You could have a secret twin (but not the way you think) - Kayla Mandel Sheets

2,806,133 views ・ 2021-09-16

TED-Ed


សូមចុចពីរដងលើចំណងជើងរងជាភាសាអង់គ្លេសខាងក្រោមដើម្បីចាក់វីដេអូ។

Translator: Linmaneth Ly Reviewer: Sinet SEM
00:07
While searching for a kidney donor,
0
7079
1959
នៅពេលកំពុងស្វែងរកអ្នកបរិច្ចាគតម្រងនោម
00:09
a Boston woman named Karen Keegan stumbled upon a mystery.
1
9038
4333
ស្ត្រីបូស្តុនម្នាក់ឈ្មោះខារិនខេហ្គេន រកឃើញអាថ៌កំបាំងមួយ។
00:13
When her three adult sons underwent genetic testing
2
13746
3042
នៅពេលកូនប្រុសពេញវ័យបីនាក់របស់នាង បានឆ្លងកាត់ការធ្វើតេស្តសែន
00:16
to determine whether they were a match for kidney donation,
3
16788
3083
ដើម្បីកំណត់ថាតើពួកគេសាកសម សម្រាប់ការបរិច្ចាគតម្រងនោម
00:19
the test showed that two of them weren’t actually her sons.
4
19871
4333
ការធ្វើតេស្តបានបង្ហាញថាពួកគេពីរនាក់ តាមពិតមិនមែនជាកូនប្រុសរបស់នាងទេ
00:24
Keegan knew she was her sons’ mother—
5
24704
2209
ខេហ្គេនបានដឹងថានាងគឺជាម្តាយរបស់កូនប្រុសនាង
00:26
she had conceived and given birth to them.
6
26913
2750
នាងមានផ្ទៃពោះនិងផ្តល់កំណើតឱ្យពួកគេ
00:29
Figuring there must have been an error, her doctors pursued further testing,
7
29746
3750
សន្មតថាត្រូវតែមានកំហុស គ្រូពេទ្យរបស់នាងបានធ្វើតេស្តបន្ថែមទៀត
00:33
only to uncover something even more confusing:
8
33496
3583
គ្រាន់តែដើម្បីរកឱ្យឃើញអ្វីមួយ កាន់តែច្រលំ៖
00:37
she was her children’s biological aunt.
9
37579
3333
នាងគឺជាម្តាយមីងរបស់កូនៗ នាង។
00:41
It turned out that Keegan had a second genome in some tissues and organs.
10
41454
4083
ខេហ្គេនមានសេណូមទី២
00:45
In other words, some of her cells had a completely different set of genes
11
45704
4750
និយាយម្យ៉ាងទៀតគឺ​ កោសិកាខ្លះរបស់នាង មានសែនខុសគ្នាទាំងស្រុង
00:50
from the others.
12
50454
1250
ពីកោសិកាដទៃទៀត។
00:51
This second set of genes belonged to her twin sister—
13
51829
3333
ហ្សែនទី ២ នេះជាកម្មសិទ្ធិ របស់បងស្រីភ្លោះរបស់នាង
00:55
who had never been born.
14
55162
1667
ដែលមិនបានកើតចេញមក។
00:57
This condition, where an individual has two genomes
15
57121
3083
លក្ខខណ្ឌនេះដែលបុគ្គលម្នាក់ៗមានហ្សែនពីរ
01:00
present in the tissues of their body,
16
60204
2042
មាននៅក្នុងជាលិកានៃរាងកាយរបស់ពួកគេ,
01:02
is called chimerism.
17
62246
1750
ត្រូវបានគេហៅថា ជីមេរីស (Chimerism)។
01:04
The name comes from Greek mythology,
18
64288
2041
ឈ្មោះនេះមកពីទេវកថាក្រិក
01:06
where chimera is an amalgam of three different animals.
19
66329
3334
ដែលជីមេរ៉ាគឺជាការរួមបញ្ចូលគ្នា នៃសត្វបីផ្សេងគ្នា
01:09
Individuals with chimerism might have two-toned skin or hair,
20
69829
3834
បុគ្គលដែលមានលក្ខណៈ ជីមេរីស អាចមាន ស្បែកឬសក់ពីរពណ៌
01:13
or two different colored eyes,
21
73663
1541
ភ្នែកពណ៌ពីរផ្សេងគ្នា
01:15
but most are believed to have no visible signs of the condition.
22
75204
3542
ប៉ុន្តែភាគច្រើនត្រូវបានគេជឿថា មិនបង្ហាញ អោយឃើញលក្ខណៈខាងក្រៅទេ។
01:19
Chimerism can come from a twin in utero, from a tissue or organ transplant,
23
79079
5167
ជីមេរីស អាចមកពីកូនភ្លោះនៅក្នុងស្បូន ឬ ពីការប្តូរសរីរាង្គឬជាលិកា
01:24
or happen between a fetus and a pregnant woman.
24
84246
2500
ឬ កើតឡើងរវាងគភ៌និងស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ។
01:27
So how exactly does it happen?
25
87163
2291
ដូច្នេះតើវាកើតឡើងយ៉ាងដូចម្តេច?
01:29
In one of the most common forms,
26
89996
2125
មួយនៅក្នុងចំណោមទម្រង់ទូទៅ
01:32
a mother and fetus swap cells in the flow of nutrients
27
92121
3458
ម្តាយនិងគភ៌ផ្លាស់ប្តូរកោសិកា តាមលំហូរនៃសារធាតុចិញ្ចឹម
01:35
across the placenta.
28
95579
1500
ឆ្លងកាត់សុក
01:37
The mother can inherit fetal stem cells,
29
97329
2834
ម្តាយអាចទទួលកោសិកាដើម(STEM cell) ពីគភ៌
01:40
undifferentiated cells that are able to develop into any specialized cell.
30
100163
4583
កោសិកាដែលមិនអាចបែងចែកបាន ដែលអាចវិវត្តទៅជាកោសិកាឯកទេសណាមួយ
01:45
The fetal cells initially go undetected
31
105163
2416
កោសិកាគភ៌ដំបូងអាចនឹងគេចផុតពីប្រព័ន្ធស៊ាំ
01:47
because the mother’s immune system is suppressed during pregnancy.
32
107579
3292
ពីព្រោះប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរបស់ម្តាយ ត្រូវបានបន្ថយអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ។
01:51
But in some cases, cells with the fetus’s DNA persist
33
111038
3458
ប៉ុន្តែក្នុងករណីខ្លះកោសិកា ដែលមាន DNA របស់ទារកនៅតែមាន
01:54
in the mother’s body for years or even decades
34
114496
3125
នៅក្នុងរាងកាយរបស់ ម្តាយអស់ជាច្រើនឆ្នាំឬរាប់ទសវត្ស
01:57
without being destroyed by her immune system.
35
117621
2417
ដោយមិនត្រូវបានបំផ្លាញ ដោយប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរបស់នាង។
02:00
In one case, a mother's liver was failing,
36
120371
2625
ក្នុងករណីមួយ ថ្លើមរបស់ម្តាយខូច
02:02
but suddenly started to regenerate itself.
37
122996
2458
ភ្លាមៗនោះវាក៏ចាប់ផ្តើមព្យាបាល ខ្លួនឯងវិញ។
02:05
Her doctors biopsied her liver, and found DNA in the regenerated tissue
38
125579
4542
គ្រូពេទ្យពិនិត្ថ្លើមរបស់នាង ឃើញDNAក្នុងជាលិកាថ្មី
02:10
from a pregnancy almost 20 years earlier.
39
130121
3292
ថាបានពីការមានផ្ទៃពោះជិត ២០ ឆ្នាំមុន។
02:13
The fetal stem cells had lodged in her liver and specialized as liver cells.
40
133704
4584
មានកោសិការបស់គភ៌ក្នុងថ្លើម ដែលបំលែងជាកោសិកាថ្លើម។
02:19
Karen Keegan, meanwhile, acquired her second genome before she was born.
41
139371
4833
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរខារិនខេហ្គេន បានទទួលនូវ
សែនទីពីររបស់នាងមុនពេលនាងកើត
02:24
Very early in her own mother’s pregnancy with her,
42
144204
2875
នៅដើមដំបូងនៃការមានផ្ទៃពោះរបស់
ម្តាយនាងជាមួយនាង ខេហ្គេនមានបងប្អូនភ្លោះ
02:27
Keegan had a fraternal twin.
43
147079
2000
02:29
Keegan’s embryo absorbed some fetal stem cells from her twin’s embryo,
44
149079
3917
អំប្រ៊ីយ៉ុងរបស់ ខេហ្គេន បានស្រូបយកកោសិកា
ដើមរបស់ទារកពីអំប្រ៊ីយ៉ុងភ្លោះរបស់នាង
02:32
which did not develop to term.
45
152996
1750
ដែលមិនបានលូតលាស់ជាទារកពេញលក្ខណៈ។
02:35
By the time Keegan’s fetus developed an immune system,
46
155288
2958
នៅពេលទារកខេហ្គេនបង្កើតប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ
02:38
it had many cells with each genome,
47
158246
2333
វាមានកោសិកាជាច្រើនដែលមានសែននីមួយៗហើយ
02:40
and the immune system recognized both genomes as her body’s own—
48
160579
3750
ប្រព័ន្ធការពាររាងកាយបានទទួលស្គាល់សែន
ទាំង២ដោយមិនបំផ្លាញចោល។
02:44
so it didn’t attack or destroy the cells with the second genome.
49
164413
3541
02:48
We don’t know how much of her body was composed of cells with this second genome—
50
168329
4292
យើងមិនដឹងថារាងកាយរបស់នាងមានកោសិកា
ប៉ុន្មានទេដែលមានសែនពីរនេះ
02:52
that can vary from one organ to another, and even between tissues within an organ:
51
172621
4500
ដែលអាចប្រែប្រួលពីសរីរាង្គមួយទៅសរីរាង្គ
មួយទៀតនិងរវាងជាលិកានៅក្នុងសរីរាង្គ៖
02:57
some might have no cells at all with the second genome,
52
177413
2875
អ្នកខ្លះប្រហែលជាគ្មានកោសិកា
ទាល់តែសោះជាមួយសែនទីពីរ
03:00
while others might have many.
53
180288
1541
ខណៈដែលខ្លះទៀតអាចមានកោសិកាជាច្រើន
03:02
At least some of the egg-producing tissue in her ovaries
54
182121
3042
យ៉ាងហោចណាស់ជាលិកាផលិតស៊ុតមួយង
ចំនួននៅក្នុងអូវែររបស់នាង
03:05
must have carried the second genome.
55
185163
2083
ត្រូវតែមានសែនទីពីរ
03:07
Each time she conceived there would be no way to predict
56
187496
2958
រាល់ពេលដែលនាងមានផ្ទៃពោះនឹងមិនមានវិធីទាយ
03:10
which genome would be involved—
57
190454
1709
ថាសែនណានឹងជាប់ពាក់ព័ន្ធទេ
03:12
which is how two of her children ended up with the genes
58
192413
3125
នោះហើយជារបៀបដែលកូនពីរនាក់របស់នាងបានបញ្ចប់
03:15
of a woman who had never been born.
59
195538
2458
ដោយសែនរបស់ស្ត្រីដែលមិនធ្លាប់កើត។
03:18
This can also happen to fathers.
60
198288
1916
នេះក៏អាចកើតឡើងចំពោះពុកផងដែរ។
03:20
In 2014, when ancestry testing determined that a father
61
200204
3584
នៅឆ្នាំ ២០១៤ នៅពេលតេស្តពូជពង្សកំណត់ថាឪពុក
03:23
was actually his baby’s biological uncle,
62
203788
2625
តាមពិតទៅជាពូបង្កើតរបស់កូនគាត់
03:26
researchers discovered that 10% of the father’s sperm
63
206413
3375
អ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញថា ១០ ភាគរយនៃ
មេជីវិតឈ្មោលរបស់ឪពុក
03:29
carried a second genome from an embryonic twin.
64
209788
2833
មានផ្ទុកសែនទីពីរពីកូនភ្លោះអំប្រ៊ីយ៉ុង។
03:33
Cases like this challenge our perception of genetics.
65
213038
3458
ករណីបែបនេះប្រឈមនឹងការយល់
ឃើញរបស់យើងអំពីសែន
03:36
Though there are very few documented cases of chimerism from an embryonic twin,
66
216871
4792
ទោះបីជាមានករណីតិចតួចណាស់ដែលបាន
ចងក្រងជាឯកសារពី ជីមេរីស ពីកូនភ្លោះក្នុងពោះ
03:41
we’re all amalgams to some extent,
67
221663
2333
យើងទាំងអស់គ្នាបានរួម
បញ្ចូលក្នុងកម្រិតខ្លះ
03:44
carrying around the different genetic codes of our gut bacteria
68
224246
3458
ដោយយកតាមហ្សែនផ្សេងៗគ្នា
នៃបាក់តេរីពោះវៀនរបស់យើង
03:47
and even our mitochondria.
69
227704
1584
សូម្បីតែ មីតូកុងឌ្រី របស់យើង។
03:49
And given that 1 in 8 individual births started out as twin pregnancies,
70
229579
4959
ហើយការផ្តល់កំណើតម្នាក់ក្នុងចំណោម ៨ នាក់
បានចាប់ផ្តើមពីការមានផ្ទៃពោះភ្លោះ
03:54
there could be many more people with two genomes—
71
234538
2916
អាចមានមនុស្សជាច្រើនទៀតដែលមានសែនពីរ
03:57
and many more lessons to learn about the genes that make us who we are.
72
237454
4917
និងមេរៀនជាច្រើនទៀតដើម្បីស្វែងយល់អំពីសែន
ដែលធ្វើឱ្យយើងក្លាយជាយើង។
អំពីគេហទំព័រនេះ។

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7