Birke Baehr: What's wrong with our food system

Birke Baehr: Gıda sistemimizin nesi var?

Çeviri: Sancak Gülgen Gözden geçirme: Naz Beykan

Hello. My name is Birke Baehr,

Merhaba. İsmim Birke Baehr,

and I'm 11 years old.

ve 11 yaşındayım.

I came here today to talk about what's wrong with our food system.

Bugün buraya gıda sistemimizde yanlış olanın ne olduğunu konuşmaya geldim.

First of all, I would like to say

İlk olarak çocukların,

that I'm really amazed at how easily kids are led to believe

televizyondaki, devlet okullarındaki ve hemen hemen baktığınız diğer her yerdeki

all the marketing and advertising

tüm bu pazarlama ve reklamlarla

on TV, at public schools

nasıl da kolayca inandırıldıklarına

and pretty much everywhere else you look.

gerçekten hayret ettiğimi söylemek istiyorum.

It seems to me like corporations

Bana öyle geliyor ki; firmalar sürekli

are always trying to get kids, like me,

benim gibi çocukların

to get their parents to buy stuff

gezegenimiz ve bizim için iyi olmayan şeyleri

that really isn't good for us or the planet.

ailelerine aldırtmalarını sağlamaya çalışıyorlar.

Little kids, especially,

Küçük çocuklar, özellikle,

are attracted by colorful packaging

renkli paketler ve plastik oyuncaklardan

and plastic toys.

etkileniyorlar.

I must admit, I used to be one of them.

Kabul etmeliyim ki, ben de onlardan biriydim.

I also used to think that all of our food

Hatta tüm yiyeceklerimizin,

came from these happy, little farms

domuzların çamurda yuvarlandığı ve ineklerin tüm gün çimenlerde otladığı

where pigs rolled in mud and cows grazed on grass all day.

bu küçük mutlu çiftliklerden geldiğini düşünürdüm.

What I discovered was this is not true.

Keşfettiğim ise bunun doğru olmadığıydı.

I began to look into this stuff

Internette, kitaplarda, belgesellerde

on the Internet, in books and in documentary films,

ve ailemle yaptığım gezilerde

in my travels with my family.

bu konuları incelemeye başladım.

I discovered the dark side of the industrialized food system.

Endüstriyel gıda sistemimizin karanlık yüzünü keşfettim.

First, there's genetically engineered seeds and organisms.

Birincisi genetiği değiştirilen tohumlar ve organizmalar var.

That is when a seed is manipulated in a laboratory

Bu, doğasında olmayan bir şey yapması için

to do something not intended by nature --

laboratuvarda bir tohumun üzerinde oynama yapılmasıdır --

like taking the DNA of a fish

mesela balığın DNA'sını çıkarıp

and putting it into the DNA of a tomato. Yuck.

domatesin DNA'sının içine koymak -- iğrenç.

Don't get me wrong, I like fish and tomatoes,

Beni yanlış anlamayın, balıkları ve domatesleri severim,

but this is just creepy.

ama bu biraz tüyler ürpertici.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

The seeds are then planted, then grown.

Tohumlar daha sonra ekiliyor ve gelişiyor.

The food they produce have been proven

Ürettikleri gıdaların kanser ve diğer problemlere yol açtığı

to cause cancer and other problems in lab animals,

laboratuvar hayvanlarında kanıtlandı.

and people have been eating food produced this way

İnsanlar bu şekilde üretilen gıdaları

since the 1990s.

1990'lardan beri tüketiyorlar.

And most folks don't even know they exist.

Çoğu insan bunların varlığından bile haberdar değil.

Did you know rats that ate genetically engineered corn

Genetiği değiştirilmiş mısırları yiyen farelerin

had developed signs of liver and kidney toxicity?

karaciğer ve böbrek toksisite belirtileri gösterdiklerini biliyor muydunuz?

These include kidney inflammation and lesions and increased kidney weight.

Bunlar böbrek iltihaplanmasını, lezyonları ve böbrek ağırlığının artmasını içeriyor.

Yet almost all the corn we eat

Buna rağmen yediğimiz tüm mısırlar genetik olarak

has been altered genetically in some way.

bir şekilde değiştiriliyor.

And let me tell you,

Ve söylememe izin verin,

corn is in everything.

mısır her şeyde var.

And don't even get me started on the Confined Animal Feeding Operations

Ve beni CAFOS olarak adledilen tutsak hayvanları besleme

called CAFOS.

işlemleri üzerine konuşturmayın bile.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Conventional farmers use chemical fertilizers

Geleneksel çiftçiler ekinlerin büyümesini sağlamak için pislikle karıştırdıkları

made from fossil fuels

fosil yakıtlarından yapılan

that they mix with the dirt to make plants grow.

kimyasal gübreleri kullanıyorlar.

They do this because they've stripped the soil from all nutrients

Bunu yapıyorlar; çünkü aynı ekini tekrar tekrar yetiştirdikleri için

from growing the same crop over and over again.

toprağın tüm besinlerini yok ettiler.

Next, more harmful chemicals are sprayed on fruits and vegetables,

Sonra, zararlı ot ve böcekleri öldürmek için

like pesticides and herbicides,

ot kırıcılar ve böcek öldürücüler gibi daha da zararlı kimyasallar

to kill weeds and bugs.

meyve ve sebzelerin üzerine sıkılıyor.

When it rains, these chemicals seep into the ground,

Yağmur yağdığında, bu kimyasallar toprağa sızıyor,

or run off into our waterways,

veya sularımızı da zehirlemek üzere

poisoning our water too.

su yollarımıza akıyor.

Then they irradiate our food, trying to make it last longer,

Sonra gıdalarımızı daha uzun süre dayanmaları için ışınlıyorlar,

so it can travel thousands of miles

bu sayede gıdalarımız büyüdükleri yerden binlerce mil uzaklıktaki

from where it's grown to the supermarkets.

süpermarketlere gidebiliyor.

So I ask myself,

Bu yüzden kendime soruyorum,

how can I change? How can I change these things?

nasıl değiştirebilirim? Bu şeyleri nasıl değiştirebilirim?

This is what I found out.

Bulduğum şey şu.

I discovered that there's a movement for a better way.

Daha iyi bir yola doğru bir yönelme olduğunu keşfettim.

Now a while back,

Şimdi, daha evvel,

I wanted to be an NFL football player.

Ulusal Futbol Ligi oyuncusu olmak isterdim.

I decided that I'd rather be an organic farmer instead.

Bunun yerine organik çiftçi olmaya karar verdim.

(Applause)

(Alkış)

Thank you.

Teşekkür ederim.

And that way I can have a greater impact on the world.

Ve bu yolla dünyada daha fazla etkim olabilir.

This man, Joel Salatin, they call him a lunatic farmer

Bu adam, Joel Salatin, ona çılgın çiftçi diyorlar

because he grows against the system.

çünkü sisteme karşı "yetiştiriyor".

Since I'm home-schooled,

Evde öğrenim gördüğümden dolayı,

I went to go hear him speak one day.

bir gün onun konuşmasını dinlemeye gittim.

This man, this "lunatic farmer,"

Bu adam, bu çılgın çiftçi,

doesn't use any pesticides, herbicides,

hiçbir zararlı böcek ilacı, ot kırıcı ilaç ya da

or genetically modified seeds.

genetiği değiştirilmiş tohum kullanmıyor.

And so for that, he's called crazy by the system.

Bu nedenle, sistem tarafından deli olarak adlandırılıyor.

I want you to know that we can all make a difference

Farklı seçimler yaparak,

by making different choices,

gıdalarımızı yerel üreticilerden ya da

by buying our food directly from local farmers,

doğrudan hayatımız boyunca tanıdığımız komşularımızdan alarak

or our neighbors who we know in real life.

hepimizin fark yaratabileceğini bilmenizi istiyorum.

Some people say organic or local food is more expensive,

Bazıları organik ya da yerel gıdaların daha pahalı olduğunu söylüyor,

but is it really?

peki gerçekten öyle mi?

With all these things I've been learning about the food system,

Gıda sistemi hakkında öğrendiğim tüm bu şeylerle,

it seems to me that we can either pay the farmer,

bana öyle geliyor ki ya çiftçilere öderiz

or we can pay the hospital.

ya da hastaneye.

(Applause)

(Alkış)

Now I know definitely which one I would choose.

Neyi seçeceğimi kesinlikle şimdi daha iyi biliyorum.

I want you to know that there are farms out there --

Bill Keener'in Tennessee'deki Sequachie Cove Çiftliği gibi-

like Bill Keener in Sequatchie Cove Farm in Tennessee --

ineklerinin otladığı ve domuzlarının çamurda yuvarlandığı

whose cows do eat grass

tıpkı düşündüğüm gibi çiftliklerin

and whose pigs do roll in the mud, just like I thought.

orada olduklarını bilmenizi istiyorum.

Sometimes I go to Bill's farm and volunteer,

Bill'in çiftliğine bazen gönüllü olarak gidiyorum,

so I can see up close and personal

bu sayede yediğim etin nereden geldiğini

where the meat I eat comes from.

yakından kendi gözlerimle görebiliyorum.

I want you to know that I believe

Çocukların, ancak yedikleri hakkında daha fazla şey bilirler

kids will eat fresh vegetables and good food

ve yediklerinin gerçekten nereden geldiğini öğrenirlerse

if they know more about it and where it really comes from.

taze meyve sebzeler ve iyi gıdaları yiyeceklerine inandığımı bilmenizi istiyorum.

I want you to know that there are farmers' markets

Her bölgede çiftçilerin marketlerinin olduğunu,

in every community popping up.

açılmaya devam ettiklerini bilmenizi istiyorum.

I want you to know that me, my brother and sister

Benim, abimin ve kız kardeşimin gerçekten de

actually like eating baked kale chips.

fırında pişmiş lahana yemeği sevdiğimizi bilmenizi istiyorum.

I try to share this everywhere I go.

Bunu gittiğim her yerde paylaşmaya çalışıyorum.

Not too long ago,

Çok uzun zaman önce değildi,

my uncle said that he offered my six-year-old cousin cereal.

amcam 6 yaşındaki kuzenime mısır gevreği vermeye kalkmış.

He asked him if he wanted organic Toasted O's

Organik Toasted O's dan mı yoksa

or the sugarcoated flakes --

şekerle kaplanmış parçalardan mı istediğini sormuş --

you know, the one with the big striped cartoon character on the front.

bilirsiniz, hani şu önünde büyük çizgili çizgi film karakteri olan.

My little cousin told his dad

Küçük kuzenim, babasına

that he would rather have the organic Toasted O's cereal

organik Toasted O'nun mısır gevreğini tercih ettiğini söylemiş,

because Birke said he shouldn't eat sparkly cereal.

çünkü Birke'ün dediğine göre, janjanlı mısır gevreğinden yememeliymiş.

And that, my friends, is how we can make a difference

İşte bu, dostlarım, her seferinde bir çocukla

one kid at a time.

nasıl değişiklik yaratabileceğimizdir.

So next time you're at the grocery store, think local,

Bu yüzden bir sonraki sefer bakkala gittiğinizde, yerel düşünün,

choose organic, know your farmer and know your food.

organik seçin, gıdanızı ve çiftçinizi bilin.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)