The bridge between suicide and life | Kevin Briggs

Translator: Rita Selimi Reviewer: Helena Bedalli

I recently retired

Së fundmi u pensionova

from the California Highway Patrol

nga Patrulla e autostradës së Kalifornisë

after 23 years of service.

pas 23 vjet shërbimi.

The majority of those 23 years

Shumica e këtyre 23 vjeteve

was spent patrolling the southern end

kaloi duke patrolluar jugun

of Marin County,

e Marin County,

which includes the Golden Gate Bridge.

që përfshin edhe urën Golden Gate.

The bridge is an iconic structure,

ura është një strukturë ikonë,

known worldwide

e njohur në tërë botën

for its beautiful views of San Francisco,

për pamjet e mahnitshme të San Francisco-s

the Pacific Ocean, and its inspiring architecture.

Oqeanit Paqësor, dhe arkitekturës inspiruese.

Unfortunately, it is also a magnet for suicide,

Fatkeqësisht, është edhe magnet për vetëvrasjet,

being one of the most utilized sites in the world.

duke qenë një prej më të shfrytëzuarat në botë.

The Golden Gate Bridge opened in 1937.

Ura Golden Gate u hap në 1973.

Joseph Strauss, chief engineer in charge of building the bridge,

Joseph Strauss, inxhinieri në krye të ndërtimit të urës,

was quoted as saying,

citohet të ketë thënë,

"The bridge is practically suicide-proof.

"Ura është praktikisht e siguruar kundër vetëvrasjes.

Suicide from the bridge

Vetëvrasja nga ura

is neither practical nor probable."

nuk është as e volitshme as e mundshme."

But since its opening,

Por që nga hapja,

over 1,600 people have leapt to their death

më shumë se 1.600 persona janë hedhur drejt vdekjes së tyre

from that bridge.

nga ajo urë.

Some believe that traveling

Disa besojnë se udhëtimi

between the two towers

mes dy kullave

will lead you to another dimension --

do t'ju dërgojë në një dimension tjetër --

this bridge has been romanticized as such —

ura është romantizuar në atë mënyrë --

that the fall from that

se të biesh nga ajo

frees you from all your worries and grief,

të liron ty nga të gjitha brengat dhe pikëllimet,

and the waters below

dhe uji poshtë

will cleanse your soul.

do ta pastrojë shpirtin.

But let me tell you what actually occurs

Por më lini t'ju tregoj çka ndodh vërtet

when the bridge is used

kur ura përdoret

as a means of suicide.

për vetëvrasje.

After a free fall of four to five seconds,

Pas një rënie të lirë për katër deri pesë sekonda,

the body strikes the water

trupi godet ujin

at about 75 miles an hour.

me shpejtesi 120km/h.

That impact shatters bones,

Perplasja i thyen eshtrat,

some of which then puncture vital organs.

disa prej te cilave shpojne organet vitale.

Most die on impact.

Disa vdesin nga perplasja.

Those that don't

Por ata që nuk vdesin

generally flail in the water helplessly,

bien ne ujë te pafuqishiëm,

and then drown.

pastaj mbyten.

I don't think that those who contemplate

Unë nuk besoj se ata që konsiderojnë

this method of suicide

këtë metodë të vetëvrasjes

realize how grisly a death that they will face.

janë të vetëdijshëm se me çfarë vdekje të frikshme do të përballen,

This is the cord.

Ky është kablli.

Except for around the two towers,

Përveq se rreth dy kullave,

there is 32 inches of steel

ka 81 cm çelik

paralleling the bridge.

paralel me urën.

This is where most folks stand

Këtu është vendi ku shumica qëndrojnë

before taking their lives.

para se te marrin jetën e vet.

I can tell you from experience

Mund t'ju tregoj nga eksperienca

that once the person is on that cord,

se pasi që personi të jetë mbi atë kabllo,

and at their darkest time,

dhe në castet më të errëta,

it is very difficult to bring them back.

është shumë e vështirë t'i kthesh mbrapa.

I took this photo last year

E kam bërë këtë fotografi vitin e kaluar

as this young woman spoke to an officer

ndersa kjo grua e re fliste me oficerin

contemplating her life.

dhe po reflektonte mbi jetën e saj.

I want to tell you very happily

Jam shumë i gëzuar t'ju them

that we were successful that day

se atë ditë ishim të suksesshëm

in getting her back over the rail.

për ta larguar atë nga binarët.

When I first began working on the bridge,

Kur fillova të punoj në këtë urë,

we had no formal training.

nuk kishim trajnim formal.

You struggled to funnel your way through these calls.

Ti luftoje për ta drejtuar rrugën deri te këto thirrje.

This was not only a disservice

Ky nuk ishte vetëm keqtrajtim

to those contemplating suicide,

për këta që po kryenin vetëvrasje,

but to the officers as well.

por edhe te oficerët gjithashtu.

We've come a long, long way since then.

Ne kemi përparuar shumë prej atëherë.

Now, veteran officers and psychologists

Tani oficerët veteranë dhe psikologët

train new officers.

trajnojnë oficerët e rinj.

This is Jason Garber.

Ky është Jason Garber.

I met Jason on July 22 of last year

Unë e kam takuar Jason-in më 22 korrik vitin e kaluar.

when I get received a call

kur mora një thirrje

of a possible suicidal subject

për një vetëvrasje të mundshme

sitting on the cord near midspan.

që po qëndron i ulur në kabllo afer mesit.

I responded, and when I arrived,

U përgjigja, dhe kur arrita,

I observed Jason

e vëzhgova Jason-in

speaking to a Golden Gate Bridge officer.

duke folur me një oficer të Urës Golden Gate.

Jason was just 32 years old

Jason ishte vetëm 32 vjet

and had flown out here from New Jersey.

dhe kishte fluturuar nga New Jersey.

As a matter of fact,

Faktikisht,

he had flown out here on two other occasions

ai kishte ardhur këtu edhe në dy raste te tjera

from New Jersey

nga New Jersey

to attempt suicide on this bridge.

për të tentuar vetëvrasjen nga ajo urë.

After about an hour of speaking with Jason,

Pas një ore duke folur me Jason-in,

he asked us if we knew the story of Pandora's box.

ai na pyeti nëse e dinim historinë e kutisë së Pandorës.

Recalling your Greek mythology,

Kujtoni mitologjinë Greke,

Zeus created Pandora,

Zeusi krijoi Pandorën,

and sent her down to Earth with a box,

dhe e dërgoi në tokë me një kuti,

and told her, "Never, ever open that box."

dhe i tha, "Kurrë, kurrë mos e hap atë kuti."

Well one day, curiosity got the better of Pandora,

Por një ditë, kurioziteti e pushtoi Pandorën

and she did open the box.

dhe ajo e hapi kutinë.

Out flew plagues, sorrows,

Jashtë fluturuan plagët, pikëllimet,

and all sorts of evils against man.

dhe të gjitha të këqijat kundër njerëzve.

The only good thing in the box was hope.

Gjëja e vetme e mirë në kuti ishte shpresa

Jason then asked us,

Jasoni pastaj na pyeti,

"What happens when you open the box

"Cka ndodh kur e hap kutinë

and hope isn't there?"

dhe shpresa nuk është aty?"

He paused a few moments,

Ai ndaloi për ca momente,

leaned to his right,

u anua nga e djathta,

and was gone.

dhe kishte ikur.

This kind, intelligent young man from New Jersey

Ky djalë i sjellshëm, inteligjent nga New Jersey

had just committed suicide.

sapo kishte bërë vetëvrasje.

I spoke with Jason's parents that evening,

Unë fola me prindërit e Jason-it atë mbrëmje,

and I suppose that, when I was speaking with them,

dhe supozoj, se ndersa po flisja me ta,

that I didn't sound as if I was doing very well,

nuk tingëlloja sikur isha mirë,

because that very next day,

sepse të nesërmen,

their family rabbi called to check on me.

rabini i familjes më thirri për të parë si isha.

Jason's parents had asked him to do so.

Prindërit e Jason-it i kishin kërkuar që të më therriste.

The collateral damage of suicide

Dëmi indirekt i vetëvrasjes

affects so many people.

prek shumë njerëz.

I pose these questions to you:

Unë po ua bëj juve këtë pyetje:

What would you do if your family member,

çka do të bënit nëse ndonjë pjesëtar i familjes,

friend or loved one was suicidal?

një shok ose një i dashur i juaji të kishte mendime vetëvrasëse?

What would you say?

çdo të thoshit?

Would you know what to say?

A do ta dinit se çka t'i thoni?

In my experience, it's not just the talking that you do,

Ne eksperiencen time, nuk është vetëm biseda që bëni

but the listening.

por dëgjimi.

Listen to understand.

Dëgjo për të kuptuar.

Don't argue, blame,

Mos u grind, fajëso,

or tell the person you know how they feel,

ose t'i thuash se e di se si ndjehet,

because you probably don't.

sepse sigurisht ti nuk e di.

By just being there,

Por vetëm të qenurit atje,

you may just be the turning point that they need.

mund t'ju bëje të jeni pika kthyese e cila i nevojitet atyre.

If you think someone is suicidal,

Nëse mendoni se dikush ka mendime vetëvrasëse,

don't be afraid to confront them and ask the question.

mos u frikësoni të ballafaqoheni me ta dhe t'i pyetni.

One way of asking them the question is like this:

Një mënyrë për t'i pyetur është kjo:

"Others in similar circumstances

Të tjerët në rrethana të ngjashme

have thought about ending their life;

kanë menduar t'i japin fund jetës;

have you had these thoughts?"

a i ke pasur ti këto mendime?"

Confronting the person head-on

Ballafaqimi drejt për drejt me personin

may just save their life and be the turning point for them.

mund t'ua shpëtoje jetën atyre dhe të jetë pika kthyese për ta.

Some other signs to look for:

Disa shenja te tjera:

hopelessness, believing that things are terrible

pashpresshmëria, besimi se gjërat janë të tmerrshme

and never going to get better;

dhe se kurrë s'do të bëhen më mirë;

helplessness, believing that there is nothing

pashpresshmëria, besimi se ska asgjë

that you can do about it;

që mund të bësh rreth saj;

recent social withdrawal;

tërheqje sociale;

and a loss of interest in life.

dhe humbje e interesit për jetën.

I came up with this talk just a couple of days ago,

Erdha me idenë për këtë fjalim vetëm disa ditë më parë

and I received an email from a lady

dhe mora një email nga një zonjë

that I'd like to read you her letter.

letër të cilën do të doja ta lexoja para jush.

She lost her son on January 19 of this year,

Ajo e humbi djalin e saj më 19 janar të këtij viti

and she wrote this me this email

dhe ma shkroi këtë email

just a couple of days ago,

vetëm disa ditë më parë,

and it's with her permission and blessing

dhe është me lejen dhe bekimin e saj

that I read this to you.

që ta lexoj atë për ju.

"Hi, Kevin. I imagine you're at the TED Conference.

"Përshëndetje, Kevin. Po imagjinoj se je tek Konferenca TED.

That must be quite the experience to be there.

Duhet të jetë eksperiencë e vecantë të jesh atje.

I'm thinking I should go walk the bridge this weekend.

Po mendoj se duhet të dal të eci tek ura këtë weekend.

Just wanted to drop you a note.

Vetëm desha t'ju lë një shënim.

Hope you get the word out to many people

Shpresoj se shpërndan fjalët tek shumë njerëz

and they go home talking about it

dhe ata do të shkojnë në shtëpi e të flasin

to their friends who tell their friends, etc.

me shokët e tyre, që do t'i tregojnë shokëve të tjerë, etj

I'm still pretty numb,

Unë jam ende e mpirë,

but noticing more moments of really realizing

por gjithnjë e më shumë po e kuptoj

Mike isn't coming home.

qe Mike nuk do të vije në shtëpi.

Mike was driving from Petaluma to San Francisco

Mike ishte duke vozitur prej Petaluma-s në San Francisco

to watch the 49ers game with his father

për të shikuar ndeshjen e SF 49 me babain

on January 19.

më 19 Janar.

He never made it there.

Ai kurrë nuk mbërriti atje.

I called Petaluma police

E thirra policinë e Petaluma-s

and reported him missing that evening.

dhe e raportova si të humbur atë mbrëmje.

The next morning,

Mëngjesin tjetër,

two officers came to my home

dy oficerë erdhën në shtëpinë time

and reported that Mike's car was down at the bridge.

dhe më raportuan se vetura e Mike ishte poshtë urës.

A witness had observed him jumping off the bridge

Një dëshmitar e vrojtoi atë duke u hedhur nga ura

at 1:58 p.m. the previous day.

në 1:58 të drekës një ditë përpara.

Thanks so much

Faleminderit shumë

for standing up for those

që po qëndroni për ata

who may be only temporarily too weak

që mund të jenë përkohësisht shumë të dobët

to stand for themselves.

për të luftuar për vetveten.

Who hasn't been low before

Kush nuk ka qenë poshtë ndonjëherë

without suffering from a true mental illness?

pa vuajtur nga ndonjë sëmundje e vërtetë mendore?

It shouldn't be so easy to end it.

Nuk duhet të jetë aq e lehtë ta përfundosh atë.

My prayers are with you for your fight.

Lutjet e mia janë me ju për luftën tuaj

The GGB, Golden Gate Bridge,

GGB, Golden Gate Bridge,

is supposed to be a passage across

supozohet të jetë kalim përmes

our beautiful bay,

gjirit tonë të bukur,

not a graveyard.

jo varrezë.

Good luck this week. Vicky."

Fat këtë javë, Vicky."

I can't imagine the courage it takes for her

Unë nuk mund ta imagjinoj kurajën që i duhet asaj

to go down to that bridge and walk the path

të shkojë te ajo urë e ta kalojë rrugën

that her son took that day,

që e mori djali i saj atë ditë,

and also the courage just to carry on.

dhe gjithashtu kurajën vetëm për të vazhduar.

I'd like to introduce you to a man

Do doja t'ju prezantoja me një djalë

I refer to as hope and courage.

të cilit unë i referohem si shpresë dhe kurajë.

On March 11 of 2005,

Më 11 Mars të 2015,

I responded to a radio call of a possible

u përgjigja në një thirrje radio për

suicidal subject on the bridge sidewalk

një subjekt të mundshëm vetëvrasës në urë

near the north tower.

afër kullës veriore.

I rode my motorcycle down the sidewalk

Unë e vozita motoqikletën poshtë trotuarit

and observed this man, Kevin Berthia,

dhe e vrojtova këtë djalin, Kevin Berthia,

standing on the sidewalk.

që po qëndronte në trotuar.

When he saw me, he immediately traversed

Kur më pa mua, ai mënjeherë përshkoi

that pedestrian rail,

hekurudhën e këmbësorve,

and stood on that small pipe

dhe qëndroi mbi tubin

which goes around the tower.

që shkon rreth kullës.

For the next hour and a half,

Për një orë e gjysmë,

I listened as Kevin spoke about

e dëgjova si Kevini fliste

his depression and hopelessness.

për depresionin dhe pashpresshmërinë.

Kevin decided on his own that day

Kevin vendosi vetë atë ditë

to come back over that rail

të kthehej nga ajo urë

and give life another chance.

dhe t'i japë jetës edhe një shans.

When Kevin came back over,

Kur Kevini zbriti,

I congratulated him.

e urova atë.

"This is a new beginning, a new life."

"Ky është një fillim i ri, një jetë e re."

But I asked him, "What was it

Por unë e pyeta atë,

that made you come back

" Cfarë të bëri të kthehesh

and give hope and life another chance?"

dhe t'i japësh shpresës dhe jetës një shans tjetër?"

And you know what he told me?

Dhe a e dini se çka më tha?

He said, "You listened.

Ai tha, "Ti më dëgjove.

You let me speak, and you just listened."

Ti më le të flas, dhe vetëm dëgjove."

Shortly after this incident,

Pak pas këtij incidenti,

I received a letter from Kevin's mother,

Unë mora një letër nga nëna e Kevinit

and I have that letter with me,

dhe e kam letër me vete,

and I'd like to read it to you.

dhe do të doja t'ua lexoja juve.

"Dear Mr. Briggs,

"I nderuar zt. Brigs,

Nothing will erase the events of March 11,

Asgjë sdo t'i fshijë eventet e 11 Marsit,

but you are one of the reasons Kevin is still with us.

por ti je një ndër asryet pse Kevini është ende me ne.

I truly believe Kevin was crying out for help.

Unë vërtet e besoj se Kevini po kërkonte ndihmë.

He has been diagnosed with a mental illness

Ai është diagnostifikuar me nje sëmundje mendore

for which he has been properly medicated.

për të cilën ai është mjekuar.

I adopted Kevin when he was only six months old,

Unë e adoptova Kevinin kur ishte vetëm 6 muaj,

completely unaware of any hereditary traits,

komplet e pavetëdijshme për tiparet trashëguese,

but, thank God, now we know.

por, faleminderit Zotit, tani ne e dimë.

Kevin is straight, as he says.

Kevini shkon mirë, siq thotë ai.

We truly thank God for you.

Ne vërtet e falënderojmë Zotin për ty.

Sincerely indebted to you,

Sinqerisht borxhlinj ndaj jush,

Narvella Berthia."

Narvella Berthia."

And on the bottom she writes,

Dhe në fund shkruan,

"P.S. When I visited San Francisco General Hospital that evening,

"P.S. Kur e vizitova Spitalin General të San Franciscos atë mbrëmje,

you were listed as the patient.

ju ishit i listuar si pacient.

Boy, did I have to straighten that one out."

Mu desh ta sqaroja këtë."

Today, Kevin is a loving father

Sot, Kevini është një baba i dashur

and contributing member of society.

dhe anëtar kontribues i shoqërisë.

He speaks openly

Ai flet hapur

about the events that day and his depression

për eventet atë ditë dhe për depresionin

in the hopes that his story

me shpresën se historia e tij

will inspire others.

do t'i inspirojë të tjerët.

Suicide is not just something I've encountered on the job.

Vetëvrasja nuk është diçka që e kam hasur vetëm në punë.

It's personal.

Është personale.

My grandfather committed suicide by poisoning.

Gjyshi im ka kryer vetëvrasje me helmim.

That act, although ending his own pain,

Ky akt, ndonëse i dha fund dhimbjes së vet,

robbed me from ever getting to know him.

nuk më dha mua kurrë rastin ta njoh atë.

This is what suicide does.

Kjo është çka bën vetëvrasja.

For most suicidal folks,

Për shumicën e njerëzve që kryejnë vetëvrasje,

or those contemplating suicide,

ose që konsiderojnë vetëvrasjen,

they wouldn't think of hurting another person.

ata nuk e mendojnë të lëndojnë të tjerët.

They just want their own pain to end.

Ata duan vetëm që dhimbja e tyre të përfundojë.

Typically, this is accomplished in just three ways:

Kjo arrihet në tri mënyra:

sleep, drugs or alcohol, or death.

gjumi, droga ose alkooli, ose vdekja.

In my career, I've responded to

Në karrierën time i jam përgjigjur

and been involved in hundreds

dhe kam qenë i përfshirë në qindra

of mental illness and suicide calls

thirrje të sëmundjeve mendore dhe vetëvrasjëve

around the bridge.

rreth urës.

Of those incidents I've been directly involved with,

Në këto incidente ku kam qenë i përfshirë direkt,

I've only lost two,

kam humbur vetëm 2,

but that's two too many.

por ata dy janë shumë.

One was Jason.

Njëri ishte Jason.

The other was a man I spoke to

Tjetri ishte një djalë me të cilin fola

for about an hour.

për rreth një orë.

During that time, he shook my hand

Gjatë kësaj kohe, ma kapi dorën

on three occasions.

në tri raste.

On that final handshake,

Ne shtrëngimin e fundit

he looked at me, and he said,

më shikoi, dhe më tha,

"Kevin, I'm sorry, but I have to go."

"Kevin, më fal, por duhet të shkoj."

And he leapt.

Dhe u hodh.

Horrible, absolutely horrible.

E tmerrshme, absolutisht e tmerrshme.

I do want to tell you, though,

Por ama dua t'ju tregoj,

the vast majority of folks

që shumica e njerëzve

that we do get to contact on that bridge

me të cilët ne kemi kontakt në atë urë

do not commit suicide.

nuk kryejnë vetëvrasje.

Additionally, that very few

Përveç kësaj, vetëm disa

who have jumped off the bridge and lived

që kanë kërcyer nga ajo urë dhe kanë jetuar

and can talk about it,

dhe që mund të flasin për të

that one to two percent,

ai një deri dy përqind,

most of those folks have said

shumica kanë thënë

that the second that they let go of that rail,

që sekonda në të cilën zbresin,

they knew that they had made a mistake

e dijnë se kanë bërë gabim

and they wanted to live.

dhe se duan të jetojnë.

I tell people, the bridge not only connects

Unë i them njerëzve se ura jo vetëm që lidh

Marin to San Francisco,

Marin me San Franciscon,

but people together also.

por lidh dhe njerëzit gjithashtu.

That connection, or bridge that we make,

Ajo lidhje, ose ura që ne e bëjmë,

is something that each and every one of us

është diqka që secili prej nesh

should strive to do.

duhet të përpiqet ta bëjë.

Suicide is preventable.

Vetëvrasja mund të parandalohet.

There is help. There is hope.

Ka ndihmë. Ka shpresë.

Thank you very much.

Ju falemnderit shumë.

(Applause)

(Duartrokitje)