I am the son of a terrorist. Here's how I chose peace | Zak Ebrahim

3,363,396 views ・ 2014-09-09

TED


Ju lutemi, klikoni dy herë mbi titrat në anglisht më poshtë për të luajtur videon.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Madeleine Aronson
0
0
7000
Translator: Alma A Reviewer: Helena Bedalli
00:13
On November 5th, 1990,
1
13912
2421
Në 5 nëntor 1990
00:16
a man named El-Sayyid Nosair walked
2
16333
2799
një burre i quajtur El-Sayyid Nosair hyri
00:19
into a hotel in Manhattan
3
19132
2385
në një hotel në Manhatan
00:21
and assassinated Rabbi Meir Kahane,
4
21517
2965
dhe vrau Rabinin Meir Kahane
00:24
the leader of the Jewish Defense League.
5
24482
3798
liderin e Ligës për Mbrojtjen e Hebrenjve.
00:28
Nosair was initially found not guilty of the murder,
6
28280
2660
Fillimisht, Nosair u gjykua i pafajshëm për vrasjen,
00:30
but while serving time on lesser charges,
7
30940
3626
por ndërkohë që ishte ne burg për krime me të ulta,
00:34
he and other men began planning attacks
8
34566
2594
ai dhe të tjerë filluan të planifikonin sulme
00:37
on a dozen New York City landmarks,
9
37160
1891
në nje duzine pikash simbolike të Nju Jorkut,
00:39
including tunnels, synagogues
10
39051
2344
duke përfshirë tunele, sinagoga
00:41
and the United Nations headquarters.
11
41395
2886
dhe Selinë e Kombeve të Bashkuara.
00:44
Thankfully, those plans were foiled
12
44281
1723
Fatmirësisht, ato plane u zbuluan
00:46
by an FBI informant.
13
46004
2837
nga një informator i FBI.
00:48
Sadly, the 1993 bombing
14
48841
2556
Fatkeqësisht, bomba e 1993
00:51
of the World Trade Center was not.
15
51397
3181
ndaj World Trade Center nuk u zbulua.
00:54
Nosair would eventually be convicted
16
54578
1739
Nosair me ne fund do te denohej
00:56
for his involvement in the plot.
17
56317
3424
për përfshirjen e tij në komplot.
00:59
El-Sayyid Nosair is my father.
18
59741
4247
El-Said Nosair është babai im.
01:03
I was born in Pittsburgh, Pennsylvania
19
63988
1910
Unë linda në Pitsburgh, Pensilvani
01:05
in 1983 to him, an Egyptian engineer,
20
65898
3724
ne 1983 nga ai, një inxhinier egjiptian
01:09
and a loving American mother and grade school teacher,
21
69622
3195
dhe nga një nënë e dashur amerikane, mësuese e fillores,
01:12
who together tried their best
22
72817
1251
të cilët së bashku bëne c'ishte e mundur
01:14
to create a happy childhood for me.
23
74068
3113
për të ndërtuar një fëmijëri të lumtur për mua.
01:17
It wasn't until I was seven years old
24
77181
1542
Në moshën shtatë vjeçare,
01:18
that our family dynamic started to change.
25
78723
3543
dinamika e familjes sonë filloi të ndryshonte.
01:22
My father exposed me to a side of Islam
26
82266
3150
Im atë më prezantoi me një anë të islamizmit
01:25
that few people, including the majority of Muslims,
27
85416
2927
ku shumë pak njerëz, përfshirë ketu dhe pjesa më e madhe e myslimanëve
01:28
get to see.
28
88343
2717
arrijnë ta shohin.
01:31
It's been my experience that when people
29
91060
1669
Ka qenë eksperienca ime që kur njerëzit
01:32
take the time to interact with one another,
30
92729
2362
arrijnë të bashkëveprojnë me njëri-tjetrin,
01:35
it doesn't take long to realize that for the most part,
31
95091
3058
nuk duhet shumë për të kuptuar që në përgjithësi,
01:38
we all want the same things out of life.
32
98149
2452
ne të gjithë duam të njëjtat gjëra nga jeta.
01:40
However, in every religion, in every population,
33
100601
3177
Megjithatë, në çdo fe, në çdo popull,
01:43
you'll find a small percentage of people
34
103778
2588
gjendet një përqindje e vogël e njerëzve
01:46
who hold so fervently to their beliefs
35
106366
2958
të cilët mbahen shumë fort pas besimeve të tyre
01:49
that they feel they must use any means necessary
36
109324
2764
aq sa ata ndiejnë se duhet të përdorin çdo metodë të nevojshme
01:52
to make others live as they do.
37
112088
3596
për t’i bërë të tjerët të jetojnë si ata.
01:55
A few months prior to his arrest,
38
115684
1861
Disa muaj para arrestimit të tij,
01:57
he sat me down and explained that
39
117545
2002
ai më uli dhe më shpjegoi se
01:59
for the past few weekends, he and some friends
40
119547
3119
për fundjavat e shkuara, ai dhe disa shokë të tij
02:02
had been going to a shooting range on Long Island
41
122666
2114
kishin shkuar në një poligon qitjesh në Long Island
02:04
for target practice.
42
124780
2183
për praktikë.
02:06
He told me I'd be going with him the next morning.
43
126963
3690
Ai më tha që do të shkoja me të mëngjesin tjetër.
02:10
We arrived at Calverton Shooting Range,
44
130653
1811
Ne mbërritëm në poligonin e qitjes në Kalverton,
02:12
which unbeknownst to our group was being watched
45
132464
2515
e cila pa u ditur nga grupi, po vëzhgohej
02:14
by the FBI.
46
134979
3121
nga FBI.
02:18
When it was my turn to shoot,
47
138100
981
Kur ishte rradha ime për të qëlluar,
02:19
my father helped me hold the rifle to my shoulder
48
139081
2686
im atë më ndihmoi të mbaja pushkën në sup
02:21
and explained how to aim at the target
49
141767
1445
më shpjegoi se si ta marr në shenjë objektivin
02:23
about 30 yards off.
50
143212
3141
rreth 30 metra larg.
02:26
That day, the last bullet I shot
51
146353
2343
Atë ditë, me plumbin e fundit qëllova
02:28
hit the small orange light that sat on top of the target
52
148696
3019
driten e vogël portokalli që gjendej në majë të objektivit
02:31
and to everyone's surprise, especially mine,
53
151715
3129
dhe për habi të të gjithëve, veçanërisht times,
02:34
the entire target burst into flames.
54
154844
3974
i gjithë objektivi shpërtheu në flakë.
02:38
My uncle turned to the other men,
55
158818
1901
Xhaxhai im iu kthye burrave të tjerë
02:40
and in Arabic said, "Ibn abuh."
56
160719
3321
dhe në arabisht tha “Ibn abuh”
02:44
Like father, like son.
57
164040
3755
Si i ati dhe i biri.
02:47
They all seemed to get a really big laugh out of that comment,
58
167795
2607
Të gjithë ata u dukën sikur po qeshnin me të madhe nga ai koment,
02:50
but it wasn't until a few years later
59
170402
1780
vetëm pak vjet më vonë
02:52
that I fully understood what they thought was so funny.
60
172182
3775
e kuptova plotësisht se çfarë iu duk atyre kaq për të qeshur.
02:55
They thought they saw in me the same destruction
61
175957
2300
Ata menduan se panë tek unë, të njëjtin shkatërrim
02:58
my father was capable of.
62
178257
3331
që babai im ishte i aftë të bënte.
03:01
Those men would eventually be convicted
63
181588
2379
Përfundimisht ata njerëz ishin të bindur
03:03
of placing a van filled with 1,500 pounds of explosives
64
183967
3973
të vendosnin një furgon të mbushur me 700 kg eksploziv
03:07
into the sub-level parking lot of the World Trade Center's North Tower,
65
187940
4149
në parkimin e nëndheshëm në Kullën Veriore të World Trade Center,
03:12
causing an explosion that killed six people
66
192089
2841
duke shkaktuar një eksplozion që vrau gjashtë njerëz
03:14
and injured over 1,000 others.
67
194930
3380
dhe plagosi mbi 1000 të tjerë.
03:18
These were the men I looked up to.
68
198310
2391
Këta ishim burrat me të cilët takohesha.
03:20
These were the men I called ammu, which means uncle.
69
200701
4196
Këta ishin burrat të cilët i thërrisja ammu, që do të thotë xhaxha.
03:24
By the time I turned 19,
70
204897
1771
Kur arrita moshën 19 vjeçare,
03:26
I had already moved 20 times in my life,
71
206668
3269
isha shpërngulur rreth njëzet herë në jetën time
03:29
and that instability during my childhood
72
209937
2029
dhe ajo paqëndrueshmëri përgjat fëmijërisë sime,
03:31
didn't really provide an opportunity
73
211966
1474
nuk më dha mundësi
03:33
to make many friends.
74
213440
1881
të kisha shumë shokë.
03:35
Each time I would begin to feel comfortable around someone,
75
215321
3153
Sa herë që filloja të ndihesha mirë me dikë,
03:38
it was time to pack up and move to the next town.
76
218474
3169
vinte momenti që të paketonim dhe të lëviznin në qytetin tjetër.
03:41
Being the perpetual new face in class,
77
221643
2179
Duke qenë vazhdimisht i ri në klasë,
03:43
I was frequently the target of bullies.
78
223822
2639
isha shpesh objektiv i ngacmimeve.
03:46
I kept my identity a secret from my classmates
79
226461
2310
E mbaja indentitetin tim të fshehtë nga shokët e klasës
03:48
to avoid being targeted,
80
228771
1318
që të mos isha një objektiv,
03:50
but as it turns out, being the quiet, chubby new kid in class
81
230089
3396
por mesa duket, të qenurit më i urti, më topolaku fëmijë në klasë
03:53
was more than enough ammunition.
82
233485
2517
mjaftonte si mjet sulmi.
03:56
So for the most part, I spent my time at home
83
236002
2197
Kështu që shumicën e kohës e kalova në shtëpi
03:58
reading books and watching TV
84
238199
1671
duke lexuar libra dhe duke parë televizor
03:59
or playing video games.
85
239870
1769
ose luaja video game.
04:01
For those reasons, my social skills were lacking,
86
241639
2870
Për ato arsye aftësitë e mia sociale mungonin
04:04
to say the least,
87
244509
2250
për të mos thënë fare.
04:06
and growing up in a bigoted household,
88
246759
1435
dhe i rritur në një ambjent jotolerant,
04:08
I wasn't prepared for the real world.
89
248194
2480
nuk isha pregatitur për botën e vërtetë.
04:10
I'd been raised to judge people
90
250674
1719
Isha rritur të gjykoja njerëzit
04:12
based on arbitrary measurements,
91
252393
2067
bazuar në masa arbitrare,
04:14
like a person's race or religion.
92
254460
3743
si raca e një personi apo feja e tij.
04:18
So what opened my eyes?
93
258203
3151
Kështu që çfarë mi hapi sytë?
04:21
One of my first experiences
94
261354
1594
Një nga eksperiencat e mia të para
04:22
that challenged this way of thinking
95
262948
2182
që e sfidoi mënyrën time të menduarit
04:25
was during the 2000 presidential elections.
96
265130
2987
ishte përgjat zgjedhjeve presidenciale në vitin 2000.
04:28
Through a college prep program,
97
268117
2034
Përmes një programi pregatitjeje universitar,
04:30
I was able to take part
98
270151
1134
pata mundesinë të merrja pjesë
04:31
in the National Youth Convention in Philadelphia.
99
271285
3370
në Konventën Ndërkombëtare të Rinisë në Filadelfia.
04:34
My particular group's focus was on youth violence,
100
274655
2931
Fokusi i veçantë i grupit tim ishte dhuna e të rinjve dhe
04:37
and having been the victim of bullying for most of my life,
101
277586
2351
duke qënë një viktimë e ngacmimeve në shumicën e jetës sime,
04:39
this was a subject in which I felt particularly passionate.
102
279937
4072
ishte një temë për të cilën u apasionova në veçanti.
04:44
The members of our group came from many different walks of life.
103
284009
4313
Anëtarët e grupit tim, vinin nga eksperienca të ndryshme jete.
04:48
One day toward the end of the convention,
104
288322
2008
Një ditë drejt përfundimit të konventës,
04:50
I found out that one of the kids I had befriended
105
290330
3088
zbulova se njëri nga fëmijët me të cilin u miqësova
04:53
was Jewish.
106
293418
2222
ishte hebre.
04:55
Now, it had taken several days
107
295640
1321
U deshën disa ditë
04:56
for this detail to come to light,
108
296961
1643
që ky detaj të zbulohej,
04:58
and I realized that there was no natural animosity
109
298604
3760
dhe kuptova se nuk kishte antipati natyrale
05:02
between the two of us.
110
302364
2245
midis nesh.
05:04
I had never had a Jewish friend before,
111
304609
3056
Nuk kisha patur ndonjë mik hebre më parë,
05:07
and frankly I felt a sense of pride
112
307665
2809
dhe sinqerisht pata një ndjenjë krenarie
05:10
in having been able to overcome a barrier
113
310474
1985
në aftësinë për të kapërcyer një pengesë
05:12
that for most of my life I had been led to believe
114
312459
2284
që në shumicën e jetës sime më kishin bërë të besoja
05:14
was insurmountable.
115
314743
2441
se ishte e pakapërcyeshme.
05:17
Another major turning point came when
116
317184
2016
Një kthesë tjetër madhore ndodhi kur
05:19
I found a summer job at Busch Gardens,
117
319200
2522
gjeta një punë vere te Busch Gardens,
05:21
an amusement park.
118
321722
2392
një park lojërash.
05:24
There, I was exposed to people from all sorts of faiths and cultures,
119
324114
2896
Atje isha i ekspozuar ndaj njerëz të besimeve dhe kuturave të ndryshme
05:27
and that experience proved to be fundamental
120
327010
2357
dhe ai eksperiment provoi të ishte themelor
05:29
to the development of my character.
121
329367
3881
në zhvillimin e karakterit tim.
05:33
Most of my life, I'd been taught
122
333248
1260
Gjatë jetës sime me kishin mësuar
05:34
that homosexuality was a sin, and by extension,
123
334508
3746
se homoseksualiteti është një mëkat, dhe si rrjedhim
05:38
that all gay people were a negative influence.
124
338254
3465
të gjithë njerëzit gej ishin një influencë negative.
05:41
As chance would have it, I had the opportunity
125
341719
2261
Si për shanc, kisha mundësinë
05:43
to work with some of the gay performers
126
343980
1766
të punoja me disa performues gej
05:45
at a show there,
127
345746
1380
te një shfaqje atje,
05:47
and soon found that many were the kindest,
128
347126
2534
dhe së shpejti zbulova se shumica ishin njerëzit më të mirë
05:49
least judgmental people I had ever met.
129
349660
3889
dhe më pak gjykues që kisha njohur.
05:53
Being bullied as a kid
130
353549
2243
Të qenurit një fëmijë i vënë në lojë,
05:55
created a sense of empathy in me
131
355792
2288
krijoi një ndjenjë empatie tek unë
05:58
toward the suffering of others,
132
358080
1546
kundrejt vuajtjes së të tjerëve,
05:59
and it comes very unnaturally to me
133
359626
1948
dhe eshte krejt e panatyrshme qe unë
06:01
to treat people who are kind
134
361574
1968
të trajtoj njerëzit e mirë
06:03
in any other way than how I would want to be treated.
135
363542
4028
në çdo mënyrë tjetër nga ajo se si unë do të doja të trajtohesha.
06:07
Because of that feeling, I was able
136
367570
1935
Për shkak të asaj ndjesie, isha i aftë
06:09
to contrast the stereotypes I'd been taught as a child
137
369505
4387
të krahasoja steriotipat me të cilët isha mësuar si fëmijë,
06:13
with real life experience and interaction.
138
373892
3363
me eksperiecën e vërtetë të jetës dhe bashkëveprimin.
06:17
I don't know what it's like to be gay,
139
377255
2342
Nuk e di se si është të jesh gej,
06:19
but I'm well acquainted with being judged
140
379597
1663
por jam shumë mirë i njohur me të qenurit i gjykuar
06:21
for something that's beyond my control.
141
381260
3976
për diçka që është përtej kontrollit tim.
06:25
Then there was "The Daily Show."
142
385236
3735
Më pas, atje ishte “The Daily Show”.
06:28
On a nightly basis, Jon Stewart forced me
143
388971
2272
Çdo natë Xhon Stjuart më detyroi
06:31
to be intellectually honest with myself about my own bigotry
144
391243
3679
të isha intelektualisht i sinqertë me veten time për fanatizmin tim
06:34
and helped me to realize that a person's race,
145
394922
2317
dhe më ndihmoi mua të kuptoja se raca,
06:37
religion or sexual orientation
146
397239
3096
feja apo orientimi seksual i personit
06:40
had nothing to do with the quality of one's character.
147
400335
4643
nuk kishin të bënin fare me kualitetin e karakterit të tij.
06:44
He was in many ways a father figure to me
148
404978
3375
Për mua ai ishte në shumë drejtime figura e babait
06:48
when I was in desperate need of one.
149
408353
3341
për të cilin dëshpërimisht kisha nevojë.
06:51
Inspiration can often come from an unexpected place,
150
411694
3904
Frymëzimi mund të vijë zakonisht nga një vend i papritur,
06:55
and the fact that a Jewish comedian had done more
151
415598
2385
dhe fakti që një komedian hebre kishte bërë më shumë
06:57
to positively influence my worldview
152
417983
2340
për të ndikuar pozitivisht pikpamjen time
07:00
than my own extremist father
153
420323
1847
sesa vetë babai im ekstremist,
07:02
is not lost on me.
154
422170
3383
nuk më kishte shpëtuar pa e vënë re.
07:05
One day, I had a conversation with my mother
155
425553
2160
Një ditë pata një bashkëbisedim me mamanë time
07:07
about how my worldview was starting to change,
156
427713
2170
për mënyrën sesi botëpamja ime po fillonte të ndryshonte
07:09
and she said something to me
157
429883
2676
dhe ajo më tha diçka
07:12
that I will hold dear to my heart
158
432559
1531
që do ta ruaj në zemër
07:14
for as long as I live.
159
434090
3249
sa të kem jetë.
07:17
She looked at me with the weary eyes
160
437339
1471
Ajo më pa me sytë e lodhur
07:18
of someone who had experienced
161
438810
1722
të dikujt që kishte provuar
07:20
enough dogmatism to last a lifetime, and said,
162
440532
4058
aq shumë dogmatizëm sa i mjaftonte gjithë jetën, dhe tha
07:24
"I'm tired of hating people."
163
444590
3673
“U lodha duke urryer njerëzit”.
07:28
In that instant, I realized how much negative energy
164
448263
2877
Në atë moment kuptova se sa shumë energji negative
07:31
it takes to hold that hatred inside of you.
165
451140
3416
duhet për të mbajtur atë urrejtje brenda teje.
07:35
Zak Ebrahim is not my real name.
166
455979
2901
Zak Ebrahim nuk është emri im i vërtetë.
07:38
I changed it when my family decided
167
458880
2035
E ndërrova kur familja ime vendosi
07:40
to end our connection with my father
168
460915
1665
të prese lidhjet me babain tim
07:42
and start a new life.
169
462580
2362
dhe të nis një jetë të re.
07:44
So why would I out myself
170
464942
2158
Kështu, përse duhej te dilja hapur
07:47
and potentially put myself in danger?
171
467100
3400
dhe ta vija veten në rrezik?
07:50
Well, that's simple.
172
470500
1868
Epo, kjo është e thjeshtë.
07:52
I do it in the hopes that perhaps someone someday
173
472368
3762
E bëj më shpresë se ndoshta dikush ndonjë ditë
07:56
who is compelled to use violence
174
476130
2213
i cili është i detyruar të përdore dhunë
07:58
may hear my story and realize
175
478343
2361
mund të dëgjojë historinë time dhe të kuptojë
08:00
that there is a better way,
176
480704
2497
që ka një mënyrë më të mirë
08:03
that although I had been subjected
177
483201
1474
që edhe pse isha nen ndikimin
08:04
to this violent, intolerant ideology,
178
484675
2756
e kesaj dhune, ideologjie jotolerante,
08:07
that I did not become fanaticized.
179
487431
2489
nuk u bëra fanatik.
08:09
Instead, I choose to use my experience
180
489920
2637
Në vend të kësaj, zgjodha të përdorja eksperiencën time
08:12
to fight back against terrorism,
181
492557
2373
për të luftuar terrorizmin,
08:14
against the bigotry.
182
494930
4391
kundër fanatizmit.
08:19
I do it for the victims of terrorism
183
499321
2788
E bëj këtë për viktimat e terrorizmit
08:22
and their loved ones,
184
502109
2182
dhe të dashurit e tyre,
08:24
for the terrible pain and loss
185
504291
1833
për dhimbjen dhe humbjen e tmerrshme
08:26
that terrorism has forced upon their lives.
186
506124
3201
që terrorizmi u kishte shkaktuar në jetët e tyre.
08:29
For the victims of terrorism, I will speak out
187
509325
2368
Për viktimat e terrorizmit do të flas hapur
08:31
against these senseless acts
188
511693
2532
kundër këtyre veprimeve të pakuptimta
08:34
and condemn my father's actions.
189
514225
3994
dhe të dënoj veprimet e tim eti.
08:38
And with that simple fact, I stand here as proof
190
518219
2643
Dhe me këtë fakt të thjeshtë qëndroj këtu si një dëshmi
08:40
that violence isn't inherent in one's religion or race,
191
520862
4658
se dhuna nuk është pjesë e fesë ose racës së dikujt,
08:45
and the son does not have to follow
192
525520
2913
dhe se një djalë nuk është i detyruar të ndjeke
08:48
the ways of his father.
193
528433
3082
mënyrat e babait të tij.
08:51
I am not my father.
194
531515
2790
Unë nuk jam im ate.
08:54
Thank you. (Applause)
195
534305
2900
Falemnderit. (Duartrokitje)
08:57
Thank you, everybody. (Applause)
196
537205
3659
Falemnderit, të gjithë ju.
09:00
Thank you all. (Applause)
197
540864
2640
Falemnderit të gjithëve.
09:03
Thanks a lot. (Applause)
198
543504
4000
Shumë falemnderit.
Rreth kësaj faqe interneti

Kjo faqe do t'ju prezantojë me videot e YouTube që janë të dobishme për të mësuar anglisht. Do të shihni mësime angleze të mësuara nga mësues të nivelit më të lartë nga e gjithë bota. Klikoni dy herë mbi titrat në anglisht të shfaqura në secilën faqe të videos për të luajtur videon prej andej. Titrat lëvizin në sinkron me riprodhimin e videos. Nëse keni ndonjë koment ose kërkesë, ju lutemi na kontaktoni duke përdorur këtë formular kontakti.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7