Alzheimer’s Is Not Normal Aging — And We Can Cure It | Samuel Cohen | TED Talks

Çeviri: zeynep atalay Gözden geçirme: Ercan Tozluoğlu

In the year 1901,

1901 yılında

a woman called Auguste was taken to a medical asylum in Frankfurt.

Auguste isminde bir kadın Frankfurt'ta bir akıl hastanesine kaldırılır.

Auguste was delusional

Auguste hayal görmekte ve

and couldn't remember even the most basic details of her life.

hayatının en temel detaylarını bile hatırlayamamaktadır.

Her doctor was called Alois.

Doktorunun ismi Alois'dir.

Alois didn't know how to help Auguste,

Alois Auguste'ye nasıl yardımcı olacağını bilemez

but he watched over her until, sadly, she passed away in 1906.

fakat malesef 1906 yılında vefat edene kadar onu takip eder.

After she died, Alois performed an autopsy

Ölümünden sonra Alois otopsisini yapar ve

and found strange plaques and tangles in Auguste's brain --

Auguste'nin beynin de daha önce görmediği

the likes of which he'd never seen before.

tuhaf plaklar ve yumaklar bulur.

Now here's the even more striking thing.

Daha da çarpıcı olan şey şudur.

If Auguste had instead been alive today,

Eğer Auguste bugün yaşıyor olsaydı

we could offer her no more help than Alois was able to 114 years ago.

ona 114 yıl önce Alois'in sunduğundan daha fazla yardım sunamayacaktık.

Alois was Dr. Alois Alzheimer.

Alois Dr. Alois Alzheimer'dı.

And Auguste Deter

Auguste Deter ise bugün Alzheimer hastalığı

was the first patient to be diagnosed with what we now call Alzheimer's disease.

olarak bildiğimiz hastalığın ilk teşhis edildiği hastaydı.

Since 1901, medicine has advanced greatly.

1901'den beri tıp çok gelişti.

We've discovered antibiotics and vaccines to protect us from infections,

Kendimizi hastalıklardan korumak için antibiyotikleri ve iğneleri,

many treatments for cancer, antiretrovirals for HIV,

kanser için çoğu tedaviyi, HIV için antiretrovialleri,

statins for heart disease and much more.

kalp hastalıkları için statinleri ve daha fazlasını keşfettik.

But we've made essentially no progress at all in treating Alzheimer's disease.

Yine de Alzheimer hastalığının tedavisinde neredeyse hiç yol katedemedik.

I'm part of a team of scientists

On yıldan fazladır Alzheimer için tedavi bulmaya

who has been working to find a cure for Alzheimer's for over a decade.

çalışan bir bilimadamı takımının parçasıyım.

So I think about this all the time.

Yani bunun hakkında sürekli düşünürüm.

Alzheimer's now affects 40 million people worldwide.

Alzheimer şu anda dünya çapında 40 milyon insanı etkilemektedir.

But by 2050, it will affect 150 million people --

2050 yılında ise 150 milyon insanı etkileyecek--

which, by the way, will include many of you.

ki bu arada buna bir çoğunuz dahilsiniz.

If you're hoping to live to be 85 or older,

Eğer 85'e kadar ya da daha fazla yaşamayı umuyorsanız

your chance of getting Alzheimer's will be almost one in two.

Alzheimer'a yakalanma şansınız neredeyse ikiye bir olacak.

In other words, odds are you'll spend your golden years

Yani, ihtimaller şöyle ki altın yaşlarınızı ya

either suffering from Alzheimer's

Alzheimer hastası olarak ya da Alzheimer'a yakalanmış

or helping to look after a friend or loved one with Alzheimer's.

bir sevdiğinize veya yakınınıza bakarak geçireceksiniz.

Already in the United States alone,

Şimdiden sadece Amerika'da Alzheimer tedavi masrafları

Alzheimer's care costs 200 billion dollars every year.

her yıl 200 milyar dolara mal oluyor.

One out of every five Medicare dollars get spent on Alzheimer's.

Sağlık sigortasının her beş dolarından biri Alzheimer için harcanıyor.

It is today the most expensive disease,

Bugün en pahalı hastalık o ve masrafların

and costs are projected to increase fivefold by 2050,

1946-64 doğumlu nesil yaşlandıkça 2050'de

as the baby boomer generation ages.

beş katına çıkacağı tahmin ediliyor.

It may surprise you that, put simply,

Sizi şaşırtabilir ama basitçe Alzheimer

Alzheimer's is one of the biggest medical and social challenges of our generation.

bizim neslimizin en büyük sağlık ve sosyal sorunlarından biridir.

But we've done relatively little to address it.

Ama onu tedavi etmek için nispeten çok az ilerledik.

Today, of the top 10 causes of death worldwide,

Bugün dünya genelinde ölüme sebep olan 10 hastalıktan

Alzheimer's is the only one we cannot prevent, cure or even slow down.

sadece Alzheimer'ı engelleyemiyor, tedavi edemiyor ya da yavaşlatamıyoruz.

We understand less about the science of Alzheimer's than other diseases

Alzheimer ilimini diğer hastalıklara göre daha az anlıyoruz

because we've invested less time and money into researching it.

çünkü onu araştırmak için daha az zaman ve para yatırımı yapıyoruz.

The US government spends 10 times more every year

Amerikan hükümeti her yıl kanser araştırmaları için

on cancer research than on Alzheimer's

Alzheimer'a göre 10 kat fazla harcıyor fakat

despite the fact that Alzheimer's costs us more

Alzheimer bize daha fazlaya mal oluyor ve

and causes a similar number of deaths each year as cancer.

her yıl kanser kadar ölüme sebep oluyor.

The lack of resources stems from a more fundamental cause:

Kaynak yetersizliği daha önemli bir sebepten kaynaklanıyor:

a lack of awareness.

farkındalık eksikliği.

Because here's what few people know but everyone should:

Çünkü çok az kişinin bildiği fakat herkesin bilmesi gereken şey:

Alzheimer's is a disease, and we can cure it.

Alzheimer bir hastalık ve onu tedavi edebiliriz.

For most of the past 114 years,

Geçen 114 yılın çoğunda herkes

everyone, including scientists, mistakenly confused Alzheimer's with aging.

,bilim adamları dahil, yanlışlıkla Alzheimer'ı yaşlanmakla karıştırdı.

We thought that becoming senile

Bunamayı yaşlanmanın olağan ve

was a normal and inevitable part of getting old.

kaçınılmaz bir parçası olarak düşündük.

But we only have to look at a picture

Fakat bu hastalığın neden olduğu

of a healthy aged brain compared to the brain of an Alzheimer's patient

gerçek fiziksel hasarı görmek için sağlıklı yaşlanan bir beyin ve

to see the real physical damage caused by this disease.

bir Alzheimer hastasının beyninin resimlerine bakmamız yeterli.

As well as triggering severe loss of memory and mental abilities,

Hafıza ve mental becerilerin kaybınını aşırı tetiklemesinin yanısıra

the damage to the brain caused by Alzheimer's

Alzheimer'ın beyine verdiği zarar

significantly reduces life expectancy and is always fatal.

ortalama ömrü büyük ölçüde kısaltıyor ve daima ölümcül oluyor.

Remember Dr. Alzheimer found strange plaques and tangles

Dr. Alzheimer'ın yüzyıl önce Auguste'nin beyninde tuhaf

in Auguste's brain a century ago.

plaklar ve yumaklar bulduğunu hatırlayın.

For almost a century, we didn't know much about these.

Neredeyse yüzyıldır bunlar hakkında çok fazla şey öğrenemedik.

Today we know they're made from protein molecules.

Bugün bunların protein moleküllerinden oluştuğunu biliyoruz.

You can imagine a protein molecule

Bir protein molekülünü bir parça kağıdın

as a piece of paper that normally folds into an elaborate piece of origami.

karmaşık bir origami şeklinde katlanmış olarak hayal edebilirsiniz.

There are spots on the paper that are sticky.

Kağıdın üzerinde yapışkan benekler vardır.

And when it folds correctly, these sticky bits end up on the inside.

Doğru katlandığı zaman bu yapışkan parçalar iç tarafta olurlar.

But sometimes things go wrong, and some sticky bits are on the outside.

Ama bazen işler düzgün gitmez ve bazı yapışkan parçalar dış tarafta kalır.

This causes the protein molecules to stick to each other,

Bu protein moleküllerinin birbirlerine yapışmasına ve sonunda

forming clumps that eventually become large plaques and tangles.

geniş plaklar ve yumaklar oluşturan yığınların oluşmasına sebep olur.

That's what we see in the brains of Alzheimer's patients.

İşte Alzheimer'ın hastalarının beyinlerinde bunları görüyoruz.

We've spent the past 10 years at the University of Cambridge

Son 10 yılı Cambridge Üniversitesi'nde bu bozukluğun

trying to understand how this malfunction works.

nasıl oluştuğunu anlamaya çalışarak geçirdik.

There are many steps, and identifying which step to try to block is complex --

Çok fazla adım var ve hangi adımın engel olduğunu bulmak karmaşık--

like defusing a bomb.

bir bombayı imha etmek gibi.

Cutting one wire might do nothing.

Bir kabloyu kesmek bir şey yapmayabilir.

Cutting others might make the bomb explore.

Diğerlerini kesmek ise bombayı patlatabilir.

We have to find the right step to block,

Hastalığı engellemek ve sonrasında bu işi yapacak

and then create a drug that does it.

ilacı yaratmak için doğru adımı atmak zorundayız.

Until recently, we for the most part

Son zamanlara kadar çoğunlukla kabloları

have been cutting wires and hoping for the best.

kesiyorduk ve en iyisini umut ediyorduk.

But now we've got together a diverse group of people --

Ama şimdi muazzam bir grup insan olarak bir araya geldik--

medics, biologists, geneticists, chemists, physicists, engineers and mathematicians.

doktorlar, biyologlar, genetik uzmanları, kimyagerler, fizikçiler, mühendisler ve matematikçiler.

And together, we've managed to identify a critical step in the process

Birlikte bu süreçte kritik bir adımı belirleyebildik

and are now testing a new class of drugs which would specifically block this step

ve şimdi özellikle bu aşamayı engelleyecek ve hastalığı durduracak yeni bir ilaç sınıfını

and stop the disease.

test ediyoruz.

Now let me show you some of our latest results.

Şimdi size bazı test sonuçlarımızı göstermeme izin verin.

No one outside of our lab has seen these yet.

Laboratuvarımız dışından kimse bunları daha görmedi.

Let's look at some videos of what happened when we tested these new drugs in worms.

Bu yeni ilaçları kurtçuklar üzerinde test ettiğimizde neler olduğunu gösteren bazı videolara bakalım.

So these are healthy worms,

Bunlar sağlıklı kurtçuklar ve

and you can see they're moving around normally.

onların normal bir şekilde hareket ettiğini görebilirsiniz.

These worms, on the other hand,

Öbür taraftan, bu kurtçukların ise

have protein molecules sticking together inside them --

içlerinde birbirlerine yapışmış protein molekülleri var

like humans with Alzheimer's.

Alzheimer'lı insalarınki gibi.

And you can see they're clearly sick.

Çok açık bir şekilde hasta olduklarını görebilirsiniz.

But if we give our new drugs to these worms at an early stage,

Eğer erken bir safhada bu kurtçuklara yeni ilaçlarımızdan verirsek

then we see that they're healthy, and they live a normal lifespan.

sağlıklı olduklarını ve normal ömürlerini yaşadıklarını görürüz.

This is just an initial positive result, but research like this

Bu sadece ilk olumlu sonuç ama bu tarz araştırmalar bize Alzheimer'ın

shows us that Alzheimer's is a disease that we can understand and we can cure.

bir hastalık olduğunu, onu anlayabileceğimizi ve tedavi edebileceğimizi gösteriyor.

After 114 years of waiting,

114 yıl beklemeden sonra

there's finally real hope for what can be achieved

gelecek 10 yada 20 yıl içinde başarabileceklerimiz için

in the next 10 or 20 years.

sonunda gerçek bir umudumuz var.

But to grow that hope, to finally beat Alzheimer's, we need help.

Ama sonunda Alzheimer'ı yenmek için, bu umudu büyütmek için yardıma ihtiyacımız var.

This isn't about scientists like me --

Bu benim gibi bilim adamları ile ilgili değil

it's about you.

bu sizinle ilgili.

We need you to raise awareness that Alzheimer's is a disease

Alzheimer'ın bir hastalık olduğuna ve denersek onu yenebileceğimize dair

and that if we try, we can beat it.

farkındalık yaratmanıza ihtiyacımız var.

In the case of other diseases,

Diğer hastalıklar söz konusu olduğunda

patients and their families have led the charge for more research

hastalar ve aileleri daha fazla araştırma için ücret ödüyor

and put pressure on governments, the pharmaceutical industry,

ve hükümete, ilaç endüstrisine, bilim adamlarına ve uygulayıcılara

scientists and regulators.

daha fazla baskı yapıyorlar.

That was essential for advancing treatment for HIV in the late 1980s.

Bu,1980'lerin sonlarında HIV için geliştirilecek tedaviler için gerekliydi.

Today, we see that same drive to beat cancer.

Bugün aynı gayreti kanseri yenmek için de görüyoruz.

But Alzheimer's patients are often unable to speak up for themselves.

Ama Alzheimer hastaları sıklıkla kendileri için seslerini yükseltemiyorlar.

And their families, the hidden victims, caring for their loved ones night and day,

Aileleri, gizli kurbanlar, sevdiklerinin gece gündüz bakımını üstleniyor ve

are often too worn out to go out and advocate for change.

dışarıya çıkıp değişim isteyemeyecek kadar çok yorgun düşüyorlar.

So, it really is down to you.

Yani, gerçekten iş size kalıyor.

Alzheimer's isn't, for the most part, a genetic disease.

Alzheimer çoğunlukla genetik bir hastalık değil.

Everyone with a brain is at risk.

Beyni olan herkes risk altında.

Today, there are 40 million patients like Auguste,

Bugün Auguste gibi 40 milyon hasta var

who can't create the change they need for themselves.

kendileri için gereken değişimi onlar başlatamıyor.

Help speak up for them,

Seslerinin duyulmasına ve

and help demand a cure.

tedavi isteklerine yardım edin.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)