The power of believing that you can improve | Carol Dweck | TED

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

The power of yet.

မမှီသေး ဆိုတဲ့စွမ်းအား

I heard about a high school in Chicago

ချီကာဂိုက အထက်တန်းကျောင်း ကြားခဲ့ဘူးတယ်။

အဲဒီမှာ ကျောင်းသားတွေဟာ ဘွဲ့ရဖို့ သင်ရိုးတစ်ချို့ကို အောင်ဖို့လိုတယ်

where students had to pass a certain number of courses to graduate,

and if they didn't pass a course, they got the grade "Not Yet."

ပြီးတော့ သင်ရိုးတစ်ခုကိုမအောင်ရင် "မမှီသေး" ဆိုတဲ့ အဆင့်ကိုပေးပါတယ်။

And I thought that was fantastic,

အဲဒါက အဆန်းပဲလို့ ကျွန်မတွေးလိုက်မိတယ်။

because if you get a failing grade, you think, I'm nothing, I'm nowhere.

ကျရှုံးတဲ့အမှတ်ကိုရရင် "ငါဟာ အလကားပါ၊ ဘာမှအလားအလာမရှိပါဘူး" လို့ ထင်ရုံပေါ့။

But if you get the grade "Not Yet",

ဒါပေမဲ့ "မမှီသေး" ဆိုတဲ့အဆင့်ကိုရလိုက်ရင်

you understand that you're on a learning curve.

သင်ဟာ သင်နေရတုန်းပဲလို့ နားလည်ရပါတယ်။

It gives you a path into the future.

ဒီတော့ အနာဂတ်ဆီသို့ လမ်းကြောင်း ပွင့်နေတယ်။

"Not Yet" also gave me insight

"မမှီသေး" က ကျွန်မရဲ့ အသက်မွေးမှု အစောပိုင်းကာလမှာကို အရေးကြီးတဲ့ ထိုးထွင်းဉာဏ်ကို ပြပေးလိုက်တာပဲလေ။

into a critical event early in my career,

a real turning point.

တကယ့်အလှည့်အပြောင်းတစ်ခုပေါ့။

I wanted to see

ကျွန်မမြင်ချင်တာက ကလေးတွေဟာ

how children coped with challenge and difficulty,

စိန်ခေါ်မှုနဲ့အခက်အခဲတွေကို ဘယ်လိုဖြေရှင်းကြပုံကိုပါ။

so I gave 10-year-olds

ဒါကြောင့် ၁၀ နှစ်သားကလေးတွေကို

problems that were slightly too hard for them.

သူတို့တွေအတွက် နည်းနည်းလေး ခက်လွန်းမယ်ထင်တဲ့ ပုစ္ဆာတွေကို ပေးလိုက်ပါတယ်။

Some of them reacted in a shockingly positive way.

တစ်ချို့က အလွန့်အလွန်ကို အပြုသဘောဆောင်တဲ့ နည်းလမ်းနဲ့တုံ့ပြန်ကြတယ်။

They said things like, "I love a challenge,"

ဒီလိုမျိုးတွေပြောတတ်ကြတယ်၊ "စိန်ခေါ်မှုကို ကြိုက်တာပေါ့။ "

ဒါမှမဟုတ် "သိတယ်နော်၊ ဒါက အသိအမြင် ပေးလိမ့်မယ်လို့တော့ထင်တာပဲ။"

or, "You know, I was hoping this would be informative."

They understood that their abilities could be developed.

သူတို့အရည်အသွေးတွေ ဖွံ့ဖြိုးလာနိုင်တယ်ဆိုတာကို သူတို့နားလည်ကြတယ်လေ။

They had what I call a growth mindset.

သူတို့မှာ ကျွန်မပြောတဲ့ "ပျိုးထောင်ထားတဲ့ တွေးခေါ်မှုအလေ့အထ"ဆိုတာရှိတယ်။

But other students felt it was tragic, catastrophic.

ဒါပေမဲ့ တခြားကျောင်းသားတွေကတော့ ဝမ်းနည်းစရာ၊ အဖြစ်ဆိုးကြီးပဲလို့ခံစားမိကြတယ်။

From their more fixed mindset perspective,

သူတို့ရဲ့ ပိုပြီးပုံသေကားချ အတွေးအမြင်နှင့်အညီ

their intelligence had been up for judgment,

သူတို့ရဲ့ အသိဉာဏ်ဟာ အကဲဖြတ်မှုကို ခံယူရန် အသင့်ရှိခဲ့လို့ ကျရှုံးခဲ့ကြတာပါ။

and they failed.

Instead of luxuriating in the power of yet,

မဖြစ်သေးတာရဲ့ စွမ်းအားကို ဇိမ်ကျနေရမယ့်အစား

ပစ္စုပန်ရဲ့ နိုင်လိုမင်းထက်ပြုမှုမှာ ဇက်ကိုင်ခံလိုက်ရတာပါ။

they were gripped in the tyranny of now.

So what do they do next?

ဒီတော့ သူတို့ ရှေ့ဆက်ပြီး ဘာတွေလုပ်ကြလဲ။

I'll tell you what they do next.

သူတို့ ရှေ့ဆက်ပြီး လုပ်ကြတာကို ကျွန်မပြောပြမယ်။

In one study, they told us they would probably cheat the next time

လေ့လာမှုတစ်ခုမှာ သူတို့ပြောပြကြတာက နောက်တစ်ကြိမ်ကျရင်

ကျရှုံးခဲ့ရင် ပိုပြီး လေ့လာမယ့်အစား လိမ်ညာခဲ့ဖို့ များတယ်တဲ့။

instead of studying more if they failed a test.

In another study, after a failure,

နောက်လေ့လာမှု တစ်ခုထဲ၊ သူတို့ ကျရှုံးခဲ့ပြန်ရာ၊

သူတို့ကိုယ်သူတို့ နေသာထိုင်သာရှိအောင်

they looked for someone who did worse than they did

so they could feel really good about themselves.

သူတို့ထက်ပိုဆိုးတဲ့ တစ်ယောက်ယောက်ကိုရှာကြပါတယ်။

And in study after study, they have run from difficulty.

လေ့လာမှုတွေ တစ်ခုပြီးတစ်ခု သူတို့တွေဟာ အခက်အခဲတွေကို ရှောင်ပြေးနေခဲ့ကြတယ်။

Scientists measured the electrical activity from the brain

သိပ္ပပညာရှင်တွေဟာ ကျောင်းသားတွေ အမှားတစ်ခုနဲ့ ထိပ်တိုက်တွေ့တဲ့အခါ

ဦးနှောက်ထဲက လျှပ်စစ်ဆိုင်ရာ တက်ကြွမှုကိုတိုင်းတာပါတယ်။

as students confronted an error.

On the left, you see the fixed-mindset students.

ဘယ်ဖက်မှာက ပုံသေကားချ အတွေးအခေါ်နဲ့ ကျောင်းသားတွေပါ။

There's hardly any activity.

တက်ကြွမှု မရှိသလောက်ပါ။

They run from the error.

အမှားကနေ သူတို့ပြေးထွက်ကြတာပေါ့။

သူတို့ ဒါကို ဂရုမစိုက်ပါဘူး။

They don't engage with it.

But on the right, you have the students with the growth mindset,

ညာဖက်မှာကျတော့ ကြီးထွားရေး အတွေးအခေါ်နဲ့ ကျောင်းသားပါ။

the idea that abilities can be developed.

အရည်အချင်းတွေကို ဖွံဖြိုးအောင်လုပ်လို့ ရနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အတွေးအခေါ်ပေါ့။

They engage deeply.

သူတို့တွေဟာ နက်နက်ရှိုင်း စိတ်ဝင်စားပါတယ်။

Their brain is on fire with yet.

သူတို့ဦးနှောက်က မဖြစ်သေးခင်မှာကို တက်ကြွနေပါတယ်။

They engage deeply.

နက်နက်ရှိုင်းကို စိတ်ဝင်စားပါတယ်။

သူတို့ဟာ အမှားကို ကိုင်တွယ်အရေးယူပါတယ်။

They process the error.

They learn from it and they correct it.

ဒါကနေ သင်ယူပြီး၊ ပြင်ကြပါတယ်။

How are we raising our children?

ကျွန်မတို့ရဲ့ကလေးတွေကို ဘယ်လိုပျိုးထောင်နေကြလဲ။

Are we raising them for now instead of yet?

သူတို့ကို "မမှီသေး"ဆိုတာထက် "အခု" အတွက် ပျိုးထောင်နေကြတာလား။

Are we raising kids who are obsessed with getting As?

အဆင့်"A"တွေရဖို့ အဖြစ်သည်းနေတဲ့ ကလေးတွေကို ပျိုးထောင်နေတာလား။

Are we raising kids who don't know how to dream big dreams?

အိပ်မက်ကြီးတွေကို မမက်တတ်တဲ့ ကလေးတွေကိုပျိုးထောင်နေတာလား။

သူတို့ရဲ့ အကြီးမားဆုံး ရည်မှန်းချက်က "A" နောက်တစ်ခုလား ဒါမှမဟုတ် နောက်လာမယ့် စာမေးပွဲအမှတ်လား။

Their biggest goal is getting the next A, or the next test score?

And are they carrying this need for constant validation with them

သူတို့တွေဟာ ဒီအတောမသတ်တဲ့ အမှတ်တွေကို စစ်ဆေးခံယူနေကြတာက

into their future lives?

သူတို့ အနာဂတ်ဘဝတွေထဲ သယ်ဆောင်သွားဖို့ အတွက်များလား။

Maybe, because employers are coming to me and saying,

ဖြစ်နိုင်တယ်၊ အလုပ်ရှင်တွေဟာ ကျွန်မဆီလာပြီး ပြောပြောကြတာက

"ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ တစ်နေ့ကို ဆုတစ်ဆု မရရင်ကို

"We have already raised a generation

of young workers who can't get through the day

တစ်ရက်တောင် အလုပ်လုပ်နိုင်စွမ်း မရှိတဲ့ လူငယ်လုပ်သား မျိုးဆက် တစ်ဆက်

without an award."

ပေါ်ထွန်းလာ​နေပြီလို့ ဆိုကြတယ်။

So what can we do?

ဒီတော့ ကျွန်မတို့တွေ ဘာလုပ်ပေးနိုင်လဲ။

How can we build that bridge to yet?

မမှီသေးခြင်း ဆီကို ပေါင်းကူးတံတားကို ဘယ်လိုဆောက်ပေးနိုင်မလဲ။

Here are some things we can do.

ဟောဒါတွေကတော့ ကျွန်မတို့လုပ်နိုင်တာတွေပါ။

First of all, we can praise wisely,

ပထမဦးဆုံးက ဉာဏ်ရည်နဲ့ ပင်ကိုယ်အစွမ်းကို မချီးမွမ်းဘဲ ကျွန်မတို့တွေ ချင့်ချင့်ချိန်ချိန်နဲ့ ချီးမွမ်းနိုင်ပါတယ်၊

not praising intelligence or talent.

That has failed.

အဲဒါက မအောင်မြင်ခဲ့ဘူးလေ။

Don't do that anymore.

အဲဒါကို ထပ်ပြီး မလုပ်ကြပါနဲ့တော့။

But praising the process that kids engage in,

ဒါပေမဲ့ ကလေးတွေပါဝင်နိုင်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ကို ချီမွမ်းနေပါ။

their effort, their strategies, their focus, their perseverance,

သူတို့ရဲ့ အားထုတ်မှု၊ သူတို့ရဲ့ နည်းဗျူဟာ၊ သူတို့ရဲ့ အာရုံစိုက်မှု၊ သူတို့ရဲ့ လုံ့လ၊

their improvement.

သူတို့ရဲ့ တိုးတက်မှုတွေကိုပါ။

This process praise creates kids who are hardy and resilient.

ဒီ ဖြစ်စဉ်ကို ချီးမွမ်းမှုဟာ

ခံနိုင်ရည်ရှိပြီး၊ အကြမ်းခံနိုင်တဲ့ ကလေးတွေကို ပျိုးထောင်ပေးပါတယ်။

There are other ways to reward yet.

"မမှီသေး"တာကို ချီးမြင့်ဖို့ နည်းလမ်းများစွာရှိပါတယ်။

We recently teamed up with game scientists

မကြာသေးခင်က ဝါရှင်တန်တက္ကသိုလ်မှ

from the University of Washington

ဂိမ်းဆိုင်ရာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေနဲ့ "မမှီသေး"ဆိုတာကို ချီးမြင့်တဲ့

to create a new online math game that rewarded yet.

အွန်လိုင်း သင်္ချာဂိမ်းအသစ်တစ်ခုကို ဖန်တီးဖို့ လက်တွဲခဲ့ပါတယ်။

In this game, students were rewarded for effort, strategy and progress.

ဒီဂိမ်းထဲမှာ ကျောင်းသားတွေကို သူတို့ရဲ့ အားထုတ်မှု၊နည်းပရိယာယ်နဲ့တိုးတက်မှုကို ဆုချပေးပါတယ်။

The usual math game

ပုံမှန်သင်္ချာ ဂိမ်းမှာ

rewards you for getting answers right, right now,

မှန်တဲ့အဖြေကို ချက်ချင်း ဆုချပေးတာပါ။

but this game rewarded process.

ဒါပေမဲ့ ဒီဂိမ်းထဲမှာတော့ ဖြစ်စဉ်ကိုဆုချီးမြင့်တာပါ။

And we got more effort,

နောက်ပြီးတော့ အချိန်ပိုကြာလာတာနဲ့အမျှ

အားထုတ်မှု၊

more strategies,

more engagement over longer periods of time,

နည်းပရိယာယ်တွေနဲ့ ဆက်စပ်မှုတွေဟာ ပိုများလာပါတယ်။

and more perseverance when they hit really, really hard problems.

နောက်ပြီး တကယ့်ကိုခက်ခဲတဲ့ ပြဿနာတွေနဲ့ တွေ့ကြုံတဲ့အခါမှာ လုံ့လစိုက်မှုပိုလာပါတယ်။

Just the words "yet" or "not yet," we're finding,

ကျွန်မတို့ အခုတွေ့ရှိလာတဲ့ "မှီသွားပြီ" ဒါမှမဟုတ် "မမှီသေး" ဆိုတဲ့ စကားလုံးတွေက

ကလေးတွေကို ပိုပြီးကြီးမားတဲ့ ယုံကြည်မှုကိုပေးပါတယ်၊

give kids greater confidence,

give them a path into the future that creates greater persistence.

သူတို့ကို ပိုကြီးကျယ်တဲ့ဇွဲနပဲ ကောင်းမယ့် အနာဂတ်ဆီကို လမ်းခင်းပေးပါတယ်။

And we can actually change students' mindsets.

ကျွန်မတို့ ကျောင်းသားတွေရဲ့ စိတ်ထားကို တကယ်ပဲ ပြောင်းနိုင်ပါတယ်။

In one study, we taught them

လေ့လာမှုတစ်ခုမှာ အသစ်ဖြစ်ပြီး ခက်ခဲတဲ့ တစ်ခုခုကို

that every time they push out of their comfort zone

သင်ယူတဲ့ အချိန်တိုင်းမှာ၊ သူတိုရဲ့ သက်တောင့်သက်သာဖြစ်တဲ့နေရာမှ

to learn something new and difficult,

စွန့်ခွာသွားရတိုင်းမှာ၊

သူတို့ဦးနှောက်ထဲက နာဗ်ဆဲလ်တွေဟာ သစ်လွင်ပြီး ပိုအားကောင်းတဲ့ ဆက်သွယ်မှုတွေကို ဖွဲ့စည်းနိုင်လို့

the neurons in their brain can form new, stronger connections,

and over time, they can get smarter.

ကြာလာတော့ သူတို့ဟာ ပိုပြီးတော်လာကြမှာပါ။

Look what happened: In this study,

ဘာတွေဖြစ်ခဲ့တယ်ဆိုတာ ကြည့်လိုက်ပါဦး။

students who were not taught this growth mindset

ကြီးထွားရေး စိတ်ထား" သင်ကြားပေး မခံခဲ့ရတဲ့

continued to show declining grades over this difficult school transition,

ကျောင်းသားတွေဟာ ဒီခက်ခဲတဲ့ ပညာရေး စပ်ကူးမပ်ကူးမှာ အမှတ်တွေ ကျရှုံးနေခဲ့ကြပေမယ့်

but those who were taught this lesson showed a sharp rebound in their grades.

ဒီသင်ခန်းစာကို သင်ယူခဲ့သူတွေကတော့ သိသိသာသာ ပြန်တက်လာတာကို တွေ့ရတယ်။

We have shown this now, this kind of improvement,

အခု ကျွန်မတို့ ပြဆိုလိုက်ပါပြီ၊ ဒီလိုတိုးတက်မှုမျိုးရနိုင်ပြီ။

with thousands and thousands of kids, especially struggling students.

ထောင်၊သောင်းချီတဲ့ ကလေးတွေနဲ့ပေါ့၊ အထူးသဖြင့် ရုန်းကန်နေရတဲ့ ကျောင်းသားတွေပေါ့။

ဒီတော့ တန်းတူညီမျှမှု အကြောင်းပြောရအောင်။

So let's talk about equality.

In our country, there are groups of students

ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာ အကျင့်ပါနေပြီးဖြစ်တဲ့ နိမ့်ကျစွာ လုပ်နိုင်စွမ်းရှိကြတဲ့

who chronically underperform,

ကျောင်းသားအုပ်စုတွေရှိတယ်။

for example, children in inner cities,

ဥပမာ မြို့တွင်း ကျောင်းထဲက ကလေးတွေ၊ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ သီးသန့်နယ်မြေက ကလေးတွေပေါ့။

or children on Native American reservations.

သူတို့ရဲ့ အခြေအနေ သိပ်ကြာအောင်ကို ဆိုးဝါခဲ့လို့

And they've done so poorly for so long

ဒါကို ရှောင်ရှားမရနိုင်ဘူးလို့တောင် လူတွေ ထင်လာကြပါတယ်။

that many people think it's inevitable.

But when educators create growth mindset classrooms

ဒါပေမဲ့ ဆရာတွေက ကြီးထွားရေး စိတ်ထားကို စာသင်ခန်းတွေထဲ မြှုပ်နှံပေးလိုက်ကြတော့

steeped in yet,

equality happens.

တန်းတူညီမျှမှု ဆိုတာပေါ်လွင်လာပါတယ်။

And here are just a few examples.

ဟောဒီမှာ နမူနာအနည်းငယ်ပါ။

In one year, a kindergarten class in Harlem, New York

တစ်နှစ်အတွင်းမှာ New York မှ Harlem သူငယ်တန်းဟာ

scored in the 95th percentile

National Achievement Test မှာ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

on the national achievement test.

Many of those kids could not hold a pencil

အဲဒီကလေး တော်တော်များများဟာ ကျောင်း ရောက်လာတော့ ခဲတံတောင် မကိုင်တတ်သေးပါဘူး။

when they arrived at school.

In one year,

တစ်နှစ်အတွင်းမှာ

fourth-grade students in the South Bronx, way behind,

South Bronx မှ စတုတ္ထတန်းက နောက်ကျကျန်ရစ်နေခဲ့တဲ့ ကျောင်းသားတွေဟာ

became the number one fourth-grade class in the state of New York

အစိုးရသင်္ချာစာမေးပွဲမှာ New York ပြည်နယ်က

on the state math test.

စတုတ္ထတန်းမှာ နံပါတ်တစ် ဖြစ်လာခဲ့တယ်။

In a year, to a year and a half,

တစ်နှစ်-တစ်နှစ်ခွဲအတွင်းမှာ

Native American students in a school on a reservation

သီးသန့်နယ်မြေတစ်ခုမှ အမေရိကန်တိုင်းရင်းသား ကျောင်းသားတွေဟာ သူတို့ဒေသရဲ့

went from the bottom of their district to the top,

အောက်ခြေကနေ ထိပ်ဆုံးကို တက်နိုင်ခဲ့တယ်။

and that district included affluent sections of Seattle.

အဲဒီဒေသထဲမှာ Seattle ရဲ့ချမ်းသာကြွယ်ဝတဲ့ အပိုင်းတွေလည်းပါဝင်တယ်။

So the Native kids outdid the Microsoft kids.

တိုင်းရင်းသားကလေးတွေဟာ Microsoft ကလေးတွေထက် သာအောင် လုပ်နိုင်ခဲ့တာပေါ့။

ဒီလိုဖြစ်လာနိုင်တာက အားထုတ်မှုနဲ့ အခက်အခဲ ဆိုတာရဲ့

This happened because the meaning of effort and difficulty were transformed.

အနှစ်သာရ ပြောင်းလဲသွားခဲ့လို့ပါ။

Before, effort and difficulty

အရင်တုန်းက အားထုတ်မှု နဲ့ အခက်အခဲတွေက

made them feel dumb, made them feel like giving up,

သူတို့ကို ဒုံးဝေးစေခဲ့ပါတယ်၊ လက်လျှော့ချင်စိတ် ဖြစ်စေခဲ့တယ်။

but now, effort and difficulty,

ဒါပေမယ့် အခုတော့ အားထုတ်မှုနဲ့ အခက်အခဲတွေဟာ

that's when their neurons are making new connections,

သူတိုရဲ့နာဗ်ဆဲတွေက သစ်လွင်တဲ့၊ ပိုအားကောင်းတဲ

stronger connections.

ဆက်သွယ်မှုတွေ ဖန်တီးနိုင်လိုက်ကြတာကိုး။

That's when they're getting smarter.

အခုတော့ သူတို့ဟာ ပိုလို့ကို တော်တော်လာတဲ့ အချိန်ပဲပေါ့။

I received a letter recently from a 13-year-old boy.

မကြာသေးခင်က ၁၃နှစ်သား ကောင်လေး တစ်ယောက်ဆီက စာတစ်စောင်ရခဲ့တယ်။

သူဆိုတာက "လေးစားရပါသော ပါမောက္ခ Dweck ရေ၊

He said, "Dear Professor Dweck,

ခင်ဗျားရဲ့ရေးသားချက်ဟာ ခိုင်မာတဲ့သိပ္ပံသုသေသနကို အခြေခံတယ်ဆိုတာကို တန်ဖိုးထားပါတယ်။

I appreciate that your writing is based on solid scientific research,

ဒါကြောင့်လည်း ဒါကို လက်တွေ့ကျင့်သုံးဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချခဲ့ပါတယ်။

and that's why I decided to put it into practice.

ကျွန်တော်ဟာ ကျောင်းစာမှာ၊

I put more effort into my schoolwork,

မိသားစုဆက်ဆံရေးမှာ၊ ကျောင်းက ကလေးတွေနဲ့ဆက်ဆံရေးမှာ

into my relationship with my family,

ပိုပြီးတော့လုံလစိုက်လာခဲ့ပါတယ်။

and into my relationship with kids at school,

and I experienced great improvement in all of those areas.

ဒီနယ်ပယ်တွေအားလုံးမှာ အလွန်တရာကို တိုးတက်မှုရှိတာကို ခံစားမိပါတယ်။

I now realize I've wasted most of my life."

ကျွန်တော့ဘဝတစ်ခုလုံး နီးပါးကို အလကား ဖြုန်းတီးမိတာကို အခု နားလည်လာပါပြီ တဲ့။

Let's not waste any more lives,

ဘဝတွေကို ဆက်မဖြုန်းတီးကြပါနဲ့တော့လားရှင်။

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အစွမ်းအစတွေဟာ

because once we know

that abilities are capable of such growth,

ဒီလိုဖွံ့ဖြိုးမှုကို ရယူနိုင်တာကို သိလိုက်ပြီဆိုတာနဲ့

it becomes a basic human right for children, all children,

ဒါဟာ ကလေးတွေအတွက် အခြေခံလူ့အခွင့်အရေးဖြစ်လာပါတယ်။

ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ဖန်တီးပေးတဲ့နေရာတွေမှာ နေထိုင်ဖို့ပါ။

to live in places that create that growth,

to live in places filled with "yet".

မမှီသေး ဆိုတာနဲ့ ပြည့်နေတဲ့နေရာတွေမှာ နေထိုင်ဖို့ပါ။

Thank you.

ကျေဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)