Cameron Sinclair: The refugees of boom-and-bust

Translator: Daban Q Jaff Reviewer: Razaw Bor

A few years ago, my eyes were opened

لە چەند ساڵی ڕابردوو لایەنی ڕەشی

to the dark side of the construction industry.

مێژووی بازرگانی بەڵێندەرایەتیم بۆ ڕوون بوویەوە.

In 2006, young Qatari students

لە ساڵی 2016، خوێندکارێکی قەتەڕی

took me to go and see the migrant worker camps.

کامپی کارکردنی پەنابەرانی پێشاندام.

And since then I've followed the unfolding issue of worker rights.

لەو کاتەوە من کار لەسەر سەرخستنی دۆزی پەنابەران دەکەم.

لە شەش مانگی ڕابردوو، کارکردن زیاد لە 300 هەوربڕ لە ئیمارات

In the last six months, more than 300 skyscrapers

in the UAE have been put on hold or canceled.

وەستێنراوە یان ڕاگیراوە.

Behind the headlines that lay behind these buildings

لە پشت سەردێری ئەم هەواڵانە

is the fate of the often-indentured construction worker.

هەمیشە داهاتووی وێرانی کرێکاران هەیە.

1.1 million of them.

١.١ ملیۆن کریکار کە زۆربەیان

Mainly Indian, Pakistani, Sri Lankan

خەڵکی هیندستان، پاکستان، سیریلانکا و نیپاڵان

and Nepalese, these laborers risk everything

ئەم کرێکارانە ژیانیان دەخەنە ژێر مەترسی

to make money for their families back home.

بۆ پەیادا کردنی ژەمێک خۆراک بۆ خێزانەکانیان لە نیشتمان.

نووسینگەی دابینکردنی هێزی کار، هەزاران دۆلار وەردەگرن

They pay a middle-man thousands of dollars to be there.

And when they arrive, they find themselves in labor camps with no water,

بۆ دابین کردنی کرێکار، بەڵام کرێکارەکان لە کامپدا دەژین و ئاوی خواردنەوەیان نییە

no air conditioning, and their passports taken away.

ساردکەرەوە نییە و دەست بەسەر پاسەپۆرتەکانیان دادەگرن.

While it's easy to point the finger at local officials and higher authorities,

ئاسانە کە بەرپرسە ناوەخۆییەکان و بەزرەکان تاوانبار بکەین

99 percent of these people are hired by the private sector,

لە سەدا 99ی ئەم کرێکارانە لە لایەن کەرتی تایبەتەوە دادەمەزرێن،

and so therefore we're equally, if not more, accountable.

بۆیە هەر دوو لایەن بەرپرسیاری ئەم دۆخەن.

Groups like Buildsafe UAE have emerged,

Buildsafe UAE ئەم گروپە دامەزراوە

but the numbers are simply overwhelming.

بەڵام ژمارەکە زۆر گەورەیە.

In August 2008,

لە مانگی ٨ی ٢٠٠٨ دا،

UAE public officials noted

بەرپرسەکانی ئیماڕات بۆیان دەرکەوت کە

that 40 percent of the country's 1,098 labor camps

سەدا٤٠ ی کەمپی کرێکارەکانی وڵات

had violated minimum health and fire safety regulations.

بە ڕێساکانی سەلامەتی، تەندروستی و ئاگرکەوتنەوە پابەند نین.

And last summer, more than 10,000 workers

لە هاوینی ڕابردوو، زیاتر لە ١٠،٠٠٠ کرێکار

protested for the non-payment of wages,

دژی پێنەدانی مووچەکانیان، نەبوونی خواردن

for the poor quality of food, and inadequate housing.

و نەبوونی شوێنی حەوانەوە ڕژانە سەر شەقامەکان.

And then the financial collapse happened.

دواتر داڕمانی ئابوری ڕوویدا.

When the contractors have gone bust,

کاتێک بەڵێندەرەکان هەرەسیان هێنا،

as they've been overleveraged like everyone else,

دوای ئەوەی کەوتنە ژێرباری قەرزی کەڵەکەبوو

the difference is everything goes missing,

هەموو شتێک بزر بوو،

documentation, passports,

پاسپۆڕت، دۆسییەکان،

and tickets home for these workers.

و تکیتی گەڕانەوەی کرێکارانیش.

Currently, right now, thousands of workers are abandoned.

لە ئێستادا، هەزاران کرێکار گیریان خواردووە.

There is no way back home.

هیچ ڕێگەیەک بۆ گەڕانەوە بۆ نیشتیمان نییە.

And there is no way, and no proof of arrival.

هیچ ڕێگەیەک نییە کە بیسەلمێنێت کە سەردانی ئیماڕاتیان کردووە.

These are the boom-and-bust refugees.

ئەمە هەڵبەز و دابەزی ژیانی کرێکارانە.

The question is, as a building professional,

وەک بەڵێندەرێک، ئەندازیارێک، دیزاینەرێک

as an architect, an engineer, as a developer,

و وەک گەشەپێدەرێک پرسیارێک دەکەم،

if you know this is going on,

ئەگەر ئاگاداری ئەم بارودۆخەی،

as we go to the sights every single week,

کاتێک هەموو ڕۆژێک سەردانی شوێنی کار دەکەیت،

are you complacent or complicit

ئایا ئەم پێشێل کردنەی مافی مرۆڤت

in the human rights violations?

لات ئاساییە یان ناڕازیت؟

So let's forget your environmental footprint.

کاریگەرییە ژینگەییەکان لەولا دابنێین.

Let's think about your ethical footprint.

با باسی لایەنی ئەخلاقی ئەم بابەتە بکەین.

What good is it

باشی بنیاتنانی

to build a zero-carbon, energy efficient complex,

کۆمەڵگەیەکی دۆستی ژینگە لە چیدایە ئەگەر

when the labor producing this architectural gem

ئەو کرێکارانەی کە ئەم پڕۆژە نایابە دروست دەکەن

is unethical at best?

بچەوسێنرێنەوە؟

Now, recently I've been told I've been taking the high road.

لە ماوەی ڕابردوو، پێیان گوتم زیادەڕەوی لەم

But, quite frankly, on this issue,

بابەتە دەکەم، بەڵام ڕاستیتان دەوێت

there is no other road.

پێویستە زیاتریش بکەم.

So let's not forget who is really paying the price of this financial collapse.

با لە یادمان نەچێت کێ باجی ئەم داڕمانە ئابورییە دەدات.

And that as we worry about our next job in the office,

لە داهاتوو، کاتێک پەرێشانی کارەکەمانین، یان خەریکی دیزاینێکین

the next design that we can get, to keep our workers.

و دەمانەوێت کرێکارەکان ئیش بکەن ئەو ڕاستیانەمان لە یاد بێت.

Let's not forget these men, who are truly dying to work.

باو ئەو پیاوانەمان لە یاد بێت کە دەمرن بۆ ئەوەی ئیش بکەن.

Thank you.

سوپاس.

(Applause)

(چەپڵەڵێدان)