Questions No One Knows the Answers to

Пытаннi, на якія ніхто не ведае адказаў.

(Music)

Translator: Alena Romanenko Reviewer: Alena Zhaliazniak

(Грае музыка) [TEDed - урокі, вартыя распаўсюджвання]

On a typical day at school,

У звычайны дзень у школе,

endless hours are spent

бясконцыя гадзіны трацяцца

learning the answers to questions.

на вывучэнне адказаў на пытанні.

But right now, we'll do the opposite.

Зараз, мы зробім усё наадварот.

We're going to focus on questions where you can't learn the answers,

Мы засяродзімся на пытаннях, на якія нельга вывучыць адказы,

because they're unknown.

бо яны нiкому невядомы.

I used to puzzle about a lot of things as a boy.

Хлапчуком я ламаў сабе галаву аб шматлікія рэчы.

For example, what would it feel like

Напрыклад, як бы я адчуваў сабе,

to be a dog?

калi б я быў сабакам?

Do fish feel pain? How about insects?

Цi адчуваюць рыбы боль? А як наконт насякомых?

Was the Big Bang just an accident?

Быў Big Bang звычайна няшчасным выпадкам?

And is there a God?

І ці ёсць Бог?

And if so, how are we so sure that it's a He and not a She?

І калі так, то чаму ж мы так упэўненыя, што гэта ён, а не яна?

Why do so may innocent people and animals suffer terrible things?

Чаму так многа ні у чым непавінных людзей і жывёл павінны пакутаваць на жудасныя рэчы?

Is there really a plan for my life?

Хіба на самай справе ёсць план для майго жыцця?

Is the future yet to be written,

Ці будучыня яшчэ не напісана,

or is it already written

ці яна ўжо напісана

and we just can't see it? But then, do I have free will?

і мы проста не бачым гэта? Але тады, ці ёсць у мяне свабодная воля?

Who am I, anyway? Am I just a biological machine?

I хто я такі, дарэчы? Я проста біялагічная машына?

But then, why am I conscious?

Але тады, чаму я свядомы?

What is consciousness? Will robots become conscious one day?

Што такое свядомасць? Ці стануць аднойчы робаты свядомымі?

I mean, I kind of assumed

Я быў упэўнены,

that some day I would be told the answers to all these questions.

што з часам мне дадуць адказы на ўсе гэтыя пытанні.

I mean, someone must know, right?

Хтосьці ж павінен ўсё гэта ведаць, так? [мама, тата, настаўніца, міліцыя]

Huh. Guess what? No one knows.

Хм. Ведаеце, што? Ніхто не ведае.

Most of those questions puzzle me more now than ever.

Большасць з тых пытанняў, азадачваюць мяне сёння больш, чым калі.

But diving into them is exciting

Але як жа захапляльна паглыбіцца ў гэтыя пытанні,

because it takes you to the edge of knowledge,

бо гэта вядзе вас у той бок ведаў,

and you never know what you'll find there.

дзе невядома, што там можна знайсці .

So, two questions to kick off this series,

Такім чынам, у нас ёсць два пытанні, каб распачаць гэтую серыю,

questions that no one on Earth knows the answer to ...

пытанні, на якія ніхто на Зямлі не ведае адказу ...

Text: How many universes are there?

[Колькі сусветаў існуе?]

Why can't we see evidence of alien life?

[Чаму мы не бачым доказаў пазаземнага жыцця?]