Lee Cronin: Print your own medicine

88,003 views ・ 2013-02-07

TED


Бейнені ойнату үшін төмендегі ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз.

00:00
Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Аудармашы: Nursultan Aubakirov Редактор: Asqat Yerkimbay
00:16
Organic chemists make molecules,
1
16023
2615
Органик-химиктер үлкен молекулаларды
00:18
very complicated molecules,
2
18638
1816
ревирсивтік инжинерия арқылы
00:20
by chopping up a big molecule into small molecules
3
20454
3684
кішкентай бөліктерге майдалап
00:24
and reverse engineering.
4
24138
1861
өте күрделі молекулаларды алады.
00:25
And as a chemist,
5
25999
1039
Бірнеше жыл бұрын,
00:27
one of the things I wanted to ask my research group a couple of years ago is,
6
27038
3467
химик ретінде зерттеушілеріме мынадай сұрақ қойдым:
00:30
could we make a really cool universal chemistry set?
7
30505
4151
жас химик үшін әмбебап құралдар жиынтығын жасай аламыз ба?
00:34
In essence, could we "app" chemistry?
8
34656
5033
Химиядан арнайы "қосымша" жасай аламыз ба?
00:39
Now what would this mean, and how would we do it?
9
39689
3183
Бұны қалай түсінеміз? Қалай жүзеге асырамыз?
00:42
Well to start to do this,
10
42872
1971
Сонымен, бұл үшін біз
00:44
we took a 3D printer
11
44843
1732
3D принтер арқылы
00:46
and we started to print our beakers and our test tubes on one side
12
46575
4302
ыдыстар мен түтікшелерді принтерден шығара бастадық,
00:50
and then print the molecule at the same time on the other side
13
50877
4065
дәл сол уақытта молекулаларды өсіріп отырдық.
00:54
and combine them together in what we call reactionware.
14
54942
3154
Кейін оларды бірге химиялық реакцияға арналған ыдысқа салдық.
00:58
And so by printing the vessel and doing the chemistry at the same time,
15
58096
4434
Осылайша, түтікшені жасап, химиялық реакцияларды бір уақытта орындасақ,
01:02
we may start to access this universal toolkit of chemistry.
16
62530
5167
химияның әмбебап құрылғыларына қол жеткізе аламыз.
01:07
Now what could this mean?
17
67697
1548
Бұның қажеті қанша?
01:09
Well if we can embed biological and chemical networks like a search engine,
18
69245
5268
Егер биологикалық және химиялық желілерді ерекше іздеу жүйелері сияқты енгізе алсақ,
01:14
so if you have a cell that's ill that you need to cure
19
74513
3149
егер ауру жасушаны емдеу немесе бактерияны жою керек болса
01:17
or bacteria that you want to kill,
20
77662
1719
және осының барлығы
01:19
if you have this embedded in your device
21
79381
2331
бір құрылғыда болса,
01:21
at the same time, and you do the chemistry,
22
81712
2449
дәл сол уақытта химиялық реакцияларды жасасаңыз,
01:24
you may be able to make drugs in a new way.
23
84161
3601
онда жаңа әдіспен дәрі-дәрмек жасай аласыз.
01:27
So how are we doing this in the lab?
24
87762
2400
Біз бұны лабораториямызда қалай істейміз?
01:30
Well it requires software, it requires hardware
25
90162
3099
Ол үшін бағдарлама және құрылғы
01:33
and it requires chemical inks.
26
93261
2366
және химиялық сия қажет.
01:35
And so the really cool bit is,
27
95627
1453
Бірақ ең қызығы,
01:37
the idea is that we want to have a universal set of inks
28
97080
3047
бізге қажеті әмбебап материалдар жиынтығы,
01:40
that we put out with the printer,
29
100127
2269
яғни осы жиынтықты 3D принтерге саламыз,
01:42
and you download the blueprint, the organic chemistry for that molecule
30
102396
4282
және жобаңыздың құрылымын,органикалық молекуланың синтездеу әдісін жүктейсіз,
01:46
and you make it in the device.
31
106678
3000
сөйтіп молекуланы осы құрылғыда жасайсыз.
01:49
And so you can make your molecule in the printer using this software.
32
109678
5567
Осылайша молекулаңызды бағдарламаны қолдану арқылы 3D принтерде жасайсыз.
01:55
So what could this mean?
33
115245
2199
Бұдан не шықты?
01:57
Well, ultimately, it could mean that you could print your own medicine.
34
117444
4947
Ақыр аяғында бұл жеке дәріңізді принтерден өзіңіз шығарасыз деген сөз.
02:02
And this is what we're doing in the lab at the moment.
35
122391
1969
Міне, қазір осы нәрсемен шұғылданудамыз.
02:04
But to take baby steps to get there,
36
124360
1902
Болашақта бұл үшін ең кіші қадам,
02:06
first of all we want to look at drug design and production,
37
126262
2833
бірінші дәрі-дәрмектерді жасау және шығару,
02:09
or drug discovery and manufacturing.
38
129095
2650
немесе жаңа дәрілерді ойлап тауып, соларды шығару.
02:11
Because if we can manufacture it after we've discovered it,
39
131745
2999
Себебі, егер ойлап тапқан дәрімізді жасап шығара алсақ,
02:14
we could deploy it anywhere.
40
134744
2134
онда оны кез келген жерде жүзеге асыра аламыз
02:16
You don't need to go to the chemist anymore.
41
136878
2116
Сізге бұдан әрі дәріханаға барудың қажеті жоқ
02:18
We can print drugs at point of need.
42
138994
2368
Қажет болған кезде дәріңізді басып шығарасыз.
02:21
We can download new diagnostics.
43
141362
2655
Жаңа диагноздарды жүктей аласыз.
02:24
Say a new super bug has emerged.
44
144017
2011
Емі бар жаңа бактерия пайда болды делік.
02:26
You put it in your search engine,
45
146028
1617
Бактерияны іздеу жүйесіне салып,
02:27
and you create the drug to treat the threat.
46
147645
3133
соны жою үшін дәрі ойлап табасыз.
02:30
So this allows you on-the-fly molecular assembly.
47
150778
3688
Яғни, бұл молекулаларды жылдам құрастыруға мүмкіндік береді.
02:34
But perhaps for me the core bit going into the future
48
154466
2995
Бірақ болашаққа көз жүгірте отырып, мынаны елестетемін,
02:37
is this idea of taking your own stem cells,
49
157461
3350
өзіңіздің жетілмеген жасушаларыңызды геніңізбен және
02:40
with your genes and your environment,
50
160811
1767
өмір сүру ортасымен бірге алып,
02:42
and you print your own personal medicine.
51
162578
3449
дәл сізге сәйкес келетін жеке дәрілеріңізді жасап шығару.
02:46
And if that doesn't seem fanciful enough,
52
166027
2252
Егер бұл мүмкін дүние болса,
02:48
where do you think we're going to go?
53
168279
2048
бұдан әрі қарай не болады деп ойлайсыздар?
02:50
Well, you're going to have your own personal matter fabricator.
54
170327
4584
Мүмкін тірі ағзаны жасап шығаратын жеке фабрикаңыз болатын шығар.
02:54
Beam me up, Scotty.
55
174911
1900
Скотти, мені ауыстыр.
02:56
(Applause)
56
176811
3349
(Қол соғу)
Осы веб-сайт туралы

Бұл сайт ағылшын тілін үйренуге пайдалы YouTube бейнелерімен таныстырады. Сіз әлемнің түкпір-түкпірінен келген үздік оқытушылар жүргізетін ағылшын тілі сабақтарын көресіз. Бейнені сол жерден ойнату үшін әрбір бейне бетінде көрсетілетін ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз. Субтитрлер бейнені ойнатумен синхрондалады. Егер сізде қандай да бір ескертулер немесе сұраулар болса, осы байланыс формасы арқылы бізге хабарласыңыз.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7