The power of believing that you can improve | Carol Dweck | TED

Translator: Inna Marutyan Reviewer: Kristine Sargsyan

<<Դեռ>> բառի ուժը

The power of yet.

I heard about a high school in Chicago

Լսել եմ Չիկագոյի մի դպրոցի մասին,

որտեղ աշակերտները

where students had to pass a certain number of courses to graduate,

ուսումնասիրում են որոշ առարկաներ

and if they didn't pass a course, they got the grade "Not Yet."

ու, եթե նրանք ձախողում են առարկան,

նրանք ստանում են <<դեռ ոչ>> գնահատականը:

Ու ես մտածեցի, որ դա հիանալի է, որովհետև,

And I thought that was fantastic,

because if you get a failing grade, you think, I'm nothing, I'm nowhere.

երբ դու ստանում ես

անբավարար գնահատական,

ապա մտածում ես`ես ոչինչ եմ,

But if you get the grade "Not Yet",

ես կորած եմ:

Բայց, երբ ստանում ես <<դեռ ոչ>>,

you understand that you're on a learning curve.

դու հասկանում ես,

որ կորագծի վրայով բարձրանում ես:

It gives you a path into the future.

Այն տալիս է քեզ մի ճանապարհ դեպի ապագան:

"Not Yet" also gave me insight

<<Դեռ ոչ>>-ը ինձ օգնել է

իմ կարիերայի մի վճռական պահի,

into a critical event early in my career,

իրական շրջադարձային մոմենտի

a real turning point.

Ես ուզում էի իմանալ,

I wanted to see

թե ինչպես են երեխաները հաղթահարում

how children coped with challenge and difficulty,

մարտահրավերներն ու

դժվարությունները,

so I gave 10-year-olds

ու ես 10 տարեկան երեխաներին հանձնարարեցի

problems that were slightly too hard for them.

խնդիրներ,

որոնք նրանց համար մի քիչ բարդ էին:

Նրանցից ոմանք

Some of them reacted in a shockingly positive way.

զարմանալիորեն

դրական վերաբերմունք ցուցաբերեցին:

Նրանք ասում էին`

They said things like, "I love a challenge,"

ես սիրում եմ մարտահրավերներ

կամ `գիտեք, ես սպասում էի,

or, "You know, I was hoping this would be informative."

որ դա հետաքրքիր կլինի:

They understood that their abilities could be developed.

Նրանք հասկացան, որ

նրանց ունակությունները կարող են զարգանալ:

They had what I call a growth mindset.

Նրանք ունեին այն,

ինչ ես անվանում եմ <<աճի մտածելակերպ>>:

But other students felt it was tragic, catastrophic.

Բայց մյուս աշակերտների կարծիքով

դա ողբերգություն էր, աղետ էր:

From their more fixed mindset perspective,

Նրանց տեսանկյունից, որը

ավելի շատ ֆիքսված մտածողություն էր,

նրանց մտավոր կարողությունները դատի են

their intelligence had been up for judgment,

and they failed.

ենթարկվել ու նրանք ձախողվել են:

Փոխարեն վայելեն <<դեռ>> բառի ուժը,

Instead of luxuriating in the power of yet,

նրանք ընկել են <<հիմա>>-ի ճիրանները:

they were gripped in the tyranny of now.

Ու ինչ են նրանք անում հետո

So what do they do next?

I'll tell you what they do next.

Ես ձեզ կասեմ, ինչ են նրանք անում:

Մի հետազոտությունում նրանք ասել են,

In one study, they told us they would probably cheat the next time

որ մյուս անգամ երևի խարդախություն կանեն

instead of studying more if they failed a test.

ավելի լավ սովորելու փոխարեն,

եթե նրանք ձախողեն ստուգողականը:

In another study, after a failure,

Մյուս հետազոտությունում, ձախողումից հետո,

they looked for someone who did worse than they did

նրանք փնտրում էին մեկին, ում գնահատականը

ավելի ցածր էր,քան նրանցը,

so they could feel really good about themselves.

որպեսզի նրանք կարողանային իրենց լավ զգալ:

Ու բոլոր հետազոտություններում

And in study after study, they have run from difficulty.

նրանք փախչում էին դժվարություններից:

Գիտնականները չափել են

Scientists measured the electrical activity from the brain

ուղեղի էլեկտրական

ակտիվությունը

այն ժամանակ,

as students confronted an error.

երբ աշակերտները

On the left, you see the fixed-mindset students.

սխալ էին հայտնաբերում:

Ձախից դուք տեսնում էք

ֆիքսված մտածելակերպով աշակերտներին:

There's hardly any activity.

Չկա ոչ մի ակտիվություն:

They run from the error.

Նրանք փախչում են սխալից:

Նրանք դրա հետ գործ չեն ունենում:

They don't engage with it.

But on the right, you have the students with the growth mindset,

Իսկ աջից

աճման մտածելակերպով աշակերտներն են,

the idea that abilities can be developed.

այն մտքով,

որ ունակությունները կարելի է զարգացնել:

They engage deeply.

Նրանք ամբողջովին գործընթացի մեջ են:

Their brain is on fire with yet.

Նրանց ուղեղը տարված է

<<դեռ>> բառով:

They engage deeply.

Նրանք ամբողջությամբ գործընթացի մեջ են:

They process the error.

Նրանք մշակում են սխալը:

They learn from it and they correct it.

Նրանք դաս են քաղում դրանից

եւ ուղղում են սխալները:

Ի՞նչպես ենք մենք դաստիարակում

How are we raising our children?

մեր երեխաներին

Are we raising them for now instead of yet?

<<Հիմա>>-ի՞, թե՞ <<դեռ>>-ի համար

Are we raising kids who are obsessed with getting As?

Արդյոք դաստիարակում ենք երեխաներ,

ովքեր տարված են միայն 10 ստանալու մտքո՞վ

Are we raising kids who don't know how to dream big dreams?

Արդյո՞ք դաստիարակում ենք երեխաներ,

ովքեր չեն կարող մեծ երազներ երազել՝

Their biggest goal is getting the next A, or the next test score?

ամենամեծ նպատակը ունենալով 10 ստանալը

կամ ստուգողականի հաջորդ գնահատականը

Եվ արդյո՞ք

And are they carrying this need for constant validation with them

նրանք կպահպանեն ճանաչման այդ կարիքը

նրանց ապագա կյանքում

into their future lives?

Գուցե...որովհետև գործատուները ասում են,

Maybe, because employers are coming to me and saying,

"We have already raised a generation

որ մենք արդեն դաստիարակել ենք մի սերունդ,

of young workers who can't get through the day

որը չի կարող մի օր էլ ապրել

without an award."

So what can we do?

առանց մրցանակի:

Ուրեմն, մենք ի՞նչ կարող ենք անել,

How can we build that bridge to yet?

Ինչպե՞ս կարող ենք կառուցել

այդ կամուրջը դեպի <<դեռ>> բառը:

Here are some things we can do.

Ահա մի քանի բան, որ կարող ենք անել:

First of all, we can praise wisely,

Առաջինը` մենք կարող ենք խելացիորեն գովել,

not praising intelligence or talent.

ոչ թե գովել խելքը կամ տաղանդը:

That has failed.

Դա ձախողվել է:

Don't do that anymore.

Այսպես էլ մի վարվեք:

But praising the process that kids engage in,

Այլ գովեք այն գործընթացը,

որով տարված են երեխաները`

their effort, their strategies, their focus, their perseverance,

նրանց ջանքը, նրանց ռազմավարությունը,

նրանց կենտրոնանալը, նրանց համառությունը,

their improvement.

նրանց հաջողությունը:

This process praise creates kids who are hardy and resilient.

Գործնըթաց գովելը դաստիարակում է երեխաներ,

ովքեր համարձակ են ու ճկուն:

There are other ways to reward yet.

Գոյություն ունեն

<<դեռ>>-ը խրախուսելու այլ տարբերակներ:

We recently teamed up with game scientists

Վերջերս մենք միաձուլեցինք մեր ուժերը

Վաշինգտոնի Համալսարանի գիտնականների

from the University of Washington

to create a new online math game that rewarded yet.

հետ, ովքեր մասնագիտացված են

խաղերի վրա,

որպեսզի ստեղծենք նոր

օնլայն մաթեմատիկական խաղ,

In this game, students were rewarded for effort, strategy and progress.

որը կխրախուսեր <<դեռ>>-ը:

Այս խաղում աշակերտները խրախուսվում են ջանք

թափելու, ռազմավարության ու առաջընթացի համար

The usual math game

Սովորական մաթեմատիկական խաղը

rewards you for getting answers right, right now,

խրախուսում է ճիշտ պատասխանները հենց հիմա,

but this game rewarded process.

իսկ այս խաղը խրախուսում է գործընթացը:

And we got more effort,

Ու մենք ստանում ենք ավելի շատ ջանք,

ավելի շատ ռազմավարություն,

more strategies,

more engagement over longer periods of time,

ավելի շատ զբաղվածություն

ավելի երկար ժամանակով,

and more perseverance when they hit really, really hard problems.

և ավելի շատ հաստատակամություն, երբ նրանք

բախվում են իսկապես բարդ խնդիրների:

Just the words "yet" or "not yet," we're finding,

Ինչպես պարզվում է, ընդհամենը <<դեռ>> և

<<դեռ ոչ>> բառերը տալիս են

give kids greater confidence,

երեխաներին ավելի մեծ վստահություն,

give them a path into the future that creates greater persistence.

տալիս են նրանց ճանապարհ դեպի ապագան,

ինչ ստեղծում է

ավելի շատ հաստատակամություն:

And we can actually change students' mindsets.

Մենք փաստորեն կարողանում ենք

փոխել աշակերտների մտածելակերպը:

In one study, we taught them

Մի գիտափորցի ժամանակ մենք ասել ենք նրանց,

that every time they push out of their comfort zone

որ ամեն անգամ, երբ նրանք դուրս են գալիս

իրենց հարմարավետության զոնայից,

to learn something new and difficult,

որպեսզի մի նոր ու դժվար բան սովորեն,

the neurons in their brain can form new, stronger connections,

ապա նրանց ուղեղի նեյրոնները

կարող են կազմել նոր, ավելի ուժեղ կապեր,

and over time, they can get smarter.

ու ժամանակի ընթացքում

նրանք կարող են ավելի խելացի դառնալ:

Look what happened: In this study,

Տեսեք, ինչ է կատարվել

students who were not taught this growth mindset

այս ուսումնասիրությունում,

աշակերտները,

ում չեն սովորեցրել

continued to show declining grades over this difficult school transition,

աճի մտածելակերպը,

շարունակում էին ցածր առաջադիմություն

ցույց տալ դպրոցական այս բարդ

փոփոխությունների ժամանակ, բայց նրանք,

but those who were taught this lesson showed a sharp rebound in their grades.

ում դա սովորեցրել են,

ցուցաբերել են բարձր գնահատականներ:

Մենք ցույց տվեցինք այսպիսի փոփոխություններ

We have shown this now, this kind of improvement,

հազարավոր ու հազարավոր երեխաների մոտ,

with thousands and thousands of kids, especially struggling students.

հատկապես հետ մնացող աշակերտների մոտ:

Այսպիսով եկեք խոսենք հավասարության մասին:

So let's talk about equality.

Մեր երկրում կան աշակերտների խմբեր,

In our country, there are groups of students

who chronically underperform,

ովքեր միշտ հետ են մնում,

for example, children in inner cities,

օրինակ, երեխաներ աղքատ թաղամասերից, կամ

or children on Native American reservations.

երեխաներ հնդկական ռեզերվացիաներից: Նրանց

And they've done so poorly for so long

առաջադիմությունը երկար ժամանակ այնքան

that many people think it's inevitable.

վատ էր, որ շատ մարդկանց կարծիքով

դա անխուսափելի է:

But when educators create growth mindset classrooms

Բայց, երբ ուսուցիչները

ստեղծում են աճի մտածելակերպով

դասարաններ, որոնք կլանված են <<դեռ>> բառով,

steeped in yet,

equality happens.

ի հայտ է գալիս հավասարություն:

And here are just a few examples.

Ահա մի քանի օրինակ

In one year, a kindergarten class in Harlem, New York

Մի տարում

Նյու Յորքի Հարլեմ մանկապարտեզի դասարանը

scored in the 95th percentile

95 պերցենտիլ գնահատվեցին

on the national achievement test.

Ազգային Ավարտական ստուգողականի ժամանակ:

Many of those kids could not hold a pencil

Այդ երեխաներից շատերը չէին կարողանում

գրիչ բռնել, երբ եկան դպրոց:

when they arrived at school.

In one year,

Մի տարում Հարավային Բրոնքսի

fourth-grade students in the South Bronx, way behind,

4-րդ դասարանի վատ աշակերտները

դարձան Նյու Յորք նահանգի

became the number one fourth-grade class in the state of New York

համար 1-ին չորրորդ դասարանը

մաթեմատիկայի ազգային ստուգման ժամանակ:

on the state math test.

Մեկից մեկ ու կես տարվա մեջ

In a year, to a year and a half,

բնիկ ամերիկացի

Native American students in a school on a reservation

աշակերտները ռեզերվացիայի դպրոցում

իրենց շրջանում վերջին տեղից բարձրացան

went from the bottom of their district to the top,

առաջին տեղ, իսկ այդ շրջանը

and that district included affluent sections of Seattle.

ներառում Է Սիէթլի հարուստ թաղամասերը:

Այդպիսով բնիկ երեխաները

So the Native kids outdid the Microsoft kids.

հաղթեցին մայքրոսոֆտի երեխաներին:

Այսպես եղավ, որովհետև

This happened because the meaning of effort and difficulty were transformed.

ջանքի ու դժվարության իմաստը փոխակերպվել է:

Before, effort and difficulty

Առաջ ջանքը և դժվարությունը

ստիպել են նրանց հիմար զգալ ու հրաժարվել,

made them feel dumb, made them feel like giving up,

but now, effort and difficulty,

բայց հիմա ջանքը և դժվարությունը

այն է, երբ նրանց ուղեղի նեյրոնները

that's when their neurons are making new connections,

ստեղծում են նոր, ավելի ուժեղ կապեր:

stronger connections.

That's when they're getting smarter.

Երբ նրանք ավելի խելացի են դառնում:

I received a letter recently from a 13-year-old boy.

Վերջերս ստացա մի նամակ

մի 13 տարեկան տղայից:

He said, "Dear Professor Dweck,

Նա գրում էր` հարգելի պրոֆեսոր Դուեկ,

ես բարձր եմ գնահատում այն փաստը

I appreciate that your writing is based on solid scientific research,

որ ձեր աշխատությունները

հիմնված են լուրջ գիտահետազոտության վրա,

և ահա թե ինչու, ես որոշել եմ

and that's why I decided to put it into practice.

ստուգել այն գործնականորեն։

Ես ավելի շատ եմ ջանք թափել դպրոցում,

I put more effort into my schoolwork,

ընտանեկան հարաբերությունների մեջ,

into my relationship with my family,

ու դպրոցում

and into my relationship with kids at school,

երեխաների հետ հարաբերություններում,

and I experienced great improvement in all of those areas.

և բոլոր այդ բնագավառներում

ես զգացի մեծ բարելավումներ:

I now realize I've wasted most of my life."

Հիմա ես հասկանում եմ,

որ վատնել եմ կյանքիս մեծ մասը:

Եկեք էլ չվատնենք մեր կյանքը,

Let's not waste any more lives,

որովհետև, երբ մենք գիտենք,

because once we know

որ կարողությունները ունակ են այդպես աճել,

that abilities are capable of such growth,

it becomes a basic human right for children, all children,

այն դառնում է մարդկային հիմնական

իրավունք երեխաների համար,

ապրել այնտեղ, որտեղ հնարավոր է այդ աճը:

to live in places that create that growth,

to live in places filled with "yet".

ապրել այնտեղ, որտեղ կա <<դեռ>>:

Thank you.

Շնորհակալություն:

(Applause)

(Ծափահարություններ)