On being wrong | Kathryn Schulz

709,695 views ・ 2011-04-26

TED


გთხოვთ, ორჯერ დააწკაპუნოთ ქვემოთ მოცემულ ინგლისურ სუბტიტრებზე ვიდეოს დასაკრავად.

Translator: Tamar Chubabria Reviewer: Nick Mano
00:15
So it's 1995,
0
15260
3000
1995 წელია
00:18
I'm in college,
1
18260
2000
მე უნივერსიტეტში ვსწავლობ
00:20
and a friend and I go on a road trip
2
20260
3000
და დაქალთან ერთად ვმოგზაურობ
00:23
from Providence, Rhode Island
3
23260
2000
პროვიდენსიდან (როდ აილენდის შტატი)
00:25
to Portland, Oregon.
4
25260
2000
პორტლენდში (ორეგონის შტატი) მივდივართ.
00:27
And you know, we're young and unemployed,
5
27260
3000
ხომ იცით... ახალგაზრდები ვართ, დაუსაქმებლები
00:30
so we do the whole thing on back roads
6
30260
2000
და ყველაფერს ვაკეთებთ ჩვენს გზაზე,
00:32
through state parks
7
32260
2000
გავდივართ ეროვნული პარკებით
00:34
and national forests --
8
34260
3000
და ტყეებით.
00:37
basically the longest route we can possibly take.
9
37260
3000
მოკლედ, ყველაზე გრძელი გზით მივდივართ, რაც ალბათ შეიძლება, რომ აირჩიო.
00:41
And somewhere in the middle of South Dakota,
10
41260
3000
და სადღაც შუაგულ სამხრეთ დაკოტაში,
00:44
I turn to my friend
11
44260
3000
მივუბრუნდი ჩემს მეგობარს
00:47
and I ask her a question
12
47260
2000
და ვუსვამ კითხვას,
00:49
that's been bothering me
13
49260
2000
რომელიც
00:51
for 2,000 miles.
14
51260
3000
2 000 მილის მანძილზე მაწუხებდა.
00:55
"What's up with the Chinese character I keep seeing by the side of the road?"
15
55260
4000
„რას უნდა ნიშნავდეს ის ჩინური იეროგლიფი, ყველგან რომ ვხედავ გზებზე?“
01:02
My friend looks at me totally blankly.
16
62260
4000
ჩემი მეგობარი გაკვირვებული მიყურებს.
01:06
There's actually a gentleman in the front row
17
66260
2000
ახლა წინა რიგში ჯენტლმენი
01:08
who's doing a perfect imitation of her look.
18
68260
3000
ზუსტ იმიტაციას აკეთებს ამ გამომეტყველებისა.
01:11
(Laughter)
19
71260
3000
(სიცილი)
01:14
And I'm like, "You know,
20
74260
2000
და მე ისევ ვეუბნები, „აი ხო იცი,
01:16
all the signs we keep seeing
21
76260
2000
ის ნიშნები, ყველგან, რომ გვხვდება,
01:18
with the Chinese character on them."
22
78260
3000
ზედ ჩინური იეროგლიფით“
01:22
She just stares at me for a few moments,
23
82260
3000
რამდენიმე წუთი მაკვირდება
01:25
and then she cracks up,
24
85260
3000
და მერე კვდება სიცილით,
01:28
because she figures out what I'm talking about.
25
88260
2000
რადგან ხვდება რას ვგულისხმობდი.
01:30
And what I'm talking about is this.
26
90260
3000
და აი რაზე ვეკითხებოდი.
01:33
(Laughter)
27
93260
6000
(სიცილი)
01:39
Right, the famous Chinese character for picnic area.
28
99260
4000
დიახ, ცნობილი ჩინური იეროგლიფი საპიკნიკე სივრცის აღსანიშნავად.
01:43
(Laughter)
29
103260
2000
(სიცილი)
01:45
I've spent the last five years of my life
30
105260
4000
ჩემი ცხოვრების ბოლო ხუთი წელი
01:49
thinking about situations
31
109260
2000
გავატარე სწორედ ამგვარ სიტუაციებზე ფიქრში.
01:51
exactly like this --
32
111260
3000
სწორედ ესეთებზე
01:54
why we sometimes misunderstand
33
114260
2000
რატომ არის, რომ ხანდახან არასწორად აღვიქვამთ
01:56
the signs around us,
34
116260
2000
ნიშნებს ჩვენს გარშემო?
01:58
and how we behave when that happens,
35
118260
3000
როგორ ვიქცევით, როდესაც ესე ხდება?
02:01
and what all of this can tell us about human nature.
36
121260
4000
რას გვეუბნება ყველაფერი ეს ადამიანურ ბუნებაზე ?
02:05
In other words, as you heard Chris say,
37
125260
2000
სხვა სიტყვებით, რომ ვთქვა
02:07
I've spent the last five years
38
127260
2000
ბოლო ხუთი წელი გავატარე იმაზე ფიქრში
02:09
thinking about being wrong.
39
129260
3000
თუ რას ნიშნავს, ცდებოდე.
02:12
This might strike you as a strange career move,
40
132260
3000
შეიძლება იფიქროთ, რომ ეს უცანაური არჩევანია კარიერაში წინსვლისთვის.
02:15
but it actually has one great advantage:
41
135260
3000
მაგრამ ერთი დიდი უპირატესობა აქვს,
02:18
no job competition.
42
138260
2000
არანაირი კონკურენცია არ არის სამსახურებზე.
02:20
(Laughter)
43
140260
2000
(სიცილი)
02:22
In fact, most of us do everything we can
44
142260
3000
უმრავლესობა ჩვენთაგანი აკეთებს ყველაფერს,
02:25
to avoid thinking about being wrong,
45
145260
3000
რომ თავი აარიდოს ცდომაზე ფიქრს,
02:28
or at least to avoid thinking about the possibility
46
148260
2000
თუ არა და სულ ცოტა აარიდოს თავი იმაზე ფიქრს,
02:30
that we ourselves are wrong.
47
150260
2000
რომ ჩვენ თავად ვცდებით.
02:32
We get it in the abstract.
48
152260
2000
აბსტრაქტულად ჩვენ გვესმის,
02:34
We all know everybody in this room makes mistakes.
49
154260
2000
რომ ყველა ამ ოთახში მყოფი უშვებს შეცდომებს,
02:37
The human species, in general, is fallible -- okay fine.
50
157260
3000
რომ ადამიანები... ზოგადად არ არიან უშეცდომონი - კარგი, გასაგებია.
02:41
But when it comes down to me, right now,
51
161260
3000
მაგრამ, როდესაც საქმე მე მეხება, აქ და აი ახლა
02:44
to all the beliefs I hold,
52
164260
2000
როდესაც საქმე ეხება ყველა ჩემს რწმენას,
02:46
here in the present tense,
53
166260
3000
ახლა, აწმყოში,
02:49
suddenly all of this abstract appreciation of fallibility
54
169260
4000
მოულოდნელად ეს აბსტრაქტული მოწიწება „უშეცდომობის“ წინაშე,
02:53
goes out the window --
55
173260
3000
უჩინარდება.
02:56
and I can't actually think of anything I'm wrong about.
56
176260
3000
არაფერი მომივა თავში, რაზეც ვცდები.
03:00
And the thing is, the present tense is where we live.
57
180260
3000
საქმე ისაა, რომ აწმყო დრო არის ის, სადაც ჩვენ ვცხოვრობთ.
03:03
We go to meetings in the present tense;
58
183260
3000
ჩვენ გვაქვს შეხვედრები აწმყოში,
03:06
we go on family vacations in the present tense;
59
186260
2000
ჩვენ მივდივართ ოჯახთან ერთად დასასვენებლად აწმყო დროში,
03:08
we go to the polls and vote in the present tense.
60
188260
4000
ჩვენ მივდივართ არჩევნებზე და ხმას ვაძლევთ აწმყო დროში.
03:12
So effectively, we all kind of wind up traveling through life,
61
192260
3000
საბოოლო ჯამში, ჩვენ ძალზე ეფექტურად ვახერხებთ ამ ცხოვრებაში მოგზაურობას
03:15
trapped in this little bubble
62
195260
2000
ჩვენს პატარა ბუშტებში გამომწყვდეულები,
03:17
of feeling very right about everything.
63
197260
3000
ბუშტებში, სადაც ყველაფერში ძალიან მართლები გვგონია ჩვენი თავები.
03:21
I think this is a problem.
64
201260
2000
ჩემი აზრით ეს პრობლემაა.
03:23
I think it's a problem for each of us as individuals,
65
203260
3000
ჩემი აზრით, ეს პრობლემაა თითოეული ჩვენგანისთვის, როგორც ინდივიდუალთათვის
03:26
in our personal and professional lives,
66
206260
3000
ჩვენივე პირადულ და პროფესიულ ცხოვრებაში.
03:29
and I think it's a problem for all of us collectively as a culture.
67
209260
3000
და ასევე, მე ვფიქრობ, ეს პრობლემაა ყველა ჩვენგანისთვის კოლექტიურად, როგორც კულტურისთვის.
03:32
So what I want to do today
68
212260
2000
დღეს მინდა პირველ რიგში ვილაპარაკო იმაზე,
03:34
is, first of all, talk about why we get stuck
69
214260
3000
თუ რატომ ვიჭედებით იმ განცდაში,
03:37
inside this feeling of being right.
70
217260
2000
რომ ვართ ყოველთვის მართლები
03:39
And second, why it's such a problem.
71
219260
3000
და მეორე, რატომ არის ეს პრობლემა.
03:42
And finally, I want to convince you
72
222260
2000
და საბოლოოდ, მე მინდა თქვენ დაგარწმუნოთ,
03:44
that it is possible
73
224260
2000
რომ შესაძლებელია
03:46
to step outside of that feeling
74
226260
2000
გვერდიდან შეხედო ამ გრძნობას.
03:48
and that if you can do so,
75
228260
2000
და თუ შენ ეს შეძელი მიხვდები, რომ
03:50
it is the single greatest
76
230260
2000
ეს არის ის ერთადერთი დიდებული , მორალური, ინტელექტუალური
03:52
moral, intellectual and creative leap you can make.
77
232260
3000
და შემოქმედებითი ნახტომი, რომლის გაკეთებაც შენ შეგიძლია.
03:57
So why do we get stuck
78
237260
2000
ჰო და, რატომ ვიჭედებით
03:59
in this feeling of being right?
79
239260
2000
ამ უშეცდომლობის გრძნობაში?
04:01
One reason, actually, has to do with a feeling of being wrong.
80
241260
3000
ერთერთი მიზეზია - გრძნობა, რომლის დროსაც ხვდები, რომ შენ ცდები.
04:04
So let me ask you guys something --
81
244260
2000
მოდით რაღაცას გკითხავთ.
04:06
or actually, let me ask you guys something, because you're right here:
82
246260
4000
მოდით თქვენ გკითხავთ, რადგან ახლოს სხედხართ.
04:10
How does it feel -- emotionally --
83
250260
3000
რა გრძნობა გაქვს, სუფთა ემოციურად,
04:13
how does it feel to be wrong?
84
253260
3000
რას გრძნობ, როდესაც ცდები?
04:16
Dreadful. Thumbs down.
85
256260
3000
საშინელი... დაშვებული ცერა თითი...
04:19
Embarrassing. Okay, wonderful, great.
86
259260
2000
შემარცხვენელი. . . კარგით, გადასარევია.
04:21
Dreadful, thumbs down, embarrassing --
87
261260
2000
საშინელი, დაშვებული ცერა თითი, შემარცხვენელი--
04:23
thank you, these are great answers,
88
263260
3000
დიდი მადლობა, არაჩვეულებრივი პასუხებია,
04:26
but they're answers to a different question.
89
266260
3000
მაგრამ ესენი სხვა კითხვას პასუხობენ.
04:29
You guys are answering the question:
90
269260
2000
თქვენ პასუხობთ კითხვას:
04:31
How does it feel to realize you're wrong?
91
271260
3000
„რა გრძნობაა, როდესაც აცნობიერებ, რომ შეცდი?“
04:34
(Laughter)
92
274260
4000
(სიცილი)
04:38
Realizing you're wrong can feel like all of that and a lot of other things, right?
93
278260
3000
როდესაც აცნობიერებ, რომ ცდები თავს ზუსტად ეგრე გრძნობ და უარესადაც, არა?
04:41
I mean it can be devastating, it can be revelatory,
94
281260
3000
ეს შეიძლება იყოს გამანადგურებელი, გამომააშკარავებელი,
04:44
it can actually be quite funny,
95
284260
2000
ასევე შეიძლება იყოს საკმაოდ სასაცილოც,
04:46
like my stupid Chinese character mistake.
96
286260
3000
როგორც ჩემ სულელური ჩინური იეროგლიფის შეცდომა.
04:49
But just being wrong
97
289260
3000
მაგრამ უბრალოდ არასწორი ყოფნა
04:52
doesn't feel like anything.
98
292260
2000
არნაირად არ იგრძნობა.
04:54
I'll give you an analogy.
99
294260
3000
მაგალითს მოვიყვან.
04:57
Do you remember that Loony Tunes cartoon
100
297260
2000
გახსოვთ ლუნი თუნის მულტფილმი?
04:59
where there's this pathetic coyote
101
299260
2000
სადაც ერთი პათეტიკური კოიოტი
05:01
who's always chasing and never catching a roadrunner?
102
301260
2000
მუდამ დასდევს მრბოლელს და ვერასდროს ეწევა.
05:03
In pretty much every episode of this cartoon,
103
303260
3000
ამ მულტფილმის თითქმის ყველა სერიაში,
05:06
there's a moment where the coyote is chasing the roadrunner
104
306260
2000
არის ისეთი მომენტი, სადაც კოიოტი მისდევს მრბოლელს
05:08
and the roadrunner runs off a cliff,
105
308260
2000
და მრბოლელი კი ვარდება კლდიდან.
05:10
which is fine -- he's a bird, he can fly.
106
310260
3000
პრობლემა არ არის, ის ჩიტია და მას ფრენა შეუძლია.
05:13
But the thing is, the coyote runs off the cliff right after him.
107
313260
4000
მაგრამ მას თან მიჰყვება კოიოტიც.
05:17
And what's funny --
108
317260
2000
სასაცილო კი ის არის -
05:19
at least if you're six years old --
109
319260
2000
ნუ, თუ თქვენ 6 წლის ხართ -
05:21
is that the coyote's totally fine too.
110
321260
2000
რომ კოიოტიც მშვენივრად გრძნობს თავს.
05:23
He just keeps running --
111
323260
2000
ის უბრალოდ აგრძელებს სირბილს.
05:25
right up until the moment that he looks down
112
325260
2000
სწორედ იმ მომენტამდე, სანამ ქვევით ჩაიხედავს
05:27
and realizes that he's in mid-air.
113
327260
3000
და გააცნობიერებს, რომ ჰაერშია.
05:30
That's when he falls.
114
330260
3000
აი მომენტი, როდესაც ის ვარდება.
05:34
When we're wrong about something --
115
334260
2000
როდესაც ჩვენ რამეზე ვცდებით --
05:36
not when we realize it, but before that --
116
336260
3000
არა მაშინ, როდესაც ჩვენ ამას ვათვითცნობიერებთ, არამედ მანამდე -
05:39
we're like that coyote
117
339260
3000
ჩვენ იმ კოიოტს ვგავართ ,
05:42
after he's gone off the cliff and before he looks down.
118
342260
3000
რომლიც უკვე გასცდა კლდეს, მაგრამ ჯერ არ ჩაუხედავს ქვევით.
05:46
You know, we're already wrong,
119
346260
3000
იცით, ჩვენ უკვე შევცდით,
05:49
we're already in trouble,
120
349260
2000
უკვე შარში ვართ.
05:51
but we feel like we're on solid ground.
121
351260
3000
მაგრამ ისეთი განცდა გვაქვს, თითქოს მყარ ნიადაგზე ვდგავართ.
05:55
So I should actually correct something I said a moment ago.
122
355260
3000
ასე, რომ მგონი, ერთ წუთის წინ რაც გითხარით ის უნდა შევასწორო.
05:58
It does feel like something to be wrong;
123
358260
3000
რაღაც განცდა არსებობს, როდესაც შეცდი -
06:01
it feels like being right.
124
361260
3000
განცდა იმისა, რომ მართალი ხარ.
06:04
(Laughter)
125
364260
3000
(სიცილი)
06:07
So this is one reason, a structural reason,
126
367260
3000
ეს არის ერთერთი მიზეზი, სტრუქტრურული მიზეზი იმისა,
06:10
why we get stuck inside this feeling of rightness.
127
370260
2000
თუ რატომ ვიჭედებით იმ გრძნობაში, რომ ვართ მართლები.
06:12
I call this error blindness.
128
372260
2000
მე ამას შეცდომით სიბრმავეს ვეძახი.
06:14
Most of the time,
129
374260
2000
უმრავლეს შემთხვევაში
06:16
we don't have any kind of internal cue
130
376260
3000
ჩვენ არ გვაქვს შინაგანი ალღო,
06:19
to let us know that we're wrong about something,
131
379260
2000
რომელიც მიგვახვედრებს, რომ ვცდებით,
06:21
until it's too late.
132
381260
3000
მანამ სანამ ეს ძალიან გვიანი არ არის.
06:24
But there's a second reason that we get stuck inside this feeling as well --
133
384260
3000
მაგრამ არსებობს მეორე მიზეზიც ჩვენი ტყვეობის ასახსნელად
06:27
and this one is cultural.
134
387260
2000
და ეს უკვე კულტურულია.
06:30
Think back for a moment to elementary school.
135
390260
3000
წამით გაიხსენეთ დაწყებითი სკოლა.
06:33
You're sitting there in class,
136
393260
2000
კლასში ზიხართ
06:35
and your teacher is handing back quiz papers,
137
395260
3000
და თქვენი მასწავლებელი შემოწმებულ საკონტროლო ნაწერს უკან გიბრუნებთ.
06:38
and one of them looks like this.
138
398260
2000
ერთერთი მათგანი ასე გამოიყურება. <ასე არ ქნა> <მნახე> <C -> .
06:40
This is not mine, by the way.
139
400260
2000
ეს ჩემი არ არის, ისე.
06:42
(Laughter)
140
402260
2000
(სიცილი)
06:44
So there you are in grade school,
141
404260
3000
და აი ხართ დაწყებით სკოლაში
06:47
and you know exactly what to think
142
407260
2000
და ზუსტად იცით რა იფიქროთ
06:49
about the kid who got this paper.
143
409260
3000
ამ ბავშვზე.
06:52
It's the dumb kid, the troublemaker,
144
412260
3000
„შტერი ბავშვია, წესრიგის დამრღვევი,
06:55
the one who never does his homework.
145
415260
3000
რომელიც არასდროს აკეთებს საშინაო დავალებას“.
06:58
So by the time you are nine years old,
146
418260
3000
იმ დროისთვის, როდესაც უკვე 9 წლის ხართ,
07:01
you've already learned, first of all,
147
421260
2000
იცით, რომ, პირველ რიგში,
07:03
that people who get stuff wrong
148
423260
2000
ხალხი, რომელიც ცდება არიან ზარმაცები,
07:05
are lazy, irresponsible dimwits --
149
425260
3000
სულელები და უპასუხისმგებლონი.
07:08
and second of all,
150
428260
2000
და მეორე -
07:10
that the way to succeed in life
151
430260
2000
წარმატების მისაღწევად ცხოვრებაში
07:12
is to never make any mistakes.
152
432260
3000
არასდროს შეცდომა არ უნდა დაუშვათ.
07:16
We learn these really bad lessons really well.
153
436260
4000
ჩვენ ამ ძალიან ცუდ გაკვეთილებს ძალიან კარგად შევიმეცნებთ ხოლმე.
07:21
And a lot of us --
154
441260
2000
ბევრი ჩვენგანი
07:23
and I suspect, especially a lot of us in this room --
155
443260
4000
და მე ეჭვი მაქვს განსაკუთრებით დიდი რაოდენობა ამ ოთახში მყოფთა
07:27
deal with them by just becoming
156
447260
2000
პრობლემას იმით წყვეტს, რომ
07:29
perfect little A students,
157
449260
2000
საბოლოო ჯამში ხდება უნაკლო ხუთოსანი.
07:31
perfectionists, over-achievers.
158
451260
3000
პერფექციონისტი, მეტის მიღწევის მოსურნე.
07:34
Right,
159
454260
2000
მართალია, არა?
07:36
Mr. CFO, astrophysicist, ultra-marathoner?
160
456260
4000
მისტერ აღმასრულებელო დირექტორო, ასტროფიზიკოსო და ულტრა-მარათონელო?
07:40
(Laughter)
161
460260
7000
(სიცილი)
07:47
You're all CFO, astrophysicists, ultra-marathoners, it turns out.
162
467260
4000
ჩანს, თქვენ ყველანი აღმასრულებელი დირექტორები, ასტრო ფიზიკოსები და ულტრა-მარათონელები ხართ!
07:51
Okay, so fine.
163
471260
2000
კარგი, მშვენიერია.
07:53
Except that then we freak out
164
473260
3000
ყველაფერი გადასარევია ... უბრალოდ მერე ჩვენ ვმწარდებით,
07:56
at the possibility that we've gotten something wrong.
165
476260
2000
როდესაც არის ალბათობა, რომ ჩვენ შეიძლება რაღაც შეგვშლოდა.
07:58
Because according to this,
166
478260
3000
რადგან ამის მიხედვით,
08:01
getting something wrong
167
481260
2000
რაღაცაში მცდარობა
08:03
means there's something wrong with us.
168
483260
3000
ნიშნავს, რომ რაღაც ვერ არის ჩვენში ჯანსაღად, რომ ჩვენ თავად გვჭირს რაღაც.
08:06
So we just insist that we're right,
169
486260
2000
შემდეგ ჩვენ უბრალოდ დავიჟინებთ ხოლმე, რომ მართლები ვართ.
08:08
because it makes us feel smart and responsible
170
488260
2000
ეს ხომ გვაგრძნობინებს, რომ ვართ გონიერები, პასუხისმგებლიანები
08:10
and virtuous and safe.
171
490260
3000
სათნოები და უსაფრთხოდ.
08:14
So let me tell you a story.
172
494260
2000
მოდით ერთ ამბავს მოგიყვებით.
08:16
A couple of years ago,
173
496260
2000
ერთ-ორი წლის წინ
08:18
a woman comes into Beth Israel Deaconess Medical Center for a surgery.
174
498260
3000
ქალი შედის ბეთ ისრაელის სამედიცინო ცენტრში ოპერაციის გასაკეთებლად.
08:21
Beth Israel's in Boston.
175
501260
2000
ბეთ ისრაელი ბოსტონში მდებარეობს.
08:23
It's the teaching hospital for Harvard --
176
503260
2000
ეს ჰარვარდის სასწავლებელი საავადმყოფოა.
08:25
one of the best hospitals in the country.
177
505260
2000
ერთერთი საუკეთესოა ქვეყანაში.
08:27
So this woman comes in and she's taken into the operating room.
178
507260
3000
ჰო და, ეს ქალი შეყავთ საოპერაციოში,
08:30
She's anesthetized, the surgeon does his thing --
179
510260
2000
უკეთებენ ანესთეზიას, ექმი აკეთებს თავის საქმეს,
08:32
stitches her back up, sends her out to the recovery room.
180
512260
3000
კერავს პაციენტს და უშვებს უკან გამოსაჯანსაღებლად.
08:35
Everything seems to have gone fine.
181
515260
3000
თითქოს, ყველაფერმა კარგად ჩაიარა.
08:38
And she wakes up, and she looks down at herself,
182
518260
3000
ქალს ეღვიძება, თავის თავის დახედავს
08:41
and she says, "Why is the wrong side of my body in bandages?"
183
521260
4000
და იკითხავს, „რატომ არის ჩემი სხეულის სხვა მხარე სახვევებში?“
08:45
Well the wrong side of her body is in bandages
184
525260
3000
ნუ, იმიტომაა სახვევებში მისი სხეულის სხვა მხარე,
08:48
because the surgeon has performed a major operation
185
528260
2000
რომ ქირურგმა ეს მთავარი ოპერაცია
08:50
on her left leg instead of her right one.
186
530260
3000
მის მარცხენა ფეხზე გააკეთა მარჯვენის ნაცვლად.
08:54
When the vice president for health care quality at Beth Israel
187
534260
3000
როდესაც ბეთ ისრაელის ჯანმრთელობის ხარისხის მართვის ვიცე პრეზიდენტმა
08:57
spoke about this incident,
188
537260
3000
ამ ინციდენეტზე ისაუბრა,
09:00
he said something very interesting.
189
540260
3000
ერთი ძალზედ საინტერესო რამ თქვა.
09:03
He said, "For whatever reason,
190
543260
3000
მან თქვა „რაღაც მიზეზის გამო,
09:06
the surgeon simply felt
191
546260
2000
ქირურგმა უბრალოდ ჩათვალა,
09:08
that he was on the correct side of the patient."
192
548260
2000
რომ ის სწორ მხარეს იდგა“.
09:10
(Laughter)
193
550260
3000
(სიცილი)
09:15
The point of this story
194
555260
2000
ამ ისტორიის არსი ის არის,
09:17
is that trusting too much in the feeling
195
557260
3000
რომ ზედმეტი ნდობა გრძნობისა,
09:20
of being on the correct side of anything
196
560260
3000
რომ ხარ სწორ მხარეს, სულ ერთია რისა,
09:23
can be very dangerous.
197
563260
3000
შეიძლება ძალიან სახიფათო იყოს.
09:26
This internal sense of rightness
198
566260
3000
ეს შინაგანი გრძნობა მართებულობისა,
09:29
that we all experience so often
199
569260
2000
რომელსაც ჩვენ ყველანი ასე ხშირად განვიცდით,
09:31
is not a reliable guide
200
571260
2000
არ არის სანდო
09:33
to what is actually going on in the external world.
201
573260
3000
რეალურ ცხოვრებაში.
09:36
And when we act like it is,
202
576260
2000
მომემნტი, როდესაც თავს ვაჩვენებთ, რომ ეს მართებული ქცევაა
09:38
and we stop entertaining the possibility that we could be wrong,
203
578260
4000
და ვივიწყებთ იმ აზრს, რომ შეიძლება ვცდებოდეთ
09:42
well that's when we end up doing things
204
582260
2000
- აი, მაშინ ხდება რომ 200 მილიონი
09:44
like dumping 200 million gallons of oil into the Gulf of Mexico,
205
584260
4000
გალონი ნავთობი იღვრება მექსიკის ყურეში,
09:48
or torpedoing the global economy.
206
588260
3000
ან ვსპობთ მსოფლიო ეკონომიკას.
09:52
So this is a huge practical problem.
207
592260
3000
ასე, რომ ეს არის უდიდესი ყოველდღიური პრობლემა.
09:55
But it's also a huge social problem.
208
595260
3000
მაგრამ ეს ასევე სოციალური პრობლემაცაა.
09:58
Think for a moment about what it means to feel right.
209
598260
4000
ერთი წუთით დაფიქრდით რა გრძნობაა, როდესაც ხარ მართალი.
10:02
It means that you think that your beliefs
210
602260
2000
ასეთ დროს შენ თვლი, რომ შენი რწმენები
10:04
just perfectly reflect reality.
211
604260
3000
უნაკლოდ ასახავს რეალობას.
10:07
And when you feel that way,
212
607260
2000
როდესაც ასე ფიქრობ,
10:09
you've got a problem to solve,
213
609260
2000
ერთი პრობლემა გაქვს გადასაჭრელი.
10:11
which is, how are you going to explain
214
611260
2000
როგორ დაარწმუნო
10:13
all of those people who disagree with you?
215
613260
3000
სხვებიც ამაში.
10:16
It turns out, most of us explain those people the same way,
216
616260
3000
აღმოჩნდა, რომ უმრავლესობა ჩვენს შორის ერთნაირად ხსნის სხვათა ქცევას.
10:19
by resorting to a series of unfortunate assumptions.
217
619260
3000
ყველანი ვარაუდთა ამ სამწუხარო ჩამონათვალს მივმართავთ.
10:23
The first thing we usually do when someone disagrees with us
218
623260
3000
პირველი რასაც ხშირად ვაკეთებთ, როდესაც ვინმე არ გვეთანხმება,
10:26
is we just assume they're ignorant.
219
626260
3000
ვასკვნით, რომ ისინი უვიცები არიან.
10:29
They don't have access to the same information that we do,
220
629260
2000
მათ ხელი არ მიუწვდებათ იმავე ინფორმაციამდე, რაზეც ჩვენ.
10:31
and when we generously share that information with them,
221
631260
3000
და როდესაც ჩვენ გულუხვად გავუზიარებთ ჩვენს ხელთ არსებულ ინფორმაციას,
10:34
they're going to see the light and come on over to our team.
222
634260
3000
ისინი ნათელს ეზიარებიან და ჩვენს გუნდში გადმოვლენ.
10:37
When that doesn't work,
223
637260
3000
როდესაც ამგვარი მსჯელობა არ მუშაობს,
10:40
when it turns out those people have all the same facts that we do
224
640260
2000
როდესაც აღმოჩნდება, რომ იმ ხალხს იგივე ფაქტები ცოდნია, რაც ჩვენ
10:42
and they still disagree with us,
225
642260
2000
და კვლავ არ გვეთანხმებიან,
10:44
then we move on to a second assumption,
226
644260
2000
გადავდივართ მეორე ვარაუდზე.
10:46
which is that they're idiots.
227
646260
2000
ვარაუდზე, რომ ისინი იდიოტები არიან.
10:48
(Laughter)
228
648260
2000
(სიცილი)
10:50
They have all the right pieces of the puzzle,
229
650260
2000
რომ მათ ამოცანის ამოსახსნელად საჭირო ხელსაწყოები აქვთ,
10:52
and they are too moronic to put them together correctly.
230
652260
3000
მაგრამ იმდენად ჭკუასუსტები არიან, რომ არ შეუძლიათ მათი სწორად გამოყენება
10:55
And when that doesn't work,
231
655260
2000
როდესაც ეს დაშვებაც არ მუშაობს:
10:57
when it turns out that people who disagree with us
232
657260
3000
როდესაც ამ ხალხს რომელიც არ გვეთანხმება,
11:00
have all the same facts we do
233
660260
2000
თურმე იგივე ფაქტებიც ცოდნია
11:02
and are actually pretty smart,
234
662260
3000
და საკმაოდ გონიერებიც ყოფილან,
11:05
then we move on to a third assumption:
235
665260
3000
მესამე ვარაუდზე გადავდივართ.
11:08
they know the truth,
236
668260
3000
მათ იციან სიმართლე
11:11
and they are deliberately distorting it
237
671260
2000
და განზრახ ამახინჯებენ მათ
11:13
for their own malevolent purposes.
238
673260
3000
მათ საკუთარი ბოროტი მიზნების გამო.
11:17
So this is a catastrophe.
239
677260
2000
ეს კატასტროფაა.
11:19
This attachment to our own rightness
240
679260
3000
ასეთი დამოკიდებულება ჩვენს მართებულობასთან
11:22
keeps us from preventing mistakes
241
682260
2000
გვაფერხებს ჩვენივე შეცდომების შეფერხებისაგან
11:24
when we absolutely need to
242
684260
2000
მაშინ, როდესაც ეს ძალიან გვჭირდება
11:26
and causes us to treat each other terribly.
243
686260
3000
და იწვევს იმას, რომ ერთმანეთს საზიზღრად ვეპყრობით.
11:30
But to me, what's most baffling
244
690260
2000
მაგრამ იცით რა არის
11:32
and most tragic about this
245
692260
3000
ჩემთვის ყველაზე ტრაგიკული?
11:35
is that it misses the whole point of being human.
246
695260
4000
ის, რომ აზრი ეკარგება ადამიანად ყოფნის იდეას.
11:39
It's like we want to imagine
247
699260
2000
ჩვენ გვინდა წარმოვიდგინოთ,
11:41
that our minds are just these perfectly translucent windows
248
701260
3000
რომ ჩვენი გონება უნაკლოდ გამჭვირვალე ფანჯარასავითაა
11:44
and we just gaze out of them
249
704260
2000
და ჩვენ უბრალოდ ვიცქირებით
11:46
and describe the world as it unfolds.
250
706260
3000
და აღვწერთ სამყაროს იქიდან.
11:49
And we want everybody else to gaze out of the same window
251
709260
2000
ჩვენს გვსურს ყველა სხვაც ამავე ფანჯრიდან იყურებოდეს
11:51
and see the exact same thing.
252
711260
2000
და იგივე სცენას ხედავდეს, რასაც ჩვენ.
11:53
That is not true,
253
713260
2000
ეს არ არის ჭეშმარიტება,
11:55
and if it were, life would be incredibly boring.
254
715260
3000
და ეს რომ ესე იყოს, სამყარო საოცრად მოსაწყენი იქნებოდა.
11:58
The miracle of your mind
255
718260
3000
თქვენი გონების სასწაული ის კი არ არის, რომ
12:01
isn't that you can see the world as it is.
256
721260
3000
თქვენ შეგიძლიათ ხედავდეთ სამყაროს ისეთს, როგორიც ის არის,
12:05
It's that you can see the world as it isn't.
257
725260
3000
არამედ ისეთს, როგორიც ის არ არის.
12:09
We can remember the past,
258
729260
2000
ჩვენ შეგვიძია გვახსოვდეს წარსული,
12:11
and we can think about the future,
259
731260
3000
ვიფიქროთ მომავალზე
12:14
and we can imagine what it's like
260
734260
2000
და წარმოვიდგინოთ როგორი იქნება
12:16
to be some other person in some other place.
261
736260
3000
სხვა ადამიანი სულ სხვა ადგილას.
12:19
And we all do this a little differently,
262
739260
2000
და ჩვენ ყველანი ამას სხვადასხვანაირად ვაკეთებთ.
12:21
which is why we can all look up at the same night sky
263
741260
2000
რისი შედეგიცაა ის, რომ ჩვენ ყველანი ვუყურებთ ერთსა და იმავე ღამის ცას
12:23
and see this
264
743260
2000
და ვხედავთ ამას
12:25
and also this
265
745260
2000
და ასევე ამას
12:27
and also this.
266
747260
3000
და ამას.
12:30
And yeah, it is also why we get things wrong.
267
750260
3000
და ამის შედეგია ისიც, რომ ჩვენ ვცდებით.
12:34
1,200 years before Descartes said his famous thing
268
754260
2000
1200 წლით ადრე სანამ დეკარტი იტყოდა ცნობილ ფრაზას,
12:36
about "I think therefore I am,"
269
756260
2000
„მე ვაზროვნებ, მაშასადამე მე ვარსებობ“,
12:38
this guy, St. Augustine, sat down
270
758260
2000
აი ეს ადამიანი - ნეტარიავგუსტინე, დაჯდა და თქვა „
12:40
and wrote "Fallor ergo sum" --
271
760260
3000
„Fallor ergo sum” -
12:43
"I err therefore I am."
272
763260
4000
- “მე ვცდები, მაშასადამე მე ვარსებობ.“
12:47
Augustine understood
273
767260
2000
ავგუსტინე მიხვდა, რომ
12:49
that our capacity to screw up,
274
769260
2000
ჩვენი შესაძლებლობები საქმის გაფუჭებაში
12:51
it's not some kind of embarrassing defect
275
771260
2000
არ არის ჩვენი სამარცხვინო დეფექტი
12:53
in the human system,
276
773260
2000
არ არის ისეთ რამ,
12:55
something we can eradicate or overcome.
277
775260
3000
რაც შეგვიძლია აღმოვფხვრათ ან გადავლახოთ.
12:58
It's totally fundamental to who we are.
278
778260
3000
ეს სავსებით ფუნდამენტურია ჩვენი არსებისათვის.
13:01
Because, unlike God,
279
781260
2000
ღვთისგან განსხვავებით,
13:03
we don't really know what's going on out there.
280
783260
3000
ჩვენ არ ვიცით დანამდვილებით რა ხდება გარეთ,
13:06
And unlike all of the other animals,
281
786260
3000
მაგრამ ყველა სხვა ცხოველისგან განსხვავებით,
13:09
we are obsessed with trying to figure it out.
282
789260
4000
ჩვენ ჩაციკლულები ვართ გავიგოთ რა ხდება.
13:13
To me, this obsession
283
793260
2000
ჩემთვის ეს ამგვარი კონცეტრაცია
13:15
is the source and root
284
795260
2000
წყაროცაა ყველა სახის პროდუქტიულობისა
13:17
of all of our productivity and creativity.
285
797260
3000
და შემოქმედობითობის.
13:20
Last year, for various reasons,
286
800260
3000
იცით, შარშან, ბევრი სხვადასხვა მიზეზის გამო,
13:23
I found myself listening to a lot of episodes
287
803260
2000
რომ საზოგადოებრივი რადიოს „ეს ამერიკული ცხოვრებაას“
13:25
of the Public Radio show This American Life.
288
805260
2000
ძალიან ბევრ სერიას ვუსმენდი.
13:27
And so I'm listening and I'm listening,
289
807260
3000
ჰო, და ვუსმენ, ვუსმენ
13:30
and at some point, I start feeling
290
810260
3000
და რაღაც მომენტში გავათვითცნობიერე,
13:33
like all the stories are about being wrong.
291
813260
3000
ყველა ეს ისტორია მცდარობას უკავშრდება.
13:37
And my first thought was,
292
817260
2000
ჩემი პირველი ფიქრი იყო
13:39
"I've lost it.
293
819260
2000
„მე მგონი ყველაფერში
13:41
I've become the crazy wrongness lady.
294
821260
2000
სიმცდარეს ვხედავ,
13:43
I just imagined it everywhere,"
295
823260
2000
ყველან წარმოვიდგენ ხოლმე“ ,
13:45
which has happened.
296
825260
2000
რაც რა თქმა უნდა მომხდარა.
13:47
But a couple of months later,
297
827260
2000
მაგრამ ერთი-ორი თვის შემდეგ მე მომეცა საშუალება
13:49
I actually had a chance to interview Ira Glass, who's the host of the show.
298
829260
2000
ინტერვიუ ამეღო აირა გლასისგან, ამ შოუს მასპინძლისგან.
13:51
And I mentioned this to him,
299
831260
2000
და მე ეს მოვუყევი.
13:53
and he was like, "No actually, that's true.
300
833260
3000
მან მითხრა „ არა, იცი, მგონი ეს მართალია“ .
13:56
In fact," he says,
301
836260
2000
„მართლაც“ , ის ამბობს
13:58
"as a staff, we joke
302
838260
2000
„ჩვენ, იქ მომუშავენი, ვხუმრობთ ხოლმე,
14:00
that every single episode of our show
303
840260
2000
რომ ყველა ეპიზოდს
14:02
has the same crypto-theme.
304
842260
3000
ერთი შეფარული თემა აქვს“ .
14:05
And the crypto-theme is:
305
845260
2000
. „თემა კი ასეთია:
14:07
'I thought this one thing was going to happen
306
847260
3000
მეგონა ეს მოხდებოდა
14:10
and something else happened instead.'
307
850260
3000
და სავსებით სხვა რამ მოხდა“ .
14:13
And the thing is," says Ira Glass, "we need this.
308
853260
3000
„საქმე იმაშია“, ამბობს აირა, „ რომ ჩვენ გვჭირდება ეს,
14:16
We need these moments
309
856260
2000
გვჭირდება ეს მომენტები
14:18
of surprise and reversal and wrongness
310
858260
2000
გაკვირვებისა და სიმცდარისა,
14:20
to make these stories work."
311
860260
2000
რათა ეს ისტორიები შედგეს“.
14:22
And for the rest of us, audience members,
312
862260
2000
ჩვენი მხრივ კი, ჩვენ როგორც აუდიენცია
14:24
as listeners, as readers,
313
864260
3000
როგორც მსმენელები და მკითხველები
14:27
we eat this stuff up.
314
867260
2000
ჩვენ მოვიხმართ ამ პროდუქტს.
14:29
We love things like plot twists
315
869260
3000
ჩვენ გვიყვარს
14:32
and red herrings and surprise endings.
316
872260
3000
გამაოგნებელი დასასრულები.
14:35
When it comes to our stories,
317
875260
3000
როდესაც ჩვენს ისტორიებს ეხება საქმე,
14:38
we love being wrong.
318
878260
3000
ჩვენ გვიყვარს მცდარობა.
14:41
But, you know, our stories are like this
319
881260
2000
მაგრამ იცით რა? ჩვენი ისტორიები ასეთია,
14:43
because our lives are like this.
320
883260
3000
რადგან ჩვენი ცხოვრებაა ამგვარი.
14:46
We think this one thing is going to happen
321
886260
3000
ჩვენ გვგონია, რომ ერთი მოხდება
14:49
and something else happens instead.
322
889260
3000
და ამ დროს მეორე ხდება.
14:52
George Bush thought he was going to invade Iraq,
323
892260
2000
ჯორჯ ბუშს ეგონა, რომ ის შეიჭრებოდა ერაყში,
14:54
find a bunch of weapons of mass destruction,
324
894260
2000
იპოვიდა მასობრივი განადგურების აურება იარაღს,
14:56
liberate the people and bring democracy to the Middle East.
325
896260
3000
გაათვისუფლებდა ხალხს და ახლო აღმოსავლეთში დემოკრატიას შეიტანდა.
15:00
And something else happened instead.
326
900260
2000
მაგრამ სავსებით სხვა რამ მოხდა ამ დროს.
15:03
And Hosni Mubarak
327
903260
2000
და ჰოსნი მუბარაკს ეგონა,
15:05
thought he was going to be the dictator of Egypt for the rest of his life,
328
905260
2000
რომ სიცოცხლის ბოლომდე ,
15:07
until he got too old or too sick
329
907260
2000
სანამ ძალიან არ დაბერდებოდა და დაავადმყოფდებოდა
15:09
and could pass the reigns of power onto his son.
330
909260
3000
და სანამ ძალაუფლებას შვილებს არ გადასცემდა, ეგვიპტის დიქტატორი იქნებოდა.
15:12
And something else happened instead.
331
912260
3000
მაგრამ საერთოდ სხვა რამ მოხდა ამის მაგივრად.
15:16
And maybe you thought
332
916260
2000
და ალბათ თქვენ გქონდათ ფიქრი,
15:18
you were going to grow up and marry your high school sweetheart
333
918260
2000
რომ გაიზრდებოდით, შეუღლდებოდით თქვენი სკოლის სიყვარულზე,
15:20
and move back to your hometown and raise a bunch of kids together.
334
920260
3000
დაბრუნდებოდით მშობლიურ ქალაქში და გაზრდიდით ბევრ შვილს ერთად.
15:24
And something else happened instead.
335
924260
3000
მაგრამ ამის მაგივრად სხვა რამ მოხდა.
15:27
And I have to tell you
336
927260
2000
და ერთი რამ უნდა გითხრათ,
15:29
that I thought I was writing an incredibly nerdy book
337
929260
2000
მე მეგონა ვწერდი საუცხოოდ გონივრულ წიგნს საგანზე,
15:31
about a subject everybody hates
338
931260
2000
რომელიც ყველას ეზიზღება,
15:33
for an audience that would never materialize.
339
933260
3000
აუდიენციისთვის, რომელიც ამას არასდროს გამოიყენებდა.
15:36
And something else happened instead.
340
936260
2000
და საერთოდ სხვა რამ მოხდა.
15:38
(Laughter)
341
938260
2000
(სიცილი)
15:40
I mean, this is life.
342
940260
2000
ეს ცხოვრებაა.
15:42
For good and for ill,
343
942260
2000
ავად თუ კარგად,
15:44
we generate these incredible stories
344
944260
3000
ჩვენ ვართ შემოქმედნი ჩვენს გარშემო არსებული
15:47
about the world around us,
345
947260
2000
სამყააროს შესახებ საუცხოო ისტორიებისა.
15:49
and then the world turns around and astonishes us.
346
949260
3000
შემდეგ ცხოვრება გვიბრუნდება და აქეთ გვაოცებს.
15:55
No offense, but this entire conference
347
955260
3000
არავის არ ვაყენებ შეურაცყოფას , მაგრამ ეს მთელი კონფერენცია
15:58
is an unbelievable monument
348
958260
2000
ამჟაღავნებს ჩვენს დაუჯერებლად დიდ
16:00
to our capacity to get stuff wrong.
349
960260
2000
შესაძლებლობას - შევცდეთ.
16:02
We just spent an entire week
350
962260
2000
ჩვენ მთელი კვირა დავხარჯეთ, რომ
16:04
talking about innovations and advancements
351
964260
2000
გველაპარაკა ინოვაციებზე, წინსვლებზე,
16:06
and improvements,
352
966260
2000
და გაუმჯობესებაზე
16:08
but you know why we need all of those innovations
353
968260
3000
... მაგრამ იცით რატომ გვჭიდება ყველა ეს ინოვაცია,
16:11
and advancements and improvements?
354
971260
2000
წინსვლა და გაუმჯობესება?
16:13
Because half the stuff
355
973260
2000
იმიტომ, რომ ყველაზე
16:15
that's the most mind-boggling and world-altering --
356
975260
3000
გამაოგნებელი და სამყაროს შემცვლელი ... !
16:18
TED 1998 --
357
978260
2000
ნუ ხო იცით... TED 1998…!
16:20
eh.
358
980260
2000
ეჰ
16:22
(Laughter)
359
982260
4000
(სიცილი)
16:26
Didn't really work out that way, did it?
360
986260
2000
არ გამოსულა ეგრე , არა?
16:28
(Laughter)
361
988260
2000
(სიცილი)
16:30
Where's my jet pack, Chris?
362
990260
3000
სად არის ჩემი ჯეთ პექი კრის?
16:33
(Laughter)
363
993260
4000
(სიცილი)
16:37
(Applause)
364
997260
5000
(ტაში)
16:42
So here we are again.
365
1002260
3000
ასე რომ ასე ვართ ისევ
16:45
And that's how it goes.
366
1005260
2000
და აი ესეც გრძლედება
16:47
We come up with another idea.
367
1007260
2000
ჩვენ ახალი იდეა გვიჩნდება,
16:49
We tell another story.
368
1009260
3000
ახალ ამბავს ვყვებით,
16:52
We hold another conference.
369
1012260
3000
ახალ კონფერენციას ვატარებთ.
16:55
The theme of this one,
370
1015260
2000
ამჟამინდელის თემაა,
16:57
as you guys have now heard seven million times,
371
1017260
2000
როგორც თქვენ უკვე 7 მილიონჯერ მოისმინეთ ალბათ უკვე,
16:59
is the rediscovery of wonder.
372
1019260
2000
სასწაულის ხელახალი აღმოჩენა.
17:01
And to me,
373
1021260
2000
ჩემი აზრით -
17:03
if you really want to rediscover wonder,
374
1023260
3000
თუ მართლა გსურს სასწაულის ხელახლა აღმოჩენა,
17:06
you need to step outside
375
1026260
2000
უნდა დატოვო ის პაწაწინა,
17:08
of that tiny, terrified space of rightness
376
1028260
6000
დამთრგუნველი სივრცე შეუცდომლობის.
17:14
and look around at each other
377
1034260
3000
უნდა მიმოვიხედოთ, დავაკვირდეთ ერთმანეთს,
17:17
and look out at the vastness
378
1037260
3000
შევხედოთ უზარმაზარ,
17:20
and complexity and mystery
379
1040260
3000
კომპლექსურ, მისტიკურ
17:23
of the universe
380
1043260
3000
სამყაროს
17:26
and be able to say,
381
1046260
3000
და შეგვეძლოს ვთქვათ
17:29
"Wow, I don't know.
382
1049260
4000
„ვა, არ ვიცი,
17:33
Maybe I'm wrong."
383
1053260
2000
იქნებ ვცდები“.
17:35
Thank you.
384
1055260
2000
მადლობა
17:37
(Applause)
385
1057260
3000
(ტაში)
17:40
Thank you guys.
386
1060260
2000
მადლობა მეგობრებო
17:42
(Applause)
387
1062260
3000
(ტაში)

Original video on YouTube.com
ამ საიტის შესახებ

ეს საიტი გაგაცნობთ YouTube-ის ვიდეოებს, რომლებიც სასარგებლოა ინგლისური ენის შესასწავლად. თქვენ ნახავთ ინგლისური ენის გაკვეთილებს, რომლებსაც ასწავლიან საუკეთესო მასწავლებლები მთელი მსოფლიოდან. ორჯერ დააწკაპუნეთ ინგლისურ სუბტიტრებზე, რომლებიც ნაჩვენებია თითოეულ ვიდეო გვერდზე, რომ იქიდან დაკვრა ვიდეო. სუბტიტრების გადახვევა სინქრონიზებულია ვიდეოს დაკვრასთან. თუ თქვენ გაქვთ რაიმე კომენტარი ან მოთხოვნა, გთხოვთ დაგვიკავშირდეთ ამ საკონტაქტო ფორმის გამოყენებით.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7