My Daughter, Malala | Ziauddin Yousafzai | TED Talks

Vertaald door: Desiree Kramer Nagekeken door: Els De Keyser

In many patriarchal societies and tribal societies,

In veel patriarchale samenlevingen en stammenmaatschappijen

fathers are usually known by their sons,

kent men vaders meestal vanwege hun zoons.

but I'm one of the few fathers

Maar ik ben een van de weinige vaders

who is known by his daughter,

die bekend is om zijn dochter.

and I am proud of it.

Daar ben ik trots op.

(Applause)

(Applaus)

Malala started her campaign for education

In 2007 begon Malala met haar onderwijscampagne

and stood for her rights in 2007,

en kwam ze op voor haar rechten.

and when her efforts were honored in 2011,

Haar inspanningen werden beloond in 2011.

and she was given the national youth peace prize,

Ze ontving de nationale jeugdprijs voor de vrede

and she became a very famous,

en ze werd een beroemd en populair meisje in haar land.

very popular young girl of her country.

Before that, she was my daughter,

Voor die tijd was ze mijn dochter,

but now I am her father.

nu ben ik haar vader.

Ladies and gentlemen,

Dames en heren,

if we glance to human history,

als we terugkijken op de geschiedenis van de mens,

the story of women

is het verhaal over vrouwen

is the story of injustice,

een verhaal over onrecht,

inequality,

ongelijkheid, geweld en uitbuiting.

violence and exploitation.

You see,

Weet je,

in patriarchal societies,

als in een patriarchale samenleving

right from the very beginning,

een meisje wordt geboren,

when a girl is born,

her birth is not celebrated.

wordt haar geboorte niet eens gevierd.

She is not welcomed,

Ze wordt niet verwelkomd,

neither by father nor by mother.

noch door haar vader noch door haar moeder.

The neighborhood comes

De buren komen op bezoek

and commiserates with the mother,

en hebben medelijden met de moeder

and nobody congratulates the father.

en niemand feliciteert de vader.

And a mother is very uncomfortable

Een moeder voelt zich erg ongemakkelijk

for having a girl child.

wanneer ze een meisje krijgt.

When she gives birth to the first girl child,

Als haar eerste kindje een meisje is,

first daughter, she is sad.

de eerste dochter, is ze erg verdrietig.

When she gives birth to the second daughter,

Als haar tweede kindje een meisje is,

she is shocked,

is ze geschokt.

and in the expectation of a son,

En als ze denkt dat haar derde kindje een zoon zal zijn

when she gives birth to a third daughter,

en het blijkt een dochter te zijn,

she feels guilty like a criminal.

voelt ze zich net zo schuldig als een crimineel.

Not only the mother suffers,

Niet alleen de moeder lijdt,

but the daughter, the newly born daughter,

maar haar pasgeboren dochter

when she grows old,

zal ook lijden als ze ouder wordt.

she suffers too.

At the age of five,

Op vijfjarige leeftijd

while she should be going to school,

wanneer ze naar school zou moeten gaan,

she stays at home

blijft ze thuis

and her brothers are admitted in a school.

terwijl haar broers wel worden toegelaten op school.

Until the age of 12, somehow,

Totdat ze twaalf is,

she has a good life.

heeft ze op de een of andere manier een goed leven.

She can have fun.

Ze mag plezier hebben.

She can play with her friends in the streets,

Ze mag met haar vriendinnen op straat spelen

and she can move around in the streets

en ze kan zich daar vrij bewegen,

like a butterfly.

net als een vlinder.

But when she enters her teens,

Maar zodra ze een tiener is,

when she becomes 13 years old,

een meisje van 13,

she is forbidden to go out of her home

wordt haar verboden het huis te verlaten

without a male escort.

zonder een mannelijke begeleider.

She is confined under the four walls of her home.

Ze is opgesloten tussen de vier muren van haar huis.

She is no more a free individual.

Ze is niet langer een vrij individu.

She becomes the so-called honor

Ze wordt de zogenaamde eer

of her father and of her brothers

van haar vader, haar broers

and of her family,

en van haar familie.

and if she transgresses

Als ze een overtreding begaat,

the code of that so-called honor,

is er een zogenaamde erecode

she could even be killed.

waardoor ze zelfs gedood zou kunnen worden.

And it is also interesting that this so-called

Wat ook interessant is, is dat deze zogenaamde erecode

code of honor,

it does not only affect the life of a girl,

niet alleen het leven van het meisje beïnvloedt,

it also affects the life

maar het beïnvloedt ook de levens van de mannelijke familieleden.

of the male members of the family.

I know a family of seven sisters and one brother,

Ik ken een gezin met zeven zussen en een broer.

and that one brother,

Die ene broer

he has migrated to the Gulf countries,

is verhuisd naar de Golfstaten

to earn a living for his seven sisters

om daar geld te verdienen

voor zijn zeven zussen en zijn ouders,

and parents,

because he thinks that it will be humiliating

want hij denkt dat het vernederend is

if his seven sisters learn a skill

als zijn zussen een vak zouden leren, uit huis zouden gaan

and they go out of the home

and earn some livelihood.

en hun eigen brood zouden verdienen.

So this brother,

Deze broer offert de geneugten van zijn leven op

he sacrifices the joys of his life

and the happiness of his sisters

en het geluk van zijn zusters

at the altar of so-called honor.

onder het mom van die zogenaamde eer.

And there is one more norm

Er is nog een norm in de patriarchale samenlevingen:

of the patriarchal societies

that is called obedience.

gehoorzaamheid.

A good girl is supposed to be

Een gehoorzaam meisje hoort

very quiet, very humble

heel rustig, heel nederig

en heel onderdanig te zijn.

and very submissive.

It is the criteria.

Dat zijn de criteria.

The role model good girl should be very quiet.

Het rolmodel voor een goed meisje zou heel rustig moeten zijn.

She is supposed to be silent

Ze moet stil zijn

and she is supposed to accept the decisions

en er wordt verwacht dat ze de beslissingen accepteert

of her father and mother

van haar vader en moeder en de beslissingen van de oudsten,

and the decisions of elders,

even if she does not like them.

ook al is ze het er niet mee eens.

If she is married to a man she doesn't like

Als ze getrouwd is met een man van wie ze niet houdt

or if she is married to an old man,

of als ze getrouwd is met een oudere man,

she has to accept,

moet ze alles accepteren,

because she does not want to be dubbed

want ze wil niet dat men denkt

as disobedient.

dat ze ongehoorzaam is.

If she is married very early,

Als ze op jonge leeftijd trouwt, moet ze alles accepteren.

she has to accept.

Otherwise, she will be called disobedient.

Anders wordt ze als ongehoorzaam gezien.

And what happens at the end?

Wat gebeurt er dan met haar?

In the words of a poetess,

In de woorden van een dichteres

she is wedded, bedded,

is ze gehuwd en in bed gelegd.

and then she gives birth to more sons and daughters.

Dan geeft ze het leven aan meer zoons en dochters.

And it is the irony of the situation

De ironie van deze hele situatie is dat deze moeder

that this mother,

she teaches the same lesson of obedience

dezelfde lessen over gehoorzaamheid aan haar dochters zal leren

to her daughter

and the same lesson of honor to her sons.

en dezelfde les over eer aan haar zoons.

And this vicious cycle goes on, goes on.

En zo gaat die vicieuze cirkel maar door.

Ladies and gentlemen,

Dames en heren,

this plight of millions of women

deze toestand waarin miljoenen vrouwen zich bevinden

could be changed

kan worden veranderd.

if we think differently,

Als we anders gaan denken,

if women and men think differently,

als vrouwen en mannen anders gaan denken,

if men and women in the tribal and patriarchal societies

als mannen en vrouwen in stammengemeenschappen,

in the developing countries,

patriarchale samenlevingen en in ontwikkelingslanden

if they can break a few norms

een paar regels zouden breken in hun families en gemeenschap,

of family and society,

if they can abolish the discriminatory laws

als ze de discriminerende wetten

zouden afschaffen in hun staten

of the systems in their states,

which go against the basic human rights

die tegen de fundamentele mensenrechten en tegen de rechten van vrouwen indruisen.

of the women.

Dear brothers and sisters, when Malala was born,

Beste broers en zussen, toen Malala werd geboren

and for the first time,

keek ik voor de eerste keer,

believe me,

en geloof me

I don't like newborn children, to be honest,

als ik eerlijk zeg dat ik pasgeboren baby's niet mooi vind,

-- (Gelach) --

but when I went and I looked into her eyes,

maar toen ik voor de eerste keer in haar ogen keek,

believe me,

geloof me,

I got extremely honored.

voelde ik me buitengewoon vereerd.

And long before she was born,

Lang voordat ze geboren was,

I thought about her name,

dacht ik aan een naam voor haar

and I was fascinated with a heroic

en ik was gefascineerd door een heroïsche,

legendary freedom fighter in Afghanistan.

legendarische vrijheidsstrijdster in Afghanistan.

Her name was Malalai of Maiwand,

Haar naam was Malalai van Maiwand.

and I named my daughter after her.

Ik heb mijn dochter naar haar vernoemd.

A few days after Malala was born,

Een paar dagen na de geboorte van mijn dochter Malala,

my daughter was born,

my cousin came --

kwam mijn neef op bezoek.

and it was a coincidence --

Het was toeval dat hij bij mij langskwam.

he came to my home

and he brought a family tree,

Hij nam de stamboom mee van onze familie,

a family tree of the Yousafzai family,

de stamboom van de familie Yousafzai.

and when I looked at the family tree,

Toen ik de stamboom bekeek,

it traced back to 300 years of our ancestors.

zag ik dat deze 300 jaar terugging in de tijd.

But when I looked, all were men,

Ik zag alleen maar namen van mannen.

and I picked my pen,

En ik pakte mijn pen

drew a line from my name,

en trok een lijn vanaf mijn naam en schreef: 'Malala'.

and wrote, "Malala."

And when she grow old,

Ze werd ouder.

when she was four and a half years old,

Toen ze vier en een half jaar oud was,

I admitted her in my school.

liet ik haar toe op mijn school.

You will be asking, then, why should I mention about

Nu vraag je je vast af waarom ik vertel

the admission of a girl in a school?

dat ik een meisje toelaat op mijn school.

Yes, I must mention it.

Ja, dat moet ik vermelden.

It may be taken for granted in Canada,

Dat mag dan al vanzelfsprekend zijn in Canada,

in America, in many developed countries,

in Amerika en in veel ontwikkelde landen,

but in poor countries,

maar in arme landen,

in patriarchal societies, in tribal societies,

in stammengemeenschappen en patriarchale samenlevingen,

it's a big event for the life of girl.

is dat een enorme gebeurtenis in het leven van een meisje.

Enrollment in a school means

Registratie op een school betekent

recognition of her identity and her name.

erkenning van haar identiteit en van haar naam.

Admission in a school means

Toelating tot een school betekent

that she has entered the world of dreams

dat ze een wereld is binnengetreden van dromen en ambities,

and aspirations

where she can explore her potentials

een plek waar ze mogelijkheden kan ontdekken

for her future life.

voor haar toekomst.

I have five sisters,

Ik heb vijf zussen

and none of them could go to school,

en geen van hen had de mogelijkheid om naar school te gaan.

and you will be astonished,

Je zult verbaasd zijn dat ik twee weken geleden,

two weeks before,

when I was filling out the Canadian visa form,

toen ik de papieren voor de Canadese visumaanvraag invulde,

and I was filling out the family part of the form,

ik in het 'familie-gedeelte' van het formulier

I could not recall

de namen van een paar van mijn zussen

the surnames of some of my sisters.

me niet meer kon herinneren.

And the reason was

En de reden daarvan was dat ik de namen van mijn zussen

that I have never, never seen the names

of my sisters written on any document.

nog nooit in een geschreven document heb gezien.

That was the reason that

Dat was de reden dat ik mijn dochter waardeerde.

I valued my daughter.

What my father could not give to my sisters

Wat mijn vader nooit aan mijn zussen, zijn dochters, had kunnen geven,

and to his daughters,

dat moest ik kunnen veranderen.

I thought I must change it.

I used to appreciate the intelligence

Ik had altijd al waardering voor de intelligentie

and the brilliance of my daughter.

en de briljante geest van mijn dochter.

I encouraged her to sit with me

Ik moedigde haar aan om met mij

when my friends used to come.

bij gesprekken met mijn vrienden te zijn.

I encouraged her to go with me to different meetings.

Ik moedigde haar aan om met mij mee te gaan naar vergaderingen.

And all these good values,

Ik probeerde deze belangrijke dingen

I tried to inculcate in her personality.

in haar persoonlijkheid in te prenten.

And this was not only she, only Malala.

En ik deed dit niet alleen voor Malala.

I imparted all these good values

Ik bracht deze belangrijke waarden naar mijn school,

to my school, girl students and boy students as well.

voor de meisjes maar ook voor de jongens.

I used education for emancipation.

Ik gebruikte onderwijs voor emancipatie.

I taught my girls,

Ik onderwees de meisjes,

I taught my girl students,

ik leerde de meisjes

to unlearn the lesson of obedience.

om de les over gehoorzaamheid af te leren.

I taught my boy students

Ik leerde de jongens

to unlearn the lesson of so-called pseudo-honor.

om de les over die zogenaamde pseudo-eer af te leren.

Dear brothers and sisters,

Beste broers en zussen,

we were striving for more rights for women,

we streefden naar meer rechten voor vrouwen

and we were struggling to have more,

en we vochten om er meer te krijgen,

more and more space for the women in society.

meer ruimte voor vrouwen in de maatschappij.

But we came across a new phenomenon.

Maar we stuitten op een nieuw fenomeen.

It was lethal to human rights

Het was dodelijk voor de mensenrechten

and particularly to women's rights.

en vooral voor de rechten van de vrouw.

It was called Talibanization.

Het werd Talibalisering genoemd.

It means a complete negation

Het betekent een complete weigering

of women's participation

van vrouwelijke deelname

in all political, economical and social activities.

aan alle politieke, economische en sociale activiteiten.

Hundreds of schools were lost.

Honderden scholen gingen verloren.

Girls were prohibited from going to school.

Meisjes werden niet langer op scholen toegelaten.

Women were forced to wear veils

Vrouwen werden gedwongen sluiers te dragen

and they were stopped from going to the markets.

en ze mochten niet meer naar de markt.

Musicians were silenced,

Muzikanten werden tot stilte gebracht.

girls were flogged

Meisjes werden gegeseld

and singers were killed.

en zangers werden vermoord.

Millions were suffering,

Miljoenen mensen leden, weinigen zeiden er iets van.

but few spoke,

and it was the most scary thing

Het was zo ongelooflijk eng

when you have all around such people

zulke mensen in je omgeving te hebben

who kill and who flog,

die moorden en geselen en dat jij dan opkomt voor je rechten.

and you speak for your rights.

It's really the most scary thing.

Dat is echt het allerengste wat er bestaat.

At the age of 10,

Op tienjarige leeftijd

Malala stood, and she stood for the right

stond Malala op

voor het recht op onderwijs.

of education.

She wrote a diary for the BBC blog,

Ze schreef een dagboek voor een blog van de BBC.

she volunteered herself

Ze was vrijwilliger voor New York Times' documentaires

for the New York Times documentaries,

and she spoke from every platform she could.

en ze sprak op welk podium dan ook.

And her voice was the most powerful voice.

Haar stem was de meest krachtige stem.

It spread like a crescendo all around the world.

Haar stem verspreidde zich als een crescendo over de wereld.

And that was the reason the Taliban

Dat was de reden voor de Taliban om haar campagne niet te tolereren.

could not tolerate her campaign,

and on October 9 2012,

Op 9 oktober 2012

she was shot in the head at point blank range.

werd ze van kortbij door haar hoofd geschoten.

It was a doomsday for my family and for me.

Dat was de dag des oordeels voor mijn familie.

The world turned into a big black hole.

De wereld veranderde in een groot zwart gat.

While my daughter was

Toen mijn dochter

on the verge of life and death,

op het randje stond van leven en dood,

I whispered into the ears of my wife,

fluisterde ik in het oor van mijn vrouw:

"Should I be blamed for what happened

"Ben ik schuldig aan wat onze dochter is overkomen?"

to my daughter and your daughter?"

And she abruptly told me,

En ze zei direct tegen me:

"Please don't blame yourself.

"Geef jezelf alsjeblieft niet de schuld.

You stood for the right cause.

Je hebt voor het goede gestreden.

You put your life at stake

Je hebt je leven op het spel gezet om voor de waarheid te vechten,

for the cause of truth,

for the cause of peace,

voor de zaak van de vrede, en voor het onderwijs.

and for the cause of education,

and your daughter in inspired from you

Je inspireerde je dochter

and she joined you.

en ze heeft met jou gestreden.

You both were on the right path

Jullie waren beiden op het juiste pad

and God will protect her."

en God zal haar beschermen."

These few words meant a lot to me,

Deze paar woorden betekenden zoveel voor mij

and I didn't ask this question again.

en ik stelde deze vraag nooit weer.

When Malala was in the hospital,

Toen Malala in het ziekenhuis lag,

and she was going through the severe pains

had ze verschrikkelijk veel pijn.

and she had had severe headaches

Ze had vreselijke hoofdpijn

because her facial nerve was cut down,

omdat haar gezichtszenuw open lag.

I used to see a dark shadow

Ik zag regelmatig een donkere schaduw

spreading on the face of my wife.

over het gezicht van mijn vrouw.

But my daughter never complained.

Maar mijn dochter klaagde nooit.

She used to tell us,

Ze zei tegen ons: "Het maakt me niet uit dat ik een scheve glimlach heb

"I'm fine with my crooked smile

and with my numbness in my face.

en dat mijn gezicht verdoofd aanvoelt.

I'll be okay. Please don't worry."

Het komt goed. Maken jullie je geen zorgen."

She was a solace for us,

Ze troostte ons

and she consoled us.

en verlichtte onze pijn.

Dear brothers and sisters,

Beste broers en zussen,

we learned from her how to be resilient

wij leerden van haar wat het betekent

in the most difficult times,

om veerkrachtig te zijn op de moeilijkste momenten.

and I'm glad to share with you

Ik ben blij dat ik met jullie kan delen

that despite being an icon

dat ze, ondanks dat ze een icoon is

for the rights of children and women,

voor de rechten van kinderen en vrouwen,

she is like any 16-year old girl.

nog steeds een typisch 16-jarig meisje is.

She cries when her homework is incomplete.

Ze huilt als ze haar huiswerk niet af heeft.

She quarrels with her brothers,

Ze ruziet met haar broers

and I am very happy for that.

en daar ben ik blij om.

People ask me,

Mensen vragen me

what special is in my mentorship

wat er toch zo bijzonder is aan mijn mentorschap,

which has made Malala so bold

dat Malala zo dapper is

and so courageous and so vocal and poised?

en zo moedig en mondig en gebalanceerd.

I tell them, don't ask me what I did.

En ik zeg tegen hen: vraag me niet wat ik heb gedaan.

Ask me what I did not do.

Vraag me wat ik niet heb gedaan.

I did not clip her wings, and that's all.

Ik heb haar vleugels er niet afgeknipt, dat is alles.

Thank you very much.

Hartelijk dank.

(Applause)

(Applaus)

Thank you. Thank you very much. Thank you. (Applause)

Dank u wel. Dank u wel. (Applaus)