได้รึเปล่า

And I said, "Yes."

ซึ่งผมตอบว่า "ได้สิ"

So I put the lights. You can see at the back, those are the lion lights.

ผมจึงติดตั้งให้เธอ ทางด้านหลังนั่นคือไฟป้องกันสิงโต

Since now, I've set up seven homes around my community,

ถึงตอนนี้ ผมได้ติดตั้งให้บ้านในชุมชนของผมไปแล้ว 7 หลัง

and they're really working.

ซึ่งมันทำงานได้เป็นอย่างดี

And my idea is also being used now all over Kenya

ในขณะนี้ ความคิดของผมถูกใช้ทั่วประเทศเคนย่า

for scaring other predators like hyenas, leopards,

เพื่อป้องกันนักล่าอื่น ๆ เช่น หมาใน เสือดาว

and it's also being used

และมันได้ถูกใช้

to scare elephants away from people's farms.

เพื่อป้องกันไร่ของชาวบ้านจากช้างเช่นกัน

Because of this invention, I was lucky to get a scholarship

จากการสร้างสิ่งประดิษฐ์นี้ ผมโชคดีที่ได้รับทุนการศึกษา

in one of the best schools in Kenya,

ในโรงเรียนที่ดีที่สุดแห่งหนึ่งในเคนย่า

Brookhouse International School,

โรงเรียนนานาชาติบรู๊คเฮาส์ (Brookhouse)

and I'm really excited about this.

ผมตื่นเต้นมากกับเรื่องนี้

My new school now is coming in and helping

โรงเรียนใหม่ของผมได้เข้ามาให้ความช่วยเหลือ

by fundraising and creating an awareness.

โดยการระดมทุนและสร้างความตระหนัก

I even took my friends back to my community,

ผมเคยพาเพื่อนกลับไปยังชุมชนของผม

and we're installing the lights to the homes

พวกเราติดตั้งแสงสว่างให้บ้านหลายหลัง

which don't have [any], and I'm teaching them how to put them.

ที่ที่ไม่มีแสงสว่างเลย และผมได้สอนวิธีติดตั้งให้พวกเขาด้วย

So one year ago, I was just a boy in the savanna grassland

เมื่อปีก่อน ผมเป็นแค่เด็กผู้ชายในทุ่งหญ้าสะวันนา

herding my father's cows,

ต้อนฝูงวัวของพ่อ

and I used to see planes flying over,

ผมเคยมองเครื่องบิน บินผ่านไป

and I told myself that one day, I'll be there inside.

และบอกกับตัวเองว่า วันหนึ่งผมจะเข้าไปอยู่ในนั้น

And here I am today.

และวันนี้ผมมาอยู่ที่นี่

I got a chance to come by plane for my first time for TED.

ผมมีโอกาสได้ขึ้นเครื่องบินเป็นครั้งแรก เพื่อมาร่วมงาน TED

So my big dream is to become an aircraft engineer and pilot when I grow up.

ความใฝ่ฝันของผม คือการเป็นวิศวกรอากาศยานและนักบิน

I used to hate lions, but now because my invention

ผมเคยเกลียดสิงโต แต่ตอนนี้ เพราะสิ่งประดิษฐ์ของผม

is saving my father's cows and the lions,

ช่วยป้องกันฝูงวัวของพ่อผม รวมถึงพวกสิงโตเอง

we are able to stay with the lions without any conflict.

พวกเราสามารถอยู่ร่วมกับสิงโต โดยไม่มีความขัดแย้ง

Ashê olên. It means in my language, thank you very much.

อาช โอเลน (Ashê olên) ในภาษาของผม แปลว่า ขอบคุณมากครับ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

Chris Anderson: You have no idea how exciting it is

คริส แอนเดอร์สัน: เธอไม่รู้หรอกว่ามันน่าตื่นเต้นแค่ไหน

to hear a story like yours.

ที่ได้ฟังเรื่องแบบของเธอ

So you got this scholarship.Richard Turere: Yep.

มันทำให้เธอได้รับทุนการศึกษานี้ ริชาร์ด ทูเรรี่: ใช่ครับ

CA: You're working on other electrical inventions.

คริส: เธอกำลังพัฒนาสิ่งประดิษฐ์อิเล็กทรอนิกส์ชิ้นอื่น ๆ

What's the next one on your list?

ชิ้นต่อไปที่เธอจะทำคืออะไร

RT: My next invention is,

ริชาร์ด: สิ่งประดิษฐ์ชิ้นต่อไปของผม

I want to make an electric fence.CA: Electric fence?

ผมอยากจะสร้างรั้วไฟฟ้า คริส: รั้วไฟฟ้าเหรอ

RT: But I know electric fences are already invented,

ริชาร์ด: ผมรู้ว่ามีคนสร้างรั้วไฟฟ้าขึ้นมาแล้ว

but I want to make mine.

แต่ผมอยากจะสร้างของผมเอง

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

CA: You already tried it once, right, and you --RT: I tried it before,

คริส: เธอเคยลองมาแล้วครั้งหนึ่ง ใช่ไหม แล้วเธอ ริชาร์ด: ก่อนหน้านี้ผมเคยลอง

but I stopped because it gave me a shock. (Laughter)

แต่ผมหยุดไป เพราะมันช็อตผม (เสียงหัวเราะ)

CA: In the trenches. Richard Turere, you are something else.

คริส: ฮ่าๆ ในสนามรบสินะ ริชาร์ด ทูเรรี่ เธอเป็นเด็กที่พิเศษมาก

We're going to cheer you on every step of the way, my friend.

พวกเราจะให้กำลังใจในทุกๆ ก้าวของเธอ

Thank you so much.RT: Thank you. (Applause)

ขอบคุณมาก ริชาร์ด: ขอบคุณครับ (เสียงปรบมือ)