The bridge between suicide and life | Kevin Briggs

4,315,671 views ・ 2014-05-14

TED


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: Daban Q. Jaff Reviewer: Razaw S. Bor
بەم دواییە خانەنشین بووم
لە دەوریەی ڕێگای خێرای کالیفۆرنیا
دوای ٢٣ ساڵ لە خزمەتکردن.
زۆربەی کاتەکانی ئەو ٢٣ ساڵە
00:12
I recently retired
0
12606
1138
بەسەربرا لە دەوریەکردن بە کۆتایی باشووری
00:13
from the California Highway Patrol
1
13744
2044
هەرێمی مارین،
00:15
after 23 years of service.
2
15788
2937
کە پردی گۆڵدن گەیتیش لەخۆدەگرێت.
00:18
The majority of those 23 years
3
18725
1966
پردەکە پێکهاتەیەکی نموونەییە،
00:20
was spent patrolling the southern end
4
20691
2628
لە سەرانسەری جیهاندا ناسراوە
00:23
of Marin County,
5
23319
1533
بە دیمەنە جوانەکانی سان فرانسیسکۆ،
00:24
which includes the Golden Gate Bridge.
6
24852
3177
زەریای هێمن، و تەلارسازییە بێوێنەکەی.
00:28
The bridge is an iconic structure,
7
28029
2287
00:30
known worldwide
8
30316
1253
بەداخەوە، موغناتیزێکیشە بۆ خۆکوشتن،
00:31
for its beautiful views of San Francisco,
9
31569
2676
00:34
the Pacific Ocean, and its inspiring architecture.
10
34245
4391
یەکێکە لەو شوێنانەی لە جیهاندا زۆر بەکاردێت بۆ ئەو مەبەستە
00:38
Unfortunately, it is also a magnet for suicide,
11
38636
4416
پردی گۆڵدن گەیت ساڵی ١٩٣٧ کرایەوە.
جۆسێف سترۆس، ئەندازیاری بەرپرسیار لە درووستکردنی پردەکە،
00:43
being one of the most utilized sites in the world.
12
43052
4579
بەردەوام ئەم وتەیەی دەوترێتەوە،
00:47
The Golden Gate Bridge opened in 1937.
13
47631
3130
پردەکە بۆ ئەوە درووستکراوە" کاری خۆکوژی لەسەر ئەنجام نەدرێت
00:50
Joseph Strauss, chief engineer in charge of building the bridge,
14
50761
4323
خۆکوشتن لەسەر پردەکە
نە کرادارییانەیە و نە ئەگەریش هەیە بۆی."
00:55
was quoted as saying,
15
55084
1604
00:56
"The bridge is practically suicide-proof.
16
56688
3396
بەڵام لەدوای کردنەوەیەوە،
زیاتر لە ١,٦٠٠ کەس بۆ مەرگی خۆیان خۆیان فڕێیاوەتە خوارەوە
01:00
Suicide from the bridge
17
60084
1709
01:01
is neither practical nor probable."
18
61793
3766
لەسەر پردەکەوە.
هەندێک کەس باوەڕیان وایە گەشتکردن
01:05
But since its opening,
19
65559
2294
لە نێوان دوو قوولەکەدا
01:07
over 1,600 people have leapt to their death
20
67853
3147
ئەتبات بەرەو ڕەهەندێکی تر --
01:11
from that bridge.
21
71000
2162
پردەکە بەشێوەیەک بەرگی ڕۆمانتیکی بەبەردا کراوە وەک ئەوەی
01:13
Some believe that traveling
22
73162
2204
خۆفڕێدانە خوارەوە لەوێوە
01:15
between the two towers
23
75366
2065
ئازاد بکات لە هەموو نیگەرانییەکان و خەمەکان و
01:17
will lead you to another dimension --
24
77431
2123
01:19
this bridge has been romanticized as such —
25
79554
3456
ئاوەکەی ژێرەوە
ڕۆحت پاکدەکاتەوە.
01:23
that the fall from that
26
83010
1579
بەڵام با پێتان بڵێم لە ڕاستیدا چی ڕوودەدات
01:24
frees you from all your worries and grief,
27
84589
3034
کاتێک پردەکە بەکاردێت
وەک ئامرازێک بۆ خۆکووشتن.
01:27
and the waters below
28
87623
1784
دوای کەوتنە خوارەوە و بە هەواوە بوون بۆ چوار بۆ پێنج چرکە
01:29
will cleanse your soul.
29
89407
2124
01:31
But let me tell you what actually occurs
30
91531
2324
لەشەکە بەر ئاوەکە دەکەوێت بە خێرایی
01:33
when the bridge is used
31
93855
1186
نزیکەی ٧٥ میل لە کاتژمێرێکدا
01:35
as a means of suicide.
32
95041
2054
01:37
After a free fall of four to five seconds,
33
97095
3454
ئەو بەرکەوتنە ئێسکەکان تێکدەشکێنێت،
01:40
the body strikes the water
34
100549
2669
کە هەنێکی دەچن بە ئەندامە هەستیارەکاندا.
01:43
at about 75 miles an hour.
35
103218
3682
زۆربەی لەگەڵ بەرکەوتنەکەدا دەمرێت
01:46
That impact shatters bones,
36
106900
2717
ئەوانەشی نامرن
بێ دەسەڵاتانە لەپەل ئەکەون لە ئاوەکەدا و
01:49
some of which then puncture vital organs.
37
109617
3352
ئینجا ئەخنکێن
01:52
Most die on impact.
38
112969
2349
پێموانییە ئەوانەی بیردەکەنەوە
01:55
Those that don't
39
115318
1752
لەم جۆرە خۆکووشتنە
01:57
generally flail in the water helplessly,
40
117070
2593
درک بەوە بکەن تووشی .چ مردنێکی ترسناک دەبنەوە
01:59
and then drown.
41
119663
2219
02:01
I don't think that those who contemplate
42
121882
2168
ئەمە ستارەکەیە.
02:04
this method of suicide
43
124050
1822
جگە لە شوێنەکانی چواردەوری دوو قوولەکە،
02:05
realize how grisly a death that they will face.
44
125872
5176
٣٢ ئینچ پۆڵات هەیە
هاوتەریب لەگەڵ پردەکەدا.
ئەمە ئەو شوێنەیە زۆربەی خەڵک لێی دەوەستن
02:11
This is the cord.
45
131048
2128
پێش ئەوەی کۆتایی بە ژیانی خۆیان بهێنن
02:13
Except for around the two towers,
46
133176
2057
02:15
there is 32 inches of steel
47
135233
2288
بەپێی ئەزموونی خۆم ئەتوانم بڵێم
02:17
paralleling the bridge.
48
137521
1530
هەر کەسێک بچێتە ئەو شوێنە، و
02:19
This is where most folks stand
49
139051
2285
لە تاریکترین کاتەکانیدا بێت
02:21
before taking their lives.
50
141336
2534
ئیتر پەشیمان کردنەوەیان قوورس دەبێت.
02:23
I can tell you from experience
51
143870
2034
02:25
that once the person is on that cord,
52
145904
2734
ساڵی پار ئەم وێنەیەم گرت
کاتێک ئەم ژنە گەنجە قسەی لەگەڵ ئەفسەرێکدا کرد
02:28
and at their darkest time,
53
148638
1758
کە بیری لەوە دەکردەوە خۆی بکوژێت.
02:30
it is very difficult to bring them back.
54
150396
3294
ئەتوانم بەوپەڕی دڵخۆشییەوە پێتان بڵێم
02:33
I took this photo last year
55
153690
2042
کە ئەو ڕۆژە سەرکەوتوو بووین
02:35
as this young woman spoke to an officer
56
155732
1936
لە هێنانەوەی بۆ ئەمدیوی ستارەکە.
02:37
contemplating her life.
57
157668
1998
کاتێک یەکەمجار دەستم کرد بە کارکردن لەسەر پردەکە،
02:39
I want to tell you very happily
58
159666
2256
هیچ ڕاهێنانێکی ڕەسمیمان پێنەکرابوو.
02:41
that we were successful that day
59
161922
2108
زۆرت ئەناڵاند بۆ ئەوەی ڕێگای خۆت بکەیتەوە بەنێو ئەم بانگکردنانەدا
02:44
in getting her back over the rail.
60
164030
2924
02:46
When I first began working on the bridge,
61
166954
2392
ئەمە بەتەنیا زیانگەیاندن نەبوو
02:49
we had no formal training.
62
169346
2484
بەوانەی بیریان لە خۆکووشتن دەکردەوە
02:51
You struggled to funnel your way through these calls.
63
171830
3794
بەڵکو بەرامبەر کاری ئەفسەریش
ڕێگایەکی زۆر، زۆر دوورمان بڕیوە لەوکاتەوە
02:55
This was not only a disservice
64
175624
2454
ئێستا، ئەفسەرە بە ئەزموونەکان و دەروون ناسەکان
02:58
to those contemplating suicide,
65
178088
2039
03:00
but to the officers as well.
66
180127
2793
ڕاهێنان بە ئەفسەرە نوێکان دەکەن.
03:02
We've come a long, long way since then.
67
182920
3180
ئەمە جەیسن گاربەرە.
03:06
Now, veteran officers and psychologists
68
186100
3569
٢٢ی تەمموزی ساڵی پار چاوم بە جەیسن کەوت
03:09
train new officers.
69
189669
2671
کاتێک پەیوەندیم پێوەکرا
دەربارەی ئەگەری کارێکی خۆکووشتن
03:12
This is Jason Garber.
70
192340
2209
لە نزیک ناوەڕاستی پردەکە.
03:14
I met Jason on July 22 of last year
71
194549
3211
وەڵامم دایەوە و کە گەشتم،
03:17
when I get received a call
72
197760
1115
سەیری جەیسنم کرد
03:18
of a possible suicidal subject
73
198875
1942
قسەی لەگەڵ ئەفسەرێکی پردی گۆڵدن گەیتی دەکرد
03:20
sitting on the cord near midspan.
74
200817
2749
جەیسن تەمەنی ٣٢ ساڵ بوو و
03:23
I responded, and when I arrived,
75
203566
2697
لە نیوجێرسییەوە هاتبوو بۆ ئێرە.
03:26
I observed Jason
76
206263
1814
03:28
speaking to a Golden Gate Bridge officer.
77
208077
3371
ڕاستییەکەی بڵێین،
دوو جاری تریش بە فڕۆکە هاتووە بۆ ئێرە
03:31
Jason was just 32 years old
78
211448
2524
لە نیوجێرسییەوە
03:33
and had flown out here from New Jersey.
79
213972
2832
بۆ ئەوەی هەوڵی خۆکووشتن بدات لەسەر پردەکە.
03:36
As a matter of fact,
80
216804
1544
دوای نزیکەی کاتژمێرێک قسەکردن لەگەڵ جەیسندا،
03:38
he had flown out here on two other occasions
81
218348
1818
03:40
from New Jersey
82
220166
1762
پرسیاری لێکردین ئەگەر هیچ بزانین لەسەر چیرۆکی سندوقی پاندۆرا.
03:41
to attempt suicide on this bridge.
83
221928
3414
ئەگەر ئەفسانەی یۆنانییەکان بهێننەوە بیرخۆتان
03:45
After about an hour of speaking with Jason,
84
225342
3558
زیوس پاندۆرای درووست کرد، و
03:48
he asked us if we knew the story of Pandora's box.
85
228900
3735
لەگەڵ سندوقێکدا ناردی بۆ سەر زەوی، و
پێی وت، "قەت قەت نابێ ئەو سندووقە بکەیتەوە."
03:52
Recalling your Greek mythology,
86
232635
2435
03:55
Zeus created Pandora,
87
235070
1970
بەڵام ڕۆژێک، پاندۆرا خۆی بەدەستەوەدا بۆ حەسرەتەکەی و
03:57
and sent her down to Earth with a box,
88
237040
3354
سندووقەکەی کردەوە
04:00
and told her, "Never, ever open that box."
89
240394
3904
ئازار، و ناخۆشی و تاعوون و
هەموو جۆرە خراپەکارییەکانی مرۆڤایەتی هاتنە دەرەوە.
04:04
Well one day, curiosity got the better of Pandora,
90
244298
2642
04:06
and she did open the box.
91
246940
2402
تەنیا شتی باش لە سندووقەکەدا بووبێت هیوا بوو.
04:09
Out flew plagues, sorrows,
92
249342
2852
ئینجا جەیسن لێی پرسین،
04:12
and all sorts of evils against man.
93
252194
3212
"چی ئەکەیت کاتێک سندووقەکە ئەکەیتەوە و
04:15
The only good thing in the box was hope.
94
255406
4579
هیچ هیوایەکی تێدا نابێت؟"
04:19
Jason then asked us,
95
259985
2573
بۆ چەند ساتێک وەستا،
04:22
"What happens when you open the box
96
262558
2984
خۆی چەماندەوە بەلای ڕاستیدا و
04:25
and hope isn't there?"
97
265542
3182
دیار نەما.
ئەم پیاوە گەنجە، زیرەکە، بەڕەحمەی نیوجێرسی
04:28
He paused a few moments,
98
268724
3050
04:31
leaned to his right,
99
271774
2439
کۆتایی بە ژیانی خۆی هێنا.
04:34
and was gone.
100
274213
2201
ئەو ئێوارەیە قسەم لەگەڵ دایک و باوکی جەیسن کرد و
04:36
This kind, intelligent young man from New Jersey
101
276414
3870
پێموابێت، ئەوکاتەی قسەم لەگەڵ دەکردن،
04:40
had just committed suicide.
102
280284
3780
لەوە نەئەچوو زۆر باشبووبێتم لە دڵنەوایی دانەوەیان،
04:44
I spoke with Jason's parents that evening,
103
284064
3000
چوونکە هەر بۆ ڕۆژی دوواتر،
04:47
and I suppose that, when I was speaking with them,
104
287064
2562
خێزانەکەی داوایان لە پارێزەری خێزانەکەیان کردبوو دڵنیابێتەوە لە درووستی کارەکەم
04:49
that I didn't sound as if I was doing very well,
105
289626
3764
دایک و باوکی جەیسن داوایان لێکردبوو ئەوە بکات
04:53
because that very next day,
106
293390
2220
زیانە ناسەرەکییەکانی خۆکووشتن
04:55
their family rabbi called to check on me.
107
295610
3520
کار دەکاتە سەر زۆر کەس.
04:59
Jason's parents had asked him to do so.
108
299130
3794
ئەم پرسیارە ئاراستەی ئێوە ئەکەم:
05:02
The collateral damage of suicide
109
302924
2208
چی ئەکەن ئەگەر ئەندامێکی خێزانەکەتان،
05:05
affects so many people.
110
305132
5103
هاوڕێ یان کەسێکی خۆشەویستن بیر لە خۆکووشتن بکاتەوە؟
05:10
I pose these questions to you:
111
310235
2981
چی ئەڵێن؟
ئەزانن ئەبێ ئەوکاتە چی بڵێن؟
05:13
What would you do if your family member,
112
313216
2668
05:15
friend or loved one was suicidal?
113
315884
3108
بە ئەزموونی من، ئەوەی ئەیکەیت تەنیا قسەکردنەکە نییە،
05:18
What would you say?
114
318992
2434
بەڵکو گوێگرتنەکەشە.
05:21
Would you know what to say?
115
321426
3230
بۆ تێگەشتن گوێبگرە.
05:24
In my experience, it's not just the talking that you do,
116
324656
3926
مشتومڕ مەکە، کەس خەتابار مەکە،
05:28
but the listening.
117
328582
2248
یان بە کەسەکە بڵێیت ئەزانیت هەستیان چۆنە
05:30
Listen to understand.
118
330830
4616
چونکە لەوانەیە نەزانیت هەستیان چۆنە.
05:35
Don't argue, blame,
119
335446
2528
تەنیا بە بوونت لەوێ،
05:37
or tell the person you know how they feel,
120
337974
3768
لەوانەیە ئەو خاڵە وەچەرخانە بیت کە ئەوان ئەیانەوێت.
05:41
because you probably don't.
121
341742
2611
ئەگەر ئەزانیت کەسێک بیر لە خۆکووشتن دەکاتەوە،
05:44
By just being there,
122
344353
2911
لەوە مەترسە ڕووبەڕوویان بیتەوە و پرسیارەکەیان لێ بکەیت.
05:47
you may just be the turning point that they need.
123
347264
4323
یەکێک لە شێوازەکان بۆ ئەوەی پرسیارەکەیان لێبکەیت ئەمەیە:
05:51
If you think someone is suicidal,
124
351587
3104
05:54
don't be afraid to confront them and ask the question.
125
354691
3714
"کەسانی تر لە دۆخی هاوشێوەدا
بیریان لەوە کردۆتەوە کۆتایی بە ژیانیان بهێنن؛
05:58
One way of asking them the question is like this:
126
358405
4210
تۆ قەت ئەم بیرکردنەوانەت هەبووە؟"
ڕاستەوخۆ ڕوبەڕووبوونەوەی کەسەکە
06:02
"Others in similar circumstances
127
362615
2414
لەوانەیە ژیانیان ڕزگار بکات و ببێت بە خاڵی وەچەرخان بۆیان.
06:05
have thought about ending their life;
128
365029
2168
06:07
have you had these thoughts?"
129
367197
2759
هەندێک لە نیشانەکانی تری پێویستە بۆی بگەڕێیت؛
06:09
Confronting the person head-on
130
369956
2796
بێ هیوایی، بڕوابوون بەوەی شتەکان خراپن و
06:12
may just save their life and be the turning point for them.
131
372752
3950
قەت بەرەو باشتربوون ناچن؛
06:16
Some other signs to look for:
132
376702
2449
بێدەسەڵاتی، باوەڕبوون بەوەی هیچ شتێک نییە
06:19
hopelessness, believing that things are terrible
133
379151
4148
بتوانیت بیکەیت لەبارەیەوە؛
06:23
and never going to get better;
134
383299
3127
کشانەوە لە ژیانی کۆمەڵایەتی؛ و
06:26
helplessness, believing that there is nothing
135
386426
3445
نەمانی هیچ ئارەزوێک بۆ ژیان.
06:29
that you can do about it;
136
389871
2432
دوو ڕۆژ لەمەوبەر ئەم قسانەم ئامادەکرد و
06:32
recent social withdrawal;
137
392303
2597
06:34
and a loss of interest in life.
138
394900
4817
ئیمەیڵێکم لە خانمێکەوە پێگەشت
کە پێمخۆشە نامەکەیتان بۆ بخوێنمەوە.
06:39
I came up with this talk just a couple of days ago,
139
399717
3922
١٩ی کانوونی دووەمی ئەم ساڵ کوڕەکەی لەدەست یاوە و
06:43
and I received an email from a lady
140
403639
3201
06:46
that I'd like to read you her letter.
141
406840
4485
ئەم ئیمەیڵەی بۆ نووسیم
06:51
She lost her son on January 19 of this year,
142
411325
8112
دوو ڕۆژ لەمەوبەر، و
بە ڕەزامەندی و بەخشندەیی ئەوە
ئەتوانم بۆتان بخوێنمەوە.
06:59
and she wrote this me this email
143
419437
1813
07:01
just a couple of days ago,
144
421250
3370
"سڵاو، کێڤین. پێموابێت لە کۆنگرەکەی .تێددا بەشداری دەکەیت
07:04
and it's with her permission and blessing
145
424620
2000
ئەبێت ئامادەبوون لەوێ ئەزموونێکی زۆر تایبەت بێت.
07:06
that I read this to you.
146
426620
3025
بیر لەوە دەکەمەوە بۆ پشووی ئەم هەفتەیە بچم پیاسەیەک لەسەر پردەکە بکەم.
07:09
"Hi, Kevin. I imagine you're at the TED Conference.
147
429645
4002
ویستم تێبینییەکت پێبەم.
07:13
That must be quite the experience to be there.
148
433647
2934
هیوادارم پەیامەکە بە زۆرترین خەڵک بگەیەنیت. و
07:16
I'm thinking I should go walk the bridge this weekend.
149
436581
3632
کە چوونەوە ماڵەکانیان باسی بکەن
بۆ هاوڕێکانیان و هاوڕێکانیشیان بۆ هاوڕێی تریان.
07:20
Just wanted to drop you a note.
150
440213
2533
07:22
Hope you get the word out to many people
151
442746
2221
هێشتا کەمێک سڕ بووم،
07:24
and they go home talking about it
152
444967
2112
بەڵام تادێت ساتەوەختی زیاتر هەست دەکەم
07:27
to their friends who tell their friends, etc.
153
447079
4666
کە مایک نایەتەوە مالەوە.
07:31
I'm still pretty numb,
154
451745
2444
مایک لە پێتالوماوە لێی دەخوڕی بۆ سان فرانسیسکۆ
07:34
but noticing more moments of really realizing
155
454189
3072
بۆ سەیرکردنی یاری فۆرتی ناینەرس لەگەڵ باوکیدا
لە ١٩ی کانوونی دووەمدا.
07:37
Mike isn't coming home.
156
457261
2712
بەس نەگەشتە ئەوێ.
07:39
Mike was driving from Petaluma to San Francisco
157
459973
2747
تەلەفوونم بۆ پۆلیسی پێتولاما کرد و
07:42
to watch the 49ers game with his father
158
462720
1917
ئەو ئێوارەیە ڕامگەیاند کە دیارنەماوە
07:44
on January 19.
159
464637
2033
بەیانی دوواتر،
07:46
He never made it there.
160
466670
2944
دوو ئەفسەر هاتن بۆ ماڵەکەم و
07:49
I called Petaluma police
161
469614
2047
07:51
and reported him missing that evening.
162
471661
2496
پێیان ڕاگەیاندم کە ئوتومبێلەکەی لە نزیک پردەکەوەیە
07:54
The next morning,
163
474157
1902
شایەتێک بینیوێتی خۆی لە پردەکەوە فڕێداوەتە خوارەوە
07:56
two officers came to my home
164
476059
3723
لە کاتژمێر ١:٥٨ی نیوەڕۆی ڕۆژی پێشتردا
07:59
and reported that Mike's car was down at the bridge.
165
479782
4504
زۆر سوپاس
08:04
A witness had observed him jumping off the bridge
166
484286
2464
بۆ ڕاوەستان لە پشتی ئەوانەی
08:06
at 1:58 p.m. the previous day.
167
486750
4252
لەوانەیە بۆ ماوەیەکی کاتی لاواز بووبێتن و
نەیانتوانیبێت بەتەنیا ڕووبەڕووی ژیان ببنەوە
08:11
Thanks so much
168
491002
2620
کێ هەیە پێشتر نەگەشتبێتە ئەو ڕادەیە
08:13
for standing up for those
169
493622
1184
بێ ئەوەی هیچ نەخۆشییەکی دەروونی ڕاستەقینەی هەبووبێت؟
08:14
who may be only temporarily too weak
170
494806
2552
08:17
to stand for themselves.
171
497358
2542
نابێت کۆتایی هێنان پێی ئەوەندە ئاسان بێت.
08:19
Who hasn't been low before
172
499900
2020
نزاکانم لەگەڵتانە بۆ بەرەنگاربوونەوەکانتان
08:21
without suffering from a true mental illness?
173
501920
3776
پردی گۆڵدن گەیت
08:25
It shouldn't be so easy to end it.
174
505696
3361
ئەبێت ڕێگایەک بێت بەسەر
08:29
My prayers are with you for your fight.
175
509057
3397
کەنداوە جوانەکەماندا،
08:32
The GGB, Golden Gate Bridge,
176
512454
3596
نەک بەسەر گۆڕستانێکدا
بە هیوای بەختێکی باش ئەم هەفتەیە. ڤیکی."
08:36
is supposed to be a passage across
177
516050
2726
08:38
our beautiful bay,
178
518776
2083
08:40
not a graveyard.
179
520859
2687
ناتوانم بیهێنمە بەرچاوم ئەبێ چەنێک چاونەترسی ویستبێت
08:43
Good luck this week. Vicky."
180
523546
5264
بۆ ئەوەی بچێت بۆ ئەو پردە و هەمان ئەو ڕێگایە بگرێتە بەر
کە کوڕەکەی لەو ڕۆژەیا گرتبوویە بەر، و
08:48
I can't imagine the courage it takes for her
181
528810
3043
هەروەها ئازایەتی بۆ بەردەوامبوون لە ژیان.
08:51
to go down to that bridge and walk the path
182
531853
1942
08:53
that her son took that day,
183
533795
3438
ئەمەوێ بە پیاوێکتان بناسێنم
08:57
and also the courage just to carry on.
184
537233
5074
کە خۆم پێی ئەڵێم هیوا و چاونەترسی
09:02
I'd like to introduce you to a man
185
542307
3746
١١ی ئازاری ٢٠٠٥،
وەڵامی پەیوەندییەکی ڕادیۆییم یایەوە
09:06
I refer to as hope and courage.
186
546053
5642
کە لەوە ئەچوو دەربارەی هەوڵێکی خۆکووشتن بێت لە ڕاڕەوی ڕۆشتنەکەی
نزیک قوولەی باکوور.
09:11
On March 11 of 2005,
187
551695
2639
بە ماتۆرەکەم بەسەر ڕاڕەوی تەنیشتەکەیا ڕۆشتم و
09:14
I responded to a radio call of a possible
188
554334
2663
ئەم پیاوەم بینی بەناوی کێڤین بێرسیا،
09:16
suicidal subject on the bridge sidewalk
189
556997
2214
کە لەنزیک ڕاڕەوی تەنیشتەکەوە وەستابوو
09:19
near the north tower.
190
559211
1488
09:20
I rode my motorcycle down the sidewalk
191
560699
2688
کە منی بینی، یەکسەر پەڕییەوە
09:23
and observed this man, Kevin Berthia,
192
563387
2712
لە سیاجی پیادەکە، و
لەسەر ئەو بۆرییە بچووکە وەستا
09:26
standing on the sidewalk.
193
566099
2536
کە بە چواردەوری قوولەکەوەیە.
09:28
When he saw me, he immediately traversed
194
568635
3425
بۆ کاتژمێر و نیوی دواتر،
09:32
that pedestrian rail,
195
572060
2177
گوێم لە کێڤین دەگرت کاتێک باسی
09:34
and stood on that small pipe
196
574237
872
خەمۆکییەکەی و بێهیوابوونەکەی دەکرد.
09:35
which goes around the tower.
197
575109
3072
ئەو ڕۆژە کێڤن بۆخۆی بڕیاری دا
09:38
For the next hour and a half,
198
578181
2334
09:40
I listened as Kevin spoke about
199
580515
2928
کە بەسەر ئەو سیاجەیا بێتەوە ئەمدیو و
دەرفەتێکی تر بیات بە ژیان.
09:43
his depression and hopelessness.
200
583443
2888
کە کێڤن هاتەوە ئەمدیو،
09:46
Kevin decided on his own that day
201
586331
2674
پیرۆزباییم لێکرد.
"ئەمە سەرەتایەکێ نوێیە، ژیانێکی نوێیە."
09:49
to come back over that rail
202
589005
1682
09:50
and give life another chance.
203
590687
2732
بەڵام لێم پرسی، "چی وایلێکردیت
09:53
When Kevin came back over,
204
593419
1771
بگەڕێیتەوە ئەمدیو و
09:55
I congratulated him.
205
595190
2041
دەرفەتێکی تر بە ژیان و هیوا بەیت؟"
09:57
"This is a new beginning, a new life."
206
597231
2750
09:59
But I asked him, "What was it
207
599981
3034
ئەزانن چی پێوتم؟
وتی، "گوێت لێگرتم.
10:03
that made you come back
208
603015
1725
10:04
and give hope and life another chance?"
209
604740
2790
هێشت قسە بکەم، و هەر گوێتگرت."
10:07
And you know what he told me?
210
607530
2691
ماوەیەکی کەم دوای ئەم ڕووداوە،
10:10
He said, "You listened.
211
610221
2530
نامەیەکم لە دایکی کێڤنەوە پێگەشت، و
10:12
You let me speak, and you just listened."
212
612751
5200
نامەکەم پێیە ئێستا، و
10:17
Shortly after this incident,
213
617951
1959
ئەمەوێ بۆتان بخوێنمەوە.
10:19
I received a letter from Kevin's mother,
214
619910
3259
"سڵاو بەڕێز بریگس،
هیچ شتێک ڕووداوەکانی ١١ی ئازار ناسڕێتەوە
10:23
and I have that letter with me,
215
623169
2912
بەڵام تۆ یەکێکیت لەو هۆکارانەی وایکردووە کێڤن هێشتا لەگەڵمانبێت
10:26
and I'd like to read it to you.
216
626081
2850
10:28
"Dear Mr. Briggs,
217
628931
2156
بەڕاستی لەو باوەڕایام کێڤن هاواری کردبێت بۆ داواکردنی یارمەتی
10:31
Nothing will erase the events of March 11,
218
631087
2865
نەخۆشییەکی دەروونی تێدا دەستنیشانکرا
10:33
but you are one of the reasons Kevin is still with us.
219
633952
3128
کە بۆ ئەوە دەرمانی پێویستی وەرگرت.
10:37
I truly believe Kevin was crying out for help.
220
637080
4293
ئەوکاتەی کێڤن ٦ مانگ بوو هەڵمگرتەوە،
10:41
He has been diagnosed with a mental illness
221
641373
2722
بە تەواوەتی بێئاگابووم لە هەر کێشەیەکی بۆماوەیی
10:44
for which he has been properly medicated.
222
644095
2834
بەڵام، سوپاس بۆخوا، ئێستا دەزانین
10:46
I adopted Kevin when he was only six months old,
223
646929
3368
کێڤن وەک ئەڵێت، کەسێکە بەردەوام ڕاست ئەڕوات لە ژیانیا
10:50
completely unaware of any hereditary traits,
224
650297
3948
بەڕاستی سوپاسی خوا ئەکەین بۆتۆ
10:54
but, thank God, now we know.
225
654245
4184
بەڕاستی قەرزاری تۆین،
نارڤێلا بێرسیا."
10:58
Kevin is straight, as he says.
226
658429
2826
لە خواری خواریشەوە نوسیبووی،
11:01
We truly thank God for you.
227
661255
2685
هەروەها، کە ئەو ئێوارەیە سەردانی نەخۆشخانەی گشتی سان فرانسیسکۆم کرد
11:03
Sincerely indebted to you,
228
663940
2401
11:06
Narvella Berthia."
229
666341
2692
تۆش وەک یەکێک لە نەخۆشەکان دانرابویت
11:09
And on the bottom she writes,
230
669033
2048
ئای خوایە، پێویستی ئەکرد ئەوەیان بە جوانی بخەمە ڕوو."
11:11
"P.S. When I visited San Francisco General Hospital that evening,
231
671081
5436
ئەمڕۆ، کێڤن باوکێکی خەمخۆرە و
11:16
you were listed as the patient.
232
676517
1928
11:18
Boy, did I have to straighten that one out."
233
678445
3295
ئەندامێکی گرنگی کۆمەڵگایە
بە کراوەیی قسە ئەکات
11:23
Today, Kevin is a loving father
234
683427
4130
دەربارەی ڕووداوەکانی ئەو ڕۆژە و خەمۆکییەکەی
بە هیوای ئەوەی چیرۆکەکەی
11:27
and contributing member of society.
235
687557
2685
ئیلهام ببەخشێت بە کەسانی تر
11:30
He speaks openly
236
690242
1469
هەوڵی خۆکوشتن تەنیا شت نییە لە ئیشەکمدا ڕووبەڕووی بووبێتمەوە
11:31
about the events that day and his depression
237
691711
2934
11:34
in the hopes that his story
238
694645
1682
ئەوە شتێکی کەسییە
11:36
will inspire others.
239
696327
3074
باپیرم بە ژەهرخوارد کردن خۆیکوشت
11:39
Suicide is not just something I've encountered on the job.
240
699401
3430
ئەو کارە، هەرچەنە کۆتایی بە ئازارەکەی خۆی هێنا،
11:42
It's personal.
241
702831
2032
11:44
My grandfather committed suicide by poisoning.
242
704863
3874
بەڵام ڕێگریش بوو لەوەی من بتوانم بیناسم
11:48
That act, although ending his own pain,
243
708737
3874
خۆکوشتن دەبێتە هۆی ئەمە.
بۆ زۆربەی ئەو کەسانە،
11:52
robbed me from ever getting to know him.
244
712611
4546
یان بۆ ئەوانەی بیر لە خۆکوشتن دەکەنەوە
بیر لە ئازاردانی کەسانی تر ناکەنەوە
11:57
This is what suicide does.
245
717157
2666
بەس ئەیانەوێت ئازارەکەی خۆیان کۆتایی پێبێت.
11:59
For most suicidal folks,
246
719823
2348
بە شێوەیەکی نموونەیی، ئەمە تەنیا بە سێ ڕێگە بەدیدێت:
12:02
or those contemplating suicide,
247
722171
1954
12:04
they wouldn't think of hurting another person.
248
724125
2706
خەوتن، دەرمان یان کحول، یان مردن
12:06
They just want their own pain to end.
249
726831
3584
12:10
Typically, this is accomplished in just three ways:
250
730415
4036
لە ماوەی کارکردنمدا، بەشداریم کردووە
12:14
sleep, drugs or alcohol, or death.
251
734451
5658
لە سەدان دۆسیەی
نەخۆشی دەروونی و هەوڵی خۆکووشتندا
لە دەوروبەری پردەکە
12:20
In my career, I've responded to
252
740109
2720
لەو ڕووداوانە کە ڕاستەوخۆ بەشداربووم تیایاندا
12:22
and been involved in hundreds
253
742829
2353
تەنیا دوو کەسم لەدەست یاوە،
12:25
of mental illness and suicide calls
254
745182
2778
بەڵام ئەو دووە زۆر زۆرە
12:27
around the bridge.
255
747960
1794
یەکێکیان جەیسن بوو.
12:29
Of those incidents I've been directly involved with,
256
749754
3511
ئەوەی تریان پیاوێک بوو
12:33
I've only lost two,
257
753265
1972
بۆ نزیکەی کاتژمێرێک قسەم لەگەڵکرد
لەو ماوەیەدا، سێ جار
12:35
but that's two too many.
258
755237
2186
12:37
One was Jason.
259
757423
2012
تەوقەی لەگەڵ کردم،
12:39
The other was a man I spoke to
260
759435
2256
لەگەڵ دوایین تەوقەکردندا
12:41
for about an hour.
261
761691
1683
سەیری کردم، و وتی
12:43
During that time, he shook my hand
262
763374
2416
"کێڤن، داوای لێبوردن ئەکەم، بەڵام ئەبێ بڕۆم."
12:45
on three occasions.
263
765790
2737
12:48
On that final handshake,
264
768527
2076
خۆی فڕێ یایە خوارەوە
12:50
he looked at me, and he said,
265
770603
2334
ترسناک بوو، زۆر ترسناک بوو
12:52
"Kevin, I'm sorry, but I have to go."
266
772937
5403
بەڵام ئەمەوێ پێتان بڵێم،
زۆرینەی خەڵک
12:58
And he leapt.
267
778340
2133
کە لەسەر ئەو پردە تووشیان ئەبین
13:00
Horrible, absolutely horrible.
268
780473
2806
خۆیان ناکووژن.
13:03
I do want to tell you, though,
269
783279
1976
13:05
the vast majority of folks
270
785255
2352
هەروەها، لەو خەڵکە کەمە
13:07
that we do get to contact on that bridge
271
787607
3522
کە لە پردەکەوە خۆیان فڕێ یاوەتە خوارەوە و ژیاون و
13:11
do not commit suicide.
272
791129
3196
ئەتوانن باسی بکەن،
ئەو لە سەدا یەک بۆ دووە،
13:14
Additionally, that very few
273
794325
2990
زۆربەی ئەو کەسانە وتویانە
13:17
who have jumped off the bridge and lived
274
797315
2656
هەر کە دەستیان لە ستارەکە بەریاوە
13:19
and can talk about it,
275
799971
1346
درکیان بەوەکردووە کە هەڵەیان کردووە و
13:21
that one to two percent,
276
801317
2813
دەیانەوێت لە ژیانا بمێننەوە.
13:24
most of those folks have said
277
804130
1831
13:25
that the second that they let go of that rail,
278
805961
3354
بە خەڵک ئەڵێم، پردەکە بەتەنیا
13:29
they knew that they had made a mistake
279
809315
2565
مارین بە سان فرانسیسکۆوە نابەستێتەوە،
13:31
and they wanted to live.
280
811880
3051
بەڵکو خەڵکیش پێکەوە دەبەستێتەوە.
13:34
I tell people, the bridge not only connects
281
814931
4433
ئەو بەستنەوەیە، یان ئەو پردەی درووستی دەکەین،
13:39
Marin to San Francisco,
282
819364
2281
شتێک کە هەموومان و هەر یەکێک لە ئێمە
13:41
but people together also.
283
821645
3192
پێویستە هەوڵی بۆ بەین.
13:44
That connection, or bridge that we make,
284
824837
3793
خۆشکوستن ڕێگەی لێدەگیرێت
یارمەتی هەیە. هیوا هەیە.
13:48
is something that each and every one of us
285
828630
2429
زۆر سوپاس بۆ هەمووتان.
13:51
should strive to do.
286
831059
1994
13:53
Suicide is preventable.
287
833053
3024
(چەپڵەلێدان)
13:56
There is help. There is hope.
288
836077
3334
13:59
Thank you very much.
289
839411
3030
14:02
(Applause)
290
842441
4000
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7