Bring on the learning revolution! | Ken Robinson

Translator: Sasha Stamenkovski Reviewer: Marko Marcevski

I was here four years ago,

Бев овде пред четири години,

and I remember, at the time,

и се сеќавам, во тоа време,

that the talks weren't put online.

говорите не беа публикувани на интернет;

I think they were given to TEDsters in a box,

Мислам дека членовите на ТЕД ги добиваа во кутии,

a box set of DVDs,

како сет од повеќе ДВД дискови,

which they put on their shelves, where they are now.

кои тие ги ставаа на нивните полици, каде се наоѓаат до ден денес.

(Laughter)

(Смеа)

And actually, Chris called me a week after I'd given my talk, and said,

Всушност Крис ме повика

една недела откако го одржав мојот говор

"We're going to start putting them online. Can we put yours online?"

и ми рече, "Ќе започнеме да ги ставаме на интернет.

Може ли твојот говор да го објавиме на интернет?" Јас реков, "Секако."

And I said, "Sure."

And four years later,

Четири години подоцна,

it's been downloaded four million times.

како што реков, беше виден од четири...

па, беше превземен од интернет четири милиони пати.

Претпоставувам дека таа бројка може да ја помножите со 20 или повеќе

So I suppose you could multiply that by 20 or something

to get the number of people who've seen it.

за да ја добиете бројката на луѓето кои го виделе говорот.

И како што вели Крис, постои вистинска глад

And, as Chris says, there is a hunger for videos of me.

за моите видеа.

(Laughter)

(Смеа)

(Applause)

(Аплауз)

Don't you feel?

... не ли чувствувате?

(Laughter)

(Смеа)

So, this whole event has been an elaborate build-up

Целиот овој настан беше детална подготовка

to me doing another one for you, so here it is.

за мене, правејќи уште една за вас, па еве ја.

(Laughter)

(Смеа)

Al Gore spoke at the TED conference I spoke at four years ago

Ал Гор зборуваше

на ТЕД Конференцијата на која јас зборував пред четири години

and talked about the climate crisis.

и зборуваше за климатска криза.

And I referenced that at the end of my last talk.

Го кажав тоа како напомена

на крајот на мојот изминат говор.

So I want to pick up from there

Па би сакал да продолжам од таму

because I only had 18 minutes, frankly.

затоа што имав само 18 минути, искрено.

(Laughter)

So, as I was saying --

Па, како што реков...

(Laughter)

(Смеа)

Видете, тој е во право.

You see, he's right.

I mean, there is a major climate crisis, obviously,

Мислам, постои огромна климатска криза, очигледно.

and I think if people don't believe it, they should get out more.

И мислам дека ако луѓето не веруваат, тогаш треба да излегуваат надвор повеќе.

(Laughter)

(Смеа)

Но јас сметам дека постои втора климатска криза,

But I believe there is a second climate crisis,

which is as severe,

која е исто толку сериозна,

which has the same origins,

која ги има истите корени,

and that we have to deal with with the same urgency.

и со која исто така треба да се справиме итно.

И со ова мислам --

And you may say, by the way,

и може да кажете, патем, "Види, доста е.

"Look, I'm good.

Имам една климатска криза;

I have one climate crisis, I don't really need the second one."

Навистина не ми е потребна и втора."

(Laughter)

But this is a crisis of, not natural resources --

Но ова е криза на, не на природни ресурси,

иако јас сметам дека тоа е вистина,

though I believe that's true --

but a crisis of human resources.

туку криза на човечки ресурси.

I believe fundamentally,

Во основа, јас верувам,

as many speakers have said during the past few days,

како што многу говорници веќе кажаа во изминативе неколку дена,

дека ние многу малку ги користиме

that we make very poor use of our talents.

нашите таленти.

Very many people go through their whole lives

Премногу луѓе ги минуваат целите нивни животи

having no real sense of what their talents may be,

немајќи вистинско чувство за тоа кои би можеле да бидат нивните вистински таленти,

or if they have any to speak of.

или дали воопшто имаат некој за кој би зборувале.

Јас среќавам секакви видови на луѓе

I meet all kinds of people

who don't think they're really good at anything.

кои сметаат дека не се добри во ништо.

Actually, I kind of divide the world into two groups now.

Всушност, јас сега го делам светот на две групи.

Jeremy Bentham, the great utilitarian philosopher,

Џереми Бентам, голем утилитаристички филозоф,

once spiked this argument.

еднаш го изнесе овој аргумент.

He said, "There are two types of people in this world:

Тој рече, "Постојат два вида на луѓе на овој свет,

those who divide the world into two types

оние кои го делат светот на два вида

and those who do not."

и оние кои не го делат."

(Laughter)

(Смеа)

Well, I do.

Епа, јас го делам.

(Laughter)

(Смеа)

I meet all kinds of people who don't enjoy what they do.

Среќавам секакви лиѓе

кои не уживаат во она што го работат.

They simply go through their lives getting on with it.

Тие едноставно минуваат низ нивните животи

справувајќи се со тоа.

They get no great pleasure from what they do.

Тие не добиваат големо задоволство од оноа што го работат.

They endure it rather than enjoy it,

Тие тоа го издржуваат, наместо да го уживаат,

and wait for the weekend.

и го чекаат викендот.

But I also meet people

Но исто така среќавам и луѓе

who love what they do and couldn't imagine doing anything else.

кои го сакаат она што го работат

и не можат да замислат да работат ништо друго.

If you said, "Don't do this anymore,"

Ако им кажете, "Немој веќе да го работиш оваа," тие ќе се прашуваат за што зборувате.

they'd wonder what you're talking about.

Затоа што тоа не е тоа што тие работат, туку тоа е кои се тие. Тие велат,

It isn't what they do, it's who they are.

They say, "But this is me, you know.

"Тоа сум јас, знаете.

It would be foolish to abandon this,

Би било лудост за мене да го оставам ова, бидејќи

because it speaks to my most authentic self."

тоа најавтентично кажува кој сум јас."

And it's not true of enough people.

Ова не се однесува на повеќето луѓе.

In fact, on the contrary, I think it's still true of a minority of people.

Всушност, напротив, сметам

дека ова е вистина за многу малку луѓе.

And I think there are many possible explanations for it.

И мислам дека постојат многу

објаснувања за тоа.

And high among them is education,

Едно од врвот на листата меѓу објаснувањата

е образованието,

because education, in a way,

затоа што образованието, на некој начин,

повеќето луѓе ги оддалечува

dislocates very many people from their natural talents.

од нивните природни таленти.

А човековите ресурси се како природните ресурси;

And human resources are like natural resources;

честопати се закопани длабоко.

they're often buried deep.

You have to go looking for them,

Морате да ги барате.

they're not just lying around on the surface.

Тие не лежат на површината.

You have to create the circumstances where they show themselves.

Морате да поготвите услови во кои тие самите се покажуваат.

And you might imagine education would be the way that happens,

И може да си помислите

дека образованието е начинот на кој тоа се прави.

but too often, it's not.

Но многу често, не е.

Every education system in the world is being reformed at the moment

Секој образовен систем во светот

во моментов се реформира.

and it's not enough.

И тоа не е доволно.

Reform is no use anymore,

Реформата сега е бескорисна,

затоа што таа само го подобрува инаку расипаниот модел.

because that's simply improving a broken model.

Што ни треба --

What we need --

and the word's been used many times in the past few days --

и зборот беше користен многу пати за време на курсот во изминативе неколку дена --

не е еволуција,

is not evolution,

туку револуција во образованието.

but a revolution in education.

Тоа мора да биде трансформирано

This has to be transformed into something else.

во нешто друго.

(Applause)

(Аплауз)

One of the real challenges is to innovate fundamentally in education.

Еден од вистинските предизвици

е иновација во коренот

на образованието.

Innovation is hard,

Иновирањето е тешко

because it means doing something that people don't find very easy,

затоа што значи да се прави нешто

што луѓето не мислат дека е едноставно во поголемиот дел од времето.

for the most part.

Тоа значи да ги преиспитаме ставовите кои сме ги сфаќале

It means challenging what we take for granted,

things that we think are obvious.

"здраво за готово", нештата за кои мислиме дека се очигледни.

The great problem for reform or transformation

Големиот проблем на реформирањето

или трансформирањето

is the tyranny of common sense.

е тиранијата на здравиот разум,

нештата за кои луѓето мислат,

Things that people think,

"It can't be done differently, that's how it's done."

"Па, не може да биде направено на ниеден друг начин од проста причина што тоа се прави така"

Пред некое време наидов на еден цитат од Абрахам Линколн,

I came across a great quote recently from Abraham Lincoln,

who I thought you'd be pleased to have quoted at this point.

за кој сметав дека ќе бидете задоволни дека го цитирам во овој момент.

(Laughter)

(Смеа)

He said this in December 1862 to the second annual meeting of Congress.

Тој го рече ова во Декември 1862-ра

на вториот годишен состанок на конгресот.

I ought to explain that I have no idea what was happening at the time.

Треба да појаснам дека немам поим што се случувало во тоа време.

We don't teach American history in Britain.

Ние не учиме американска историја во Британија.

(Laughter)

(Смеа)

We suppress it. You know, this is our policy.

Ние ја поттиснуваме. Знаете, таква е нашата политика.

(Laughter)

(Смеа)

No doubt, something fascinating was happening then,

Значи, без двоумење, нешто фасцинантно се случувало во Декември 1862-ра година

which the Americans among us will be aware of.

за кое што американците меѓу нас

ќе бидат потполно свесни.

But he said this:

Но тој го рече ова:

"The dogmas of the quiet past are inadequate to the stormy present.

"Догмите

од тивкото минато

се неадекватни за бурната сегашност.

Околностите

The occasion is piled high with difficulty,

се натрупани со тешкотии

and we must rise with the occasion."

и ние мора да се издигнеме со нив."

Го сакам тоа.

I love that.

Not rise to it, rise with it.

Не да се издигнеме над нив, туку со нив.

"As our case is new,

Во новава ситуација,

so we must think anew and act anew.

ние мора да мислиме одново

и да дејствуваме одново

We must disenthrall ourselves,

Мораме самите себеси да се ослободиме

and then we shall save our country."

и дури тогаш ќе ја спасиме нашата земја."

I love that word, "disenthrall."

Го сакам изразот, "ослободиме."

You know what it means?

Знаете што тоа значи?

That there are ideas that all of us are enthralled to,

Дека постојат идеи на кои ние им робуваме,

which we simply take for granted as the natural order of things,

кои ги земаме здраво за готово

како природна состојба на нештата, начин на кој нештата се.

the way things are.

And many of our ideas have been formed,

И многу од нашите идеи

се формирани не да се справат со околностите од овој век,

not to meet the circumstances of this century,

but to cope with the circumstances of previous centuries.

туку да се справат со околностите од минатиот век.

But our minds are still hypnotized by them,

Но нашите умови сеуште се хипнотизирани од нив.

and we have to disenthrall ourselves of some of them.

И ние мораме да се ослободиме од некои од нив.

Now, doing this is easier said than done.

Но, да го направиме тоа е полесно да се каже отколку да се направи.

It's very hard to know, by the way, what it is you take for granted.

Многу е тешко да се знае кои работи ги земаме "здраво за готово."

And the reason is that you take it for granted.

А причината е затоа што ги земаме "здраво за готово."

(Laughter)

Дозволете ми да ве прашам за нешто што можеби го земате "здраво за готово."

Let me ask you something you may take for granted.

How many of you here are over the age of 25?

Колкумина од вас се над 25 години?

That's not what you take for granted, I'm sure you're familiar with that.

Не сметам дека тоа го земате здраво за готово.

Сигурен сум дека веќе сте запознаени со тоа.

Are there any people here under the age of 25?

Дали има некој кој е под 25 години?

Одлично. Сега, вие со над 25,

Great. Now, those over 25,

could you put your hands up if you're wearing your wristwatch?

подигнете рака доколку носите рачен часовник.

Не има во голем број, нели?

Now that's a great deal of us, isn't it?

Ask a room full of teenagers the same thing.

Прашајте го истово во соба полна со тинејџери.

Teenagers do not wear wristwatches.

Тинејџерите не носат рачни часовници.

I don't mean they can't,

Не мислам дека тие неможат или несмеат,

they just often choose not to.

само честопати одлучуваат да не носат.

And the reason is we were brought up in a pre-digital culture,

А причината е во, како што гледате, тоа што ние сме израснати

во пред-дигитална култура, ние над 25 годишна возраст.

those of us over 25.

And so for us, if you want to know the time,

Па за нас, ако сакаме да знаеме колку е часот,

you have to wear something to tell it.

мораме да носиме нешто кое ќе ни го каже времето.

Kids now live in a world which is digitized,

Децата денес живеат во дигитализиран свет,

and the time, for them, is everywhere.

и времето, за нив, е насекаде.

They see no reason to do this.

Тие не гледаат причина да го прават ова.

And by the way, you don't need either;

И, патем, ниту вие не мора да го правите тоа;

it's just that you've always done it and you carry on doing it.

работата е во тоа што вие тоа отсекогаш сте го правеле, и продолжувате да го правите.

My daughter never wears a watch, my daughter Kate, who's 20.

Мојата ќерка никогаш не носи часовник, мојата ќерка Кејт, која има 20 години.

She doesn't see the point.

Таа не ја гледа причината за тоа.

As she says,

И таа вели, "тоа е направа со една функција."

"It's a single-function device."

(Laughter)

(Смеа)

"Like, how lame is that?"

"Како, колку мизерно е тоа?"

And I say, "No, no, it tells the date as well."

А јас велам, "Не, не, го покажува и датумот исто така."

(Laughter)

(Смеа)

"It has multiple functions."

"Има повеќе функции."

(Laughter)

But, you see, there are things we're enthralled to in education.

Гледате, постојат работи на кои сме станеле робови преку образованието.

Дозволете ми да ви дадам неколку примери.

A couple of examples.

One of them is the idea of linearity:

Една од нив е идеја на линеарност,

that it starts here and you go through a track

дека тоа започнува овде, и вие одите по патеката,

and if you do everything right,

и доколку направите се како што треба, ќе завршите

you will end up set for the rest of your life.

обезбедени до крајот на животот.

Everybody who's spoken at TED has told us implicitly,

Секој досега кој зборувал на ТЕД ни кажал имплицитно

or sometimes explicitly, a different story:

понекогаш и експлицитно, различна приказна,

that life is not linear; it's organic.

дека животот не е линеарен, туку органски.

We create our lives symbiotically

Ние ги креираме нашите животи симбиотично

as we explore our talents

додека ги истражуваме нашите таленти

in relation to the circumstances they help to create for us.

во релација со околностите кои тие помагаат да ги направиме за нас.

But, you know, we have become obsessed with this linear narrative.

Но знаете, ние станавме опседнати

со оваа проповедање за линеарноста.

And probably the pinnacle for education is getting you to college.

И веројатно врвот во образованието

е да се запишеме на колеџ.

I think we are obsessed with getting people to college.

Мислам дека сме опседнати да ги запишеме луѓето на колеџ,

Certain sorts of college.

и тоа на одредени видови на колеџ.

I don't mean you shouldn't go, but not everybody needs to go,

Не мислам дека не треба да одите на колеџ, но не секој има потреба да оди,

or go now.

и немора секој да оди сега.

Maybe they go later, not right away.

Можеби ќе одат подоцна, не сега.

And I was up in San Francisco a while ago doing a book signing.

Пред малку бев во Сан Франциско

и потпишував книги на мои обожаватели.

There was this guy buying a book, he was in his 30s.

Имаше еден човек кој купуваше книга, имаше триесеттина години.

I said, "What do you do?"

И јас го прашав, "Која е вашата професија?"

And he said, "I'm a fireman."

А тој рече, "Јас сум пожарникар."

I asked, "How long have you been a fireman?"

Јас го прашав, "А колку време сте пожарникар?"

"Always. I've always been a fireman."

Тој одговори, "Отсекогаш, отсекогаш сум пожарникар."

Јас реков, "А кога одлучи да станеш пожарникар?"

"Well, when did you decide?" He said, "As a kid.

Тој рече, "Уште како дете. Всушност тоа ми претставуваше проблем во училиштето,"

Actually, it was a problem for me at school,

because at school, everybody wanted to be a fireman."

затоа што таму сите сакаа да станат пожарникари."

(Laughter)

Рече, "Навистина сакав да станам пожарникар."

He said, "But I wanted to be a fireman."

А потоа продолжи, "Кога стасав до завршната година во училиштето,"

And he said, "When I got to the senior year of school,

my teachers didn't take it seriously.

моите наставници не ме сфаќаа сериозно.

This one teacher didn't take it seriously.

Особено еден наставник не ме сфаќаше сериозно.

He said I was throwing my life away

Ми рече дека го фрлам животот

if that's all I chose to do with it;

доколку се одлучам само тоа да го работам,

that I should go to college, I should become a professional person,

дека треба да се запишам на колеџ, и дека треба да станам некаков професионалец,

that I had great potential

дека имам голем потенцијал,

and I was wasting my talent to do that."

и дека си го трошам талентот."

He said, "It was humiliating.

И ми рече, "ми беше навистина понижувачки затоа што

It was in front of the whole class and I felt dreadful.

тоа го рече пред целиот клас, и јас навистина се чувствував ужасно.

But it's what I wanted, and as soon as I left school,

Но тоа беше она што го сакам, и веднаш штом го завршив училиштето,

I applied to the fire service and I was accepted.

се пријавив во пожарна станица и бев примен."

You know, I was thinking about that guy recently,

И ми рече, "Знаеш, пред извесно време размислував за наставникот

just a few minutes ago when you were speaking, about this teacher,

неколку минути пред вие да зборувате,

because six months ago, I saved his life."

бидејќе пред шест месеци,

му го спасив животот."

(Laughter)

(Смеа)

Тој имаше сообраќајна несреќа и беше заробен во смачканиот автомобил,

He said, "He was in a car wreck, and I pulled him out, gave him CPR,

го извадив и му дадов вештачко дишење,

and I saved his wife's life as well."

а го спасив и животот на неговата жена истотака."

He said, "I think he thinks better of me now."

Ми рече, "Мислам дека сега има подобро мислење за мене."

(Laughter)

(Смеа)

(Applause)

(Аплауз)

You know, to me,

Знаете, за мене,

human communities depend upon a diversity of talent,

човечките заедници зависат од

разновидноста на таленти,

not a singular conception of ability.

а не од единствен концепт за способност.

And at the heart of our challenges --

И во сржта на нашите предизвици --

(Applause)

(Аплауз)

At the heart of the challenge

Во сржта на нашите предизвици

is to reconstitute our sense of ability and of intelligence.

е да се реконструира нашето сфаќање за способности

и за интелигенцијата.

This linearity thing is a problem.

Линеарноста е проблем.

Кога пристигнав во Лос Анѓелес

When I arrived in L.A. about nine years ago,

пред околу девет години,

I came across a policy statement --

наидов на изјава,

добронамерна,

very well-intentioned --

which said, "College begins in kindergarten."

која гласи, "Колеџ започнува во градинка."

No, it doesn't.

Епа, не започнува.

(Laughter)

(Смеа)

It doesn't.

Не започнува.

If we had time, I could go into this, but we don't.

Доколку имавме време, би се задржал на ова, но немаме време.

(Laughter)

(Смеа)

Kindergarten begins in kindergarten.

Градинка започнува во градинка.

(Laughter)

(Смеа)

Еден мој пријател еднаш рече,

A friend of mine once said,

"A three year-old is not half a six year-old."

"Тригодишно дете не е половина од шестгодишно дете."

(Laughter)

(Смеа)

(Applause)

(Аплауз)

They're three.

Тоа е тригодишно.

But as we just heard in this last session,

Но како што видовме во последната изјава,

there's such competition now to get into kindergarten --

има огромен натпревар да го запишете детето во градинка денес,

to get to the right kindergarten --

да го запишете во вистинската градинка,

that people are being interviewed for it at three.

што луѓето ги инервјуираат на тригодишна возраст.

Деца седат пред неимпресионирана комисија,

Kids sitting in front of unimpressed panels,

знаете, со нивните резимеа,

you know, with their resumes --

(Laughter)

(Смеа)

Flicking through and saying, "What, this is it?"

прелистувајќи ги и велејќи, "Ова е тоа?"

(Laughter)

(Смеа)

(Applause)

(Аплауз)

"You've been around for 36 months, and this is it?"

"На светот сте веќе 36 месеци и ова е тоа?"

(Laughter)

(Смеа)

"You've achieved nothing -- commit.

"Не сте постигнале ништо, предадете се.

(Laughter)

Spent the first six months breastfeeding, I can see."

Како што гледам јас, првите шест месеци сте ги поминале во доење."

(Laughter)

(Смеа)

See, it's outrageous as a conception.

Гледате, тоа е срамно како концепт, па сепак, привлекува луѓе.

The other big issue is conformity.

Друго големо прашање е конформизмот.

We have built our education systems on the model of fast food.

Нашиот образовен систем е изграден

по модел на брза храна.

This is something Jamie Oliver talked about the other day.

Оваа е нешто за кое Џејми Оливер зборуваше пред некој ден.

There are two models of quality assurance in catering.

Постојат два модела за обезбедување на квалитет во угостителство.

Еден е брза храна,

One is fast food, where everything is standardized.

каде се е стандардизирано.

The other is like Zagat and Michelin restaurants,

Другиот е како во Загат и Мишелин рестораните

where everything is not standardized,

каде се е нестандардизирано,

they're customized to local circumstances.

тие се прилагодени на локалните состојби.

And we have sold ourselves into a fast-food model of education,

Ние се продадовме самите себе си на моделот на едукација по теркот на брза храна.

and it's impoverishing our spirit and our energies

Тоа го осиромашува нашиот дух и ја исцрпува нашата енергија

as much as fast food is depleting our physical bodies.

исто колку што брзата храна го осиромашува нашето физичко тело.

(Аплауз)

(Applause)

Сметам дека треба да признаеме неколку работи овде.

We have to recognize a couple of things here.

Првата е дека човековиот талент е неверојатно разноврсен.

One is that human talent is tremendously diverse.

People have very different aptitudes.

Луѓето се склони на многу работи.

I worked out recently that I was given a guitar as a kid

Разбрав неодамна дека

првата гитара сум ја добил како дете

at about the same time that Eric Clapton got his first guitar.

на речиси иста возраст кога Ерик Клептон ја добил неговата прва гитара.

(Laughter)

It worked out for Eric, that's all I'm saying.

Знаете, Ерик имаше корист од тоа, тоа е се што сакам да кажам.

(Laughter)

(Смеа)

In a way --

За мене немаше никаква корист.

it did not for me.

I could not get this thing to work

Таа работа никако не ми одеше

no matter how often or how hard I blew into it.

без оглед на тоа колку често и колку напорно дував во неа.

It just wouldn't work.

Едноставно не ми одеше.

(Laughter)

Но не е само тоа.

But it's not only about that.

It's about passion.

Се работи за страста.

Often, people are good at things they don't really care for.

Многу често, луѓето се добри во работи кои едноставно не ги интересираат.

Се работи за страста,

It's about passion,

and what excites our spirit and our energy.

и што го возбудува нашиот дух и нашата енергија.

And if you're doing the thing that you love to do, that you're good at,

И ако ја работиш работата која ја сакаш, во која си добар,

time takes a different course entirely.

времето завзема потполно друг тек.

My wife's just finished writing a novel,

Мојата жена само што заврши со пишување на роман,

and I think it's a great book,

и мислам дека е одлична книга,

but she disappears for hours on end.

но неа ја нема по цели часови.

You know this, if you're doing something you love,

Го знаете ова, ако работите нешто што сакате,

an hour feels like five minutes.

еден час ви се чини како да е пет минути.

If you're doing something that doesn't resonate with your spirit,

Но ако работиш нешто што не е "на иста бранова должина" со вашиот дух

пет минути ви изгледаат како еден час.

five minutes feels like an hour.

And the reason so many people are opting out of education

И причината зошто некои луѓе не се одлучуваат за образованието

is because it doesn't feed their spirit,

е во тоа што образованието не го храни нивниот дух,

it doesn't feed their energy or their passion.

не ја храни нивната енергија ниту нивната пасија.

Мислам дека треба да ги смениме метафорите.

So I think we have to change metaphors.

We have to go from what is essentially an industrial model of education,

Треба да се оттргнеме од онаа што во суштина е индустриски модел на образование,

мануфактурен модел,

a manufacturing model,

which is based on linearity and conformity and batching people.

кој е базиран на линеарност

на конформизмот и на маса луѓе.

We have to move to a model

Треба да се префрлиме на модел

that is based more on principles of agriculture.

кој повеќе е базиран на принципот на земјоделие.

We have to recognize

Треба да разбереме дека процветување на човекот

that human flourishing is not a mechanical process;

не е механички процес,

it's an organic process.

туку органски процес.

And you cannot predict the outcome of human development.

И неможете да го предвидите исходот од човековиот развој;

се што можете да направите, како фармер,

All you can do, like a farmer, is create the conditions

е да обезбедите услови под кои

under which they will begin to flourish.

тие ќе почнат да цутат.

So when we look at reforming education and transforming it,

Па кога гледаме во реформирање на образование и негова трансформација,

it isn't like cloning a system.

тоа не е како клонирање на систем.

There are great ones, like KIPP's; it's a great system.

Постојат добри системи, како "знаењето е моќ".

There are many great models.

Постојат многу добри модели.

It's about customizing to your circumstances

Се работи за прилагодување на околностите,

and personalizing education to the people you're actually teaching.

и персонализирање на едукацијата

во согласност со луѓето кои ги едуцираме.

And doing that, I think, is the answer to the future

И правење на тоа, јас сметам

дека е одговор за иднината

because it's not about scaling a new solution;

затоа што не се работи за изнаоѓање на ново решение;

it's about creating a movement in education

се работи за креирање на движење во образованието

in which people develop their own solutions,

во кое луѓето ќе ги развиваат сопствените решенија,

but with external support based on a personalized curriculum.

но со надворешна поддршка базирана на персонализирана наставна програма.

Now in this room,

Сега, во оваа соба,

there are people who represent extraordinary resources in business,

има луѓе кои претставуваат

неверојатни ресурси во бизнисот,

in multimedia, in the Internet.

во мултимедија и во интернет.

These technologies,

Овие технологии,

combined with the extraordinary talents of teachers,

комбинирани со извонредните таленти на учителите,

provide an opportunity to revolutionize education.

обезбедуваат можност за револуција во образованието.

And I urge you to get involved in it

И јас ве охрабрувам да се вклучите во тоа

затоа што тоа е важно, не само за нас,

because it's vital, not just to ourselves, but to the future of our children.

туку за иднината на нашите деца.

But we have to change from the industrial model

Но мораме да преминеме од индустриски модел

во земјоделски модел,

to an agricultural model,

where each school can be flourishing tomorrow.

каде од секое училиште ќе може да процвета иднината.

That's where children experience life.

Тоа е каде децата го вкусуваат животот.

Or at home, if that's what they choose,

Или дома, ако таму тие одлучат да бидат образовани

to be educated with their families or friends.

со нивните семејства или со нивните пријатели.

There's been a lot of talk about dreams over the course of these few days.

Овде имаше многу зборувања за соништата

во изминативе неколку дена.

And I wanted to just very quickly --

И би сакал само накратко --

I was very struck by Natalie Merchant's songs last night,

Бев многу погоден од песните на Натали Мерчант минатата ноќ,

recovering old poems.

потсетувајќи се на старите песни.

I wanted to read you a quick, very short poem

Би сакал да ви прочитам набрзина, многу кратка песна

from W. B. Yeats, who some of you may know.

од Вилијам Батлер Јејтс, кој е некој што можеби го знаете.

He wrote this to his love, Maud Gonne,

Тој го напиша ова за неговата љубов,

Мод Гон,

and he was bewailing the fact

и тој го оплакува фактот дека

that he couldn't really give her what he thought she wanted from him.

неможе да и го даде тоа што тој сметаше дека таа го бараше од него.

And he says, "I've got something else, but it may not be for you."

Тој вели, "Имам нешто друго, но тоа може да не е за тебе."

He says this:

Го вели ова:

"Had I the heavens' embroidered cloths,

И да имам облека везена од небо,

Enwrought with gold and silver light,

проткаена со злато,

и сребрена светлина,

The blue and the dim and the dark cloths

Сина и замаглена

и темна облека

Of night and light and the half-light,

од ноќ и светлина и полусветлина,

би ја распостелал облеката под твоите стапала;

I would spread the cloths under your feet:

Но јас, сиромав,

But I, being poor, have only my dreams;

ги имам само моите соништа;

I have spread my dreams under your feet;

И ги распостелав моите соништа под твоите стапала;

Оди нежно

Tread softly

because you tread on my dreams."

затоа што одиш по моите соништа."

And every day, everywhere,

И секој ден, секаде,

our children spread their dreams beneath our feet.

нашите деца ги постелаат нивните соништа под нашите стапала.

And we should tread softly.

И ние треба да чекориме нежно.

Thank you.

Ви благодарам.

(Applause)

(Аплауз)

Thank you very much.

(Applause)

Thank you.

(Applause)

Ви благодарам многу.