The bridge between suicide and life | Kevin Briggs

4,315,671 views ・ 2014-05-14

TED


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: Hiwa Foundation Reviewer: hiwa foundation
00:12
I recently retired
0
12606
1138
بەم دواییە خانەنشین بووم
00:13
from the California Highway Patrol
1
13744
2044
لە دەوریەی ڕێگای خێرای کالیفۆرنیا
00:15
after 23 years of service.
2
15788
2937
دوای ٢٣ ساڵ لە خزمەتکردن.
00:18
The majority of those 23 years
3
18725
1966
زۆربەی کاتەکانی ئەو ٢٣ ساڵە
00:20
was spent patrolling the southern end
4
20691
2628
بەسەربرا لە دەوریەکردن بە کۆتایی باشووری
00:23
of Marin County,
5
23319
1533
هەرێمی مارین،
00:24
which includes the Golden Gate Bridge.
6
24852
3177
کە پردی گۆڵدن گەیتیش لەخۆدەگرێت.
00:28
The bridge is an iconic structure,
7
28029
2287
پردەکە پێکهاتەیەکی نموونەییە،
00:30
known worldwide
8
30316
1253
لە سەرانسەری جیهاندا ناسراوە
00:31
for its beautiful views of San Francisco,
9
31569
2676
بە دیمەنە جوانەکانی سان فرانسیسکۆ،
00:34
the Pacific Ocean, and its inspiring architecture.
10
34245
4391
زەریای هێمن، و تەلارسازییە بێوێنەکەی.
00:38
Unfortunately, it is also a magnet for suicide,
11
38636
4416
بەداخەوە، موغناتیزێکیشە بۆ خۆکوشتن،
00:43
being one of the most utilized sites in the world.
12
43052
4579
یەکێکە لەو شوێنانەی لە جیهاندا زۆر بەکاردێت بۆ ئەو مەبەستە
00:47
The Golden Gate Bridge opened in 1937.
13
47631
3130
پردی گۆڵدن گەیت ساڵی ١٩٣٧ کرایەوە.
00:50
Joseph Strauss, chief engineer in charge of building the bridge,
14
50761
4323
جۆسێف سترۆس، ئەندازیاری بەرپرسیار لە درووستکردنی پردەکە،
00:55
was quoted as saying,
15
55084
1604
بەردەوام ئەم وتەیەی دەوترێتەوە،
00:56
"The bridge is practically suicide-proof.
16
56688
3396
پردەکە بۆ ئەوە درووستکراوە" کاری خۆکوژی لەسەر ئەنجام نەدرێت
01:00
Suicide from the bridge
17
60084
1709
خۆکوشتن لەسەر پردەکە
01:01
is neither practical nor probable."
18
61793
3766
نە کرادارییانەیە و نە ئەگەریش هەیە بۆی."
01:05
But since its opening,
19
65559
2294
بەڵام لەدوای کردنەوەیەوە،
01:07
over 1,600 people have leapt to their death
20
67853
3147
زیاتر لە ١,٦٠٠ کەس بۆ مەرگی خۆیان خۆیان فڕێیاوەتە خوارەوە
01:11
from that bridge.
21
71000
2162
لەسەر پردەکەوە.
01:13
Some believe that traveling
22
73162
2204
هەندێک کەس باوەڕیان وایە گەشتکردن
01:15
between the two towers
23
75366
2065
لە نێوان دوو قوولەکەدا
01:17
will lead you to another dimension --
24
77431
2123
ئەتبات بەرەو ڕەهەندێکی تر --
01:19
this bridge has been romanticized as such —
25
79554
3456
پردەکە بەشێوەیەک بەرگی ڕۆمانتیکی بەبەردا کراوە وەک ئەوەی
01:23
that the fall from that
26
83010
1579
خۆفڕێدانە خوارەوە لەوێوە
01:24
frees you from all your worries and grief,
27
84589
3034
ئازاد بکات لە هەموو نیگەرانییەکان و خەمەکان و
01:27
and the waters below
28
87623
1784
ئاوەکەی ژێرەوە
01:29
will cleanse your soul.
29
89407
2124
ڕۆحت پاکدەکاتەوە.
01:31
But let me tell you what actually occurs
30
91531
2324
بەڵام با پێتان بڵێم لە ڕاستیدا چی ڕوودەدات
01:33
when the bridge is used
31
93855
1186
کاتێک پردەکە بەکاردێت
01:35
as a means of suicide.
32
95041
2054
وەک ئامرازێک بۆ خۆکووشتن.
01:37
After a free fall of four to five seconds,
33
97095
3454
دوای کەوتنە خوارەوە و بە هەواوە بوون بۆ چوار بۆ پێنج چرکە
01:40
the body strikes the water
34
100549
2669
لەشەکە بەر ئاوەکە دەکەوێت بە خێرایی
01:43
at about 75 miles an hour.
35
103218
3682
نزیکەی ٧٥ میل لە کاتژمێرێکدا
01:46
That impact shatters bones,
36
106900
2717
ئەو بەرکەوتنە ئێسکەکان تێکدەشکێنێت،
01:49
some of which then puncture vital organs.
37
109617
3352
کە هەنێکی دەچن بە ئەندامە هەستیارەکاندا.
01:52
Most die on impact.
38
112969
2349
زۆربەی لەگەڵ بەرکەوتنەکەدا دەمرێت
01:55
Those that don't
39
115318
1752
ئەوانەشی نامرن
01:57
generally flail in the water helplessly,
40
117070
2593
بێ دەسەڵاتانە لەپەل ئەکەون لە ئاوەکەدا و
01:59
and then drown.
41
119663
2219
ئینجا ئەخنکێن
02:01
I don't think that those who contemplate
42
121882
2168
پێموانییە ئەوانەی بیردەکەنەوە
02:04
this method of suicide
43
124050
1822
لەم جۆرە خۆکووشتنە
02:05
realize how grisly a death that they will face.
44
125872
5176
درک بەوە بکەن تووشی .چ مردنێکی ترسناک دەبنەوە
02:11
This is the cord.
45
131048
2128
ئەمە ستارەکەیە.
02:13
Except for around the two towers,
46
133176
2057
جگە لە شوێنەکانی چواردەوری دوو قوولەکە،
02:15
there is 32 inches of steel
47
135233
2288
٣٢ ئینچ پۆڵات هەیە
02:17
paralleling the bridge.
48
137521
1530
هاوتەریب لەگەڵ پردەکەدا.
02:19
This is where most folks stand
49
139051
2285
ئەمە ئەو شوێنەیە زۆربەی خەڵک لێی دەوەستن
02:21
before taking their lives.
50
141336
2534
پێش ئەوەی کۆتایی بە ژیانی خۆیان بهێنن
02:23
I can tell you from experience
51
143870
2034
بەپێی ئەزموونی خۆم ئەتوانم بڵێم
02:25
that once the person is on that cord,
52
145904
2734
هەر کەسێک بچێتە ئەو شوێنە، و
02:28
and at their darkest time,
53
148638
1758
لە تاریکترین کاتەکانیدا بێت
02:30
it is very difficult to bring them back.
54
150396
3294
ئیتر پەشیمان کردنەوەیان قوورس دەبێت.
02:33
I took this photo last year
55
153690
2042
ساڵی پار ئەم وێنەیەم گرت
02:35
as this young woman spoke to an officer
56
155732
1936
کاتێک ئەم ژنە گەنجە قسەی لەگەڵ ئەفسەرێکدا کرد
02:37
contemplating her life.
57
157668
1998
کە بیری لەوە دەکردەوە خۆی بکوژێت.
02:39
I want to tell you very happily
58
159666
2256
ئەتوانم بەوپەڕی دڵخۆشییەوە پێتان بڵێم
02:41
that we were successful that day
59
161922
2108
کە ئەو ڕۆژە سەرکەوتوو بووین
02:44
in getting her back over the rail.
60
164030
2924
لە هێنانەوەی بۆ ئەمدیوی ستارەکە.
02:46
When I first began working on the bridge,
61
166954
2392
کاتێک یەکەمجار دەستم کرد بە کارکردن لەسەر پردەکە،
02:49
we had no formal training.
62
169346
2484
هیچ ڕاهێنانێکی ڕەسمیمان پێنەکرابوو.
02:51
You struggled to funnel your way through these calls.
63
171830
3794
زۆرت ئەناڵاند بۆ ئەوەی ڕێگای خۆت بکەیتەوە بەنێو ئەم بانگکردنانەدا
02:55
This was not only a disservice
64
175624
2454
ئەمە بەتەنیا زیانگەیاندن نەبوو
02:58
to those contemplating suicide,
65
178088
2039
بەوانەی بیریان لە خۆکووشتن دەکردەوە
03:00
but to the officers as well.
66
180127
2793
بەڵکو بەرامبەر کاری ئەفسەریش
03:02
We've come a long, long way since then.
67
182920
3180
ڕێگایەکی زۆر، زۆر دوورمان بڕیوە لەوکاتەوە
03:06
Now, veteran officers and psychologists
68
186100
3569
ئێستا، ئەفسەرە بە ئەزموونەکان و دەروون ناسەکان
03:09
train new officers.
69
189669
2671
ڕاهێنان بە ئەفسەرە نوێکان دەکەن.
03:12
This is Jason Garber.
70
192340
2209
ئەمە جەیسن گاربەرە.
03:14
I met Jason on July 22 of last year
71
194549
3211
٢٢ی تەمموزی ساڵی پار چاوم بە جەیسن کەوت
03:17
when I get received a call
72
197760
1115
کاتێک پەیوەندیم پێوەکرا
03:18
of a possible suicidal subject
73
198875
1942
دەربارەی ئەگەری کارێکی خۆکووشتن
03:20
sitting on the cord near midspan.
74
200817
2749
لە نزیک ناوەڕاستی پردەکە.
03:23
I responded, and when I arrived,
75
203566
2697
وەڵامم دایەوە و کە گەشتم،
03:26
I observed Jason
76
206263
1814
سەیری جەیسنم کرد
03:28
speaking to a Golden Gate Bridge officer.
77
208077
3371
قسەی لەگەڵ ئەفسەرێکی پردی گۆڵدن گەیتی دەکرد
03:31
Jason was just 32 years old
78
211448
2524
جەیسن تەمەنی ٣٢ ساڵ بوو و
03:33
and had flown out here from New Jersey.
79
213972
2832
لە نیوجێرسییەوە هاتبوو بۆ ئێرە.
03:36
As a matter of fact,
80
216804
1544
ڕاستییەکەی بڵێین،
03:38
he had flown out here on two other occasions
81
218348
1818
دوو جاری تریش بە فڕۆکە هاتووە بۆ ئێرە
03:40
from New Jersey
82
220166
1762
لە نیوجێرسییەوە
03:41
to attempt suicide on this bridge.
83
221928
3414
بۆ ئەوەی هەوڵی خۆکووشتن بدات لەسەر پردەکە.
03:45
After about an hour of speaking with Jason,
84
225342
3558
دوای نزیکەی کاتژمێرێک قسەکردن لەگەڵ جەیسندا،
03:48
he asked us if we knew the story of Pandora's box.
85
228900
3735
پرسیاری لێکردین ئەگەر هیچ بزانین لەسەر چیرۆکی سندوقی پاندۆرا.
03:52
Recalling your Greek mythology,
86
232635
2435
ئەگەر ئەفسانەی یۆنانییەکان بهێننەوە بیرخۆتان
03:55
Zeus created Pandora,
87
235070
1970
زیوس پاندۆرای درووست کرد، و
03:57
and sent her down to Earth with a box,
88
237040
3354
لەگەڵ سندوقێکدا ناردی بۆ سەر زەوی، و
04:00
and told her, "Never, ever open that box."
89
240394
3904
پێی وت، "قەت قەت نابێ ئەو سندووقە بکەیتەوە."
04:04
Well one day, curiosity got the better of Pandora,
90
244298
2642
بەڵام ڕۆژێک، پاندۆرا خۆی بەدەستەوەدا بۆ حەسرەتەکەی و
04:06
and she did open the box.
91
246940
2402
سندووقەکەی کردەوە
04:09
Out flew plagues, sorrows,
92
249342
2852
ئازار، و ناخۆشی و تاعوون و
04:12
and all sorts of evils against man.
93
252194
3212
هەموو جۆرە خراپەکارییەکانی مرۆڤایەتی هاتنە دەرەوە.
04:15
The only good thing in the box was hope.
94
255406
4579
تەنیا شتی باش لە سندووقەکەدا بووبێت هیوا بوو.
04:19
Jason then asked us,
95
259985
2573
ئینجا جەیسن لێی پرسین،
04:22
"What happens when you open the box
96
262558
2984
"چی ئەکەیت کاتێک سندووقەکە ئەکەیتەوە و
04:25
and hope isn't there?"
97
265542
3182
هیچ هیوایەکی تێدا نابێت؟"
04:28
He paused a few moments,
98
268724
3050
بۆ چەند ساتێک وەستا،
04:31
leaned to his right,
99
271774
2439
خۆی چەماندەوە بەلای ڕاستیدا و
04:34
and was gone.
100
274213
2201
دیار نەما.
04:36
This kind, intelligent young man from New Jersey
101
276414
3870
ئەم پیاوە گەنجە، زیرەکە، بەڕەحمەی نیوجێرسی
04:40
had just committed suicide.
102
280284
3780
کۆتایی بە ژیانی خۆی هێنا.
04:44
I spoke with Jason's parents that evening,
103
284064
3000
ئەو ئێوارەیە قسەم لەگەڵ دایک و باوکی جەیسن کرد و
04:47
and I suppose that, when I was speaking with them,
104
287064
2562
پێموابێت، ئەوکاتەی قسەم لەگەڵ دەکردن،
04:49
that I didn't sound as if I was doing very well,
105
289626
3764
لەوە نەئەچوو زۆر باشبووبێتم لە دڵنەوایی دانەوەیان،
04:53
because that very next day,
106
293390
2220
چوونکە هەر بۆ ڕۆژی دوواتر،
04:55
their family rabbi called to check on me.
107
295610
3520
خێزانەکەی داوایان لە پارێزەری خێزانەکەیان کردبوو دڵنیابێتەوە لە درووستی کارەکەم
04:59
Jason's parents had asked him to do so.
108
299130
3794
دایک و باوکی جەیسن داوایان لێکردبوو ئەوە بکات
05:02
The collateral damage of suicide
109
302924
2208
زیانە ناسەرەکییەکانی خۆکووشتن
05:05
affects so many people.
110
305132
5103
کار دەکاتە سەر زۆر کەس.
05:10
I pose these questions to you:
111
310235
2981
ئەم پرسیارە ئاراستەی ئێوە ئەکەم:
05:13
What would you do if your family member,
112
313216
2668
چی ئەکەن ئەگەر ئەندامێکی خێزانەکەتان،
05:15
friend or loved one was suicidal?
113
315884
3108
هاوڕێ یان کەسێکی خۆشەویستن بیر لە خۆکووشتن بکاتەوە؟
05:18
What would you say?
114
318992
2434
چی ئەڵێن؟
05:21
Would you know what to say?
115
321426
3230
ئەزانن ئەبێ ئەوکاتە چی بڵێن؟
05:24
In my experience, it's not just the talking that you do,
116
324656
3926
بە ئەزموونی من، ئەوەی ئەیکەیت تەنیا قسەکردنەکە نییە،
05:28
but the listening.
117
328582
2248
بەڵکو گوێگرتنەکەشە.
05:30
Listen to understand.
118
330830
4616
بۆ تێگەشتن گوێبگرە.
05:35
Don't argue, blame,
119
335446
2528
مشتومڕ مەکە، کەس خەتابار مەکە،
05:37
or tell the person you know how they feel,
120
337974
3768
یان بە کەسەکە بڵێیت ئەزانیت هەستیان چۆنە
05:41
because you probably don't.
121
341742
2611
چونکە لەوانەیە نەزانیت هەستیان چۆنە.
05:44
By just being there,
122
344353
2911
تەنیا بە بوونت لەوێ،
05:47
you may just be the turning point that they need.
123
347264
4323
لەوانەیە ئەو خاڵە وەچەرخانە بیت کە ئەوان ئەیانەوێت.
05:51
If you think someone is suicidal,
124
351587
3104
ئەگەر ئەزانیت کەسێک بیر لە خۆکووشتن دەکاتەوە،
05:54
don't be afraid to confront them and ask the question.
125
354691
3714
لەوە مەترسە ڕووبەڕوویان بیتەوە و پرسیارەکەیان لێ بکەیت.
05:58
One way of asking them the question is like this:
126
358405
4210
یەکێک لە شێوازەکان بۆ ئەوەی پرسیارەکەیان لێبکەیت ئەمەیە:
06:02
"Others in similar circumstances
127
362615
2414
"کەسانی تر لە دۆخی هاوشێوەدا
06:05
have thought about ending their life;
128
365029
2168
بیریان لەوە کردۆتەوە کۆتایی بە ژیانیان بهێنن؛
06:07
have you had these thoughts?"
129
367197
2759
تۆ قەت ئەم بیرکردنەوانەت هەبووە؟"
06:09
Confronting the person head-on
130
369956
2796
ڕاستەوخۆ ڕوبەڕووبوونەوەی کەسەکە
06:12
may just save their life and be the turning point for them.
131
372752
3950
لەوانەیە ژیانیان ڕزگار بکات و ببێت بە خاڵی وەچەرخان بۆیان.
06:16
Some other signs to look for:
132
376702
2449
هەندێک لە نیشانەکانی تری پێویستە بۆی بگەڕێیت؛
06:19
hopelessness, believing that things are terrible
133
379151
4148
بێ هیوایی، بڕوابوون بەوەی شتەکان خراپن و
06:23
and never going to get better;
134
383299
3127
قەت بەرەو باشتربوون ناچن؛
06:26
helplessness, believing that there is nothing
135
386426
3445
بێدەسەڵاتی، باوەڕبوون بەوەی هیچ شتێک نییە
06:29
that you can do about it;
136
389871
2432
بتوانیت بیکەیت لەبارەیەوە؛
06:32
recent social withdrawal;
137
392303
2597
کشانەوە لە ژیانی کۆمەڵایەتی؛ و
06:34
and a loss of interest in life.
138
394900
4817
نەمانی هیچ ئارەزوێک بۆ ژیان.
06:39
I came up with this talk just a couple of days ago,
139
399717
3922
دوو ڕۆژ لەمەوبەر ئەم قسانەم ئامادەکرد و
06:43
and I received an email from a lady
140
403639
3201
ئیمەیڵێکم لە خانمێکەوە پێگەشت
06:46
that I'd like to read you her letter.
141
406840
4485
کە پێمخۆشە نامەکەیتان بۆ بخوێنمەوە.
06:51
She lost her son on January 19 of this year,
142
411325
8112
١٩ی کانوونی دووەمی ئەم ساڵ کوڕەکەی لەدەست یاوە و
06:59
and she wrote this me this email
143
419437
1813
ئەم ئیمەیڵەی بۆ نووسیم
07:01
just a couple of days ago,
144
421250
3370
دوو ڕۆژ لەمەوبەر، و
07:04
and it's with her permission and blessing
145
424620
2000
بە ڕەزامەندی و بەخشندەیی ئەوە
07:06
that I read this to you.
146
426620
3025
ئەتوانم بۆتان بخوێنمەوە.
07:09
"Hi, Kevin. I imagine you're at the TED Conference.
147
429645
4002
"سڵاو، کێڤین. پێموابێت لە کۆنگرەکەی .تێددا بەشداری دەکەیت
07:13
That must be quite the experience to be there.
148
433647
2934
ئەبێت ئامادەبوون لەوێ ئەزموونێکی زۆر تایبەت بێت.
07:16
I'm thinking I should go walk the bridge this weekend.
149
436581
3632
بیر لەوە دەکەمەوە بۆ پشووی ئەم هەفتەیە بچم پیاسەیەک لەسەر پردەکە بکەم.
07:20
Just wanted to drop you a note.
150
440213
2533
ویستم تێبینییەکت پێبەم.
07:22
Hope you get the word out to many people
151
442746
2221
هیوادارم پەیامەکە بە زۆرترین خەڵک بگەیەنیت. و
07:24
and they go home talking about it
152
444967
2112
کە چوونەوە ماڵەکانیان باسی بکەن
07:27
to their friends who tell their friends, etc.
153
447079
4666
بۆ هاوڕێکانیان و هاوڕێکانیشیان بۆ هاوڕێی تریان.
07:31
I'm still pretty numb,
154
451745
2444
هێشتا کەمێک سڕ بووم،
07:34
but noticing more moments of really realizing
155
454189
3072
بەڵام تادێت ساتەوەختی زیاتر هەست دەکەم
07:37
Mike isn't coming home.
156
457261
2712
کە مایک نایەتەوە مالەوە.
07:39
Mike was driving from Petaluma to San Francisco
157
459973
2747
مایک لە پێتالوماوە لێی دەخوڕی بۆ سان فرانسیسکۆ
07:42
to watch the 49ers game with his father
158
462720
1917
بۆ سەیرکردنی یاری فۆرتی ناینەرس لەگەڵ باوکیدا
07:44
on January 19.
159
464637
2033
لە ١٩ی کانوونی دووەمدا.
07:46
He never made it there.
160
466670
2944
بەس نەگەشتە ئەوێ.
07:49
I called Petaluma police
161
469614
2047
تەلەفوونم بۆ پۆلیسی پێتولاما کرد و
07:51
and reported him missing that evening.
162
471661
2496
ئەو ئێوارەیە ڕامگەیاند کە دیارنەماوە
07:54
The next morning,
163
474157
1902
بەیانی دوواتر،
07:56
two officers came to my home
164
476059
3723
دوو ئەفسەر هاتن بۆ ماڵەکەم و
07:59
and reported that Mike's car was down at the bridge.
165
479782
4504
پێیان ڕاگەیاندم کە ئوتومبێلەکەی لە نزیک پردەکەوەیە
08:04
A witness had observed him jumping off the bridge
166
484286
2464
شایەتێک بینیوێتی خۆی لە پردەکەوە فڕێداوەتە خوارەوە
08:06
at 1:58 p.m. the previous day.
167
486750
4252
لە کاتژمێر ١:٥٨ی نیوەڕۆی ڕۆژی پێشتردا
08:11
Thanks so much
168
491002
2620
زۆر سوپاس
08:13
for standing up for those
169
493622
1184
بۆ ڕاوەستان لە پشتی ئەوانەی
08:14
who may be only temporarily too weak
170
494806
2552
لەوانەیە بۆ ماوەیەکی کاتی لاواز بووبێتن و
08:17
to stand for themselves.
171
497358
2542
نەیانتوانیبێت بەتەنیا ڕووبەڕووی ژیان ببنەوە
08:19
Who hasn't been low before
172
499900
2020
کێ هەیە پێشتر نەگەشتبێتە ئەو ڕادەیە
08:21
without suffering from a true mental illness?
173
501920
3776
بێ ئەوەی هیچ نەخۆشییەکی دەروونی ڕاستەقینەی هەبووبێت؟
08:25
It shouldn't be so easy to end it.
174
505696
3361
نابێت کۆتایی هێنان پێی ئەوەندە ئاسان بێت.
08:29
My prayers are with you for your fight.
175
509057
3397
نزاکانم لەگەڵتانە بۆ بەرەنگاربوونەوەکانتان
08:32
The GGB, Golden Gate Bridge,
176
512454
3596
پردی گۆڵدن گەیت
08:36
is supposed to be a passage across
177
516050
2726
ئەبێت ڕێگایەک بێت بەسەر
08:38
our beautiful bay,
178
518776
2083
کەنداوە جوانەکەماندا،
08:40
not a graveyard.
179
520859
2687
نەک بەسەر گۆڕستانێکدا
08:43
Good luck this week. Vicky."
180
523546
5264
بە هیوای بەختێکی باش ئەم هەفتەیە. ڤیکی."
08:48
I can't imagine the courage it takes for her
181
528810
3043
ناتوانم بیهێنمە بەرچاوم ئەبێ چەنێک چاونەترسی ویستبێت
08:51
to go down to that bridge and walk the path
182
531853
1942
بۆ ئەوەی بچێت بۆ ئەو پردە و هەمان ئەو ڕێگایە بگرێتە بەر
08:53
that her son took that day,
183
533795
3438
کە کوڕەکەی لەو ڕۆژەیا گرتبوویە بەر، و
08:57
and also the courage just to carry on.
184
537233
5074
هەروەها ئازایەتی بۆ بەردەوامبوون لە ژیان.
09:02
I'd like to introduce you to a man
185
542307
3746
ئەمەوێ بە پیاوێکتان بناسێنم
09:06
I refer to as hope and courage.
186
546053
5642
کە خۆم پێی ئەڵێم هیوا و چاونەترسی
09:11
On March 11 of 2005,
187
551695
2639
١١ی ئازاری ٢٠٠٥،
09:14
I responded to a radio call of a possible
188
554334
2663
وەڵامی پەیوەندییەکی ڕادیۆییم یایەوە
09:16
suicidal subject on the bridge sidewalk
189
556997
2214
کە لەوە ئەچوو دەربارەی هەوڵێکی خۆکووشتن بێت لە ڕاڕەوی ڕۆشتنەکەی
09:19
near the north tower.
190
559211
1488
نزیک قوولەی باکوور.
09:20
I rode my motorcycle down the sidewalk
191
560699
2688
بە ماتۆرەکەم بەسەر ڕاڕەوی تەنیشتەکەیا ڕۆشتم و
09:23
and observed this man, Kevin Berthia,
192
563387
2712
ئەم پیاوەم بینی بەناوی کێڤین بێرسیا،
09:26
standing on the sidewalk.
193
566099
2536
کە لەنزیک ڕاڕەوی تەنیشتەکەوە وەستابوو
09:28
When he saw me, he immediately traversed
194
568635
3425
کە منی بینی، یەکسەر پەڕییەوە
09:32
that pedestrian rail,
195
572060
2177
لە سیاجی پیادەکە، و
09:34
and stood on that small pipe
196
574237
872
لەسەر ئەو بۆرییە بچووکە وەستا
09:35
which goes around the tower.
197
575109
3072
کە بە چواردەوری قوولەکەوەیە.
09:38
For the next hour and a half,
198
578181
2334
بۆ کاتژمێر و نیوی دواتر،
09:40
I listened as Kevin spoke about
199
580515
2928
گوێم لە کێڤین دەگرت کاتێک باسی
09:43
his depression and hopelessness.
200
583443
2888
خەمۆکییەکەی و بێهیوابوونەکەی دەکرد.
09:46
Kevin decided on his own that day
201
586331
2674
ئەو ڕۆژە کێڤن بۆخۆی بڕیاری دا
09:49
to come back over that rail
202
589005
1682
کە بەسەر ئەو سیاجەیا بێتەوە ئەمدیو و
09:50
and give life another chance.
203
590687
2732
دەرفەتێکی تر بیات بە ژیان.
09:53
When Kevin came back over,
204
593419
1771
کە کێڤن هاتەوە ئەمدیو،
09:55
I congratulated him.
205
595190
2041
پیرۆزباییم لێکرد.
09:57
"This is a new beginning, a new life."
206
597231
2750
"ئەمە سەرەتایەکێ نوێیە، ژیانێکی نوێیە."
09:59
But I asked him, "What was it
207
599981
3034
بەڵام لێم پرسی، "چی وایلێکردیت
10:03
that made you come back
208
603015
1725
بگەڕێیتەوە ئەمدیو و
10:04
and give hope and life another chance?"
209
604740
2790
دەرفەتێکی تر بە ژیان و هیوا بەیت؟"
10:07
And you know what he told me?
210
607530
2691
ئەزانن چی پێوتم؟
10:10
He said, "You listened.
211
610221
2530
وتی، "گوێت لێگرتم.
10:12
You let me speak, and you just listened."
212
612751
5200
هێشت قسە بکەم، و هەر گوێتگرت."
10:17
Shortly after this incident,
213
617951
1959
ماوەیەکی کەم دوای ئەم ڕووداوە،
10:19
I received a letter from Kevin's mother,
214
619910
3259
نامەیەکم لە دایکی کێڤنەوە پێگەشت، و
10:23
and I have that letter with me,
215
623169
2912
نامەکەم پێیە ئێستا، و
10:26
and I'd like to read it to you.
216
626081
2850
ئەمەوێ بۆتان بخوێنمەوە.
10:28
"Dear Mr. Briggs,
217
628931
2156
"سڵاو بەڕێز بریگس،
10:31
Nothing will erase the events of March 11,
218
631087
2865
هیچ شتێک ڕووداوەکانی ١١ی ئازار ناسڕێتەوە
10:33
but you are one of the reasons Kevin is still with us.
219
633952
3128
بەڵام تۆ یەکێکیت لەو هۆکارانەی وایکردووە کێڤن هێشتا لەگەڵمانبێت
10:37
I truly believe Kevin was crying out for help.
220
637080
4293
بەڕاستی لەو باوەڕایام کێڤن هاواری کردبێت بۆ داواکردنی یارمەتی
10:41
He has been diagnosed with a mental illness
221
641373
2722
نەخۆشییەکی دەروونی تێدا دەستنیشانکرا
10:44
for which he has been properly medicated.
222
644095
2834
کە بۆ ئەوە دەرمانی پێویستی وەرگرت.
10:46
I adopted Kevin when he was only six months old,
223
646929
3368
ئەوکاتەی کێڤن ٦ مانگ بوو هەڵمگرتەوە،
10:50
completely unaware of any hereditary traits,
224
650297
3948
بە تەواوەتی بێئاگابووم لە هەر کێشەیەکی بۆماوەیی
10:54
but, thank God, now we know.
225
654245
4184
بەڵام، سوپاس بۆخوا، ئێستا دەزانین
10:58
Kevin is straight, as he says.
226
658429
2826
کێڤن وەک ئەڵێت، کەسێکە بەردەوام ڕاست ئەڕوات لە ژیانیا
11:01
We truly thank God for you.
227
661255
2685
بەڕاستی سوپاسی خوا ئەکەین بۆتۆ
11:03
Sincerely indebted to you,
228
663940
2401
بەڕاستی قەرزاری تۆین،
11:06
Narvella Berthia."
229
666341
2692
نارڤێلا بێرسیا."
11:09
And on the bottom she writes,
230
669033
2048
لە خواری خواریشەوە نوسیبووی،
11:11
"P.S. When I visited San Francisco General Hospital that evening,
231
671081
5436
هەروەها، کە ئەو ئێوارەیە سەردانی نەخۆشخانەی گشتی سان فرانسیسکۆم کرد
11:16
you were listed as the patient.
232
676517
1928
تۆش وەک یەکێک لە نەخۆشەکان دانرابویت
11:18
Boy, did I have to straighten that one out."
233
678445
3295
ئای خوایە، پێویستی ئەکرد ئەوەیان بە جوانی بخەمە ڕوو."
11:23
Today, Kevin is a loving father
234
683427
4130
ئەمڕۆ، کێڤن باوکێکی خەمخۆرە و
11:27
and contributing member of society.
235
687557
2685
ئەندامێکی گرنگی کۆمەڵگایە
11:30
He speaks openly
236
690242
1469
بە کراوەیی قسە ئەکات
11:31
about the events that day and his depression
237
691711
2934
دەربارەی ڕووداوەکانی ئەو ڕۆژە و خەمۆکییەکەی
11:34
in the hopes that his story
238
694645
1682
بە هیوای ئەوەی چیرۆکەکەی
11:36
will inspire others.
239
696327
3074
ئیلهام ببەخشێت بە کەسانی تر
11:39
Suicide is not just something I've encountered on the job.
240
699401
3430
هەوڵی خۆکوشتن تەنیا شت نییە لە ئیشەکمدا ڕووبەڕووی بووبێتمەوە
11:42
It's personal.
241
702831
2032
ئەوە شتێکی کەسییە
11:44
My grandfather committed suicide by poisoning.
242
704863
3874
باپیرم بە ژەهرخوارد کردن خۆیکوشت
11:48
That act, although ending his own pain,
243
708737
3874
ئەو کارە، هەرچەنە کۆتایی بە ئازارەکەی خۆی هێنا،
11:52
robbed me from ever getting to know him.
244
712611
4546
بەڵام ڕێگریش بوو لەوەی من بتوانم بیناسم
11:57
This is what suicide does.
245
717157
2666
خۆکوشتن دەبێتە هۆی ئەمە.
11:59
For most suicidal folks,
246
719823
2348
بۆ زۆربەی ئەو کەسانە،
12:02
or those contemplating suicide,
247
722171
1954
یان بۆ ئەوانەی بیر لە خۆکوشتن دەکەنەوە
12:04
they wouldn't think of hurting another person.
248
724125
2706
بیر لە ئازاردانی کەسانی تر ناکەنەوە
12:06
They just want their own pain to end.
249
726831
3584
بەس ئەیانەوێت ئازارەکەی خۆیان کۆتایی پێبێت.
12:10
Typically, this is accomplished in just three ways:
250
730415
4036
بە شێوەیەکی نموونەیی، ئەمە تەنیا بە سێ ڕێگە بەدیدێت:
12:14
sleep, drugs or alcohol, or death.
251
734451
5658
خەوتن، دەرمان یان کحول، یان مردن
12:20
In my career, I've responded to
252
740109
2720
لە ماوەی کارکردنمدا، بەشداریم کردووە
12:22
and been involved in hundreds
253
742829
2353
لە سەدان دۆسیەی
12:25
of mental illness and suicide calls
254
745182
2778
نەخۆشی دەروونی و هەوڵی خۆکووشتندا
12:27
around the bridge.
255
747960
1794
لە دەوروبەری پردەکە
12:29
Of those incidents I've been directly involved with,
256
749754
3511
لەو ڕووداوانە کە ڕاستەوخۆ بەشداربووم تیایاندا
12:33
I've only lost two,
257
753265
1972
تەنیا دوو کەسم لەدەست یاوە،
12:35
but that's two too many.
258
755237
2186
بەڵام ئەو دووە زۆر زۆرە
12:37
One was Jason.
259
757423
2012
یەکێکیان جەیسن بوو.
12:39
The other was a man I spoke to
260
759435
2256
ئەوەی تریان پیاوێک بوو
12:41
for about an hour.
261
761691
1683
بۆ نزیکەی کاتژمێرێک قسەم لەگەڵکرد
12:43
During that time, he shook my hand
262
763374
2416
لەو ماوەیەدا، سێ جار
12:45
on three occasions.
263
765790
2737
تەوقەی لەگەڵ کردم،
12:48
On that final handshake,
264
768527
2076
لەگەڵ دوایین تەوقەکردندا
12:50
he looked at me, and he said,
265
770603
2334
سەیری کردم، و وتی
12:52
"Kevin, I'm sorry, but I have to go."
266
772937
5403
"کێڤن، داوای لێبوردن ئەکەم، بەڵام ئەبێ بڕۆم."
12:58
And he leapt.
267
778340
2133
خۆی فڕێ یایە خوارەوە
13:00
Horrible, absolutely horrible.
268
780473
2806
ترسناک بوو، زۆر ترسناک بوو
13:03
I do want to tell you, though,
269
783279
1976
بەڵام ئەمەوێ پێتان بڵێم،
13:05
the vast majority of folks
270
785255
2352
زۆرینەی خەڵک
13:07
that we do get to contact on that bridge
271
787607
3522
کە لەسەر ئەو پردە تووشیان ئەبین
13:11
do not commit suicide.
272
791129
3196
خۆیان ناکووژن.
13:14
Additionally, that very few
273
794325
2990
هەروەها، لەو خەڵکە کەمە
13:17
who have jumped off the bridge and lived
274
797315
2656
کە لە پردەکەوە خۆیان فڕێ یاوەتە خوارەوە و ژیاون و
13:19
and can talk about it,
275
799971
1346
ئەتوانن باسی بکەن،
13:21
that one to two percent,
276
801317
2813
ئەو لە سەدا یەک بۆ دووە،
13:24
most of those folks have said
277
804130
1831
زۆربەی ئەو کەسانە وتویانە
13:25
that the second that they let go of that rail,
278
805961
3354
هەر کە دەستیان لە ستارەکە بەریاوە
13:29
they knew that they had made a mistake
279
809315
2565
درکیان بەوەکردووە کە هەڵەیان کردووە و
13:31
and they wanted to live.
280
811880
3051
دەیانەوێت لە ژیانا بمێننەوە.
13:34
I tell people, the bridge not only connects
281
814931
4433
بە خەڵک ئەڵێم، پردەکە بەتەنیا
13:39
Marin to San Francisco,
282
819364
2281
مارین بە سان فرانسیسکۆوە نابەستێتەوە،
13:41
but people together also.
283
821645
3192
بەڵکو خەڵکیش پێکەوە دەبەستێتەوە.
13:44
That connection, or bridge that we make,
284
824837
3793
ئەو بەستنەوەیە، یان ئەو پردەی درووستی دەکەین،
13:48
is something that each and every one of us
285
828630
2429
شتێک کە هەموومان و هەر یەکێک لە ئێمە
13:51
should strive to do.
286
831059
1994
پێویستە هەوڵی بۆ بەین.
13:53
Suicide is preventable.
287
833053
3024
خۆشکوستن ڕێگەی لێدەگیرێت
13:56
There is help. There is hope.
288
836077
3334
یارمەتی هەیە. هیوا هەیە.
13:59
Thank you very much.
289
839411
3030
زۆر سوپاس بۆ هەمووتان.
14:02
(Applause)
290
842441
4000
(چەپڵەلێدان)
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7