Celeste Headlee: 10 ways to have a better conversation | TED

Translator: Channary Kong Reviewer: Sinet SEM

តោះ សូមលើកដៃទាំងអស់គ្នា

អ្នកណាធ្លាប់unfriendគេក្នុងFacebook

ដោយសារអ្នកទាំងនោះ បញ្ចេញមតិមិនសមរម្យ​ខាងនយោបាយ ឬសាសនា

All right, I want to see a show of hands:

អំពីការចិញ្ចឹមបីបាច់កុមារ ឬអំពីរបបអាហារ?

how many of you have unfriended someone on Facebook

(សំណើច)

មានប៉ុន្មាននាក់ធ្លាប់គេចមុខអ្នកស្គាល់ យ៉ាងហោចម្នាក់

because they said something offensive about politics or religion,

ដោយសារមិនចង់និយាយរកពួកគេ?

childcare, food?

(សំណើច)

(Laughter)

អ្នកដឹងទេ កាលពីមុនដើម្បីជៀសវាង ការតំឡើងសរសៃកដាក់គ្នា

And how many of you know at least one person that you avoid

យើងគ្រាន់តែធ្វើតាមដំបូន្មាន Henry Higgins ក្នុងរឿង My Fair Lady

because you just don't want to talk to them?

(Laughter)

ពោលគឺ និយាយតែពីឧតុនិយម និងសុខភាព ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ

You know, it used to be that in order to have a polite conversation,

បញ្ហាបំរែបំរួលអាកាសធាតុ និងចរន្តប្រឆាំង ការចាក់វ៉ាក់សាំង ប្រធានបទទាំងនោះគឺ..

we just had to follow the advice of Henry Higgins in "My Fair Lady":

(សំណើច)

ក្លាយជាប្រធានបទដ៏រសើប

ដូច្នេះពិភពលោករបស់យើងបច្ចុប្បន្ន

Stick to the weather and your health.

But these days, with climate change and anti-vaxxing, those subjects --

គឺពិភពលោកដែលកិច្ចសន្ទនានីមួយៗ

(Laughter)

អាចបង្កជាជម្លោះគ្រប់ពេល

are not safe either.

សូម្បីអ្នកនយោបាយយើងក៏មើលមុខគ្នាមិនចំដែរ

So this world that we live in,

ឬសូម្បីតែបញ្ហាតូចមួយ

this world in which every conversation

ក៏អាចបង្កជំលោះរវាងក្រុមអ្នកគាំទ្រ និងក្រុមប្រឆាំងដែរ​។ ពិតជាមិនធម្មតាទេ!

has the potential to devolve into an argument,

where our politicians can't speak to one another

មណ្ឌលស្រាវជ្រាវ Pew បានសិក្សាពី មនុស្សពេញវ័យជាតិអាមេរិកមួយមុឺននាក់

and where even the most trivial of issues

have someone fighting both passionately for it and against it, it's not normal.

រកឃើញថាបច្ចុប្បន្ននេះ យើងច្រើនប្រកាន់គោលជំហរផ្ទុយគ្នា

និងប្រកាន់បក្សពួក

ជាងកាលពីមុន

Pew Research did a study of 10,000 American adults,

យើងទំនងជាលែងសូវយោគយល់គ្នា

and they found that at this moment, we are more polarized,

មានន័យថាមិនចេះស្តាប់គ្នាទៅវិញទៅមក

we are more divided,

ហើយយើងធ្វើការសំរេចចិត្តជ្រើសរើសលំនៅដ្ឋាន

than we ever have been in history.

រើសគូរស្រករ និងសេពគប់មិត្តភ័ក្រ្ក

We're less likely to compromise,

ផ្អែកលើបុរេវិនិច្ឆ័យរបស់ខ្លួន

which means we're not listening to each other.

វាមានន័យថាយើងមិនស្ដាប់យោបល់គ្នាទៅវិញទៅមកទេ

And we make decisions about where to live,

ការសន្ទនាត្រូវការសមតុល្យរវាង ការស្តាប់ និងការនិយាយ

who to marry and even who our friends are going to be,

based on what we already believe.

ប៉ុន្តែ យើងបានបាត់បង់វាមិនដឹងតាំងពីពេលណាទេ

Again, that means we're not listening to each other.

បច្ចេកវិទ្យា ជាហេតុមួយនៃការបាត់បង់នេះ

ទូរស័ព្ទទំនើបៗ ដែលអ្នកមាននៅនឹងដៃ

A conversation requires a balance between talking and listening,

ឬនៅក្បែរខ្លួន ជាឧទាហរណ៍ស្រាប់

and somewhere along the way, we lost that balance.

យោងតាមការស្រាវជ្រាវ Pew Research,

Now, part of that is due to technology.

ប្រហែល មួយភាគបី ក្មេងជំទង់ជាតិអាមេរិកកាំង បានផ្ញើរសារច្រើនជាង១០០សារក្នុងមួយថ្ងៃ

The smartphones that you all either have in your hands

or close enough that you could grab them really quickly.

ភាគច្រើនសឹងតែទាំងអស់ ទំនងជាផ្ញើសារច្រើនជាង

According to Pew Research,

about a third of American teenagers send more than a hundred texts a day.

និយាយដោយផ្ទាល់ទៅកាន់មិត្តភ័ក្ក្ររបស់ខ្លួន

អត្ថបទដ៏ល្អមួយ លើទំព័រសារពត៌មានអាត្លង់ទិច

And many of them, almost most of them, are more likely to text their friends

និពន្ធដោយគ្រូវិទ្យាល័យម្នាក់ ឈ្មោះ Paul Barnwell

គាត់ដាក់កិច្ចការឲ្យសិស្សធ្វើ ពីការទំនាក់ទំនង

than they are to talk to them face to face.

គាត់ចង់បង្រៀនពួកគេអោយចេះបរិយាយ ពីប្រធានបទមួយដោយមិនចាំបាច់មើលព្រុយយ៉ុង

There's this great piece in The Atlantic.

It was written by a high school teacher named Paul Barnwell.

ហើយគាត់និយាយដូច្នេះ៖ ខ្ញុំទើបតែដឹង...

(សំណើច)

And he gave his kids a communication project.

He wanted to teach them how to speak on a specific subject without using notes.

ខ្ញុំទើបតែដឹងថា ជំនាញសន្ទនា

And he said this: "I came to realize..."

ជាជំនាញមួយដែលយើងមើលរំលង និងខកខានមិនបាន បង្រៀនកូនសិស្សរបស់យើង

(Laughter)

សិស្សចំណាយពេលច្រើនម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ ទាក់ទង ប្តូរយោបល់គ្នា តាមរយៈឧបករណ៍ទំនាក់ទំនង

"I came to realize that conversational competence

might be the single most overlooked skill we fail to teach.

ប៉ុន្តែស្ទើរតែគ្មានឧិកាស

ពង្រីកជំនាញទំនាក់ទំនងអន្តរបុគ្គល

Kids spend hours each day engaging with ideas and each other through screens,

ប្រហែលជាគួរឲ្យអស់សំណើចមែន តែយើងត្រូវសួរខ្លួនឯងថា៖

but rarely do they have an opportunity

តើមានជំនាញណា នៅសតវត្សទី២១នេះ

សំខាន់ជាងជំនាញទំនាក់ទំនង ពេញដោយហេតុផល និងភាពជឿជាក់?

to hone their interpersonal communications skills.

It might sound like a funny question, but we have to ask ourselves:

បច្ចុប្បន្ននេះ មុខរបរខ្ញុំជាអ្នកសម្ភាសន៍​

Is there any 21st-century skill

ម្ចាស់ពានរង្វាន់ណូបែល អ្នកបើកឡានដឹកទំនិញ

more important than being able to sustain coherent, confident conversation?"

មហាសេដ្ឋី គ្រូមត្តេយ្យ

ប្រមុខរដ្ឋ ជាងជុសជុលប្រព័ន្ធទឹក

Now, I make my living talking to people:

ខ្ញុំនិយាយជាមួយគ្រប់គ្នាទាំង អ្នកខ្ញុំចូលចិត្ត អ្នកខ្ញុំមិនចូលចិត្ត

Nobel Prize winners, truck drivers,

billionaires, kindergarten teachers,

អ្នកខ្ញុំមិនយល់ស្របនឹងទស្សនៈរបស់ពួកគាត់ សោះក៏មាន

heads of state, plumbers.

តែខ្ញុំនៅតែមានកិច្ចសន្ទនាដ៏ល្អជាមួយពួកគាត់

I talk to people that I like. I talk to people that I don't like.

ដូចច្នេះខ្ញុំចង់ចំណាយពេល ១០នាទី​ នេះដើម្បី បង្រៀនអ្នកទាំងអស់គ្នាពី របៀបនិយាយ

I talk to some people that I disagree with deeply on a personal level.

និងរបៀបស្ដាប់

But I still have a great conversation with them.

អ្នកទាំងអស់គ្នាភាគច្រើនបានឮ ការណែនាំច្រើនអំពីការសន្ទនា

So I'd like to spend the next 10 minutes or so teaching you how to talk

ដូចជាសូមមើលភ្នែកដៃគូរសន្ទនារបស់អ្នក,

រើសប្រធានបទគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍មកពិភាក្សា,

and how to listen.

Many of you have already heard a lot of advice on this,

មើលមុខគ្នា ងក់ក្បាល និងញញឹមដាក់គ្នា ដើម្បីបង្ហាញអ្នកកំពុងយកចិត្តទុកដាក់ស្តាប់

things like look the person in the eye,

think of interesting topics to discuss in advance,

និយាយសារឡើងវិញ​ ឬសង្ខេបឡើងវិញ នូវអ្វីដែលអ្នកបានឮ

ខ្ញុំសូមអោយអ្នកបំភ្លេចចោលអោយអស់

look, nod and smile to show that you're paying attention,

សុទ្ធតែគ្មានបានការអ្វីទាំងអស់

(សំណើច)

repeat back what you just heard or summarize it.

យើងមិនចាំបាច់ខំប្រឹងបង្ហាញគេថា យើងកំពុងស្តាប់ដោយយកចិត្តទុកដាក់ទេ

So I want you to forget all of that.

It is crap.

បើយើងពិតជាកំពុងស្តាប់ដោយយកចិត្តទុកដាក់មែន

(Laughter)

(សំណើច)

There is no reason to learn how to show you're paying attention

(ស្នូរទះដៃ)

if you are in fact paying attention.

ឥឡូវ ខ្ញុំប្រើជំនាញ របស់អ្នកសម្ភាសន៍អាជីព

ដែលខ្ញុំប្រើជាប្រចាំ

(Laughter)

(Applause)

ហើយខ្ញុំនិងបង្រៀនអ្នក ពីរបៀបសម្ភាសន៍

Now, I actually use the exact same skills as a professional interviewer

ដែលវានឹងជួយអ្នកឲ្យក្លាយជាកំពូលអ្នកសន្ទនា

that I do in regular life.

រៀនសន្ទនា

So, I'm going to teach you how to interview people,

ដោយពុំខ្ជេះខ្ជាយពេលវេលា មិនគួរអោយធុញ

and that's actually going to help you learn how to be better conversationalists.

ជាពិសេសសុំចិត្តទៅ កុំអោយប៉ះពាល់ដល់អ្នកដទៃ

យើងសុទ្ធតែធ្លាប់ទទួលបានកិច្ចសន្ទនាល្អៗ

Learn to have a conversation

យើងធ្លាប់មានវារួចមកហើយ ហើយដឹងថាមានលក្ខណៈយ៉ាងណា

without wasting your time, without getting bored,

គឺបែបដែលអ្នកទទួលអារម្មណ៍ បានប្រលូក ក្នុងកិច្ចសន្ទនា ទទួលបានការបំផុសគំនិតថ្មីៗ

and, please God, without offending anybody.

We've all had really great conversations.

ឬអ្នកមានអារម្មណ៍ថា ស៊ីចង្វាក់គ្នា

ឫមានអារម្មណ៍ថាដៃគូរសន្ទនាយល់ចិត្ត

We've had them before. We know what it's like.

The kind of conversation where you walk away feeling engaged and inspired,

គ្មានហេតុផលណា

ដែលថាកិច្ចសន្ទនាយើងភាគច្រើនមិនល្អបែបនោះទេ

or where you feel like you've made a real connection

ខ្ញុំមានក្បួនមូលដ្ឋានចំនួន ១០ ខ្ញុំនឹងប្រាប់អ្នកដោយគ្មានលាក់លៀម

or you've been perfectly understood.

និយាយអោយស្មោះទៅ បើអ្នកចេះតែមួយអោយប្រាកដ

There is no reason

why most of your interactions can't be like that.

នោះ អ្នកនឹងពេញចិត្តនឹងការសន្ទនាដ៏ល្អ របស់ខ្លួនជាមិនខាន

So I have 10 basic rules. I'm going to walk you through all of them,

ប្រការ១៖ កុំធ្វើកិច្ចការច្រើនក្នុងពេលតែមួយ

but honestly, if you just choose one of them and master it,

តែមិនមានន័យថា បើកំពុងកាន់ទូរស័ព្ទក្នុងដៃ

ឬ tablet ឬសោរឡាន ត្រូវទំលាក់ចោលអោយអស់នោះទេ

you'll already enjoy better conversations.

មានន័យថា សូមមានព្រលឹងវិញ្ញាណក្នុងខ្លួន

Number one: Don't multitask.

ខណៈពេលកំពុងសន្ទនា

And I don't mean just set down your cell phone

កុំនឹកដល់ជម្លោះកន្លងមកជាមួយថៅកែរបស់អ្នក

or your tablet or your car keys or whatever is in your hand.

កុំគិតពីរឿងផ្សេងដូចជា ល្ងាចមានម្ហូបអីញាំ

I mean, be present.

បើអ្នកចង់ឈប់សន្ទនា ក៏ឈប់ទៅតាមចិត្ត

Be in that moment.

តែកុំបែកអារម្មណ៍

Don't think about your argument you had with your boss.

ប្រការ២៖ កុំនិយាយតែឯង

Don't think about what you're going to have for dinner.

If you want to get out of the conversation,

ប្រសិនបើអ្នកចង់បញ្ចេញមតិយោបល់របស់ខ្លួន

get out of the conversation,

ដោយមិនទុកឧិកាសអោយដៃគូរម្ខាងទៀតឆ្លើយតប ឬសួរបកវិញ ឬជំទាស់ ឬបន្ថែមយោបល់ទេ

but don't be half in it and half out of it.

Number two: Don't pontificate.

If you want to state your opinion

ចាំទៅសរសេរលើ blog របស់ខ្លួនទៅ

(សំណើច)

without any opportunity for response or argument or pushback or growth,

មានហេតុផលមួយដែលខ្ញុំមិនអញ្ចើញអ្នកវិភាគ មកជាវាគ្មិនកម្មវិធីរបស់ខ្ញុំ

ពីព្រោះពួកគេពិតជាគួរអោយធុញណាស់

write a blog.

(Laughter)

បើពួកគេជាបក្សសាធារណៈរដ្ឋ​ គេស្អប់លោក Obama កម្មវិធីឧបត្ថម្ភស្បៀង និងបញ្ហារំលូតកូន

Now, there's a really good reason why I don't allow pundits on my show:

បើពួកគេមកពីបក្សប្រជាធិបតេយ្យ គេស្អប់

ធនាគារធំៗ សាជីវកម្មប្រេង លោក Dick Chenney

Because they're really boring.

If they're conservative, they're going to hate Obama and food stamps and abortion.

ច្បាស់ណាស់អាចទាយទុកមុនបាន

តែអ្នកមិនចង់បានបែបហ្នឹងទេមែនទេ!

អ្នកត្រូវការមានកិច្ចសន្ទនាមួយដែលអ្នក អាចទទួលបានអ្វីថ្មីៗដើម្បីរៀនសូត្រ

If they're liberal, they're going to hate

big banks and oil corporations and Dick Cheney.

Totally predictable.

គ្រូពេទ្យចិត្តសាស្ត្រលោក M Scott Peck​ ថា៖

And you don't want to be like that.

You need to enter every conversation assuming that you have something to learn.

ការស្ដាប់ពិតប្រាកដទាមទារឲ្យ ទុកខ្លួនឯងមួយឡែក

មានន័យថាពេលខ្លះ ត្រូវទុកគំនិតផ្ទាល់ខ្លួនមួយឡែក

The famed therapist M. Scott Peck said

that true listening requires a setting aside of oneself.

គាត់បន្តទៀតថា៖ពេលដៃគូរសន្ទនារបស់យើង ទទួលបានអារម្មណ៍សុវត្ថិភាពច្រើនឡើង

គាត់ទំនងជាហ៊ានបើកចិត្ត

And sometimes that means setting aside your personal opinion.

និងប្រាប់ដោយមិនលាក់លៀម

He said that sensing this acceptance,

ពីរឿងរ៉ាវ​ក្នុងចិត្តគាត់ទៅកាន់អ្នកស្តាប់

សន្មត់ថាអ្នកមានអ្វីជាច្រើនត្រូវរៀនសូត្រ

the speaker will become less and less vulnerable

and more and more likely to open up the inner recesses

លោក Bill Nye៖ មនុស្សម្នាក់ៗដែលអ្នកនឹងជួប ប្រាកដជាចេះដឹងអ្វីមួយដែលអ្នកមិនចេះឬមិនដឹង

of his or her mind to the listener.

និយាយម្យាងទៀតថា៖

Again, assume that you have something to learn.

បុគ្គលម្នាក់ៗ មានជំនាញរៀងៗខ្លួន

Bill Nye: "Everyone you will ever meet knows something that you don't."

ប្រការ៣៖ ប្រើសំណួរបើក

I put it this way:

ក្នុងករណីនេះសូមយកដំរាបតាមអ្នកកាសែត

Everybody is an expert in something.

ផ្តើមសំណួរ៖ តើនរណាគេ តើអ្វីខ្លះ តើនៅពេលណា តើនៅកន្លែងណា ហេតុអ្វីទៅ..

ប្រសិនបើអ្នកប្រើសំណួរដែលពិបាកពេកនោះអ្នក នឹងទទួលបានចម្លើយងាយៗមកវិញ

Number three: Use open-ended questions.

In this case, take a cue from journalists.

ប្រសិនបើខ្ញុំសួរអ្នកថា៖ តើអ្នកភ័យទេ?

Start your questions with who, what, when, where, why or how.

អ្នកនិងឆ្លើយតបសំដៅទៅកាន់ពាក្យសំខាន់ ដែលមានក្នុងប្រយោគនោះ

If you put in a complicated question, you're going to get a simple answer out.

គឺពាក្យភ័យ ហើយចម្លើយគឺ៖ ចាស! ខ្ញុំភ័យមែន ឬទេ ខ្ញុំអត់ភ័យទេ

If I ask you, "Were you terrified?"

តើអ្នកខឹងមែនឬ? ចាស! ខ្ញុំខឹងខ្លាំងមែន

you're going to respond to the most powerful word in that sentence,

សូមទុកឲ្យពួកគាត់ពិណ៌នាវិញ គឺមានតែពួកគាត់ទេ ដែលដឹងច្បាស់

which is "terrified," and the answer is "Yes, I was" or "No, I wasn't."

ព្យាយាមប្រើសំណួរបើកដូចជា “តើនោះជាអ្វីទៅ?”

"Were you angry?" "Yes, I was very angry."

តើអ្នកមានអារម្មណ៍ដូចម្តេចដែរ?

ពីព្រោះបើសួរដូច្នេះពួកគាត់ប្រហែលត្រូវគិត មួយភ្លែតសិនមុននឹងឆ្លើយ

Let them describe it. They're the ones that know.

Try asking them things like, "What was that like?"

ហើយអ្នកនិងទទួលបានចម្លើយគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ ខ្លាំងបំផុត

"How did that feel?"

ប្រការ៤៖ ខំស្តាប់អោយទាន់កុំរវើរវាយ

Because then they might have to stop for a moment and think about it,

មានន័យថាគំនិតជាច្រើននឹងផុសឡើង ក្នុងពេលសន្ទនា

and you're going to get a much more interesting response.

សូមអ្នកកុំរវល់និងពួកវាអោយវារសាត់អណ្តែតទៅ

Number four: Go with the flow.

យើងបានស្តាប់កិច្ចសម្ភាសន៍ជាច្រើន

That means thoughts will come into your mind

ជាញឹកញយវាគ្មិនបានបរិយាយមួយស្របក់ហើយ

ស្រាប់តែពិធីករមកសួរកាត់​ ពេលវាគ្មិនកំពុងបកស្រាយ​

and you need to let them go out of your mind.

ឫមួយវាគ្មិនបានបកស្រាយសំណួរហ្នឹង ពីខាងដើមរួចហើយ

We've heard interviews often

in which a guest is talking for several minutes

មានន័យថា៖​ ពិធីករប្រហែលអត់បានស្តាប់ ២នាទីមុនហ្នឹង

and then the host comes back in and asks a question

ក្រោយមកគាត់យល់ថាខ្លួនមានសំណួរល្អឈ្លាសវៃ

which seems like it comes out of nowhere, or it's already been answered.

ត្រូវតែសួរវាគ្មិនអោយខាងតែបាន

That means the host probably stopped listening two minutes ago

ហើយយើងវិញក៏ធ្លាប់ធ្វើដូចគ្នាអញ្ចឹងដែរ

because he thought of this really clever question,

កំពុកអង្គុយសន្ទនាជាមួយមនុស្សម្នាក់

ចិត្តបែរនឹកដល់រឿងផ្សេង ដូចជាការបានជួប តារាល្បី Hugh Jackman នៅហាងកាហ្វេ

and he was just bound and determined to say that.

And we do the exact same thing.

(សំណើច)

ហើយយើងឈប់ស្តាប់អស់មួយស្របក់

We're sitting there having a conversation with someone,

រឿងរ៉ាវ គំនិតជាច្រើននឹងផុសឡើងក្នុងចិត្តយើង

and then we remember that time that we met Hugh Jackman in a coffee shop.

អ្នកមិនត្រូវរវល់នឹងវាទេ ឲ្យវារសាត់អណ្តែត​ជាធម្មតាទៅ

(Laughter)

ប្រការ៥៖ ប្រសិនបើអ្នកមិនដឹង, ក៏និយាយថាអ្នកមិនដឹងទៅ

And we stop listening.

Stories and ideas are going to come to you.

You need to let them come and let them go.

ឥឡូវ អ្នកចេញតាមកម្មវិធីវិទ្យុ ពិសេស NPR

ពួកគាត់ដឹងច្បាស់ថាគេកំពុងថតសំលេងគាត់ទុក

Number five: If you don't know, say that you don't know.

ដូច្នេះពួកគាត់ប្រយ័ត្នមិនហ៊ានអះអាងថា ខ្លួនជាអ្នកជំនាញ

Now, people on the radio, especially on NPR,

ហើយប្រយត្ន័ពីអ្វីដែលខ្លួនអះអាងថាចេះច្បាស់

are much more aware that they're going on the record,

ធ្វើអញ្ចេះទៅ ដើម្បីប្រការទុកជាមុន

ការនិយាយស្តីទាមទារការគិតគូរអោយបានច្បាស់

and so they're more careful about what they claim to be an expert in

ប្រការ៦៖ កុំប្រដូចបទពិសោធន៍របស់អ្នក ជាមួយបទពិសោធន៍របស់ដៃគូរសន្ទនា

and what they claim to know for sure.

Do that. Err on the side of caution.

ប្រសិនបើដៃគូរសន្ទនានិយាយពីការបាត់បង់ជីវិត របស់សាច់ញាតិគាត់

Talk should not be cheap.

សូមអ្នកកុំផ្តើមនិយាយដែរពីការបាត់បង់ជីវិត សាច់ញាតិរបស់ខ្លួន

Number six: Don't equate your experience with theirs.

បើដៃគូរសន្ទនាយើងនិយាយពីបញ្ហា ដែលគាត់ជួបប្រទះនៅកន្លែងធ្វើការ

If they're talking about having lost a family member,

សូមកុំតបទៅវិញថា ខ្ញុំក៏ស្អប់ការងារខ្ញុំ ណាស់ដែរ

វាមិនដូចគ្នាទេ វាមិនដែលដូចគ្នាដាច់ខាត

don't start talking about the time you lost a family member.

វាជាបទពិសោធន៍ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ម្នាក់ៗ

If they're talking about the trouble they're having at work,

ហើយដែលសំខាន់គេពុំបាននិយាយអំពីរឿងអ្នកទេ

don't tell them about how much you hate your job.

អ្នកមិនចាំបាច់ឆ្លៀតឳកាស អួតពីវីរភាពខ្លួន

It's not the same. It is never the same.

All experiences are individual.

ឫខំរៀបរាប់ពីទុក្ខវេទនារបស់ខ្លួនឡើយ

And, more importantly, it is not about you.

មនុស្សម្នាក់សួរលោក Stephen Hawking ថា៖ តើពិន្ទុ IQ លោកប៉ុន្មានដែរ?

You don't need to take that moment to prove how amazing you are

ខ្ញុំគ្មានយោបល់ទេ អ្នកដែលខ្វល់ពី ពិន្ទុក IQ ជាមនុស្សបរាជ័យ

(សំណើច)

or how much you've suffered.

កិច្ចសន្ទនាមិនមែនជាវេទិការទាមទារ ចំណាប់អារម្មណ៍នោះទេ

Somebody asked Stephen Hawking once what his IQ was, and he said,

[តើអ្នកសុខសប្បាយទេ? ចូលមើល Blogខ្ញុំទៅ នឹងដឹងហើយ ការសន្ទនាសតវត្ស២១]

"I have no idea. People who brag about their IQs are losers."

ប្រការទី៧៖

(Laughter)

កុំនិយាយច្រំដែល

Conversations are not a promotional opportunity.

វាធ្វើអោយយើងមើលទៅអន់ណាស់ គួរអោយធុញទៀតផង

ហើយយើងចូលចិត្តធ្វើបែបហ្នឹងណាស់

Number seven:

ពិសេសនៅកន្លែងធ្វើការ ឬនៅផ្ទះជាមួយកូនៗរបស់យើង

Try not to repeat yourself.

It's condescending, and it's really boring,

យើងយល់ថាវាសំខាន់

ដូច្នេះ ត្រូវនិយាយដដែលៗ ម្តងហើយម្តងទៀត

and we tend to do it a lot.

Especially in work conversations or in conversations with our kids,

កុំធ្វើអញ្ចឹងអី

ប្រការទី៨៖ កុំលំអិតពេក

we have a point to make,

និយាយដោយស្មោះទៅ​ អ្នកស្តាប់ គេពុំចាប់អារម្មណ៍ពីពត៌មានលម្អិត

so we just keep rephrasing it over and over.

ដូចជា ថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំ ឈ្មោះ ។ល។

Don't do that.

Number eight: Stay out of the weeds.

កាលបរិច្ឆេទ និងពត៌មានលម្អិតទាំងនោះ

ដែលអ្នកខំប្រឹងរកនឹកស្មុគស្មាញក្នុងចិត្ត

Frankly, people don't care

គេមិនខ្វល់នោះទេ គេចាប់អារម្មណ៍បំផុតគឺអ្នកហ្នឹងឯង

about the years, the names,

គេចង់ដឹងថាអ្នកជាមនុស្សយ៉ាងណា

the dates, all those details

តើអ្នកមានលក្ខណៈអ្វីដូចគ្នានិងរូបគេ

that you're struggling to come up with in your mind.

ដូច្នេះកុំខ្វល់ពីពត័មានលំអិតទាំងហ្នឹង ទុកវាមួយឡែកទៅ

They don't care. What they care about is you.

ប្រការទី៩៖

They care about what you're like,

ប្រការនេះមិនមែនជាប្រការចុងក្រោយទេ តែវាសំខាន់ខ្លាំងបំផុត

what you have in common.

ស្តាប់ណា

So forget the details. Leave them out.

ខ្ញុំមិនអាចប្រាប់អ្នកបានទេ ថាមាន បុគ្គលសំខាន់ៗប៉ុន្មាននាក់និយាយដូចគ្នាថា

Number nine:

ការស្តាប់ គឺជាជំនាញសំខាន់លេខមួយ

This is not the last one, but it is the most important one.

Listen.

ដែលអ្នកអាចអភិវឌ្ឍន៍វាបាន

I cannot tell you how many really important people have said

ព្រះពុទ្ធមានសង្ឈដីកាថា៖ ខ្ញុំសូមបកស្រាយ

កាលបើមាត់អ្នកបើក នោះអ្នកពុំបាន រៀនសូត្រអ្វីទាល់តែសោះ

that listening is perhaps the most, the number one most important skill

ចំណែកឯលោក Calvin Coolidge មានប្រសាសន៍ដែរថា បុគ្គលដែលស្តាប់ច្រើនរមែងជាបុគ្គលជោគជ័យ

that you could develop.

Buddha said, and I'm paraphrasing,

(សំណើច)

"If your mouth is open, you're not learning."

ដឹងថាស្តាប់សំខាន់ តើហេតុអ្វី យើងមិនស្តាប់គ្នាទៅវិញទៅមក?

And Calvin Coolidge said, "No man ever listened his way out of a job."

ទី១,ព្រោះ យើងចូលចិត្តនិយាយច្រើនជាងស្តាប់

ពេលខ្ញុំនិយាយ ខ្ញុំគ្រប់គ្រងការសន្ទនា

(Laughter)

ខ្ញុំមិនចាំបាច់ឮអ្វីៗដែល ខ្ញុំមិនចាប់អារម្មណ៍នោះទេ

Why do we not listen to each other?

ខ្ញុំក្លាយជាទីចំណាប់អារម្មណ៍

Number one, we'd rather talk.

ខ្ញុំអាចបង្កើនប្រជាប្រិយភាពខ្លួនផងដែរ

ប៉ុន្តែមានរឿងមួយទៀត

When I'm talking, I'm in control.

ដែលរំខានការសន្ទនារបស់យើង

I don't have to hear anything I'm not interested in.

ជាមធ្យមមនុស្សយើងនិយាយប្រហែល ២២៥ពាក្យ ក្នុងមួយនាទី

I'm the center of attention.

I can bolster my own identity.

ប៉ុន្តែពួកយើងអាចស្ដាប់បានច្រើនដល់ទៅ ៥០០ពាក្យ ក្នុងមួយនាទី

But there's another reason:

We get distracted.

ដូច្នេះចិត្តរបស់យើងអាចទទួល ២៧៥ពាក្យបន្ថែម

The average person talks at about 225 word per minute,

but we can listen at up to 500 words per minute.

ខ្ញុំដឹងថាវាចំណាយថាមពលរបស់យើងច្រើនណាស់

ក្នុងការស្តាប់នរណាម្នាក់ដោយយកចិត្តទុកដាក់

So our minds are filling in those other 275 words.

តែបើអ្នកមិនអាចធ្វើបាន ហាក់ដូចជា​ អ្នកមិនបានសន្ទនាគ្នាដូច្នេះដែរ

And look, I know, it takes effort and energy

គ្រាន់តែជាមនុស្សពីរនាក់ ស្រែកដាក់​គ្នាទៅវិញទៅមកពីរឿងនេះរឿងនោះ

នៅកន្លែងតែមួយប៉ុណ្ណោះ

to actually pay attention to someone,

(សំណើច)

but if you can't do that, you're not in a conversation.

អ្នកទាំងពីរត្រូវស្តាប់គ្នាទៅវិញទៅមក

You're just two people shouting out barely related sentences

លោក Stephen Covey មានប្រសាសន៍ថា

គាត់និយាយទៀតថា៖ ពួកយើងភាគច្រើន មិនស្តាប់ដើម្បីយល់ទេ

in the same place.

(Laughter)

You have to listen to one another.

យើងស្តាប់ដើម្បីត្រៀមឆ្លើយតបប៉ុណ្ណោះ

Stephen Covey said it very beautifully.

He said, "Most of us don't listen with the intent to understand.

ក្បួនមួយទៀតគឺប្រការទី១០ គឺមួយនេះ

ខ្លីតែខ្លឹម

We listen with the intent to reply."

សូមអោយអ្នកចាប់អារម្មណ៍ស្វែងយល់ពីអ្នកដទៃ

អ្នកដឹងទេ ខ្ញុំធំធាត់ឡើងជាមួយ ជីតាដ៏ល្បីឈ្មោះម្នាក់

One more rule, number 10, and it's this one: Be brief.

ដូច្នេះវាក្លាយជាទំនៀមទំលាប់ប្រចាំផ្ទះទៅហើយ

មនុស្សម្នាបានមកជជែកលេងនិងលោកតា លោកយាយរបស់ខ្ញុំ

[A good conversation is like a miniskirt; short enough to retain interest,

ហើយពេលភ្ញៀវលាត្រឡប់ទៅវិញអស់ ម្តាយខ្ញុំមកខ្សឹបប្រាប់ពួកយើងថា

but long enough to cover the subject. -- My Sister]

កូនដឹងអត់ភ្ញៀវម្នាក់នេះគាត់ជានរណា?

(Laughter)

នាងគឺជាបវរកញ្ញាលេខ២ របស់សហរដ្ឋអាមេរិក

(Applause)

គាត់ជាអភិបាលក្លឹបបាល់បោះ Sacramento

All of this boils down to the same basic concept, and it is this one:

នាងឈ្នះពានរង្វាន់ Pulitzer គាត់ជាអ្នករបាំបាឡេរបស់រ៉ុស្ស៊ី

យូរទៅខ្ញុំចាប់ផ្តើមគិតថា

Be interested in other people.

ម្នាក់ៗសុទ្ធតែមានអ្វីមួយអស្ចារ្យ គួរអោយស្ងើចសរសើរ

You know, I grew up with a very famous grandfather,

and there was kind of a ritual in my home.

និយាយដោយស្មោះទៅ ខ្ញុំគិតថាដោយសារតែអញ្ចឹង ខ្ញុំក្លាយជាពិធីករឆ្នើមម្នាក់

People would come over to talk to my grandparents,

ខ្ញុំតែងបិទមាត់ឲ្យជិត សំងំចាំស្តាប់ជានិច្ច

and after they would leave, my mother would come over to us,

ហើយបើកចិត្តរបស់ខ្ញុំ

and she'd say, "Do you know who that was?

ដើម្បីទទួលយកភាពភ្ញាក់ផ្អើល

She was the runner-up to Miss America.

He was the mayor of Sacramento.

ហើយពិតជាមិនខកបំណងមែន

She won a Pulitzer Prize. He's a Russian ballet dancer."

សូមអ្នកធ្វើដូចហ្នឹងទៅ

គឺចេញទៅក្រៅជួបនិងអ្នកដទៃ

And I kind of grew up assuming

ស្តាប់ពួកគាត់

ហើយដែលសំខាន់ក្នុងបំណងទទួលបានភាពភ្ញាក់ផ្អើល ពីរឿងរបស់ពួកគាត់។

everyone has some hidden, amazing thing about them.

And honestly, I think it's what makes me a better host.

អរគុណ។

(ស្នូរទះដៃ)

I keep my mouth shut as often as I possibly can,

I keep my mind open,

and I'm always prepared to be amazed,

and I'm never disappointed.

You do the same thing.

Go out, talk to people,

listen to people,

and, most importantly, be prepared to be amazed.

Thanks.

(Applause)