You could have a secret twin (but not the way you think) - Kayla Mandel Sheets

2,806,133 views ・ 2021-09-16

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Natalia Iwanow Korekta: Ola Królikowska
00:07
While searching for a kidney donor,
0
7079
1959
Szukając dawcy nerki,
00:09
a Boston woman named Karen Keegan stumbled upon a mystery.
1
9038
4333
Karen Keegan z Bostonu natknęła się na coś dziwnego.
00:13
When her three adult sons underwent genetic testing
2
13746
3042
Kiedy trzech jej dorosłych synów przeszło badania genetyczne,
00:16
to determine whether they were a match for kidney donation,
3
16788
3083
żeby sprawdzić, czy mogą być dawcami nerek,
00:19
the test showed that two of them weren’t actually her sons.
4
19871
4333
badanie pokazało, że dwóch z nich nie było właściwie jej synami.
00:24
Keegan knew she was her sons’ mother—
5
24704
2209
Keegan wiedziała, że była matką swoich synów.
00:26
she had conceived and given birth to them.
6
26913
2750
Poczęła ich i urodziła.
00:29
Figuring there must have been an error, her doctors pursued further testing,
7
29746
3750
Myśląc, że pojawił się błąd, lekarze kontynuowali badania
00:33
only to uncover something even more confusing:
8
33496
3583
i odkryli coś nawet bardziej zagadkowego.
00:37
she was her children’s biological aunt.
9
37579
3333
Karen była biologiczną ciotką swoich dzieci.
00:41
It turned out that Keegan had a second genome in some tissues and organs.
10
41454
4083
Okazało się, że Keegan miała drugi genom w niektórych tkankach i organach.
00:45
In other words, some of her cells had a completely different set of genes
11
45704
4750
Niektóre z jej komórek miały zupełnie inny zestaw genów
00:50
from the others.
12
50454
1250
od innych.
00:51
This second set of genes belonged to her twin sister—
13
51829
3333
Ten drugi zestaw genów należał do jej siostry bliźniaczki,
00:55
who had never been born.
14
55162
1667
która nigdy się nie urodziła.
00:57
This condition, where an individual has two genomes
15
57121
3083
Przypadek, gdzie jednostka ma dwa genomy
01:00
present in the tissues of their body,
16
60204
2042
w tkankach organizmu,
01:02
is called chimerism.
17
62246
1750
to chimeryzm.
01:04
The name comes from Greek mythology,
18
64288
2041
Pojęcie wywodzi się z mitologii greckiej,
01:06
where chimera is an amalgam of three different animals.
19
66329
3334
w której chimera była połączeniem trzech różnych zwierząt.
01:09
Individuals with chimerism might have two-toned skin or hair,
20
69829
3834
Jednostki z chimeryzmem mogą mieć dwukolorową skórę lub włosy
01:13
or two different colored eyes,
21
73663
1541
albo dwa różne kolory oczu,
01:15
but most are believed to have no visible signs of the condition.
22
75204
3542
ale większość prawdopodobnie nie ma widocznych objawów.
01:19
Chimerism can come from a twin in utero, from a tissue or organ transplant,
23
79079
5167
Chimeryzm pochodzi od bliźniaka w macicy, z tkanki lub przeszczepu organu
01:24
or happen between a fetus and a pregnant woman.
24
84246
2500
albo pojawia się między płodem a ciężarną kobietą.
01:27
So how exactly does it happen?
25
87163
2291
Jak do tego dochodzi?
01:29
In one of the most common forms,
26
89996
2125
Jedną z najczęstszych przyczyn
01:32
a mother and fetus swap cells in the flow of nutrients
27
92121
3458
jest zamiana komórek matki i płodu, gdy substancje odżywcze przepływają
01:35
across the placenta.
28
95579
1500
poprzez łożysko.
01:37
The mother can inherit fetal stem cells,
29
97329
2834
Matka może przejąć komórki macierzyste płodu,
01:40
undifferentiated cells that are able to develop into any specialized cell.
30
100163
4583
niezróżnicowane komórki, które potrafią rozwinąć się w każdą komórkę.
01:45
The fetal cells initially go undetected
31
105163
2416
Początkowo komórki płodu są niewykrywalne,
01:47
because the mother’s immune system is suppressed during pregnancy.
32
107579
3292
ponieważ układ odpornościowy matki działa inaczej w czasie ciąży.
01:51
But in some cases, cells with the fetus’s DNA persist
33
111038
3458
Jednak w niektórych przypadkach komórki z DNA płodu utrzymują się
01:54
in the mother’s body for years or even decades
34
114496
3125
w organizmie matki przez lata czy nawet dekady
01:57
without being destroyed by her immune system.
35
117621
2417
niezniszczone przez układ odpornościowy.
02:00
In one case, a mother's liver was failing,
36
120371
2625
W jednym przypadku wątroba matki nie domagała
02:02
but suddenly started to regenerate itself.
37
122996
2458
i nagle zaczęła się sama regenerować.
02:05
Her doctors biopsied her liver, and found DNA in the regenerated tissue
38
125579
4542
Lekarze przeprowadzili biopsję jej wątroby i znaleźli w zregenerowanej tkance
02:10
from a pregnancy almost 20 years earlier.
39
130121
3292
DNA pochodzące z ciąży sprzed prawie 20 lat.
02:13
The fetal stem cells had lodged in her liver and specialized as liver cells.
40
133704
4584
Komórki macierzyste utkwiły w wątrobie, przekształcając się w jej komórki.
02:19
Karen Keegan, meanwhile, acquired her second genome before she was born.
41
139371
4833
Z kolei Karen Keegan nabyła drugi genom zanim się urodziła.
02:24
Very early in her own mother’s pregnancy with her,
42
144204
2875
Bardzo wcześnie, gdy jej matka była z nią w ciąży,
02:27
Keegan had a fraternal twin.
43
147079
2000
Keegan miała brata bliźniaka.
02:29
Keegan’s embryo absorbed some fetal stem cells from her twin’s embryo,
44
149079
3917
Zarodek Keegan wchłonął część komórek macierzystych zarodka brata,
02:32
which did not develop to term.
45
152996
1750
który się nie rozwinął.
02:35
By the time Keegan’s fetus developed an immune system,
46
155288
2958
Zanim płód Keegan rozwinął układ odpornościowy,
02:38
it had many cells with each genome,
47
158246
2333
miał on wiele komórek z każdym genomem
02:40
and the immune system recognized both genomes as her body’s own—
48
160579
3750
i układ odpornościowy rozpoznał oba genomy jako własne,
02:44
so it didn’t attack or destroy the cells with the second genome.
49
164413
3541
więc nie atakował i nie niszczył komórek z drugim genomem.
02:48
We don’t know how much of her body was composed of cells with this second genome—
50
168329
4292
Nie wiemy, jak duża część jej organizmu składała się z komórek z drugim genomem.
02:52
that can vary from one organ to another, and even between tissues within an organ:
51
172621
4500
Jeden organ może się różnić od drugiego nawet tkankami w danym narządzie.
02:57
some might have no cells at all with the second genome,
52
177413
2875
Niektóre mogą wcale nie mieć komórek z drugim genomem,
03:00
while others might have many.
53
180288
1541
a inne mogą mieć ich wiele.
03:02
At least some of the egg-producing tissue in her ovaries
54
182121
3042
Niektóre z tkanek produkujących jajeczka w jej jajnikach
03:05
must have carried the second genome.
55
185163
2083
musiały przenieść drugi genom.
03:07
Each time she conceived there would be no way to predict
56
187496
2958
Za każdym razem przy poczęciu nie można było przewidzieć,
03:10
which genome would be involved—
57
190454
1709
który genom zostanie zaangażowany.
03:12
which is how two of her children ended up with the genes
58
192413
3125
Tak jej dwoje dzieci skończyło z genami kobiety,
03:15
of a woman who had never been born.
59
195538
2458
która nigdy się nie narodziła.
03:18
This can also happen to fathers.
60
198288
1916
Może się to również przytrafić ojcom.
03:20
In 2014, when ancestry testing determined that a father
61
200204
3584
W 2014 roku, kiedy badanie rodowodu dowiodło,
03:23
was actually his baby’s biological uncle,
62
203788
2625
że ojciec był biologicznym stryjem swojego dziecka,
03:26
researchers discovered that 10% of the father’s sperm
63
206413
3375
naukowcy odkryli, że 10% nasienia ojca
03:29
carried a second genome from an embryonic twin.
64
209788
2833
nosiło drugi genom bliźniaczego zarodka.
03:33
Cases like this challenge our perception of genetics.
65
213038
3458
Takie przypadki kwestionują nasze postrzeganie genetyki.
03:36
Though there are very few documented cases of chimerism from an embryonic twin,
66
216871
4792
Chociaż nie ma wielu znanych przypadków chimeryzmu bliźniaczego zarodka,
03:41
we’re all amalgams to some extent,
67
221663
2333
w pewnym stopniu każdy jest amalgamatem
03:44
carrying around the different genetic codes of our gut bacteria
68
224246
3458
noszącym różne kody genetyczne bakterii jelitowych
03:47
and even our mitochondria.
69
227704
1584
czy nawet swoich mitochondriów.
03:49
And given that 1 in 8 individual births started out as twin pregnancies,
70
229579
4959
Ponieważ 1 na 8 pojedynczych porodów zaczął się od ciąży bliźniaczej,
03:54
there could be many more people with two genomes—
71
234538
2916
może być znacznie więcej osób z dwoma genomami
03:57
and many more lessons to learn about the genes that make us who we are.
72
237454
4917
i znacznie więcej nauki do przyswojenia o genach, które na nas wpływają.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7