The power of introverts | Susan Cain | TED

Translator: Munkhbaatar Lkhagvaa Reviewer: Tuya Bat

When I was nine years old,

Би 9 настай байхдаа

I went off to summer camp for the first time.

анх удаагаа хүүхдийн зуслан явж үзсэн.

And my mother packed me a suitcase full of books,

Тэгэхэд ээж минь надад цүнх дүүрэн ном бэлдэж өгч билээ.

which to me seemed like a perfectly natural thing to do.

Энэ бол миний хувьд байдаг л нэг жирийн зүйл юм.

Because in my family, reading was the primary group activity.

Учир нь халуун ам бүлээрээ суугаад ном унших нь манайд уламжлал болсон байлаа.

And this might sound antisocial to you,

Энэ намайг зожиг мэт санагдуулж магадгүй.

but for us it was really just a different way of being social.

Гэвч энэ миний хувьд нийгмийн харилцааны өөр нэг хэлбэр байв.

You have the animal warmth of your family sitting right next to you,

Дотно хүмүүсийнхээ халуун дулаан уур амьсгал дунд суугаад

but you are also free to go roaming around the adventureland

уран сэтгэмж, адал явдлаар дүүрэн төсөөллөөр аялах нь

inside your own mind.

гайхалтай биш гэж үү?

And I had this idea

Хүүхдийн зуслан үүн шиг эсвэл

that camp was going to be just like this, but better.

бүр үүнээс ч илүү дээр байх гэж бодож байлаа.

(Laughter)

(Инээд)

I had a vision of 10 girls sitting in a cabin

Зусланд унтлагын хувцсаар ижилссэн 10 охин орон дээрээ тухлан

cozily reading books in their matching nightgowns.

ном амтархан уншина чинээ төсөөлж байв.

(Laughter)

(Инээд)

Camp was more like a keg party without any alcohol.

Гэвч зуслан архигүй л болохоос биш үдэшлэгтэй төстэй байсан.

And on the very first day,

Хамгийн эхний өдөр

our counselor gathered us all together

удирдагч маань биднийг цуглуулаад

and she taught us a cheer that she said we would be doing

багийн сүр жавхааг сэргээж байхын тулд

every day for the rest of the summer to instill camp spirit.

өдөр бүр чангаар давтаж байх ёстой багийн уриаг зааж өглөө.

And it went like this:

Энэ бол:

"R-O-W-D-I-E,

"Ц-О-Г-Л-О-Г.

that's the way we spell rowdie.

Манай багийн уриа цоглог.

Rowdie, rowdie, let's get rowdie."

Цоглог, цоглог, бид үргэлж цоглог байх болно."

(Laughter)

(Инээд)

Yeah.

Тийм ээ.

So I couldn't figure out for the life of me

Харин би хувьдаа нэг л сайн ойлгож өгөхгүй байсан зүйл нь

why we were supposed to be so rowdy,

яагаад бид заавал цоглог, дэггүй байх хэрэгтэй,

or why we had to spell this word incorrectly.

бас яагаад заавал тэгж үсэглэх ёстой гэж?

(Laughter)

(Инээд)

But I recited a cheer. I recited a cheer along with everybody else.

Гэвч би уриаг бусдын адил давтан хэлж байв.

I did my best.

Би байдгаараа л хичээсэн.

And I just waited for the time that I could go off and read my books.

Гэвч энэ бүхнийг бушуухан дуусгаад буцаж очоод номоо нээхийг хамгийн их хүсэж байв.

But the first time that I took my book out of my suitcase,

Өрөөндөө очоод цүнхнээсээ номоо аваад нээх тэр үед

the coolest girl in the bunk came up to me

өрөөний хамгийн нүүрэмгий охин дөхөн ирж

and she asked me, "Why are you being so mellow?" --

"Чи яагаад ийм чимээгүй юм бэ?" гэж надаас асуулаа.

mellow, of course, being the exact opposite

Чимээгүй байна гэдэг чинь "Ц-О-Г-Л-О-Г"-ийн

of R-O-W-D-I-E.

эсрэг туйл шүү дээ.

And then the second time I tried it,

2 дахь удаагаа номоо нээх гэж оролдтол

the counselor came up to me with a concerned expression on her face

удирдагч маань их л санаа зовсон байдалтай над дээр ирээд

and she repeated the point about camp spirit

зуслангийн уриаг сануулаад,

and said we should all work very hard to be outgoing.

бусадтай нийтэч байхын тулд ихээхэн хичээх хэрэгтэйг зөвлөсөн юм.

And so I put my books away,

Надад орны доороос тээшээ гаргаад

back in their suitcase,

номуудаа буцаан хийхээс

and I put them under my bed,

өөр арга байсангүй.

and there they stayed for the rest of the summer.

Зуны турш би номууддаа дахиж хүрээгүй.

And I felt kind of guilty about this.

Үүнд би өөрийгөө буруутгаж байлаа.

I felt as if the books needed me somehow,

Яагаад ч юм номууд маань намайг үгүйлж,

and they were calling out to me and I was forsaking them.

намайг дуудавч би тэднээс урваж байгаа мэт сэтгэл төрнө.

But I did forsake them and I didn't open that suitcase again

Гэвч би тэднээс урван, зун дуусаж гэртээ харих хүртлээ

until I was back home with my family at the end of the summer.

номуудаа нээгээгүй.

Now, I tell you this story about summer camp.

Би хүүхдийн зусланд болсон энэ явдалтай адил

I could have told you 50 others just like it --

50 тохиолдлын тухай ярьж чадна.

all the times that I got the message

Ийм явдал надад тохиолдох бүрт

that somehow my quiet and introverted style of being

миний интроверт зан төлөв, чимээгүй байдал буруу юм байна,

was not necessarily the right way to go,

би илүү экстроверт болох ёстой юм байна

that I should be trying to pass as more of an extrovert.

гэсэн бодол төрдөг байлаа.

And I always sensed deep down that this was wrong

Гэвч сэтгэлийнхээ гүнд энэ бодолдоо нэг л үнэмшиж өгөхгүй,

and that introverts were pretty excellent just as they were.

интроверт байх нь сайхан гэдгийг зөнгөөрөө мэдэрч байлаа.

But for years I denied this intuition,

Гэвч би зөн билэгтээ итгэхгүй явсаар

and so I became a Wall Street lawyer, of all things,

Уолл Стрийтийн хуульч болсон юм.

instead of the writer that I had always longed to be --

Мөрөөддөг байсан зохиолчийн мэргэжлээ сонгоогүй нь

partly because I needed to prove to myself that I could be bold and assertive too.

би зоримог, итгэлтэй байж чадна гэдгээ өөртөө баталж харуулах гэсэн хэрэг л дээ.

And I was always going off to crowded bars

Оройд найзуудтайгаа намуухан орчинд

when I really would have preferred to just have a nice dinner with friends.

оройн зоог барихыг хүсэвч чимээ шуугиантай баар, цэнгээний газар луу зүглэнэ.

And I made these self-negating choices so reflexively,

Цаг үргэлж, хүсэл зоригийнхоо эсрэг сонголт хийсээр

that I wasn't even aware that I was making them.

сүүлдээ ийм зүйл хийж байгаагаа ч анзаарахаа больсон.

Now this is what many introverts do,

Интровертууд ийм үйлдэл гаргах нь цөөнгүй.

and it's our loss for sure,

Үүнээс болж бид олон зүйл алдаж байгаа.

but it is also our colleagues' loss

Гэхдээ биднээр зогсохгүй бидний хамтрагч,

and our communities' loss.

нийгэм маань их зүйлийг алдаж байгаа.

And at the risk of sounding grandiose, it is the world's loss.

Хэтрүүлж байж магадгүй ч дэлхий тэр чигээрээ алдаж байна.

Because when it comes to creativity and to leadership,

Бүтээлч, тэргүүлэгч зан чанарын хувьд

we need introverts doing what they do best.

интровертээр сайн хийж чаддаг зүйлийг нь хийлгэх хэрэгтэй.

A third to a half of the population are introverts --

Хүн амын 30-50% нь интроверт байдаг.

a third to a half.

30-50% шүү.

So that's one out of every two or three people you know.

Энэ нь таны танил 2 эсвэл 3 хүний нэг нь интроверт гэсэн үг.

So even if you're an extrovert yourself,

Хэрэв та өөрөө экстроверт бол

I'm talking about your coworkers

таны ажлын хүн,

and your spouses and your children

хань ижил, хүүхдүүд тань,

and the person sitting next to you right now --

таны хажууд сууж байгаа хүн бүхэнд

all of them subject to this bias

өрөөсгөл хандах хандлага

that is pretty deep and real in our society.

манай нийгэмд гүн суусан байдаг.

We all internalize it from a very early age

Бид энэ өрөөсгөл хандлага нь алдаатай гэдгийг

without even having a language for what we're doing.

ухаарах ч сөхөө байхгүй бүр дасчихсан.

Now, to see the bias clearly,

Энэ өрөөсгөл ойлголтыг тод харахын тулд

you need to understand what introversion is.

интроверт зан чанар гэж юу болохыг ойлгох хэрэгтэй.

It's different from being shy.

Энэ бүрэг ичимхий байхаас өөр.

Shyness is about fear of social judgment.

Ичимхий зан бол нийгмийн шүүлтээс айх айдас.

Introversion is more about,

Харин интроверт зан бол аливаа нөлөө,

how do you respond to stimulation,

ялангуяа нийгмийн нөлөөнд

including social stimulation.

хэрхэн хариу үйлдэл үзүүлэх байдлын тухай юм.

So extroverts really crave large amounts of stimulation,

Экстроверт хүн нийгмийн харилцаанаас эрч хүч авдаг бол

whereas introverts feel at their most alive

интроверт хүний хувьд чимээгүй,

and their most switched-on and their most capable

тайван орчинд эрч хүчээ сэргээж,

when they're in quieter, more low-key environments.

бүтээлчээр ажиллаж чаддаг.

Not all the time -- these things aren't absolute --

Байнга биш ч

but a lot of the time.

ихэнхдээ бол тэгдэг.

So the key then to maximizing our talents

Иймд авьяас чадвараа бүрэн дайчлахын тулд

is for us all to put ourselves

өөрсдөд маань тохирох

in the zone of stimulation that is right for us.

ая тухтай орчноо бүрдүүлэх ёстой.

But now here's where the bias comes in.

Эндээс өрөөсгөл ойлголт үүсэж байгаа юм.

Our most important institutions,

Бидний хамгийн чухал байгууллагууд болох

our schools and our workplaces,

сургууль, ажлын газар

they are designed mostly for extroverts

ихэнхдээ экстровертуудад болон

and for extroverts' need for lots of stimulation.

тэдний бусдаас эрч хүч авах хэрэгцээнд зориулагдсан байдаг.

And also we have this belief system right now

Мөн өнөөгийн бидний дунд шинэ үеийн хамтын шийдвэр гэж нэрлэж болохуйц

that I call the new groupthink,

бүхэл бүтэн ойлголт оршин тогтнож байна.

which holds that all creativity and all productivity

Энэ ойлголт нь бүтээлч санаа, ажлын өндөр бүтээмж,

comes from a very oddly gregarious place.

зөвхөн содон маягаар нийлсэн бүлэг хүмүүсээс гарна гэж үздэг.

So if you picture the typical classroom nowadays:

Сүүлийн үеийн анги танхимыг нэг хараарай.

When I was going to school, we sat in rows.

Намайг сургуульд байхад бид эгнүүлэн тавьсан ширээний ард суудаг байлаа.

We sat in rows of desks like this,

Эгнээ эгнээгээрээ суудаг байсан.

and we did most of our work pretty autonomously.

Бид бие дааж хичээлээ хийдэг байв.

But nowadays, your typical classroom has pods of desks --

Харин одоо бол ангид хэд хэдээр нь тойруулан тавьсан ширээний ард

four or five or six or seven kids all facing each other.

сурагчид 4, 5, 7-оороо бүлэг болон бөөгнөрч сууна.

And kids are working in countless group assignments.

Тэд багийн даалгаврыг маш олноор нь гүйцэтгэх болсон.

Even in subjects like math and creative writing,

Хувь хүний уран сэтгэмж шаардсан математик,

which you think would depend on solo flights of thought,

зохион бичлэг гэсэн хичээлийг хүртэл багаар хийх болсон.

kids are now expected to act as committee members.

Хүүхэд бүр багийн гишүүн байх шаардлагатай болж байгаа юм.

And for the kids who prefer to go off by themselves or just to work alone,

Өөрийн зоргоор эсвэл ганцаар хичээл хийхийг хүссэн хэн нэгэн

those kids are seen as outliers often

зожиг мэт үзэгдэж эсвэл

or, worse, as problem cases.

бүр асуудалтай хүүхэд гэдэг нэр зүүнэ.

And the vast majority of teachers

Дийлэнх багш нарын хувьд

reports believing that the ideal student is an extrovert

хамгийн шилдэг сурагч нь интроверт байхаас илүүтэй

as opposed to an introvert,

экстроверт байх нь олонтаа.

even though introverts actually get better grades

Гэвч үнэн хэрэгтээ интровертууд экстровертуудаас

and are more knowledgeable,

илүү өндөр дүн авдаг гэсэн

according to research.

судалгаа байдаг юм шүү.

(Laughter)

(Инээд)

Okay, same thing is true in our workplaces.

Ажлын байран дээр ч энэ үзэгдэл давтагддаг.

Now, most of us work in open plan offices,

Бид тусгаарлагч ханагүй,

without walls,

нээлттэй ажлын байран дээр

where we are subject to the constant noise and gaze of our coworkers.

чимээ шуугиан дунд бусдын хэрэгт дуртай хүмүүсийн харцан дор ажилладаг.

And when it comes to leadership,

Манлайлах чадварын хувьд мөн адил,

introverts are routinely passed over for leadership positions,

интровертуудийн манлайлагч зан чанар бусдад дутуу үнэлэгддэг.

even though introverts tend to be very careful,

Гэвч үнэндээ интровертууд маш хянамгай,

much less likely to take outsize risks --

хэт өндөр эрсдэлээс аль болох зайлсхийдэг.

which is something we might all favor nowadays.

Ийм зан чанар одоо үед үгүйлэгдээд байгаа.

And interesting research by Adam Grant at the Wharton School

Уортоны сургуулийн Адам Грантын хийсэн нэгэн судалгаагаар

has found that introverted leaders

интроверт манлайлагчид

экстровертуудаас илүү амжилт гаргадгийг олж тогтоосон байна.

often deliver better outcomes than extroverts do,

because when they are managing proactive employees,

Учир нь тэд идэвх санаачилга өндөртэй ажилтнуудыг удирдахдаа

they're much more likely to let those employees run with their ideas,

санаагаа уралдуулж, ажил хэрэг болгох боломжийг илүү олгодог.

whereas an extrovert can, quite unwittingly,

Харин экстровертууд өөрийн эрхгүй л аливаад

get so excited about things

хэт сэтгэлийн хөөрлөөр хандаж,

that they're putting their own stamp on things,

өөрийн санааг л хамгийн чухал мэт үзэх хандлагатай байдаг тул

and other people's ideas might not as easily then bubble up to the surface.

бусдын саналыг сонсохдоо тийм ч уриалагхан биш байдаг.

Now in fact, some of our transformative leaders in history have been introverts.

Түүхэнд томоохон өөрчлөлтүүдийг хийсэн манлайлагчдын дунд ч интровертууд цөөнгүй.

I'll give you some examples.

Жишээ хэлье.

Eleanor Roosevelt, Rosa Parks, Gandhi --

Элеанор Рузвельт, Роза Паркс, Ганди.

all these people described themselves as quiet and soft-spoken and even shy.

Эдгээр хүмүүсийг чимээгүй, намуухан яриатай, бүрэг гэж тодорхойлж болох байх.

And they all took the spotlight,

Бүрэг ичимтгий зан чанар нь

even though every bone in their bodies was telling them not to.

үүнд тохирохгүй мэт боловч тэд олны анхаарлын төвд байсан.

And this turns out to have a special power all its own,

Интровертуудад онцгой нэгэн хүч байдаг.

because people could feel that these leaders were at the helm

Тэд эрх мэдэлд дуртайдаа эсвэл бусдын анхаарлын төвд байх дуртайдаа биш,

not because they enjoyed directing others

харин ийм сонголт хийхээс

and not out of the pleasure of being looked at;

өөр аргагүй болсондоо,

they were there because they had no choice,

зөв гэж бодсон итгэл үнэмшил нь тэдэнд эрч хүч, эр зоригийг өгч

because they were driven to do what they thought was right.

бусдыг удирдан хошуучилсан.

Now I think at this point it's important for me to say

Би экстровертуудад хайртай гэдгээ

that I actually love extroverts.

хэлэх хэрэгтэй байхаа.

I always like to say some of my best friends are extroverts,

Миний хамгийн сайн найзууд маань, хайртай нөхөр маань ч

including my beloved husband.

экстроверт гэдгийг би хэлэх дуртай.

And we all fall at different points, of course,

Бид экстроверт, интровертын хэмжүүрийн

along the introvert/extrovert spectrum.

шугамын дунд хаа нэгтээ байгаа.

Even Carl Jung, the psychologist who first popularized these terms,

Энэ ойлголтуудыг анх нээсэн сэтгэл зүйч Карл Юнг хүртэл

said that there's no such thing as a pure introvert

цэвэр экстроверт эсвэл цэвэр интроверт гэж

or a pure extrovert.

байдаггүй гэдгийг сануулсан.

He said that such a man would be in a lunatic asylum,

Тэрээр хэлэхдээ хэрвээ тийм хүн байдаг бол

if he existed at all.

тэр галзуугийн эмнэлэгт орсон байх учиртай гэжээ.

And some people fall smack in the middle of the introvert/extrovert spectrum,

Харин зарим хүмүүс экстроверт, интроверт 2 туйлын яг голд нь байдаг.

and we call these people ambiverts.

Тэднийг амбиверт гэж нэрлэдэг.

And I often think that they have the best of all worlds.

Эдгээр хүмүүс байж болох хамгийн сайн хувилбар шиг санагддаг.

But many of us do recognize ourselves as one type or the other.

Гэвч бидний дийлэнхэд энэ хоёр чанарын аль нэг нь давамгайлдаг.

And what I'm saying is that culturally, we need a much better balance.

Миний бодлоор бид аль алинд нь тэнцвэртэй хандах хэрэгтэй.

We need more of a yin and yang between these two types.

Бид арга, билгийг тэнцүүхэн хослуулах хэрэгтэй.

This is especially important

Ялангуяа бүтээлч чанар,

when it comes to creativity and to productivity,

бүтээмжийг нэмэгдүүлэхэд энэ тун чухал.

because when psychologists look at the lives of the most creative people,

Учир нь сэтгэл судлаачид аугаа бүтээлч хүмүүсийн амьдралыг судалж байхад

what they find

тэдгээр хүмүүс нь санал бодлоо солилцох,

are people who are very good at exchanging ideas

саналаа ажил хэрэг болгох тал дээр

and advancing ideas,

гарамгай байснаас гадна

but who also have a serious streak of introversion in them.

бүгдэд нь интровертын зан чанар хүчтэй ажиглагдсан.

And this is because solitude

Ганцаардал бол бүтээлч чанарыг

is a crucial ingredient often to creativity.

бүрдүүлэгч чухал үзүүлэлтийн нэг юм.

So Darwin,

Дарвин л гэхэд

he took long walks alone in the woods

ойд ганцаар олон цагаар зугаалж,

and emphatically turned down dinner-party invitations.

үдэшлэгийн урилгаас эелдгээр татгалздаг байж.

Theodor Geisel, better known as Dr. Seuss,

Доктор Сьюз гэдэг нэрээр нь бидний мэдэх Теодор Гайзэль

he dreamed up many of his amazing creations

зохиолынхоо гайхалтай дүрүүдийг

Калифорни мужийн Ла Хойя хот дахь гэрийнхээ хойхно байрлах

in a lonely bell tower office that he had

in the back of his house in La Jolla, California.

хонхтой цамхагт ганцаараа суунгаа бодож олдог байжээ.

And he was actually afraid to meet the young children who read his books

Тэр ч байтугай шүтэн бишрэгчид нь түүнийг Санта Клаустай адил

for fear that they were expecting him this kind of jolly Santa Claus-like figure

хөгжилтэй нэгэн биш харин дүлий дүмбэ оргисон нэгэн байхыг үзээд

and would be disappointed with his more reserved persona.

гонсойх вий гэж болгоомжилдог байсан тул хүүхдүүдтэй уулзахаас эмээдэг байжээ.

Steve Wozniak invented the first Apple computer

Стив Вознияк анхны Apple компьютероо

sitting alone in his cubicle in Hewlett-Packard

амьдралынхаа ихэнх цагаа өнгөрүүлдэг Hewlett-Packard дахь

where he was working at the time.

ажлын ширээний ард зохиожээ.

And he says that he never would have become such an expert in the first place

Хэрвээ тэр багадаа гэрээс гарах дургүй, интроверт байгаагүйсэн бол

had he not been too introverted to leave the house

ажилдаа ийм өндөр түвшинд хүртлээ

мэргэшиж чадахгүй байсан гэдгээ хэлдэг.

when he was growing up.

Now, of course,

Энэ нь мэдээж

this does not mean that we should all stop collaborating --

бусадтай хамтарч ажиллахаа зогсоо гэсэн үг биш шүү.

and case in point, is Steve Wozniak famously coming together with Steve Jobs

Үнэн хэрэгтээ Стив Возняк Стив Жобстой хамтарч Аpple Computer компанийг

to start Apple Computer --

үүсгэж байж нэр алдарт хүрсэн.

but it does mean that solitude matters

Гэхдээ ганцаар байх нь зарим хүний хувьд

and that for some people it is the air that they breathe.

ус, агаар мэт хэрэгтэй зүйл гэдгийг хэлэх гэсэн юм.

And in fact, we have known for centuries about the transcendent power of solitude.

Үнэн хэрэгтээ бид ганцаардлын ер бусын хүч чадлыг эрт дээр үеэс мэддэг байсан.

It's only recently that we've strangely begun to forget it.

Гэвч сүүлийн үед бид үүнийгээ яагаад ч юм мартаад байх шиг.

If you look at most of the world's major religions,

Дэлхий дээрх томоохон шашнуудыг харцгаая.

you will find seekers --

Үнэнийг хайгчид болох

Moses, Jesus, Buddha, Muhammad --

Мосе, Есүс, Будда, Мухаммед гээд

seekers who are going off by themselves alone to the wilderness,

бүгд хүнээс зугтан зэрлэг онгон газар дэлхийгээр хэсүүчлэн тэнэж,

where they then have profound epiphanies and revelations

амьдралын үнэн мөн, гэгээрлийг олоод

that they then bring back to the rest of the community.

хүмүүс дунд эргэн ирж тэдгээрээ номлодог шүү дээ.

So, no wilderness, no revelations.

Даяарчлал үгүй бол гэгээрэл үгүй.

This is no surprise, though,

Энэ ч тийм гайхаад байх зүйл биш л дээ.

if you look at the insights of contemporary psychology.

Хэрвээ орчин үеийн сэтгэл зүй судлалыг харах юм бол

It turns out that we can't even be in a group of people

бид нийгмийн дунд нэг нэгнийхээ

without instinctively mirroring, mimicking their opinions.

үзэл санааг зөнгөөрөө хуулбарладаг байна.

Even about seemingly personal and visceral things

Тэр ч байтугай хэт хувийн чанартай зүйл дээр,

like who you're attracted to,

тухайлбал, өөрт чинь таалагддаг хүмүүсийн

you will start aping the beliefs of the people around you

итгэл үнэмшлийг хүртэл

without even realizing that that's what you're doing.

өөрийн мэдэлгүй үлгэрлэн дуурайдаг байх нь.

And groups famously follow the opinions

Хүмүүс захирангуй эсвэл сэтгэл татам

of the most dominant or charismatic person in the room,

нэгнийг нийтээр дагадаг болохыг аль хэдийн тогтоосон.

even though there's zero correlation

Гэвч уран сайхан ярьдаг байх нь

between being the best talker and having the best ideas --

оновчтой санаа бодож олохтой хамааралгүй зүйл л дээ.

I mean zero.

Бүр огт хамааралгүй шүү.

So --

Тэгэхээр...

(Laughter)

(Инээд)

You might be following the person with the best ideas,

Хамгийн гайхалтай санаатай хүнийг та дагадаг байж магадгүй.

but you might not.

Гэхдээ үгүй ч байж болно.

And do you really want to leave it up to chance?

Та үнэхээр аз туршмаар байна уу?

Much better for everybody to go off by themselves,

Тэгснээс дор бүрнээ бодож боловсруулаад,

generate their own ideas

бусдын нөлөөлөлд авталгүйгээр

freed from the distortions of group dynamics,

өөр өөрсдийн санаа оноогоо гаргаж,

and then come together as a team

баг болж цуглаад

to talk them through in a well-managed environment

ая тухтай орчинд санаа бодлоо солилцон

and take it from there.

тунгааж шийдэх нь илүү дээр биш гэж үү?

Now if all this is true,

Хэрвээ тийм юм бол

then why are we getting it so wrong?

яагаад бид бүгдийг эсрэгээр нь хийсээр байгаа юм бэ?

Why are we setting up our schools this way, and our workplaces?

Яагаад бид сургууль, ажлын байрны орчинг өөрчлөхгүй байна вэ?

And why are we making these introverts feel so guilty

Яагаад бид интровертын түр ч атугай ганцаар байх

about wanting to just go off by themselves some of the time?

хүслийг нь гаж буруу зүйл мэт харсаар байна вэ?

One answer lies deep in our cultural history.

Үүний хариултыг бидний түүх уламжлалаас олж болно.

Western societies,

Барууны соёлд,

and in particular the U.S.,

нэн ялангуяа АНУ-д

have always favored the man of action over the "man" of contemplation.

хүнийг үзэл бодлоор нь үнэлэхээс илүү хийж бүтээсэн зүйлээр нь үнэлдэг.

But in America's early days,

Гэвч Америк орон түүхийн эхэн үедээ

we lived in what historians call a culture of character,

хүний үзэл бодол, хүний дотоод ертөнц болоод

where we still, at that point, valued people

ёс суртахууны үнэт зүйлсийг

for their inner selves and their moral rectitude.

ихэд хүндэтгэн үзэж, үнэлдэг тийм л үед амьдарч байжээ.

And if you look at the self-help books from this era,

Хэрэв тэр үеийн өөрийгөө хөгжүүлэх ном,

they all had titles with things like

сурах бичгийг харвал ерөнхийдөө

"Character, the Grandest Thing in the World."

"Зан чанар бол хамгийн том үнэт зүйл" гэж байх болно.

And they featured role models like Abraham Lincoln,

Үлгэр дуурайл болж байсан Абрам Линкольн л гэхэд

who was praised for being modest and unassuming.

төлөв даруу зангаараа алдартай нэгэн байжээ.

Ralph Waldo Emerson called him

Ральф Уалдо Эмерсон түүнийг

"A man who does not offend by superiority."

"бусдын давамгайлалд эмзэглэдэггүй хүн" гэж хэлсэн байдаг.

But then we hit the 20th century,

Гэвч 20-р зуунд бид

and we entered a new culture

түүхчдийн "хувь хүний зуун" гэж нэрлэдэг

that historians call the culture of personality.

шинэ соёлын босгоор алхан орсон билээ.

What happened is we had evolved an agricultural economy

Хөдөө аж ахуйн эдийн засаг нь хурдтай хөгжих

том зах зээлийн эдийн засаг болсон.

to a world of big business.

And so suddenly people are moving from small towns to the cities.

Хүмүүс жижиг хотуудаас төв рүү нүүцгээж,

And instead of working alongside people they've known all their lives,

насан туршдаа биесээ мэдэх хүмүүстэйгээ ажилладаг байснаа

now they are having to prove themselves in a crowd of strangers.

огт танихгүй олны дунд ажиллаж амьдрах болжээ.

So, quite understandably,

Энэ үед мэдээж

qualities like magnetism and charisma suddenly come to seem really important.

бусдыг өөртөө татах чанар гэнэт л чухал болж ирсэн.

And sure enough, the self-help books change to meet these new needs

Үүнийг дагаад "Хэрхэн найзтай болж бусдад нөлөөлөх вэ?"

and they start to have names

гэсэн гарчигтай өөрийгөө хөгжүүлэх

like "How to Win Friends and Influence People."

ном, сурах бичгүүд эрэлттэй болж эхэлсэн.

And they feature as their role models really great salesmen.

Тэд гайхалтай худалдаачдыг үлгэр дуурайлаа болгосон байдаг.

So that's the world we're living in today.

Энэ соёл өнөөг хүртэл үргэлжилсээр байна.

That's our cultural inheritance.

Энэ манай уламжлалт соёл болчихсон.

Now none of this is to say that social skills are unimportant,

Гэвч энэ нь харилцааны чадвар хэрэггүй гэсэн үг биш л дээ.

and I'm also not calling for the abolishing of teamwork at all.

Мөн багаар ажиллах арга барилаасаа бүр мөсөн татгалзахыг уриалах гэсэнгүй.

The same religions who send their sages off to lonely mountain tops

Аглаг ууланд бясалгахаар явдаг шашин номын гэгээнтэн нар

also teach us love and trust.

бие биеэ хайрлах, нэг нэгдээ итгэхийг номлодог.

And the problems that we are facing today

Өнөөгийн үед шинжлэх ухаан,

in fields like science and in economics

эдийн засгийн салбарт тулгараад буй

are so vast and so complex

асуудлууд маш гүнзгий, төвөгтэй болсон тул

that we are going to need armies of people coming together

хамтын хүчээр баг болж байж л

to solve them working together.

бид шийдвэрлэж чадна.

But I am saying that the more freedom that we give introverts to be themselves,

Гэхдээ бид интровертуудад дотроо тунгаан бодох эрх чөлөөг олгох нь

the more likely that they are

асуудлыг өвөрмөц байдлаар

to come up with their own unique solutions to these problems.

шийдэх боломж олгох юм.

So now I'd like to share with you what's in my suitcase today.

Миний энэ цүнхэнд юу байгааг та бүхэнтэй хуваалцахыг хүсэж байна.

Guess what?

Юу гээч?

Books.

Дүүрэн ном байгаа.

I have a suitcase full of books.

Цүнх дүүрэн ном байгаа.

Here's Margaret Atwood, "Cat's Eye."

Энд Маргарет Этвүдийн "Муурын нүд" байна.

Here's a novel by Milan Kundera.

Энэ Милан Кундерагийн зохиол байна.

And here's "The Guide for the Perplexed" by Maimonides.

Харин энэ бол Маймонидисийн "Төөрөгчдийн хөтөч".

But these are not exactly my books.

Гэхдээ энэ миний ном биш л дээ.

I brought these books with me

Өвөөгийн маань дуртай зохиолчдын

because they were written by my grandfather's favorite authors.

ном учир би өнөөдөр энд авч ирсэн юм.

My grandfather was a rabbi

Өвөө маань еврей шашны номлогч байсан.

and he was a widower

Бэлэвсэрч хоцорсон тэрээр

who lived alone in a small apartment in Brooklyn

Бруклин дэх жижиг байшиндаа ганцаараа амьдардаг байв.

that was my favorite place in the world when I was growing up,

Намайг жаахан байхад хамгийн дуртай газар минь байлаа.

partly because it was filled with his very gentle, very courtly presence

Түүний эелдэг, зөөлөн зан, мөн гэрээр нь дүүрэн байсан номууд

and partly because it was filled with books.

намайг тийш нь бас хөтөлдөг байсан.

I mean literally every table, every chair in this apartment

Өрөөнд нь байгаа ширээ, сандлууд дээр нь

had yielded its original function

суух ч зай байхгүй,

to now serve as a surface for swaying stacks of books.

дүүрэн ном өрөөстэй байдаг байлаа.

Just like the rest of my family,

Манай гэр бүлийнхний адил

my grandfather's favorite thing to do in the whole world was to read.

өвөөгийн маань хамгийн хийх дуртай зүйл нь ном унших байсан.

But he also loved his congregation,

Гэвч тэр сүмийн хуралдаа бас хайртай байсан.

and you could feel this love in the sermons that he gave

Энэ хайр нь түүний 62 жилийн турш 7 хоног болгон

every week for the 62 years that he was a rabbi.

уншдаг номлолд нь илэрдэг байсан.

He would takes the fruits of each week's reading

Тэрээр 7 хоног бүр уншсан зүйлээсээ үр шимийг нь хураан авч,

and he would weave

номлолдоо шингээж

these intricate tapestries of ancient and humanist thought.

эрт дээр үеэс уламжлагдан ирсэн үнэт сургаалийг өвлүүлдэг.

And people would come from all over to hear him speak.

Түүний яриаг сонсох гэж хүмүүс олноор ирдэг байлаа.

But here's the thing about my grandfather.

Гэхдээ өвөөд маань нэг онцлог бий.

Underneath this ceremonial role,

Үүрэг нь хэдий ийм чухал ч гэлээ

he was really modest and really introverted --

тэр маш даруухан зантай, интроверт байсан юм.

so much so that when he delivered these sermons,

Номлолоо үйлдэж байхдаа хүртэл сонсогчидтойгоо

he had trouble making eye contact

харц тулгарахаас эмээдэг байсан гээд бод доо.

with the very same congregation that he had been speaking to for 62 years.

Гэтэл ийм цуглааныг 62 жилийн турш удирдаж байгаа хүн шүү дээ.

And even away from the podium,

Гудамжинд хүртэл хүмүүс түүнтэй таараад

when you called him to say hello,

яриа үүсгэхэд

he would often end the conversation prematurely

тэр бусдын цагийг хий дэмий үрэх вий гэж айхдаа

for fear that he was taking up too much of your time.

яриагаа аль болох хурдан дуусгадаг байв.

But when he died at the age of 94,

Түүнийг 94 насандаа өөд болоход

the police had to close down the streets of his neighborhood

салах ёс гүйцэтгэхээр ирсэн хүмүүсийн тоо хэтэрхий олон байсан тул

to accommodate the crowd of people who came out to mourn him.

цагдаа нар тэр гудамжны замын хөдөлгөөнийг хаахаас аргагүйд хүрсэн.

And so these days I try to learn from my grandfather's example

Иймд би өвөөгөөсөө үлгэр жишээ авч

in my own way.

суралцахыг хичээдэг.

So I just published a book about introversion,

Тийм болохоор би интровертийн тухай ном бичсэн.

and it took me about seven years to write.

Үүнд би 7 жил зарцуулсан.

And for me, that seven years was like total bliss,

Миний хувьд энэ 7 жил жинхэнэ аз жаргалтай хугацаа байсан.

because I was reading, I was writing,

Энэ хугацаанд би уншиж, бичиж,

I was thinking, I was researching.

бодож, судлах ажил хийсэн.

It was my version

Энэ миний хувьд өвөө маань өдөржин

of my grandfather's hours of the day alone in his library.

номын сандаа суун уншиж, бясалгахтай нь адилхан санагдаж байлаа.

But now all of a sudden my job is very different,

Харин одоо бол миний ажил огцом өөрчлөгдсөн.

and my job is to be out here talking about it,

Одоо бол тайзан дээр гараад интровертуудын тухай

talking about introversion.

ярих нь миний ажил болсон.

(Laughter)

(Инээд)

And that's a lot harder for me,

Энэ нь надад тун амаргүй байдаг.

because as honored as I am to be here with all of you right now,

Та бүхэнтэй энэ тайзнаас уулзах нь миний хувьд нэр төрийн хэрэг боловч

this is not my natural milieu.

энэ миний сайн чаддаг зүйл биш.

So I prepared for moments like these as best I could.

Тиймдээ ч би үүнд чадлаараа л бэлтгэдэг.

I spent the last year practicing public speaking

Өнгөрсөн жил би олон хүний өмнө илтгэл тавих

every chance I could get.

боломж бүрийг ашиглахыг зорьсон.

And I call this my "year of speaking dangerously."

"Эрсдэлтэй ярилцлагын жил" гэж нэрлэсэн.

(Laughter)

(Инээд)

And that actually helped a lot.

Энэ нь ч надад үр дүнгээ өгсөн.

But I'll tell you, what helps even more

Гэхдээ үүнээс илүүтэйгээр

is my sense, my belief, my hope that when it comes to our attitudes

интровертуудын ганцаараа, чимээгүй зан байдалд хандах нийгмийн үзэл санаа

to introversion and to quiet and to solitude,

тун удахгүй илэрхий өөрчлөгдөнө гэх

we truly are poised on the brink on dramatic change.

итгэл, үнэмшил маань надад эрч хүч, эр зориг өгдөг.

I mean, we are.

Би үүнд итгэдэг.

And so I am going to leave you now

Харин одоо би надтай санал нийлж буй

with three calls for action for those who share this vision.

хүмүүст зориулаад 3 уриалга хүргэхийг хүсэж байна.

Number one:

Нэгт,

Stop the madness for constant group work.

байнга багаар ажиллах гэсэн солиорлоо зогсоо.

Just stop it.

Тоглоомгүй шүү.

(Laughter)

(Инээд)

Thank you.

Баярлалаа.

(Applause)

(Алга ташилт)

And I want to be clear about what I'm saying,

Хэлсэн зүйлээ би тайлбарлах хэрэгтэй байх.

because I deeply believe our offices

Ажлын байранд хоорондоо чөлөөтэй,

should be encouraging casual, chatty cafe-style types of interactions --

сайн нөхдийн дунд байх мэт харилцаж,

you know, the kind where people come together

санал бодлоо чөлөөтэй солилцох орчинг

and serendipitously have an exchange of ideas.

өгөхийг би бүрэн дэмждэг.

That is great.

Энэ бол үнэхээр сайхан санаа.

It's great for introverts and it's great for extroverts.

Энэ нь экстроверт гэлтгүй интровертуудад таалагдана.

But we need much more privacy and much more freedom

Гэхдээ ажил дээр өөрийн гэсэн орон зай, эрх чөлөө

and much more autonomy at work.

бидэнд илүү их хэрэгтэй.

School, same thing.

Сургууль ч мөн ялгаагүй.

We need to be teaching kids to work together, for sure,

Мэдээж багаар ажиллахыг зааж сургах нь зөв.

but we also need to be teaching them how to work on their own.

Гэхдээ бас бие дааж ажиллахыг сургах хэрэгтэй.

This is especially important for extroverted children too.

Энэ нь экстроверт хүүхдүүдэд нэн чухал.

They need to work on their own

Бие даан ажиллах нь аливааг

because that is where deep thought comes from in part.

гүн гүнзгий бодож боловсруулах чадварыг хөгжүүлдэг.

Okay, number two: Go to the wilderness.

Хоёрт, байгаль дэлхийтэйгээ ойрхон бай.

Be like Buddha, have your own revelations.

Яг л Будда шиг өөртэйгөө илэн далангүй бай.

I'm not saying

Миний хэлэх гэсэн зүйл бол

that we all have to now go off and build our own cabins in the woods

хүн амьтнаас дайжин, ойд очоод модон оромж бариад

and never talk to each other again,

хэнтэй ч уулзалгүй ганцаар бүгээд суу гэсэнгүй.

but I am saying that we could all stand to unplug

Зүгээр л хэсэг зуур ч болтугай завсарлага аваад

and get inside our own heads a little more often.

дотор байгаа хүнтэйгээ ярилцаж байгаасай гэж хүсэж байна.

Number three:

Гуравт,

Take a good look at what's inside your own suitcase

Цүнхэн дотроо юуг яагаад хийснээ

and why you put it there.

нэг сайн хараарай.

So extroverts,

Экстровертууд

maybe your suitcases are also full of books.

цүнхээ номоор дүүргэсэн байж магадгүй.

Or maybe they're full of champagne glasses or skydiving equipment.

Эсвэл цүнхэнд нь оргилуун дарсны хундага эсвэл онгоцноос үсрэх шүхэр ч байж магад.

Whatever it is, I hope you take these things out every chance you get

Юу ч байлаа гэсэн та тэдгээр зүйлсээ боломж олдох бүр цүнхнээсээ гарган

and grace us with your energy and your joy.

өөртөө баяр хөөр, эрч хүчийг бэлэглэдэг гэдэгт итгэж байна.

But introverts, you being you,

Харин интровертууд та нар

you probably have the impulse to guard very carefully

цүнхэн доторх зүйлсээ ихэд нандигнан хадгалах

what's inside your own suitcase.

зантай байдаг шүү дээ.

And that's okay.

Тийм ч байх ёстой.

But occasionally, just occasionally,

Гэвч хаяа ч болтугай

I hope you will open up your suitcases for other people to see,

цүнхээ нээн бусдадаа дэлгэн харуулж байгаасай гэж хүсэж байна.

because the world needs you and it needs the things you carry.

Учир нь энэ дэлхийд та болоод таны цүнхэн доторх зүйл хэрэгтэй.

So I wish you the best of all possible journeys

Та бүхэнд амьдралын хамгийн сайхан аялал,

and the courage to speak softly.

зөөлөн ярих хүсэл зоригийг хүсэн ерөөе.

Thank you very much.

Маш их баярлалаа.

(Applause)

(Алга ташилт)

Thank you. Thank you.

Баярлалаа. Баярлалаа.

(Applause)

(Алга ташилт)