How can we control the coronavirus pandemic? | Adam Kucharski

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

[How can we control the coronavirus pandemic?]

[Koronavirüs pandemiğini nasıl kontrol edebiliriz?]

[From infectious disease expert Adam Kucharski]

[Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Adam Kucharski]

[Question 1: What does containment mean when it comes to outbreaks?]

[Soru 1: Konu salgın olduğunda izolasyon ne anlama gelir?]

Containment is this idea that you can focus your effort on control

İzolasyon, mevcut vakalar ve onların temasta bulunduğu kişileri

very much on the cases and their contacts.

kontrol altına almak için yapılan tüm çabalar demek.

So you're not causing disruption to the wider population,

Daha geniş bir popülasyonda kargaşa yaratmıyorsunuz,

you have a case that comes in, you isolate them,

gelen bir vaka var ve siz onları izole ediyorsunuz.

you work out who they've come into contact with,

Temasa geçtikleri kişileri tespit ediyorsunuz,

who's potentially these opportunities for exposure

potansiyel olarak kimler bu virüse maruz kaldı diye

and then you can follow up those people,

ve sonra bu insanları da takip edebilirsiniz,

maybe quarantine them, to make sure that no further transmission happens.

belki karantinaya alırsınız, böylece bulaşmanın önüne geçersiniz.

So it's a very focused, targeted method,

Çok odaklı, hedefli bir yöntem,

and for SARS, it worked remarkably well.

SARS konusunda çok işe yaradı.

But I think for this infection,

Ama konu bu enfeksiyon olunca

because some cases are going to be missed, or undetected,

bazı vakalar gözden kaçacak veya tespit edilemeyecek,

you've really got to be capturing a large chunk of people at risk.

o yüzden risk altında olan çok büyük bir kitle hedeflemeniz lazım.

If a few slip through the net,

Filtreden birkaç vaka geçerse potansiyel bir salgın ortaya çıkar.

potentially, you're going to get an outbreak.

[Question 2: If containment isn't enough, what comes next?]

[Soru 2: İzolasyon yeterli olmazsa sıradaki süreç ne olur?]

In that respect,

Böyle bir durumda,

it would be about massive changes in our social interactions.

sosyal etkileşimlerimizde çok büyük değişiklikler olur.

And so that would require,

Gereken şey

of the opportunities that could spread the virus

virüsün yayılmasına olanak verecek

so these kind of close contacts,

her tür yakın temastan,

everybody in the population, on average,

popülasyonda ortalama herkesin

will be needing to reduce those interactions

bu etkileşimlerini azaltmaları gerekir,

potentially by two-thirds to bring it under control.

kontrol altına almak için potansiyel olarak üçte ikisinin.

That might be through working from home,

Bu, evden çalışarak yapılabilir,

from changing lifestyle

hayat tarzını değiştirerek

and kind of where you go in crowded places and dinners.

ve kalabalık alanlara gidişlerimizi kısıtlayarak.

And of course, these measures, things like school closures,

Tabii okulların kapanması gibi bu önlemler

and other things that just attempt to reduce

sadece popülasyondaki sosyal karışmayı azaltmaya yönelik.

the social mixing of a population.

[Question 3: What are the risks that we need people to think about?]

[Soru 3: İnsanların düşünmesi gereken riskler neler?]

It's not just whose hand you shake,

Konu sadece elini sıktığınız kişi değil, o kişinin sonra kiminle el sıkışacağı.

it's whose hand that person goes on to shake.

And I think we need to think about these second-degree steps,

Bence bu ikinci derece adımları hesaba katmalıyız,

that you might think you have low risk

düşük riskli genç grup arasında olduğunuzu düşünüyorsunuz

and you're in a younger group,

but you're often going to be a very short step away

ama genellikle bundan çok kötü etkilecek birinden bir adım uzaktasınız.

from someone who is going to get hit very hard by this.

And I think we really need to be socially minded

Bence sosyal açıdan bunun gerçekten farkında olmalıyız

and think this could be quite dramatic in terms of change of behavior,

ve davranış değişikliği konusunda çok büyük bir adım olabilir

but it needs to be

ama potansiyel olarak yüzleştiğimiz etkiyi azaltmak için öyle olması gerek.

to reduce the impact that we're potentially facing.

[Question 4: How far apart should people stay from each other?]

[İnsanlar birbirinden ne kadar uzakta durmalı?]

I think it's hard to pin down exactly,

Bunu tam olarak belirlemek çok zor

but I think one thing to bear in mind is that there's not so much evidence

ama aklımızda tutmamız gereken şey bunun aerosol olduğuna

that this is a kind of aerosol and it goes really far --

ve çok uzağa gidebildiğine dair pek fazla kanıt olmadığı.

it's reasonably short distances.

I don't think it's the case

Birinden birkaç metre uzakta durunca

that you're sitting a few meters away from someone

virüs bir şekilde kapılacak diye bir şey olduğunu sanmıyorum.

and the virus is somehow going to get across.

It's in closer interactions,

Yakın etkileşimle bulaşıyor,

and it's why we're seeing so many transmission events

bu yüzden çoğu bulaşma yemeklerde ve yakın gruplarda oluyor.

occur in things like meals and really tight-knit groups.

Because if you imagine

Çünkü düşündüğünüzde

that's where you can get a virus out and onto surfaces

virüs bu şekilde dışarı çıkıyor ve yüzeylere bulaşıyor

and onto hands and onto faces,

ve oradan da ellerimize, yüzümüze,

and it's really situations like that we've got to think more about.

asıl bu tür durumları daha çok düşünmemiz gerekiyor.

[Question 5: What kind of protective measures

[Ülkeler ne tür koruyucu önlemler almalı?]

should countries put in place?]

I think that's what people are trying to piece together,

Sanırım herkes bunu anlamaya çalışıyor,

first in terms of what works.

öncelikle neyin işe yaradığını.

It's only really in the last sort of few weeks

Sadece son birkaç hafta içinde

we've got a sense that this thing can be controllable

bu tür geniş çağlı müdahalelerle bu şeyin kontrol edilebileceğine dair

with this extent of interventions,

bir mantık yürüttük.

but of course, not all countries can do what China have done,

Ama tabii tüm ülkeler Çin'in yaptığını yapamaz,

some of these measures

bu önlemlerden bazılarının

incur a huge social, economic, psychological burden

popülasyonlar üzerinde devasa sosyal, ekonomik ve psikolojik yükü oluyor.

on populations.

And of course, there's the time limit.

Bir de zaman limiti var.

In China, they've had them in for six weeks,

Çin'de bu süreyi altı hafta tuttular,

it's tough to maintain that,

bunu başarmak zor.

so we need to think of these tradeoffs

Bu yüzden insanlardan ne isteyeceğimiz ve verilecek ödünleri düşünmemiz lazım.

of all the things we can ask people to do,

what's going to have the most impact on actually reducing the burden.

Bu yükü gerçekten azaltmak için en büyük etkiyi neyin yapacağını.

[To learn more, visit: Centers for Disease Control and Prevention]

[Daha fazla bilgi için: Centers for Disease Control and Prevention]

[World Health Organization]

[Dünya Sağlık Örgütü]