The psychology of your future self | Dan Gilbert

Translator: Mate Kobalia Reviewer: Levan Lashauri

At every stage of our lives

ჩვენი ცხოვრების ყოველ ეტაპზე,

we make decisions that will profoundly influence

ჩვენ ვღებულობთ გადაწყვეტილებებს, რომელიც დიდ ზეგავლენას მოახდენს

the lives of the people we're going to become,

იმაზე, თუ როგორი ადამიანები გავხდებით

and then when we become those people,

და მერე როცა გავხდებით, ხშირად

we're not always thrilled with the decisions we made.

არ გვხიბლავს ის გადაწყვეტილებები, რომელიც მივიღეთ.

So young people pay good money

ახალგაზრდები იხდიან დიდ თანხებს,

to get tattoos removed that teenagers

რომ მოიცილონ თინეიჯერობის დროს გაკეთებული ტატუ,

paid good money to get.

რაშიც ასევე გადაიხადეს.

Middle-aged people rushed to divorce people

შუა-ასაკში მყოფნი დაჩქარებულად განქორწინდებიან,

who young adults rushed to marry.

როცა ახალგაზრდობაში სწრაფად დაქორწინდნენ.

Older adults work hard to lose

ხანში შესულნი თავდაუზოგავად მუშაობენ, რომ მოიშორონ ის,

what middle-aged adults worked hard to gain.

რაც შუა-ასაკში მყოფებმა ძალიან მოინდომეს მიეღოთ.

On and on and on.

ეს მუდმივად ასე ხდება.

The question is, as a psychologist, that fascinates me is,

კითხვა რომელიც მაოცებს როგორც ფსიქოლოგს არის ის,

why do we make decisions

თუ რატომ ვღებულობთ გადაწყვეტილებებს

that our future selves so often regret?

რასაც მომავალში ვნანობთ?

Now, I think one of the reasons --

ჩემი აზრით, ერთ-ერთი მიზეზი,

I'll try to convince you today —

რაშიც შევეცდები დაგარწმუნოთ,

is that we have a fundamental misconception

არის ის, რომ ჩვენ გვაქვს ფუნდამენტალურად მცდარი გაგება

about the power of time.

დროის ძალის შესახებ.

Every one of you knows that the rate of change

ყველამ იცით რომ ცვლილების სისწრაფე

slows over the human lifespan,

კლებულობს ასაკის მატებასთან ერთად,

that your children seem to change by the minute

ის რომ, თითქოს ბავშვები იცვლებიან წუთში

but your parents seem to change by the year.

როცა მშობლებში ცვლილების აღმოჩენას სჭირდება წელიწადი.

But what is the name of this magical point in life

რა ჰქვია იმ მაგიურ წერტილს ცხოვრებაში

where change suddenly goes

სადაც შეინიშნება ცვლილების დინამიკა

from a gallop to a crawl?

ძალიან სწრაფიდან ძალიან ნელამდე?

Is it teenage years? Is it middle age?

ეს თინეიჯერობის პერიოდია? თუ შუა-ასაკი?

Is it old age? The answer, it turns out,

ეს ხანში შესულობის ასაკია? როგორც ჩანს, პასუხი

for most people, is now,

უმეტესი ადამიანისთვის არის - ახლა.

wherever now happens to be.

რომელ ასაკშიც არ უნდა იყოს ის.

What I want to convince you today

რაშიც მსურს დაგარწმუნოთ დღეს

is that all of us are walking around with an illusion,

არის ის, რომ ჩვენ ყველა ვცხოვრობთ ილუზიით,

an illusion that history, our personal history,

ილუზიით, რომ ისტორია, ჩვენი პირადი ისტორია,

has just come to an end,

ზუსტად ახლა დამთავრდა,

that we have just recently become

ის რომ ჩვენ ახლახან ვიქეცით

the people that we were always meant to be

იმ ადამიანად, რომლადაც სულ გვინდოდა გახდომა

and will be for the rest of our lives.

და მუდამ ასეთებად დავრჩებით.

Let me give you some data to back up that claim.

მსურს მოგაწოდოთ მონაცემი არგუმენტის სიმყარისთვის.

So here's a study of change in people's

ეს არის კვლევა ადამიანების პირადი ღირებულებების

personal values over time.

ცვლილების შესახებ დროში.

Here's three values.

აი, სამი ღირებულებაც.

Everybody here holds all of them,

თქვენ ფლობთ ყველა ამ ღირებულებას,

but you probably know that as you grow,

მაგრამ ალბათ იცით ის, რომ როცა იზრდებით

as you age, the balance of these values shifts.

როცა ასაკი გემატებათ, ბალანსი ღირებულებებს შორის იცვლება.

So how does it do so?

რატომ ხდება ასე?

Well, we asked thousands of people.

ჩვენ ვკითხეთ ათასობით ადამიანს.

We asked half of them to predict for us

ნახევარს ვთხოვეთ ეწინასწარმეტყველათ,

how much their values would change in the next 10 years,

თუ მომდევნო 10 წელიწადში რამდენად შეიცვლებოდა მათი ღირებულებები

and the others to tell us

და ნახევარს კი ეთქვათ,

how much their values had changed in the last 10 years.

თუ რამდენად შეიცვალა მათი ღირებულებები 10 წლის მანძილზე.

And this enabled us to do a really interesting kind of analysis,

ამან საშუალება მოგვცა გაგვეკეთებინა საინტერესო ანალიზი,

because it allowed us to compare the predictions

რადგან ჩვენ შევადარეთ პროგნოზები

of people, say, 18 years old,

მაგ: 18 წლის ინდივიდებისა

to the reports of people who were 28,

და იმათი ვინც უკვე 28 წლის იყო;

and to do that kind of analysis throughout the lifespan.

და ა.შ. ადამიანის მთლიანი ცხოვრების გასაანალიზებლად.

Here's what we found.

აი რა აღმოვაჩინეთ:

First of all, you are right,

პირველი, თქვენ მართალი ხართ,

change does slow down as we age,

ცვლილებების სისწრაფე კლებულობს ასაკთან ერთად

but second, you're wrong,

და მეორე, თქვენ არ ხართ მართალი,

because it doesn't slow nearly as much as we think.

იმიტომ რომ სიჩქარე იმდენად არ მცირდება როგორც რამდენადაც ჩვენ გვგონია.

At every age, from 18 to 68 in our data set,

ჩვენი ინფორმაციით, ყველა ასაკში, 18 - დან 86 - მდე,

people vastly underestimated how much change

ადამიანები ნაკლებობით აფასებენ თუ რამდენი ცვლილება ელოდებათ

they would experience over the next 10 years.

მათ შემდეგი 10 წლის განმავლობაში.

We call this the "end of history" illusion.

ჩვენ ამას ვუწოდებთ "ისტორიის დასასრულის ილუზიას".

To give you an idea of the magnitude of this effect,

რომ დაგანახოთ ამ ეფექტის მნიშვნელობა,

you can connect these two lines,

დააკავშირეთ ეს ორი ხაზი,

and what you see here is that 18-year-olds

და ნახავთ, რომ 18 წლისანი

anticipate changing only as much

ელოდებიან იმდენ ცვლილებას

as 50-year-olds actually do.

რამდენსაც 50 წლისანი რეალურად განიცდიან.

Now it's not just values. It's all sorts of other things.

აქ არა მხოლოდ ღირებულებები შედის, არამედ ბევრი სხვა რამ.

For example, personality.

მაგალითად, პიროვნული თვისებები.

Many of you know that psychologists now claim

ბევრმა თქვენგანმა იცით ფსიქოლოგების ამჟამინდელი აზრი,

that there are five fundamental dimensions of personality:

რომ არსებობს პიროვნების 5 ძირითადი სახესხვაობა:

neuroticism, openness to experience,

ნეიროტიციზმი, სიახლეებისადმი გახსნილობა,

agreeableness, extraversion, and conscientiousness.

დამყოლობა, ექსტრავერტობა(კონტაქტურობა) და კეთილსინდისიერება.

Again, we asked people how much they expected

ჩვენ ვკითხეთ ადამიანებს, თუ რამდენად მოელიან

to change over the next 10 years,

ცვლილებებს შემდეგ 10 წელიწადში,

and also how much they had changed over the last 10 years,

და ასევე რამდენად შეიცვალნენ წინა 10 წელიწადში.

and what we found,

და რაც აღმოვაჩინეთ

well, you're going to get used to seeing this diagram over and over,

თქვენ ამ დიაგრამის ხშირად ნახვას მიეჩვევით,

because once again the rate of change

რადგან გავმეორდები რომ, ცვლილების სიჩქარე

does slow as we age,

ნამდვილად იკლებს ასაკთან ერთად,

but at every age, people underestimate

მაგრამ ყოველ ასაკში ადამიანები ნაკლებობით აფასებენ,

how much their personalities will change

თუ რამდენად შეიცვლებიან ისინი

in the next decade.

შემდეგ ათწლეულში.

And it isn't just ephemeral things

და ეს არ არის ეფემერული რაღაც,

like values and personality.

როგორც ღირებულებები და პიროვნება.

You can ask people about their likes and dislikes,

თქვენ შეგიძიათ ჰკითხოთ ადამიანებს თუ რა მოსწონთ/არ მოსწონთ,

their basic preferences.

მათი ძირითადი პრეფერენციები.

For example, name your best friend,

მაგ: შენი საუკეთესო მეგობარი,

your favorite kind of vacation,

საუკეთესო სახის დასვენება,

what's your favorite hobby,

საყვარელი ჰობი,

what's your favorite kind of music.

მუსიკის ჟანრი.

People can name these things.

ადამიანები მათ ასახელებენ.

We ask half of them to tell us,

ნახევარს ვთხოვეთ ეთქვათ ჩვენთვის,

"Do you think that that will change over the next 10 years?"

"ფიქრობთ რომ ეს პრეფერენციები შეიცვლება შემდეგ 10 წელიწადში?"

and half of them to tell us,

და ნახევარს კიდევ

"Did that change over the last 10 years?"

"შეიცვალა თუ არა ისინი 10 წლის მანძილზე?"

And what we find, well, you've seen it twice now,

ის რაც აღმოვაჩინეთ, თქვენ უკვე ორჯერ ნახეთ,

and here it is again:

და აი კიდევ ერთხელ:

people predict that the friend they have now

ადამიანებმა იწინასწარმეტყველეს, რომ მეგობრები, რომელიც მათ ჰყავთ

is the friend they'll have in 10 years,

10 წლის მერეც მათთან იმეგობრებენ.

the vacation they most enjoy now is the one

საუკეთესო დასვენება ახლა, იქნება ისეთივე

they'll enjoy in 10 years,

საუკეთესო 10 წლის შემდეგ.

and yet, people who are 10 years older all say,

თუმცა 10 წლით უფროსი ადამიანები ამბობენ

"Eh, you know, that's really changed."

"ეჰ, ეს ნამდვილად შეიცვალა."

Does any of this matter?

აქვს ამ ყველაფერს აზრი?

Is this just a form of mis-prediction that doesn't have consequences?

იქნებ ეს უბრალოდ არასწორი პროგნოზირებაა, და არა აქვს შედეგები?

No, it matters quite a bit, and I'll give you an example of why.

არა ამას მნიშვნელობა აქვს და საილუსტრაციოდ მოგიყვანთ მაგალითს.

It bedevils our decision-making in important ways.

გადაწყვეტილების მიღებისას ის გზას გვიბნევს.

Bring to mind right now for yourself

გაიხსენეთ მუსიკოსი,

your favorite musician today

რომელიც თქვენი რჩეულია ახლა

and your favorite musician 10 years ago.

და მუსიკოსი, რომელიც იყო რჩეული 10 წლის წინ.

I put mine up on the screen to help you along.

სიმარტივისთვის ეკრანზე ჩემი საყვარელი მუსიკოსები განვათავსე.

Now we asked people

ჩვენ ხალხს ვთხოვეთ,

to predict for us, to tell us

რომ პროგნოზირება გაეკეთებინათ,

how much money they would pay right now

თუ რამდენ თანხას გადაიხდიდნენ ახლა,

to see their current favorite musician

რომ ენახათ მათი რჩეული მუსიკოსის

perform in concert 10 years from now,

შესრულება 10 წლის შემდეგ,

and on average, people said they would pay

საშუალოდ ისინი გადაიხდიან

129 dollars for that ticket.

129$ ბილეთში.

And yet, when we asked them how much they would pay

თუმცა თუ ჩვენ ვკითხავთ მათ, თუ რამდენს გადაიხდიდნენ ახლა

to see the person who was their favorite

10 წლის წინ მათი

10 years ago perform today,

რჩეული მუსიკოსის მოსასმენად,

they say only 80 dollars.

პასუხია 80$.

Now, in a perfectly rational world,

იდეალურად რაციონალურ სამყაროში

these should be the same number,

ეს რიცხვები წესით ერთმანეთს უნდა ემთხვეოდეს,

but we overpay for the opportunity

მაგრამ ჩვენ მეტს ვიხდით შესაძლებლობისთვის,

to indulge our current preferences

რომ გავანებივროთ საკუთარი პრეფერენციები,

because we overestimate their stability.

რადგან ჩვენ სწორად ვერ ვაფასებთ მათ სტაბილურობას.

Why does this happen? We're not entirely sure,

რატომ ხდება ასე? ჩვენ ზუსტად არ ვიცით.

but it probably has to do

სავარაუდოდ მიზეზი უნდა იყოს

with the ease of remembering

დამახსოვრების სიმარტივე,

versus the difficulty of imagining.

წარმოდგენის სირთულესთან შედარებით.

Most of us can remember who we were 10 years ago,

უმეტეს ჩვენგანს ახსოვს როგორები ვიყავით 10 წლის წინ,

but we find it hard to imagine who we're going to be,

მაგრამ რთულია წარმოვიდგინოთ, თუ ვინ ვიქნებით,

and then we mistakenly think that because it's hard to imagine,

სწორედ წარმოდგენის სირთულის გამო არასწორად ვფიქრობთ,

it's not likely to happen.

რომ დიდი ალაბათობით ეს არ მოხდება.

Sorry, when people say "I can't imagine that,"

როცა ადამიანები იძახიან: "მე ვერ წარმომიდგენია ეს"

they're usually talking about their own lack of imagination,

ისინი ამით მიანიშნებენ მათი წარმოდგენის უქონლობაზე,

and not about the unlikelihood

და არა შემთხვევის მოხდენის

of the event that they're describing.

ალბათობის სიმცირეზე.

The bottom line is, time is a powerful force.

მოკლედ, დრო ძლიერი ძალაა.

It transforms our preferences.

ის გარდაქმნის ჩვენს პრეფერენციებს,

It reshapes our values.

ფორმას უცვლის ღირებულებებს,

It alters our personalities.

ცვლის პიროვნებას.

We seem to appreciate this fact,

როგორც ჩანს ჩვენ მოგვწონს ეს ფაქტი,

but only in retrospect.

ოღონდ მხოლოდ რეტროსპექტივაში.

Only when we look backwards do we realize

მხოლოდ მაშინ, როცა უკან ვიხედებით, ვხვდებით

how much change happens in a decade.

თუ რამდენი ცვლილება ხდება ათწლეულის მანძილზე.

It's as if, for most of us,

ჩანს ისე, თითქოს უმეტესი ჩვენგანისთვის,

the present is a magic time.

აწმყო არის მაგიური დრო;

It's a watershed on the timeline.

მნიშვნელოვანი პერიოდი თაიმლაინში.

It's the moment at which we finally

ის არის მომენტი, როცა ჩვენ საბოლოოდ

become ourselves.

ვიპოვეთ საკუთარი თავი.

Human beings are works in progress

ადამიანები მუდმივად იცვლებიან

that mistakenly think they're finished.

არადა ისინი ფიქრობენ, რომ მათი გარდაქმნა დამთავრებულია.

The person you are right now

პიროვნება, რომელსაც წარმოადგენთ ახლა

is as transient, as fleeting and as temporary

არის იმდენად გარდამავალი, წამიერი და დროებითი

as all the people you've ever been.

რამდენადაც წინა ცვლილებებამდე იყავით.

The one constant in our life is change.

ერთადერთი მუდმივი ჩვენს ცხოვრებაში არის ცვლილება.

Thank you.

მადლობა.

(Applause)

(აპლოდისმენტები)