The hidden beauty of pollination | Louie Schwartzberg

Translator: Spartak Ferrollari Reviewer: Helena Bedalli

It's great being here at TED.

Është kënaqësi për mua të jem sot këtu në TED.

You know, I think there might be some presentations

Ju e dini, mendoj që disa prezantime mund të

that will go over my head,

kalojnë mbi kokën time

but the most amazing concepts

por konceptet më mbresëlënëse

are the ones that go right under my feet.

janë ata që kalojnë nën këmbëve të mia.

The little things in life,

Këto janë gjëra të vogla në jetë,

sometimes that we forget about,

që ne nganjëherë i harrojmë,

like pollination, that we take for granted.

si pjalmimi, që ne e marrim për të dhënë.

And you can't tell the story about pollinators --

Dhe është e pamundur të tregosh historinë e pjalmëtarëve -

bees, bats, hummingbirds, butterflies --

bletët, lakuriqët e natës, kolibrit, fluturat -

without telling the story about the invention of flowers

pa folur mbi lindjen e luleve

and how they co-evolved

dhe si ato evoluan sëbashku

over 50 million years.

për gjatë 50 milion vjetë.

I've been filming time-lapse flowers

Unë kam bërë një xhirim të përshpejtuar të luleve

24 hours a day, seven days a week,

24 orë në ditë, për shtatë ditë në javë,

for over 35 years.

për 35 vjetë rresht.

To watch them move

Të shohësh ato në levizje

is a dance I'm never going to get tired of.

është një vallezim që nuk të lodh kurrë.

It fills me with wonder, and it opens my heart.

Vallja e tyre më mrekullon dhe më prek në zemër.

Beauty and seduction, I believe,

Bukuria dhe joshja, unë mendoj,

is nature's tool for survival,

janë mjetet e natyrës për të mbijetuar,

because we will protect what we fall in love with.

pasi ne mbrojmë atë me të cilën biem në dashuri.

Their relationship

Marrëdhënia e tyre

is a love story that feeds the Earth.

është një histori dashurie që ushqen botën.

It reminds us that we are a part of nature,

Na kujton ne që jemi pjesë e natyrës,

and we're not separate from it.

dhe që nuk jemi të ndarë nga ajo.

When I heard about the vanishing bees, Colony Collapse Disorder,

Kur dëgjova për zhdukjen e bletëve, Sindroma e kolapsit të kolonive të bletëve,

it motivated me to take action.

vendosa të reagoja.

We depend on pollinators

Ne varemi nga pjalmëtarët

for over a third of the fruits and vegetables we eat.

për rreth një të tretën e frutave dhe perimeve që hamë.

And many scientists believe

Dhe shumë shkencëtarë mendojnë

it's the most serious issue facing mankind.

se kjo është çështja më serioze që po përballet njerëzimi.

It's like the canary in the coalmine.

Është si kanarina në një minierë qymyri.

If they disappear, so do we.

Nëse ato zhuken, zhdukemi edhe ne.

It reminds us that we are a part of nature

Kjo na kujton që ne jemi pjesë e natyrës

and we need to take care of it.

dhe duhet të kujdesemi për të.

What motivated me to film their behavior

Ajo që më motivoi të xhiroj sjelljen e tyre

was something that I asked my scientific advisers:

qe një pyetje që u bëra këshilltarëve të mi shkencorë:

"What motivates the pollinators?"

"Çfarë motivon pjalmëtarët?"

Well, their answer was,

Ata u përgjigjën,

"It's all about risk and reward."

"Është një çështje rrezikimi dhe shpërblimi."

Like a wide-eyed kid, I'd say, "Why is that?"

Si një fëmijë kurioz, u them, "Ç'do të thotë?"

And they'd say, "Well, because they want to survive."

Dhe ata përgjigjen, "Pasi ata duan të mbijetojnë."

I go, "Why?"

Unë vazhdoj, "Pse?"

"Well, in order to reproduce."

"Mirë pra, në mënyrë që të riprodhohen."

"Well, why?"

"Mirë, po pse?"

And I thought that they'd probably say, "Well, it's all about sex."

Dhe mendova që ata duan të më thonë, "Është gjithçka e lidhur me seksin."

And Chip Taylor, our monarch butterfly expert,

Dhe Chip Taylor, specialisti ynë i fluturave monark,

he replied, "Nothing lasts forever.

ai u përgjigj, "Asgjë nuk është përjetë.

Everything in the universe wears out."

Gjithçka në univers konsumohet."

And that blew my mind.

Dhe kjo më mahniti.

Because I realized

Pasi kuptova

that nature had invented reproduction

që natyra ka shpikur riprodhimin

as a mechanism for life to move forward,

si një mekanizëm që jeta të ecë përpara,

as a life force that passes right through us

si një forcë e jetës që kalon nëpër ne

and makes us a link in the evolution of life.

dhe na kthen një hallkë në evolucionin e jetës.

Rarely seen by the naked eye,

E parë rallëherë me sy të lirë

this intersection

kjo ndërlidhje

between the animal world and the plant world

midis botës shtazore dhe botës bimore

is truly a magic moment.

është me të vërtetë një çast magjik

It's the mystical moment

është një moment mistik

where life regenerates itself,

ku jeta rigjeneron vetëveten,

over and over again.

përsëri e përsëri.

So here is some nectar from my film.

Pra këtu ka pak nektar nga filmi im.

I hope you'll drink, tweet

Shpresoj ju do të pini, do të cicëroni

and plant some seeds

dhe mbillni disa fara

to pollinate a friendly garden.

për të pjalmuar një kopësht mirëpritës.

And always take time to smell the flowers,

Dhe gjithnjë gjeni pak kohë ti merni erë luleve,

and let it fill you with beauty,

dhe lini ato t'ju mbushin me bukuri,

and rediscover that sense of wonder.

dhe rizbuloni ndjenjat e mahnitjes.

Here are some images from the film.

Këtu janë disa imazhe nga filmi.

(Music)

(Muzikë)

(Applause)

(Duartrokitje)

Thank you.

Faleminderit.

Thank you very much.

Ju falenderoj shumë.

(Applause)

(Duartrokitje)

Thank you.

Faleminderit

(Applause)

(Duartrokitje)