Inside the Mind of a Master Procrastinator | Tim Urban | TED

57,625,132 views ・ 2016-04-06

TED


Видеог тоглуулахын тулд доорх англи хадмал дээр давхар товшино уу.

Translator: Munkhbaatar Lkhagvaa Reviewer: Indra Ganzorig
00:12
So in college,
0
12645
1370
Би коллежид
00:15
I was a government major,
1
15349
1564
төрийн удирдлагаар сурсан юм.
00:16
which means I had to write a lot of papers.
2
16937
2462
Тийм болохоор бичих даалгавар маш ихээр өгдөг байв.
00:19
Now, when a normal student writes a paper,
3
19423
2048
Энгийн оюутан даалгавраа хийхдээ
00:21
they might spread the work out a little like this.
4
21495
2373
цагаа нэг ийм маягаар хуваарилж төлөвлөдөг.
00:23
So, you know --
5
23892
1151
Та нар мэднэ дээ...
00:25
(Laughter)
6
25067
1657
(Инээд)
00:26
you get started maybe a little slowly,
7
26748
1827
Их л алгуурхан эхлэн,
00:28
but you get enough done in the first week
8
28599
1968
эхний 7 хоногт хөнгөн маягаар ажиллаад
00:30
that, with some heavier days later on,
9
30591
1831
үлдсэн хугацаандаа сайн суугаад
00:32
everything gets done, things stay civil.
10
32446
2157
боловсон хүн шиг даалгавраа хугацаанд нь өгч амжина.
00:34
(Laughter)
11
34627
1202
(Инээд)
00:35
And I would want to do that like that.
12
35853
2271
Би яг л ингэж хийхийг хүсдэг байсан.
00:38
That would be the plan.
13
38148
1194
Яг ингэж төлөвлөөд л.
00:39
I would have it all ready to go,
14
39366
2490
Төлөвлөгөө гаргаад ажлаа яг эхлэх болоход
00:41
but then, actually, the paper would come along,
15
41880
2494
хамаг зүйл хяналтаас гарч, нэг мэдэхэд л
00:44
and then I would kind of do this.
16
44398
1941
ийм зүйл хийгээд сууж байдаг юм.
00:46
(Laughter)
17
46363
2370
(Инээд)
00:48
And that would happen every single paper.
18
48757
2143
Энэ бүр даалгавар болгон дээр тохиолдоно шүү.
00:51
But then came my 90-page senior thesis,
19
51638
3882
Дараа нь төгсөх ангидаа 90 хуудастай дипломын ажил бичих мөчтэй тулгарлаа.
00:55
a paper you're supposed to spend a year on.
20
55544
2287
Дипломын ажилдаа хүмүүс бүтэн жил зарцуулдаг.
00:57
And I knew for a paper like that, my normal work flow was not an option.
21
57855
3619
Сурсан арга барилаараа энэ ажлын ард гарахгүй гэдгээ мэдэж байлаа.
01:01
It was way too big a project.
22
61498
1401
Хэтэрхий их ажил байсан.
01:02
So I planned things out,
23
62923
1153
Төлөвлөгөө гаргалаа.
01:04
and I decided I kind of had to go something like this.
24
64100
3205
Ийм маягаар ажиллахаар цагаа хуваариллаа.
01:07
This is how the year would go.
25
67781
1452
Жилийн турш ингэж ажиллана.
01:09
So I'd start off light,
26
69257
1967
Бага багаар эхэлнэ.
01:11
and I'd bump it up in the middle months,
27
71248
2318
Дунд үедээ ачааллаа нэмнэ.
01:13
and then at the end, I would kick it up into high gear
28
73590
2626
Сүүлийн хэдэн сард хамаг хүч чадлаа дайчлан ажиллана.
01:16
just like a little staircase.
29
76240
1439
Яг л шатаар өгсөх мэт.
01:17
How hard could it be to walk up the stairs?
30
77703
2062
Шатаар өгсөх нь тийм ч хэцүү биш.
01:20
No big deal, right?
31
80233
1319
Ядаад байх зүйлгүй, тийм биз?
01:23
But then, the funniest thing happened.
32
83090
1810
Гэтэл ёстой хөгийн зүйл болдог байгаа.
01:24
Those first few months?
33
84924
1311
Энэ эхний хэдэн сар
01:26
They came and went,
34
86791
1167
шуураад л өнгөрөв өө.
01:27
and I couldn't quite do stuff.
35
87982
1585
Олигтой зүйл амжуулж гавьсангүй.
01:29
So we had an awesome new revised plan.
36
89591
1849
Төлөвлөгөөгөө шинэчилж гаргалаа.
01:31
(Laughter)
37
91464
1167
(Инээд)
01:32
And then --
38
92655
1159
Тэгсэн чинь...
01:33
(Laughter)
39
93838
1882
(Инээд)
01:35
But then those middle months actually went by,
40
95744
2784
өнөөх дундах хэдэн сар өнгөрөхөд
01:38
and I didn't really write words,
41
98552
2182
ганц ч үг тавьж амжсангүй.
01:40
and so we were here.
42
100758
1835
Тэгээд ийм нөхцөл байдалд орлоо.
01:43
And then two months turned into one month,
43
103500
2576
Сүүлийн 2 сар 1 сар болов.
01:46
which turned into two weeks.
44
106100
1625
Сүүлдээ хоёрхон долоо хоног үлдэв.
01:47
And one day I woke up
45
107749
1309
Нэг л өдөр босоод хартал
01:49
with three days until the deadline,
46
109724
2619
гуравхан хоног үлдчихсэн байдаг байгаа.
01:53
still not having written a word,
47
113502
1931
Ганц ч үг бичээгүй байдаг.
01:55
and so I did the only thing I could:
48
115457
2059
Өөрийнхөө ганц хийж чадах зүйлээ л хийв.
01:57
I wrote 90 pages over 72 hours,
49
117540
2607
90 хуудсыг 72 цагт бичсэн дээ.
02:00
pulling not one but two all-nighters --
50
120171
2276
Ганц биш, бүр хоёр шөнө нойргүй хоносон.
02:02
humans are not supposed to pull two all-nighters --
51
122471
2569
Гэтэл хүн 2 хоног нойргүй явж болохгүй гээд байдаг.
02:06
sprinted across campus,
52
126373
1993
Хар хурдаараа сургууль дундуур гүйн,
02:08
dove in slow motion,
53
128390
1486
удаашруулсан бичлэгт гардаг шиг үсрээд
02:09
and got it in just at the deadline.
54
129900
2056
дөнгөж өгч амжив.
02:11
I thought that was the end of everything.
55
131980
2024
Ингэж нэг юм салж санаа амарлаа.
Гэвч 7 хоногийн дараа утас дуугарлаа.
02:14
But a week later I get a call,
56
134028
1559
02:15
and it's the school.
57
135611
1486
Сургуулиас ярьж байна.
02:17
And they say, "Is this Tim Urban?"
58
137757
1639
"Тим Урбан мөн үү?" гэнэ.
02:19
And I say, "Yeah."
59
139420
1468
Би "Мөн байна аа" л гэлээ.
02:20
And they say, "We need to talk about your thesis."
60
140912
2340
"Дипломын ажлын чинь талаар ярилцах хэрэгтэй байна."
02:23
And I say, "OK."
61
143276
1255
Би ч "За" гэлээ.
02:25
And they say,
62
145468
1222
Тэд:
02:27
"It's the best one we've ever seen."
63
147230
1896
"Энэ бидний мэдэх хамгийн сайн ажил болсон байна" гэлээ.
02:29
(Laughter)
64
149150
1705
(Инээд)
02:32
(Applause)
65
152014
2690
(Алга ташилт)
02:36
That did not happen.
66
156945
1302
Үнэндээ тэд тэгж хэлээгүй.
02:38
(Laughter)
67
158271
2138
(Инээд)
02:40
It was a very, very bad thesis.
68
160433
2623
Миний ажил үнэхээр муу болсон байсан.
02:43
(Laughter)
69
163080
2274
(Инээд)
02:45
I just wanted to enjoy that one moment when all of you thought,
70
165378
4100
Зүгээр л намайг ганц хором ч болтугай "Энэ ямар мундаг залуу вэ?" гэж
02:49
"This guy is amazing!"
71
169502
1905
та нарыг бодоосой гэж хүссэн юм.
02:51
(Laughter)
72
171431
1348
(Инээд)
02:52
No, no, it was very, very bad.
73
172803
1667
Миний ажил үнэхээр муу болсон.
02:55
Anyway, today I'm a writer-blogger guy.
74
175343
3408
За тэр ч яахав. Одоо бол би блог хөтөлдөг зохиолч болсон.
02:58
I write the blog Wait But Why.
75
178775
1743
Блогийн маань нэр "Wait But Why".
03:00
And a couple of years ago, I decided to write about procrastination.
76
180542
3736
Хэдэн жилийн өмнө би ажлаа хойш тавьдаг зуршлын тухай бичсэн юм.
03:04
My behavior has always perplexed the non-procrastinators around me,
77
184302
3284
Миний энэ зуршил эргэн тойрны хүмүүсийг маань гайхшруулдаг байсан тул
03:07
and I wanted to explain to the non-procrastinators of the world
78
187610
3688
миний тархи толгойд юу болдог, яг яагаад ингээд байдаг талаар
03:11
what goes on in the heads of procrastinators,
79
191322
2107
ийм зуршилд автагдаагүй хүмүүст
03:13
and why we are the way we are.
80
193453
1440
тайлбарламаар санагдсан юм.
03:14
Now, I had a hypothesis
81
194917
1156
Миний таамагласнаар
03:16
that the brains of procrastinators were actually different
82
196097
2855
ажлыг хойш тавих зуршилтай хүмүүсийн тархи бусдынхаас
03:18
than the brains of other people.
83
198976
1957
өөр байдаг юм шиг байгаа юм.
03:21
And to test this, I found an MRI lab
84
201698
2191
Энэ таамгаа батлахын тулд
03:23
that actually let me scan both my brain
85
203913
2432
тархиныхаа рентген зургийг авхуулж, ажлыг хойш тавих зуршилгүй
03:26
and the brain of a proven non-procrastinator,
86
206369
2655
хүний тархины рентген зурагтай
03:29
so I could compare them.
87
209048
1435
харьцуулж үзсэн.
03:30
I actually brought them here to show you today.
88
210507
2201
Та бүхэнд үзүүлэхээр рентген зургаа авч ирсэн.
03:32
I want you to take a look carefully to see if you can notice a difference.
89
212732
3537
Та бүхэн сайтар хараад ялгаа байгаа эсэхийг нь хэлээрэй.
03:36
I know that if you're not a trained brain expert,
90
216293
2314
Та нар мэргэжлийн хүмүүс биш бол ялгааг олох нь
03:38
it's not that obvious, but just take a look, OK?
91
218631
2263
амаргүй байж магадгүй ч юу ч гэсэн хараад үз.
03:40
So here's the brain of a non-procrastinator.
92
220918
2128
Энэ бол ажлаа хойш тавьдаггүй хүний тархи.
03:43
(Laughter)
93
223835
2274
(Инээд)
03:46
Now ...
94
226133
1151
Харин одоо...
03:48
here's my brain.
95
228325
1314
Энэ миний тархи.
03:50
(Laughter)
96
230280
2726
(Инээд)
03:55
There is a difference.
97
235713
1564
Ялгаа байгаа биз?
03:57
Both brains have a Rational Decision-Maker in them,
98
237904
2388
Аль алинд нь "Эрүүл ухаанаар шийдвэр гаргагч" байна.
04:00
but the procrastinator's brain
99
240316
1652
Гэхдээ ажлыг хойш тавигчийн тархинд
04:01
also has an Instant Gratification Monkey.
100
241992
2986
"Зуурдын зугаа цэнгэлийн сармагчин" байдаг байх нь.
04:05
Now, what does this mean for the procrastinator?
101
245002
2302
Энэ ажлыг хойш тавигчийн хувьд юу гэсэн үг вэ?
04:07
Well, it means everything's fine until this happens.
102
247328
2441
Ямар нэг зүйл тохиолдтол бүгд хэвийн байна гэсэн үг.
04:09
[This is a perfect time to get some work done.] [Nope!]
103
249793
2622
[Ажлаа хийхэд яг сайхан тохирох цаг байна.][Үгүй шүү!]
04:12
So the Rational Decision-Maker will make the rational decision
104
252439
2933
Эрүүл ухаанаар шийдвэр гаргагч үр дүнтэй нэгэн ажил хийхээр
04:15
to do something productive,
105
255396
1896
шийдвэр гаргана.
04:17
but the Monkey doesn't like that plan,
106
257316
1950
Гэвч энэ нь Сармагчинд таалагдахгүй.
04:19
so he actually takes the wheel,
107
259290
1508
Тэрээр жолоодлогыг гартаа аваад
04:20
and he says, "Actually, let's read the entire Wikipedia page
108
260822
2881
"Wikipedia дээр байгаа Нэнси Керриган, Тониа Хардинг хоёрын
04:23
of the Nancy Kerrigan/ Tonya Harding scandal,
109
263727
2136
дуулиант хэргийн талаар уншья" гэж уриална.
04:25
because I just remembered that that happened.
110
265887
2131
"Сая дөнгөж энэ тухай саналаа" гэж хэлнэ.
04:28
(Laughter)
111
268042
1016
(Инээд)
04:29
Then --
112
269082
1158
Дараа нь...
04:30
(Laughter)
113
270264
1263
(Инээд)
04:31
Then we're going to go over to the fridge,
114
271551
2038
Хөргөгч рүү очоод сүүлийн 10 минутад
04:33
to see if there's anything new in there since 10 minutes ago.
115
273613
2866
идчихмээр өөр зүйл шинээр нэмэгдсэн эсэхийг дахин шалгана.
04:36
After that, we're going to go on a YouTube spiral
116
276503
2638
Дараа нь Youtube рүү ороод
04:39
that starts with videos of Richard Feynman talking about magnets
117
279165
3250
Ричард Файнманы соронзонгийн тухай хичээлээс эхлээд
04:42
and ends much, much later with us watching interviews
118
282439
2716
Жастин Биберийн ээжтэй хийсэн ярилцлага хүртэл
04:45
with Justin Bieber's mom.
119
285179
1880
үзэж гарна даа.
04:47
(Laughter)
120
287083
2188
(Инээд)
04:49
"All of that's going to take a while,
121
289295
1763
Сармагчин: "Энэ бүхэнд цаг их ордог тул
04:51
so we're not going to really have room on the schedule for any work today.
122
291082
3502
өнөөдрийн хуваариар ажил хийх ямар ч зав алга.
04:54
Sorry!"
123
294608
1163
Уучлаарай!" гэдэг.
04:55
(Sigh)
124
295795
1165
(Санаа алдав)
04:58
Now, what is going on here?
125
298325
3369
Тэгэхээр энд яг юу болоод байна?
05:03
The Instant Gratification Monkey does not seem like a guy
126
303481
2691
Зуурдын зугаа цэнгэлийн сармагчинд жолоо атгуулах нь
05:06
you want behind the wheel.
127
306196
1254
сайхан санаа огт биш.
05:07
He lives entirely in the present moment.
128
307474
1945
Тэр одоо үеэр л амьдардаг.
05:09
He has no memory of the past, no knowledge of the future,
129
309443
2828
Түүнд өнгөрсөн үеийн дурсамж, ирээдүйн тухай бодол байхгүй.
05:12
and he only cares about two things:
130
312295
1697
Тэр хоёрхон зорилгын төлөө амьдардаг:
05:14
easy and fun.
131
314016
1683
биеийн амар, зугаа цэнгэл.
05:16
Now, in the animal world, that works fine.
132
316338
3092
Амьтдын ертөнцөд энэ байж болох л зүйл.
05:19
If you're a dog
133
319454
1208
Хэрвээ чи нохой бол
05:20
and you spend your whole life doing nothing other than easy and fun things,
134
320686
3571
биеийн амрыг харж, зугаа цэнгэлтэй амьдарч чадвал
амьдралын чинь хэрэг бүтлээ л гэсэн үг.
05:24
you're a huge success!
135
324281
1165
05:25
(Laughter)
136
325470
1911
(Инээд)
05:27
And to the Monkey,
137
327405
1286
Сармагчны хувьд
05:29
humans are just another animal species.
138
329969
2094
хүн бол бас нэг төрлийн амьтан шүү дээ.
05:32
You have to keep well-slept, well-fed and propagating into the next generation,
139
332087
4506
Унтах оромж, идэх хоолтой байж үр удмаа үлдээх нь
05:36
which in tribal times might have worked OK.
140
336617
2286
хүй нэгдлийн үед амьдралын зорилго нь байсан байх.
05:38
But, if you haven't noticed, now we're not in tribal times.
141
338927
2850
Гэвч бид хүй нэгдлийн үед амьдраагүй.
05:41
We're in an advanced civilization, and the Monkey does not know what that is.
142
341801
4133
Бид иргэншсэн нийгэмд амьдарч байгааг Сармагчин даанч ойлгохгүй.
05:45
Which is why we have another guy in our brain,
143
345958
2281
Тийм болохоор бидний тархинд өөр нэг залуу байгаа нь
05:48
the Rational Decision-Maker,
144
348263
2365
"Эрүүл ухаанаар шийдвэр гаргагч" юм.
05:50
who gives us the ability to do things no other animal can do.
145
350652
3027
Түүний тусламжтай бид амьтдын чадахгүй зүйлийг хийж чадна.
05:53
We can visualize the future.
146
353703
1921
Бид ирээдүйгээ төсөөлж чадна.
05:55
We can see the big picture.
147
355648
1752
Бид ерөнхий дүр зургийг харж чадна.
05:57
We can make long-term plans.
148
357424
1350
Алсыг харж төлөвлөж чадна.
05:58
And he wants to take all of that into account.
149
358798
2483
Тэр энэ бүхнийг тооцоолж байж шийдвэрээ гаргана.
06:02
And he wants to just have us do
150
362138
1691
Тэр яг одоо хамгийн оновчтой зүйлийг л
06:03
whatever makes sense to be doing right now.
151
363853
2948
биднээр хийлгүүлэхийг хүснэ.
06:06
Now, sometimes it makes sense
152
366825
1389
Гэвч заримдаа хөнгөн, зугаатай зүйл хийх нь
06:08
to be doing things that are easy and fun,
153
368238
2029
оновчтой мэт санагдаж магадгүй.
06:10
like when you're having dinner or going to bed
154
370291
2151
Жишээ нь, оройн хоол идэж, унтаж эсвэл
06:12
or enjoying well-earned leisure time.
155
372466
1828
их ажлын дараа амрах гээд.
06:14
That's why there's an overlap.
156
374318
1450
Энэ үед тэдний хүсэл сонирхол
06:15
Sometimes they agree.
157
375792
1744
давхцах тул санал зөрөлдөхгүй.
06:17
But other times, it makes much more sense
158
377560
2822
Гэвч бусад үед хүн өмнөө тавьсан том зорилгодоо хүрэхийн тулд
06:20
to be doing things that are harder and less pleasant,
159
380406
3602
биеэ зовоон, шаргуу ажиллах
06:24
for the sake of the big picture.
160
384032
1540
шаардлагатай болдог.
06:25
And that's when we have a conflict.
161
385596
1889
Энэ үед тэдний сонирхол зөрчилдөнө.
06:28
And for the procrastinator,
162
388017
1315
Ажлаа хойш тавигчийн хувьд
06:29
that conflict tends to end a certain way every time,
163
389356
2509
энэ зөрчилдөөн яаж төгсөх нь ер нь тодорхой байдаг.
06:31
leaving him spending a lot of time in this orange zone,
164
391889
3720
Тэрээр "Эрүүл ухаан"-ы энэ тойргоос гадуур байгаа
06:35
an easy and fun place that's entirely out of the Makes Sense circle.
165
395633
4327
улбар шар бүсэд хөнгөн, зугаатай зүйлд ихэнх цагаа дэмий өнгөрүүлдэг.
06:39
I call it the Dark Playground.
166
399984
2279
Үүнийг би "Бүрхэг тоглоомын талбай" гэдэг.
06:42
(Laughter)
167
402287
1624
(Инээд)
06:43
Now, the Dark Playground is a place
168
403935
3128
Энэхүү хор уршигтай тоглоомын талбайг
06:47
that all of you procrastinators out there know very well.
169
407087
3192
ажлыг хойш тавигчид бүгд маш сайн мэднэ.
06:50
It's where leisure activities happen
170
410892
1804
Энэ бол зугаа цэнгэл хөөцөлдөх зав байхгүй гэдгийг мэдсээр байж
06:52
at times when leisure activities are not supposed to be happening.
171
412720
3310
зугаа цэнгэл хөөцөлддөг газар юм.
06:56
The fun you have in the Dark Playground
172
416418
1890
Ингэж зугаалж цэнгэх гавьяагүй тул
06:58
isn't actually fun, because it's completely unearned,
173
418332
2483
энэ талбар дахь зугаа цэнгэл тийм ч таатай зүйл биш.
07:00
and the air is filled with guilt, dread, anxiety, self-hatred --
174
420839
3215
Энд гэм буруу, айдас түгшүүр, өөрийгөө үзэн ядах тэр л мэдрэмжүүд
07:04
all of those good procrastinator feelings.
175
424078
2118
бүгд ажлаа хойш тавигчдыг салахгүй дагана.
07:06
And the question is, in this situation, with the Monkey behind the wheel,
176
426703
3476
Хамгийн гол нь Сармагчны гарт жолоодлого байхад
07:10
how does the procrastinator ever get himself over here to this blue zone,
177
430203
3593
ажлаа хойш тавигч амаргүй ч гэсэн хийх шаардлагатай
07:13
a less pleasant place, but where really important things happen?
178
433820
3281
энэ цэнхэр өнгийн бүсэд яаж орж чаддаг юм бол?
07:17
Well, turns out the procrastinator has a guardian angel,
179
437125
5037
Ажлаа хойш тавигчдад хамгаалагч сахиусан тэнгэрүүд байдаг юм байна.
07:22
someone who's always looking down on him and watching over him
180
442186
3208
Биднийг дээрээс тогтмол хянаж, хэцүү цаг үед биднийг хамгаалж байдаг.
07:25
in his darkest moments --
181
445418
1430
Тэдний нэрийг
07:26
someone called the Panic Monster.
182
446872
2095
"Сандруу мангасууд" гэдэг.
07:28
(Laughter)
183
448991
3078
(Инээд)
07:34
Now, the Panic Monster is dormant most of the time,
184
454386
4860
Сандруу мангас ихэнхдээ л унтаж байдаг.
07:39
but he suddenly wakes up anytime a deadline gets too close
185
459270
3902
Гэвч ажлаа өгөх хугацаа дөхөх, олны өмнө шившиг болох эрсдэлд орох,
07:43
or there's danger of public embarrassment,
186
463196
2045
мэргэжлийн нэр хүнд аюулд орох зэрэг
07:45
a career disaster or some other scary consequence.
187
465265
2511
аймаар үр дагавартай тулгарахад тэр нойрноос сэрдэг.
07:47
And importantly, he's the only thing the Monkey is terrified of.
188
467800
4172
Тэр бол Сармагчныг айлгадаг ганц амьтан.
07:51
Now, he became very relevant in my life pretty recently,
189
471996
4578
Тэр ч миний амьдралд саяхнаас орж ирсэн.
07:56
because the people of TED reached out to me about six months ago
190
476598
3246
Учир нь TED-ын зохион байгуулагчид надтай 6 сарын өмнө холбоо барьж
07:59
and invited me to do a TED Talk.
191
479868
2021
TED илтгэл тавих санал тавьсан юм.
08:01
(Laughter)
192
481913
2428
(Инээд)
08:07
Now, of course, I said yes.
193
487058
1907
Мэдээж би зөвшөөрсөн.
08:08
It's always been a dream of mine to have done a TED Talk in the past.
194
488989
3805
TED илтгэл тавих нь миний мөрөөдөл байсан юм чинь.
08:12
(Laughter)
195
492818
3972
(Инээд) [Би ТED дээр илтгэл тавьж байлаа.]
08:16
(Applause)
196
496814
3697
(Алга ташилт)
08:24
But in the middle of all this excitement,
197
504203
1969
Гэвч энэ сэтгэл догдлолын дунд
08:26
the Rational Decision-Maker seemed to have something else on his mind.
198
506196
3301
Эрүүл ухаанаар шийдвэр гаргагчийн толгойд өөр бодол байсан бололтой.
08:29
He was saying, "Are we clear on what we just accepted?
199
509521
2548
Тэрээр "Бид юу хийж байгаагаа сайн ойлгож байгаа биз?
08:32
Do we get what's going to be now happening one day in the future?
200
512093
3249
Нэг л өдөр юу болохыг сайн мэдэж байгаа биз?
08:35
We need to sit down and work on this right now."
201
515366
2267
Яг одоо суугаад ажиллаж эхлэх хэрэгтэй" гэсэн.
08:37
And the Monkey said, "Totally agree, but let's just open Google Earth
202
517657
3265
Сармагчин хариуд нь "Санал нэг байна. Гэхдээ эхлээд Google Earth нээгээд
08:40
and zoom in to the bottom of India, like 200 feet above the ground,
203
520946
3160
Энэтхэгийг 60 метрийн өндрөөс томруулж,
08:44
and scroll up for two and a half hours til we get to the top of the country,
204
524130
3621
өмнөд цэгээс хойд цэг хүртэл 2 цаг гаруй сайн харж
08:47
so we can get a better feel for India."
205
527775
1978
Энэтхэгийн тухай мэдлэгээ дээшлүүлье" гэж хэлсэн.
08:49
(Laughter)
206
529777
4435
(Инээд)
08:55
So that's what we did that day.
207
535149
1485
Тэр өдөр бид ийм л зүйл хийсэн.
08:56
(Laughter)
208
536658
2670
(Инээд)
09:00
As six months turned into four and then two and then one,
209
540604
3896
Ингээд 6 сар маань 4 болж, дараа нь 2, тэгээд 1 сар боллоо.
09:04
the people of TED decided to release the speakers.
210
544524
3095
TED-ын зохион байгуулагчид илтгэгч нарын нэрсийг зарласны дараа
09:07
And I opened up the website, and there was my face
211
547643
2612
цахим хуудас руу нь ороод үзтэл миний зураг
09:10
staring right back at me.
212
550279
1356
өмнөөс минь ширтэж байлаа.
09:11
And guess who woke up?
213
551659
1600
Хэн сэрснийг таа даа?
09:13
(Laughter)
214
553283
3115
(Инээд)
09:17
So the Panic Monster starts losing his mind,
215
557430
2450
Сандруу мангас галзуурахаа дөхөж
09:19
and a few seconds later, the whole system's in mayhem.
216
559904
2746
хэдхэн хормын дотор л томоохон үймээн дэгдээлээ.
09:22
(Laughter)
217
562674
2446
(Инээд)
09:27
And the Monkey -- remember, he's terrified of the Panic Monster --
218
567511
3101
Сандруу мангасаас үхтлээ айсан өнөөх Сармагчин зугтаан
09:30
boom, he's up the tree!
219
570636
1158
мод руу авираад гарчихлаа.
09:31
And finally,
220
571818
1151
Ингэж нэг юм
09:32
finally, the Rational Decision-Maker can take the wheel
221
572993
2596
Эрүүл ухаанаар шийдвэр гаргагч жолоог гартаа авснаар
09:35
and I can start working on the talk.
222
575613
1718
би илтгэл дээрээ ажиллаж эхэлсэн юм.
09:37
Now, the Panic Monster explains
223
577355
2288
Сандруу мангас гарч ирснээр
09:39
all kinds of pretty insane procrastinator behavior,
224
579667
3481
ажлаа хойш тавигчийн хачин жигтэй үйлдлийн учир зангилаа тайлагдана.
09:43
like how someone like me could spend two weeks
225
583172
2334
Жишээ нь, надтай адилхан хэн нэгэн нөхөр
09:45
unable to start the opening sentence of a paper,
226
585530
3844
бүтэн 2 долоо хоног ганц үг тавилгүй зүгээр суучхаад
09:49
and then miraculously find the unbelievable work ethic
227
589398
2771
гайхалтай эрч хүчийг гэнэт олоод,
09:52
to stay up all night and write eight pages.
228
592193
3096
шөнөжин суугаад 8 хуудас бичээд дуусгачихдаг.
09:56
And this entire situation, with the three characters --
229
596385
2982
Энэ 3 дүртэй холбоотой түүх бол
09:59
this is the procrastinator's system.
230
599391
2020
ажлаа хойш тавигчийн ажиллах горим юм.
10:02
It's not pretty, but in the end, it works.
231
602096
3425
Тааламжтай зүйл биш хэдий ч ямар ч байсан болоод л байдаг.
10:05
This is what I decided to write about on the blog a couple of years ago.
232
605545
4062
2 жилийн өмнө энэ тухай би блогтоо бичсэн юм.
10:09
When I did, I was amazed by the response.
233
609631
2971
Хүмүүсээс ирсэн хариу нь намайг үнэхээр гайхшруулсан.
10:12
Literally thousands of emails came in,
234
612626
2153
Дэлхийн өнцөг булан бүрээс
10:14
from all different kinds of people from all over the world,
235
614803
2777
өөр өөр мэргэжилтэй өөр өөр хүмүүсээс
10:17
doing all different kinds of things.
236
617604
1738
мянга мянган цахим шуудан ирсэн.
10:19
These are people who were nurses, bankers, painters, engineers
237
619366
2966
Тэдний дунд сувилагч, банкны ажилтан, зураач, инженерүүд,
10:22
and lots and lots of PhD students.
238
622356
2322
мөн олон тооны докторантууд байлаа.
10:24
(Laughter)
239
624702
2001
(Инээд)
10:26
And they were all writing, saying the same thing:
240
626727
2288
Тэдний бичиж, хэлдэг зүйл нь ерөнхийдөө л ижил:
10:29
"I have this problem too."
241
629039
1952
"Надад ч гэсэн ийм асуудал байдаг".
10:31
But what struck me was the contrast between the light tone of the post
242
631015
3829
Хөгжилтэй өнгө аясаар бичсэн бичлэгт маань уншигчдаас ирүүлсэн сэтгэгдлүүд
10:34
and the heaviness of these emails.
243
634868
2095
тун нухацтай байсан нь намайг гайхшруулсан.
10:36
These people were writing with intense frustration
244
636987
3083
Ажлыг хойш тавих зуршил болоод өнөөх cармагчин
10:40
about what procrastination had done to their lives,
245
640094
2762
амьдралыг нь хэрхэн баллаж байгааг,
10:42
about what this Monkey had done to them.
246
642880
2030
хэрхэн бухимдаж явдаг тухайгаа тэд бичсэн байлаа.
10:46
And I thought about this, and I said,
247
646902
2966
Ажлаа хойш тавигчийн арга барил нь
10:49
well, if the procrastinator's system works, then what's going on?
248
649892
3112
үр дүнгээ өгч байхад ийм бухимдал хаанаас үүсдэг билээ?
10:53
Why are all of these people in such a dark place?
249
653028
2486
Яагаад энэ хүмүүс ингэтлээ сэтгэлээр унадаг байна аа?
10:55
Well, it turns out that there's two kinds of procrastination.
250
655538
3298
Амьдрал дээр ажлаа хойш тавих зуршил 2 замаар илэрдэг байх нь.
10:59
Everything I've talked about today, the examples I've given,
251
659987
2834
Өнөөдөр би та бүхэнд тодорхой хугацаанд дуусгах ажлуудыг
11:02
they all have deadlines.
252
662845
1151
жишээ болгон ярьсан.
11:04
And when there's deadlines,
253
664020
1298
Хугацаатай ажлыг хийхэд
11:05
the effects of procrastination are contained to the short term
254
665342
2925
ажлаа хойш тавигчийн амьдралд Сандруу мангас оролцдог учир
11:08
because the Panic Monster gets involved.
255
668291
1913
үр дүн гардаг юм байна.
11:10
But there's a second kind of procrastination
256
670228
2054
Ажлаа хойш тавих зуршлын өөр нэг хэлбэр нь
11:12
that happens in situations when there is no deadline.
257
672306
2487
аливаа тогтсон хугацаагүй ажлыг хийхэд илэрдэг.
11:14
So if you wanted a career where you're a self-starter --
258
674817
2690
Жишээ нь, хувиараа ажилладаг хүний хувьд
11:17
something in the arts, something entrepreneurial --
259
677531
2413
хувийн бизнесээ эхлүүлэх, эсвэл ур чадвараа дээшлүүлэхээр
11:19
there's no deadlines on those things at first, because nothing's happening,
260
679968
3525
өмнөө зорилго тавьсан бол үүнд тогтсон хугацаа байхгүй шүү дээ.
11:23
not until you've gone out and done the hard work
261
683517
2244
Хүн зорилгодоо хүрэхийн тулд мэрийж хөдөлмөрлөж байж
11:25
to get momentum, get things going.
262
685785
1626
тодорхой үр дүн гарч эхэлнэ.
11:27
There's also all kinds of important things outside of your career
263
687435
3078
Ажил мэргэжлээс гадна тогтсон хугацаагүй боловч
амьдралын чухал үйл хэргүүд гэж байдаг шүү дээ.
11:30
that don't involve any deadlines,
264
690537
1605
11:32
like seeing your family or exercising and taking care of your health,
265
692166
3265
Тухайлбал, гэр бүлтэйгээ уулзах, дасгал хийх, эрүүл мэнддээ анхаарах,
11:35
working on your relationship
266
695455
1404
хайртай хүнээ халамжлах,
11:36
or getting out of a relationship that isn't working.
267
696883
2681
бүтэлгүй харилцаагаа таслах гээд л.
11:39
Now if the procrastinator's only mechanism of doing these hard things
268
699588
5148
Гэхдээ ажлаа хойш тавигч Сандруу мангасыг сэрээж байж л
өмнөх ажлаа хийж дуусгадагт асуудал байгаа юм.
11:44
is the Panic Monster, that's a problem,
269
704760
1885
11:46
because in all of these non-deadline situations,
270
706669
2800
Тогтсон хугацаа байхгүй бол
11:49
the Panic Monster doesn't show up.
271
709493
1628
Сандруу мангас сэрэхгүй.
11:51
He has nothing to wake up for,
272
711145
1452
Түүнийг сэрээх шалтгаан байхгүй.
11:52
so the effects of procrastination, they're not contained;
273
712621
2698
Энд ажлаа хойш тавигчийн арга барил үр дүнгээ өгөхгүй.
11:55
they just extend outward forever.
274
715343
1740
Тэд ажлаа хойш тавьсаар л байна.
11:57
And it's this long-term kind of procrastination
275
717953
2740
Энэ урт хугацаанд ажил хойш тавих зуршлыг
12:00
that's much less visible and much less talked about
276
720717
3081
тогтсон хугацаатай жижиг ажлыг хойш тавих зантай харьцуулбал
12:03
than the funnier, short-term deadline-based kind.
277
723822
2901
бид тэр бүр анзаардаггүй тул энэ талаар яриад байдаггүй.
12:06
It's usually suffered quietly and privately.
278
726747
3103
Дор бүрнээ сэтгэл дотроо л чимээгүйхэн шанална.
12:10
And it can be the source
279
730816
1154
Гэтэл энэ маань заримдаа
12:11
of a huge amount of long-term unhappiness, and regrets.
280
731994
3735
бидний аз жаргалгүй байдал, харамсах сэтгэлийн учир шалтгаан болдог.
12:16
And I thought, that's why those people are emailing,
281
736576
2872
Тийм ч болохоор хүмүүс над руу олон зуун захиа бичиж,
12:19
and that's why they're in such a bad place.
282
739472
2502
сэтгэл дундуур байдаг тухайгаа ярьцгаадаг байх.
12:21
It's not that they're cramming for some project.
283
741998
2744
Хугацаа нь тулсан ажилд сэтгэл нь зовсондоо бус,
12:24
It's that long-term procrastination has made them feel like a spectator,
284
744766
3421
харин зорилгоо хойш тавьсаар урсгал даган хөвөх нь
12:28
at times, in their own lives.
285
748211
2039
тэдэнд зовлон авчирдаг аж.
12:30
The frustration is not that they couldn't achieve their dreams;
286
750594
2982
Мөрөөдөл нь биелэхгүй бүтэлгүйтсэндээ бус, харин мөрөөдлийнхөө төлөө
12:33
it's that they weren't even able to start chasing them.
287
753600
3089
ганц ч алхам хийгээгүйдээ тэд сэтгэлээр унацгаасан байсан.
12:36
So I read these emails and I had a little bit of an epiphany --
288
756713
4183
Тэдгээр захидлыг уншиж байхдаа нэг зүйлийг ойлгож авсан.
12:42
that I don't think non-procrastinators exist.
289
762182
3400
Магадгүй ажлаа хойш тавьдаггүй хүн гэж ер байдаггүй байх.
12:45
That's right -- I think all of you are procrastinators.
290
765979
3236
Бид бүгд ажлаа хойш тавих зуршилтай.
12:49
Now, you might not all be a mess,
291
769898
1914
Яахав зарим нэг чинь бид нар шиг
12:51
like some of us,
292
771836
1350
яадгаа алдчихаагүй байх.
12:53
(Laughter)
293
773210
1529
(Инээд)
12:54
and some of you may have a healthy relationship with deadlines,
294
774763
3316
Зарим чинь ажлаа хугацаанд нь хуваарилж хийдэг эрүүл дадалтай байх.
12:58
but remember: the Monkey's sneakiest trick
295
778103
2524
Гэхдээ хугацаа товлоогүй газар л
13:00
is when the deadlines aren't there.
296
780651
1840
Сармагчин гэтэж байдгийг санаарай.
13:03
Now, I want to show you one last thing.
297
783249
2032
Эцэст нь, та бүхэнд нэг зүйл үзүүлье.
13:05
I call this a Life Calendar.
298
785305
2373
Үүнийг би "Амьдралын хуанли" гэж нэрлэсэн.
13:08
That's one box for every week of a 90-year life.
299
788352
4279
7 хоног бүрийг 1 нүдэнд тэмдэглэх 90 жилийн хуанли байгаа юм.
13:13
That's not that many boxes,
300
793345
1589
Тийм ч олон нүд байхгүй байгаа биз?
13:14
especially since we've already used a bunch of those.
301
794958
2974
Тэгээд ч бид ихэнхийг аль хэдийн бөглөчихсөн шүү дээ.
13:18
So I think we need to all take a long, hard look at that calendar.
302
798607
5132
Энэ хуанлийг удаан гэгч нь сайтар ажиглаасай гэж хүсэж байна.
13:24
We need to think about what we're really procrastinating on,
303
804977
3013
Та амьдралдаа юуг хойш тавьсаар байгаагаа нэг бодоорой.
13:28
because everyone is procrastinating on something in life.
304
808014
3365
Хүн бүрт л тийм үйл хэрэг байгаа.
13:32
We need to stay aware of the Instant Gratification Monkey.
305
812782
3030
Бид Зуурдын зугаа цэнгэлийн сармагчнаас сэрэмжлэх хэрэгтэй.
13:37
That's a job for all of us.
306
817455
2492
Энэ бол бид бүгдийн үүрэг.
13:40
And because there's not that many boxes on there,
307
820669
2300
Энэ хуанли дээр олон нүд үлдээгүй тул
13:42
it's a job that should probably start today.
308
822993
2290
бид хойш тавилгүй өнөөдрөөс эхлэх хэрэгтэй.
13:45
Well, maybe not today, but ...
309
825307
3000
Заавал яг "өнөөдөр" гэхгүй л дээ...
13:48
(Laughter)
310
828331
1641
(Инээд)
13:49
You know.
311
829996
1150
Та нар ойлгосон байх.
13:51
Sometime soon.
312
831576
1150
Гэхдээ ойрын хугацаанд шүү.
13:53
Thank you.
313
833393
1209
Баярлалаа.
13:54
(Applause)
314
834626
7998
(Алга ташилт)
Энэ вэбсайтын тухай

Энэ сайт нь танд англи хэл сурахад хэрэгтэй YouTube-ийн видеонуудыг танилцуулах болно. Та дэлхийн өнцөг булан бүрээс шилдэг багш нарын заадаг англи хэлний хичээлүүдийг үзэх болно. Видеоны хуудас бүр дээр гарч буй англи хадмал дээр давхар товшиж, тэндээс видеог тоглуул. Хадмал орчуулга нь видеог тоглуулахтай синхрон гүйлгэдэг. Хэрэв танд санал хүсэлт, санал хүсэлт байвал энэ холбоо барих маягтыг ашиглан бидэнтэй холбоо барина уу.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7