Laura Boushnak: For these women, reading is a daring act

Tłumaczenie: Magdalena Stonawska Korekta: Mateusz Radziwonowicz

As an Arab female photographer,

Jestem kobietą, Arabką i fotografem.

I have always found ample inspiration for my projects in personal experiences.

Źródłem inspiracji zawsze było dla mnie moje osobiste doświadczenie.

The passion I developed for knowledge,

Rozwinęłam w sobie pasję do wiedzy,

which allowed me to break barriers towards a better life

która pozwoliła mi pokonać bariery dzielące mnie od lepszego życia

was the motivation for my project I Read I Write.

i leżała u podstaw mojego projektu I Read I Write (Czytam, Piszę).

Pushed by my own experience,

Mnie też początkowo zabraniano

as I was not allowed initially to pursue my higher education,

kształcić się na poziomie uniwersyteckim,

I decided to explore and document stories of other women

postanowiłam więc prześledzić i udokumentować życia kobiet,

who changed their lives through education,

które odmieniły swój los dzięki edukacji,

while exposing and questioning the barriers they face.

a przy okazji pokazać i zakwestionować stawiane im przeszkody.

I covered a range of topics that concern women's education,

Zajęłam się całą gamą tematów związanych z edukacją kobiet,

keeping in mind the differences among Arab countries

mając ciągle na uwadze różnice dzielące kraje arabskie,

due to economic and social factors.

których źródłem są czynniki ekonomiczne i społeczne.

These issues include female illiteracy, which is quite high in the region;

Do tych tematów zaliczała się spora w tym regionie niepiśmienność kobiet,

educational reforms; programs for dropout students;

reformy edukacji, pomoc dla studentek rezygnujących z edukacji,

and political activism among university students.

a także działalność polityczna studentek uniwersytetów.

Na początku pracy miałam problemy

As I started this work,

it was not always easy to convince the women to participate.

z przekonaniem kobiet do wzięcia udziału w projekcie.

Only after explaining to them

Dopiero gdy wyjaśniałam im,

how their stories might influence other women's lives,

że ich historie mogą wpłynąć na życie innych kobiet,

how they would become role models for their own community, did some agree.

że mogą stać się wzorami dla innych, niektóre się zgadzały.

Seeking a collaborative and reflexive approach,

Chciałam, by ich udział był jak najpełniejszy,

I asked them to write their own words and ideas

prosiłam je więc, by napisały o swoich ideach

on prints of their own images.

na odbitkach ich własnych zdjęć.

Those images were then shared in some of the classrooms,

Zdjęcia te były później rozdawane w szkolnych klasach,

and worked to inspire and motivate other women

by mogły zainspirować i zmotywować inne kobiety,

going through similar educations and situations.

które wybrały podobną ścieżkę edukacyjną i zmagały się z podobnymi problemami.

Aisha, nauczycielka z Jemenu, napisała:

Aisha, a teacher from Yemen, wrote,

"I sought education in order to be independent

"Zależało mi na kształceniu się, bo chciałam być niezależna,

i nie zdawać się całkowicie na mężczyzn".

and to not count on men with everything."

Jedną z uczestniczek była Egipcjanka Umm El-Saad.

One of my first subjects was Umm El-Saad from Egypt.

When we first met, she was barely able to write her name.

Gdy ją poznałam, ledwo umiała się podpisać.

She was attending a nine-month literacy program

Uczęszczała na 9-miesięczny kurs czytania i pisania

prowadzony na przedmieściach Kairu przez organizację pozarządową.

run by a local NGO in the Cairo suburbs.

Kilka miesięcy później żartowała, że jej mąż groził,

Months later, she was joking that her husband

had threatened to pull her out of the classes,

że zabroni jej chodzić na zajęcia,

as he found out that his now literate wife

bo odkrył, że jego piśmienna już żona

was going through his phone text messages.

czyta jego SMS-y.

(Laughter)

(Śmiech)

Naughty Umm El-Saad.

Niegrzeczna Umm El-Saad.

Of course, that's not why Umm El-Saad joined the program.

Oczywiście nie dlatego zdecydowała się na udział w programie.

Chciała mieć kontrolę nad swoim codziennym życiem.

I saw how she was longing to gain control over her simple daily routines,

small details that we take for granted,

Drobnymi rzeczami, które są dla nas oczywiste,

from counting money at the market to helping her kids in homework.

od liczenia pieniędzy podczas zakupów po pomoc dzieciom z lekcjami.

Despite her poverty and her community's mindset,

Mimo ubóstwa i nastawienia lokalnej społeczności,

which belittles women's education,

która nie ceni edukacji kobiet,

Umm El-Saad, along with her Egyptian classmates,

Umm El-Saad i jej koleżanki z zajęć

was eager to learn how to read and write.

chciały się nauczyć czytania i pisania.

W Tunezji spotkałam Asmę,

In Tunisia, I met Asma,

one of the four activist women I interviewed.

jedną z czterech aktywistek, z którymi przeprowadziłam wywiady.

The secular bioengineering student is quite active on social media.

Studiuje bioinżynierię i jest aktywna w mediach społecznościowych.

Regarding her country, which treasured what has been called the Arab Spring,

Na temat swojego kraju, który ceni sobie bardzo Arabską Wiosnę,

powiedziała: "Zawsze marzyłam o odkryciu nowej bakterii.

she said, "I've always dreamt of discovering a new bacteria.

Now, after the revolution, we have a new one every single day."

Teraz, po rewolucji, odkrywamy nowe każdego dnia".

Asma was referring to the rise of religious fundamentalism in the region,

Miała na myśli rozwój religijnego fundamentalizmu,

which is another obstacle to women in particular.

który jest kolejną przeszkodą stojącą na drodze kobiet.

Ze wszystkich spotkanych kobiet Fayza z Jemenu

Out of all the women I met, Fayza from Yemen affected me the most.

najbardziej zapadła mi w pamięć.

Fayza was forced to drop out of school at the age of eight when she was married.

Fayza musiała zrezygnować ze szkoły, gdy w wieku 8 lat wyszła za mąż.

That marriage lasted for a year.

Małżeństwo trwało rok.

At 14, she became the third wife of a 60-year-old man,

Gdy miała 14 lat, została trzecią żoną 60-letniego mężczyzny.

and by the time she was 18, she was a divorced mother of three.

Gdy miała 18 lat, była rozwódką i matką trójki dzieci.

Despite her poverty,

Mimo ubóstwa

despite her social status as a divorcée in an ultra-conservative society,

i niskiego statusu rozwódki w bardzo konserwatywnym społeczeństwie,

and despite the opposition of her parents to her going back to school,

mimo sprzeciwu rodziców wobec jej powrotu do szkoły,

Fayza knew that her only way to control her life was through education.

Fayza wiedziała, że tylko dzięki edukacji zyska kontrolę nad własnym życiem.

She is now 26.

Ma teraz 26 lat.

She received a grant from a local NGO

Miejscowa organizacja samorządowa przyznała jej grant,

to fund her business studies at the university.

opłaca jej studia biznesowe na uniwersytecie.

Her goal is to find a job, rent a place to live in,

Jej celem jest znalezienie pracy, wynajęcie mieszkania

and bring her kids back with her.

i sprowadzenie dzieci.

The Arab states are going through tremendous change,

W państwach arabskich zachodzą olbrzymie przemiany,

and the struggles women face are overwhelming.

a kobiety napotykają na wielkie trudności.

Just like the women I photographed,

Podobnie jak kobiety, którym robiłam zdjęcia,

I had to overcome many barriers to becoming the photographer I am today,

sama musiałam pokonać wiele przeszkód, by zostać fotografem.

many people along the way telling me what I can and cannot do.

Po drodze wiele osób mówiło mi, co mi wolno, a czego nie.

Umm El-Saad, Asma and Fayza, and many women across the Arab world,

Umm El-Saad, Asma, Fayza i wiele innych arabskich kobiet

show that it is possible to overcome barriers to education,

pokazują, że można te przeszkody pokonać,

which they know is the best means to a better future.

a edukacja to najlepszy sposób, by zapewnić sobie lepszą przyszłość.

And here I would like to end with a quote by Yasmine,

Zakończę słowami Yasmine,

one of the four activist women I interviewed in Tunisia.

jednej z czterech tunezyjskich działaczek, z którymi rozmawiałam.

Yasmine wrote,

Yasmine napisała:

"Question your convictions.

"Poddawaj w wątpliwość własne przekonania.

Be who you to want to be, not who they want you to be.

Bądź tym, kim chcesz być, nie tym, kim chcą inni.

Nie zgadzaj się na zniewolenie. Twoja matka urodziła cię dla wolności".

Don't accept their enslavement, for your mother birthed you free."

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)