On being wrong | Kathryn Schulz

Kathryn Schulz: Yanılmak üzerine

Çeviri: Diba Szamosi Gözden geçirme: Sancak Gülgen

So it's 1995,

Yıl 1995.

I'm in college,

Üniversitedeyim,

and a friend and I go on a road trip

arkadaşın biriyle yolculuğa çıkmışız

from Providence, Rhode Island

Providence, Rhode Island'tan

to Portland, Oregon.

Portland, Oregon'a gidiyoruz.

And you know, we're young and unemployed,

İşte, ikimiz de genç ve işsiziz,

so we do the whole thing on back roads

bu yüzden arka yolları

through state parks

şehir parklarını

and national forests --

ve ulusal ormanları

basically the longest route we can possibly take.

yani gidebileceğimiz en uzun yolları tercih ediyoruz.

And somewhere in the middle of South Dakota,

Güney Dakota'nın ortalarında bi yerde

I turn to my friend

arkadaşıma dönüp

and I ask her a question

bir soru sordum

that's been bothering me

uzun zamandır kafamda olan bi soru,

for 2,000 miles.

tam 3500 km'dir.

"What's up with the Chinese character I keep seeing by the side of the road?"

"Bu yol kenarında görüp durduğum Çince yazı da neyin nesi?"

My friend looks at me totally blankly.

Arkadaşım bana boş gözlerle baktı.

There's actually a gentleman in the front row

Ön koltuktaki beyefendi arkadaşımın bakışını

who's doing a perfect imitation of her look.

mükemmel bir şekilde taklit etti doğrusu.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And I'm like, "You know,

Ben de, "Ya işte,

all the signs we keep seeing

gördüğümüz panoların hepsi,

with the Chinese character on them."

şu üstünde Çince bi yazı olan." falan dedim.

She just stares at me for a few moments,

Bana bi kaç dakika bakakaldı,

and then she cracks up,

sonra kahkahayı bastı,

because she figures out what I'm talking about.

çünkü neden bahsettiğimi anlamıştı.

And what I'm talking about is this.

Ve bahsettiğim şey şuydu.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Right, the famous Chinese character for picnic area.

Evet, piknik alanlarını gösteren ünlü Çince yazı.

(Laughter)

(Kahkahalar)

I've spent the last five years of my life

Hayatımın beş yılını

thinking about situations

buna benzer durumları

exactly like this --

düşünerek geçirdim --

why we sometimes misunderstand

Bazen etrafımızdaki işaretleri

the signs around us,

neden yanlış anlarız,

and how we behave when that happens,

ve bu olduğunda nasıl davranırız,

and what all of this can tell us about human nature.

ve tüm bunlar bize insan doğası hakkında neler anlatır.

In other words, as you heard Chris say,

Diğer bir deyişle, Chris'in dediği gibi

I've spent the last five years

Son beş yıldır

thinking about being wrong.

yanıldığımı düşünerek geçirdim.

This might strike you as a strange career move,

Bu da sizi değişik bir kariyer yapmaya zorlayabilir,

but it actually has one great advantage:

ama aslında büyük de bir avantajı vardır:

no job competition.

iş rekabeti yok.

(Laughter)

(Kahkahalar)

In fact, most of us do everything we can

Aslında, çoğumuz yanıldığımızı

to avoid thinking about being wrong,

düşünmemek için herşeyi yaparız

or at least to avoid thinking about the possibility

en azından kendimizin yanılma ihtimali

that we ourselves are wrong.

olduğunu düşünmemek için.

We get it in the abstract.

Soyut olarak anlıyoruz.

We all know everybody in this room makes mistakes.

Hepimiz biliyoruz ki bu odadaki herkes hatalar yapmıştır.

The human species, in general, is fallible -- okay fine.

İnsanoğlu, genel olarak, yanılabilir -- peki tamam.

But when it comes down to me, right now,

Ama tam da şimdi sıra bana gelince

to all the beliefs I hold,

kafamdaki düşüncelerin tamamı

here in the present tense,

burada şimdiki zamanda,

suddenly all of this abstract appreciation of fallibility

birden yanılmanın soyut kabulü

goes out the window --

pencereden dışarı çıkıverir --

and I can't actually think of anything I'm wrong about.

ve hakkında yanıldığım birşeyin olduğunu düşünemiyorum.

And the thing is, the present tense is where we live.

Olay şu ki, şimdiki zaman yaşadığımız yerdir.

We go to meetings in the present tense;

Toplantılara şimdiki zamanda gideriz;

we go on family vacations in the present tense;

ailecek tatillere şimdiki zamanda çıkarız;

we go to the polls and vote in the present tense.

anketlere ve seçimlere şimdiki zamanda katılırız.

So effectively, we all kind of wind up traveling through life,

Yani sonuçta her birimiz hayat boyu bir seyahatteyiz,

trapped in this little bubble

şu küçük baloncuğun içinde kapana kısılmış,

of feeling very right about everything.

ama her konuda hep haklıyız.

I think this is a problem.

İşte bu bir sorundur.

I think it's a problem for each of us as individuals,

Bence, birey olarak hepimiz için,

in our personal and professional lives,

özel ve mesleki hayatlarımızda olduğu kadar,

and I think it's a problem for all of us collectively as a culture.

toplumsal olarak tamamımızı etkileyen bir sorun.

So what I want to do today

Bu nedenle bugün burada

is, first of all, talk about why we get stuck

ilk önce, haklı olma konusunda

inside this feeling of being right.

neden takılıp kaldığımızdan bahsedeceğim.

And second, why it's such a problem.

Ve sonra, bunun neden bir problem olduğundan.

And finally, I want to convince you

Ve son olarak, bu duygudan

that it is possible

kurtulmanın mümkün olduğuna

to step outside of that feeling

ve eğer kurtulabilirseniz,

and that if you can do so,

bunun atabileceğiniz tek büyük

it is the single greatest

ahlaki, entellektüel ve

moral, intellectual and creative leap you can make.

yaratıcı adım olduğuna sizi ikna edeceğim.

So why do we get stuck

Şimdi, bakalım neden haklı olma

in this feeling of being right?

konusuna takılıp kalıyormuşuz.

One reason, actually, has to do with a feeling of being wrong.

Nedenlerden biri aslında yanılmış olma duygusuyla alakalı.

So let me ask you guys something --

Şimdi size bir sorum var --

or actually, let me ask you guys something, because you're right here:

aslında tam da size, çünkü yakındasınız:

How does it feel -- emotionally --

Duygusal olarak --

how does it feel to be wrong?

Yanıldığınızda nasıl hissedersiniz?

Dreadful. Thumbs down.

Korkunç. Berbat.

Embarrassing. Okay, wonderful, great.

Utanç verici. Tamam, iyi, güzel.

Dreadful, thumbs down, embarrassing --

Korkunç, berbat, utanç verici --

thank you, these are great answers,

teşekkürler, bunlar harika yanıtlar,

but they're answers to a different question.

ama bunlar başka bir sorunun cevapları.

You guys are answering the question:

Cevap verdiğiniz soru tam olarak:

How does it feel to realize you're wrong?

Yanıldığınızı farkettiğinizde nasıl hissedersiniz?

(Laughter)

(Kahkahalar)

Realizing you're wrong can feel like all of that and a lot of other things, right?

Yanıldığınızı farketmek tüm bunları, hatta daha fazlasını hissetiriyor, değil mi?

I mean it can be devastating, it can be revelatory,

Farketmek yıkıcı olabilir, açığa vurucu olabilir,

it can actually be quite funny,

aslında, komik de olabilir,

like my stupid Chinese character mistake.

tıpkı benim aptal Çince yazı hatam gibi.

But just being wrong

Ama sadece yanılmak

doesn't feel like anything.

hiç birşey hissettirmez.

I'll give you an analogy.

Size bir örnek vereyim.

Do you remember that Loony Tunes cartoon

Şu çaresizce koşturup duran ama

where there's this pathetic coyote

çöldeki kuşu bir türlü yakalayamayan

who's always chasing and never catching a roadrunner?

çakalın olduğu Looney Tunes çizgi filmini hatırlıyormusunuz?

In pretty much every episode of this cartoon,

Bu çizgi filmin neredeyse her bölümünde,

there's a moment where the coyote is chasing the roadrunner

çakalın kuşu kovaladığı ve kuşun uçurum kenarından

and the roadrunner runs off a cliff,

koşup gittiği bir an vardir,

which is fine -- he's a bird, he can fly.

tamam hoş, o bir kuş ve uçabilir.

But the thing is, the coyote runs off the cliff right after him.

Ancak, çakal da kuşun ardından uçuruma koşar.

And what's funny --

Ve komik olan --

at least if you're six years old --

en azından 6 yaşındaysanız --

is that the coyote's totally fine too.

çakalın boşlukta sorunsuz koşmasıdır.

He just keeps running --

Öylece koşmaya devam eder --

right up until the moment that he looks down

ta ki aşağıya bakıp da havada olduğunu

and realizes that he's in mid-air.

anladığı ana kadar.

That's when he falls.

Tam da o anda düşer.

When we're wrong about something --

Bir konuda haksızsak --

not when we realize it, but before that --

bu durumu farketmeden önce --

we're like that coyote

uçuruma doğru koşan

after he's gone off the cliff and before he looks down.

ve aşağıya henüz bakmamış olan çakal gibiyizdir.

You know, we're already wrong,

Yani, zaten haksızız ve

we're already in trouble,

çoktan sorunun içine girmişiz,

but we feel like we're on solid ground.

ama hala sağlam zeminde olduğumuzu sanırız.

So I should actually correct something I said a moment ago.

Burada, az önce söylediğim birşeyi düzeltmem gerek.

It does feel like something to be wrong;

Yanılmak aslında bir şey hissettirir;

it feels like being right.

haklıymışız gibi hissettirir.

(Laughter)

(Kahkahalar)

So this is one reason, a structural reason,

İşte bu da haklı olma hissine takılıp kalmamız

why we get stuck inside this feeling of rightness.

için yapısal bir neden.

I call this error blindness.

Ben buna hata körlüğü diyorum.

Most of the time,

Çoğu zaman,

we don't have any kind of internal cue

bir konuda yanıldığımızı farkettirecek

to let us know that we're wrong about something,

hiç bir içsel ipucumuz olmaz,

until it's too late.

iş işten geçene kadar.

But there's a second reason that we get stuck inside this feeling as well --

Bu hisse takılıp kalmamız için ikinci bir neden daha var --

and this one is cultural.

ve bu kültürel bir şey.

Think back for a moment to elementary school.

Bir an için ilkokul yıllarınızı düşünün.

You're sitting there in class,

Orada, sıranızda oturuyorsunuz,

and your teacher is handing back quiz papers,

hocanız da okuduğu yazılı kağıtlarını dağıtıyor,

and one of them looks like this.

işte onlardan biri şuna benziyor.

This is not mine, by the way.

Bu arada, bu benim kağıdım değil.

(Laughter)

(Kahkahalar)

So there you are in grade school,

İşte orda, ilkokuldasınız,

and you know exactly what to think

ve bu kağıdı alan öğrenci hakkında

about the kid who got this paper.

ne düşüneceğinizi biliyorsunuz.

It's the dumb kid, the troublemaker,

Aptal olan çocuk o, sorun yaratıcı,

the one who never does his homework.

ve asla ev ödevlerini yapmayan çocuk.

So by the time you are nine years old,

Ve dokuz yaşına vardığınızda,

you've already learned, first of all,

en başta, işleri yanlış yapan insanların

that people who get stuff wrong

tembel, sorumsuz aptallar olduğunu --

are lazy, irresponsible dimwits --

ve ikinci olarak,

and second of all,

hayatta başarmanın yolunun

that the way to succeed in life

hatalar yapmamaktan geçtiğini

is to never make any mistakes.

çoktan öğrenmiş olursunuz.

We learn these really bad lessons really well.

Böylesine kötü dersleri gerçekten iyi öğreniyoruz.

And a lot of us --

Ve çoğumuz --

and I suspect, especially a lot of us in this room --

ve sanırım ki, özellikle bu odadakilerin çoğu --

deal with them by just becoming

böyle şeylerle başetmek için

perfect little A students,

küçük birer pekiyilik öğrenci,

perfectionists, over-achievers.

mükemmeliyetçi, yüksek hedefçiler oluruz.

Right,

Öyle değil mi,

Mr. CFO, astrophysicist, ultra-marathoner?

Bay Mali İşler Yöneticisi, astrofizikçi, süpermaratoncu?

(Laughter)

(Kahkahalar)

You're all CFO, astrophysicists, ultra-marathoners, it turns out.

Bakıyorum da hepiniz bir üst yönetici, astrofizikçi, süpermaratoncu çıktınız.

Okay, so fine.

Pekala o zaman.

Except that then we freak out

Birşeyleri yanlış yaptığımız ihtimalinde

at the possibility that we've gotten something wrong.

çıldıracak duruma geliyor olmamızın haricinde tabi.

Because according to this,

Çünkü buna göre,

getting something wrong

birşeyleri yanlış yapmak

means there's something wrong with us.

bizde birşeylerin yanlış olduğu anlamına gelir.

So we just insist that we're right,

Bu yüzden haklı olduğumuz konusunda ısrar ederiz,

because it makes us feel smart and responsible

çünkü bu bizim sorumluluk sahibi, zeki

and virtuous and safe.

erdemli ve güvende hisetmemizi sağlar.

So let me tell you a story.

Size bit öykü anlatayım.

A couple of years ago,

Bi kaç yıl önce,

a woman comes into Beth Israel Deaconess Medical Center for a surgery.

bir kadın ameliyat için Beth Israel Deaconess tıp merkezine gelir.

Beth Israel's in Boston.

Beth Israel Boston'da.

It's the teaching hospital for Harvard --

Harvard'ın eğitim hastanesi--

one of the best hospitals in the country.

bölgenin en iyi hastanelerinden biri.

So this woman comes in and she's taken into the operating room.

Bu kadın gelir ve ameliyat odasına alınır.

She's anesthetized, the surgeon does his thing --

Anestezi uygulanır, cerrah işine yapar --

stitches her back up, sends her out to the recovery room.

dikişleri atıldıkktan sonra, kadın odasına yollanır.

Everything seems to have gone fine.

Herşey yolunda gibi görünür.

And she wakes up, and she looks down at herself,

Sonra kadın uyanır ve kendisine bakar,

and she says, "Why is the wrong side of my body in bandages?"

ve şöyle der: "Neden vücudumun yanlış tarafı bandajlı?"

Well the wrong side of her body is in bandages

Gerçekten de kadının yanlış yeri bandajlar içindedir

because the surgeon has performed a major operation

çünkü cerrah çok mühim bir operasyonu

on her left leg instead of her right one.

kadının sağ yerine sol bacağına uygulamıştır.

When the vice president for health care quality at Beth Israel

Sağlık bakanı Beth Israel hakkında konuştuğu zaman

spoke about this incident,

bu olaydan bahsetti,

he said something very interesting.

ve çok ilginç birşey söyledi:

He said, "For whatever reason,

"Bir şekilde,

the surgeon simply felt

cerrah açıkça hastanın

that he was on the correct side of the patient."

doğru tarafına müdahale ettiğini düşündü."

(Laughter)

(Kahkalar)

The point of this story

Bu öyküdeki mesaj şudur:

is that trusting too much in the feeling

Doğru tarafta olduğunuz hissine

of being on the correct side of anything

fazla güven duymak

can be very dangerous.

çok tehlikeli olabilir.

This internal sense of rightness

Bu içsel haklılık hissi

that we all experience so often

ki hepimiz sıklıkla duyarız

is not a reliable guide

dış dünyada neler

to what is actually going on in the external world.

olup bittiğine dair güvenilir bir rehber değildir.

And when we act like it is,

Ve bu şekilde davrandığımızda,

and we stop entertaining the possibility that we could be wrong,

yanıldığımız ihtimalinyle eğlenmeyi bıraktığımızda, kendimizi

well that's when we end up doing things

200 milyon galon petrolü Meksika körfezine dökmek

like dumping 200 million gallons of oil into the Gulf of Mexico,

ya da global ekonomiyi bombalamak gibi

or torpedoing the global economy.

işler yaparken buluruz.

So this is a huge practical problem.

Yani bu, devasa bir fiili problemdir.

But it's also a huge social problem.

ama aynı zamanda, sosyal da bir problemdir

Think for a moment about what it means to feel right.

Bir an için haklı olmanın nasıl olduğunu düşünün.

It means that you think that your beliefs

İnanışlarınızın mükkemmel bir şekilde gerçeği

just perfectly reflect reality.

yansıttığını düşünmenizi sağlar.

And when you feel that way,

Ve böyle düşündüğünüzde,

you've got a problem to solve,

çözecek bir probleminiz var demektir,

which is, how are you going to explain

bu kadar insanın sizinle aynı fikirde

all of those people who disagree with you?

olmayışını açıklamanızı gerektiren bir problem.

It turns out, most of us explain those people the same way,

Anlaşılıyor ki, çoğumuz bu insanları aynı şekilde açıklıyoruz,

by resorting to a series of unfortunate assumptions.

birkaç talihsiz varsayıma dayandırarak.

The first thing we usually do when someone disagrees with us

Birileri bizimle fikir anlaşmazlığı yaşadığında ilk olarak

is we just assume they're ignorant.

onların cahil olduğunu varsayıyoruz.

They don't have access to the same information that we do,

O zavallıların bizim ulaştığımız bilgiden haberi yoktur,

and when we generously share that information with them,

ve biz bu bilgiyi cömertçe paylaşır, onların

they're going to see the light and come on over to our team.

ışığı görerek takımımıza gelmesini bekleriz.

When that doesn't work,

Plan işe yaramadığında,

when it turns out those people have all the same facts that we do

o insanların da bizimle aynı bilgilere sahip olduğu ve buna rağmen

and they still disagree with us,

bizimle aynı fikirde olmadığı ortaya çıktığında,

then we move on to a second assumption,

bir başka varsayıma sığınırız:

which is that they're idiots.

onların ahmak olduğu varsayımı.

(Laughter)

(Kahkahalar)

They have all the right pieces of the puzzle,

Bulmacanın bütün doğru parçaları ellerinde,

and they are too moronic to put them together correctly.

ama bunları bir araya koyamayacak kadar gerizekalılar.

And when that doesn't work,

Bu varsayım da işlemediğinde,

when it turns out that people who disagree with us

bizimle aynı fikirde olmayanların

have all the same facts we do

bildiklerimizi bildiği

and are actually pretty smart,

ve oldukça zeki olduğu ortaya çıkınca,

then we move on to a third assumption:

üçüncü bir varsayımda bulunuruz:

they know the truth,

gerçeği biliyorlar,

and they are deliberately distorting it

bilerek çarpıtıyorlar,

for their own malevolent purposes.

tamamen kötü niyetle.

So this is a catastrophe.

Tam bir felaket.

This attachment to our own rightness

Kendi haklılığımıza olan bu bağlılık

keeps us from preventing mistakes

hatalardan sakınmamızı engeller,

when we absolutely need to

tam da ihtiyacımız olduğunda.

and causes us to treat each other terribly.

Ve birbirimize berbat davranmamıza sebep olur.

But to me, what's most baffling

Ancak bana göre, bu konuda

and most tragic about this

en şaşırtıcı ve trajik olan şey

is that it misses the whole point of being human.

bizi insan olmanın anlamından uzaklaştırması.

It's like we want to imagine

Tek istediğimiz, zihinlerimizin

that our minds are just these perfectly translucent windows

şu mükemmel saydam pencerelerden olduğunu hayal etmek

and we just gaze out of them

ve onlardan dışarıyı izlemek

and describe the world as it unfolds.

ve dünyayı göründüğü gibi tanımlamak.

And we want everybody else to gaze out of the same window

Diğer herkesten de aynı pencereden dışarı bakmasını

and see the exact same thing.

ve aynı şeyi görmesin bekliyoruz.

That is not true,

Bu doğru değil,

and if it were, life would be incredibly boring.

öyle olsaydı bile, hayat çok sıkıcı olurdu.

The miracle of your mind

Aklınızın mucizesi

isn't that you can see the world as it is.

dünyayı olduğu gibi görmesi değildir.

It's that you can see the world as it isn't.

Dünyayı olmadığı gibi görmesidir.

We can remember the past,

Geçmişi hatırlayabilir,

and we can think about the future,

gelecekten bahsedebilir,

and we can imagine what it's like

ve başka bir yerlerde başka bir insan

to be some other person in some other place.

olmanın nasıl hissettirdiğini hayal edebiliriz.

And we all do this a little differently,

Ve tüm bunları değişik şekillerde yapabiliriz,

which is why we can all look up at the same night sky

gece aynı semaya bakıp da farklı şeyler görmemizin nedeni de budur.

and see this

aynı gökyüzünde bunu

and also this

ve bunu

and also this.

hatta bunu görebiliriz.

And yeah, it is also why we get things wrong.

Ve evet, bazı şeyleri yanlış anlamamızın nedeni de budur.

1,200 years before Descartes said his famous thing

Dekart'ın ünlü sözü "Düşünüyorum öyleyse varım."dan

about "I think therefore I am,"

1200 yıl önce

this guy, St. Augustine, sat down

St Augustine oturup

and wrote "Fallor ergo sum" --

şunu yazmış: "Fallor ergo sum" --

"I err therefore I am."

"Hata yapıyorum, öyleyse varım."

Augustine understood

Augustine, işlerimizi

that our capacity to screw up,

elimize yüzümüze bulaştırma kapasitemizin

it's not some kind of embarrassing defect

insanlık sisteminde bir çeşit utanç kaynağı

in the human system,

olmadığını, ancak yok edebileceğimiz

something we can eradicate or overcome.

ve üstesinden gelebileceğimiz birşey olduğunu görmüş.

It's totally fundamental to who we are.

Kim olduğumuzun temelinde bu yatar.

Because, unlike God,

Çünkü, tanrıdan farklı olarak,

we don't really know what's going on out there.

dışarıda neler olup bittiğini gerçekten bilemeyiz.

And unlike all of the other animals,

Ve diğer hayvanlardan farklı olarak,

we are obsessed with trying to figure it out.

anlamaya çalışmakta biraz takıntılıyız.

To me, this obsession

Bence, bu takıntı

is the source and root

yaratıcılığımızın ve üreticiliğimizin

of all of our productivity and creativity.

kaynağı ve kökenidir.

Last year, for various reasons,

Geçen yıl, birçok nedenden dolayı,

I found myself listening to a lot of episodes

Public Radio'nun Amerika Hayatı adlı yayınının

of the Public Radio show This American Life.

bölümlerini dinlerken buldum kendimi.

And so I'm listening and I'm listening,

Dinledin ve dinledim

and at some point, I start feeling

ve bir noktada, tüm hikayelerin

like all the stories are about being wrong.

yanılmak üzerine olduğunu farkettim.

And my first thought was,

İlk düşündüğüm şey şuydu:

"I've lost it.

"Kafayı yedim,

I've become the crazy wrongness lady.

sonunda, yanılma hanımefendisi olup çıktım.

I just imagined it everywhere,"

Heryerde bunu görüyorum"

which has happened.

gerçekten de öyleydi.

But a couple of months later,

Ama bir kaç ay sonra,

I actually had a chance to interview Ira Glass, who's the host of the show.

yayının yaratıcısı Ira Glass'la bir röportaj yapma fırsatını yakaladım.

And I mentioned this to him,

Ve hissettiklerimden ona bahsettim,

and he was like, "No actually, that's true.

ve bana söylediği "Hayır, aslında haklısınız." oldu.

In fact," he says,

"Doğrusu," dedi

"as a staff, we joke

"takım olarak, hep

that every single episode of our show

yayınımızın her bir bölümünün

has the same crypto-theme.

aynı şifreli teması olduğuyla eğleniyoruz.

And the crypto-theme is:

Ve bu şifreli tema:

'I thought this one thing was going to happen

'Bu şey olacak sandım ama bunun yerine

and something else happened instead.'

başka bir şey oldu'

And the thing is," says Ira Glass, "we need this.

Ve aslolan" dedi Ira Glass "buna ihtiyacımız olduğudur.

We need these moments

Böyle anlara ihtiyacımız var,

of surprise and reversal and wrongness

şaşkınlık, ani değişiklik ve yanılgı anları

to make these stories work."

sayesinde hikayelerimiz dinleniyor."

And for the rest of us, audience members,

Ve geri kalan herkes, dinleyiciler,

as listeners, as readers,

seyirciler, okuyucular olarak

we eat this stuff up.

tüm bunları yutuyoruz.

We love things like plot twists

Karmaşık hikayeleri, saptırılmış konuları,

and red herrings and surprise endings.

ve sürpriz sonları seviyoruz.

When it comes to our stories,

Kendi hikayelerimize gelince,

we love being wrong.

yanılmayı seviyoruz.

But, you know, our stories are like this

Biliyorsunuz ki bizim hikayelerimiz böyle

because our lives are like this.

çünkü hayatlarımız böyle.

We think this one thing is going to happen

Belli birşey olacak zannediyoruz ve

and something else happens instead.

bunun yerine başka birşey oluveriyor.

George Bush thought he was going to invade Iraq,

George Bush Irak'a saldırdığında

find a bunch of weapons of mass destruction,

kitle imha silahları bulacağını, halkı

liberate the people and bring democracy to the Middle East.

özgürleştireceğini ve Orta Doğuya demokrasi götüreceğini sandı.

And something else happened instead.

Ve bunun yerine başka birşey oldu.

And Hosni Mubarak

Ve Hüsnü Mübarek

thought he was going to be the dictator of Egypt for the rest of his life,

hayatının sonuna kadar Mısır'da diktatörlük yapabileceğini,

until he got too old or too sick

hastalandığında ya da yaşlandığında

and could pass the reigns of power onto his son.

saltanatını oğluna bırakabileceğini sandı.

And something else happened instead.

Bunun yerine başka birşey oldu.

And maybe you thought

Ve siz de belki,

you were going to grow up and marry your high school sweetheart

büyüdüğünüzde lise aşkınızla evlenebileceğinizi,

and move back to your hometown and raise a bunch of kids together.

memleketinize dönüp bir sürü çocuk yetiştirebileceğinizi sandınız.

And something else happened instead.

Bunun yerine başka birşey oldu.

And I have to tell you

Ve itiraf etmem gerek,

that I thought I was writing an incredibly nerdy book

ben de asla gerçek olmayacak bir okuyucu kitlesi için

about a subject everybody hates

herkesin nefret ettiği bir konuda

for an audience that would never materialize.

inanılmaz derece inekçe bir kitap yazacağımı sandım.

And something else happened instead.

Bunu yerine başka birşey oldu.

(Laughter)

(Kahkahalar)

I mean, this is life.

Demek istediğim, hayat bu.

For good and for ill,

İyilikte ve kötülükte,

we generate these incredible stories

etrafımızdaki dünyayla ilgili

about the world around us,

inanılmaz hikayeler üretiyoruz,

and then the world turns around and astonishes us.

sonra dünya dönüyor ve bizi şaşırtıyor.

No offense, but this entire conference

Alınmak yok, ama bu konferansın tamamı

is an unbelievable monument

birşeyleri yanlış anlama kapasitemiz için

to our capacity to get stuff wrong.

inanılmaz bir anıt oldu.

We just spent an entire week

Koca bir haftayı

talking about innovations and advancements

yenilikler, gelişmeler ve ilerlemeler hakkında

and improvements,

konuşarak geçirdik,

but you know why we need all of those innovations

ama bu yenilik, gelişme ve ilerlemeler neden gerekli

and advancements and improvements?

biliyor musunuz?

Because half the stuff

Çünkü kafa karıştırıcı

that's the most mind-boggling and world-altering --

ve dünya değiştirici şeylerin yarısı --

TED 1998 --

TED 1998 --

eh.

eh.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Didn't really work out that way, did it?

Bu şekilde olmadı, değil mi?

(Laughter)

(Kahkahalar)

Where's my jet pack, Chris?

Nerede benim uçuş çantam, Chris?

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Applause)

(Alkışlar)

So here we are again.

İşte yeniden buradayız.

And that's how it goes.

Bu böyle devam eder.

We come up with another idea.

Başka bir fikirle geliriz.

We tell another story.

Başka bir hikaye anlatırız.

We hold another conference.

Başka bir konferans düzenleriz.

The theme of this one,

Bunun teması,

as you guys have now heard seven million times,

şimdiden yedi milyon defa duyduğunuz gibi,

is the rediscovery of wonder.

merakın yeniden keşfi.

And to me,

Ve bana göre,

if you really want to rediscover wonder,

merakı yeniden keşfetmek istiyorsanız,

you need to step outside

haklılığın küçük korkmuş alanından

of that tiny, terrified space of rightness

dışarı bir adım atmanız gereklidir.

and look around at each other

Birbirinize bakmanız

and look out at the vastness

ve evrenin sonsuzluğuyla

and complexity and mystery

gizemini görmeniz

of the universe

gerekir.

and be able to say,

Ve "Vay be, bilmiyorum,

"Wow, I don't know.

belki de yanılıyorumdur."

Maybe I'm wrong."

diyebilmelisiniz.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you guys.

Teşekkürler millet.

(Applause)

(Alkışlar)