How free is our freedom of the press? | Trevor Timm

Translator: Karine Breault Reviewer: James Piton

So this is James Risen.

Jen James Risen.

You may know him as the Pulitzer Prize-winning reporter

Eble vi scias, ke li estas raportisto, gajninto de premio Pulitzer,

for The New York Times.

kaj laboras por la ĵurnalo New York Times.

Long before anybody knew Edward Snowden's name,

Longe antaŭ la alveno de iu Edward Snowden,

Risen wrote a book in which he famously exposed

Risen verkis famkonatan libron, en kiu li rivelis, ke la NSA

that the NSA was illegally wiretapping the phone calls of Americans.

(Agentejo pri Nacia Sekureco) kontraŭleĝe subaŭskultis la telefonvokojn de usonanoj

But it's another chapter in that book

Sed alia ĉapitro de tiu libro

that may have an even more lasting impact.

probable havos eĉ pli granda efikon.

In it, he describes a catastrophic US intelligence operation

En ĝi, li priskribas fuŝitan usonan informkaptad-operacion,

in which the CIA quite literally handed over blueprints

dum kiu CIA afable donacis la planojn

of a nuclear bomb to Iran.

pri atombombo al Irano.

If that sounds crazy, go read it.

«Sensencaĵo», vi pensas. Tamen, legu pri ĝi.

It's an incredible story.

Ja nekredebla okazaĵo.

But you know who didn't like that chapter?

Nu, laŭ vi, kiu ne ŝatis tiun ĉapitron?

The US government.

La usona registaro.

For nearly a decade afterwards,

Dum preskaŭ jardeko poste,

Risen was the subject of a US government investigation

la usona registaro enketis pri Risen,

in which prosecutors demanded that he testify

kaj prokuroroj postulis, ke li atestu kontraŭ

against one of his alleged sources.

unu el siaj supozitaj informintoj.

And along the way, he became the face for the US government's recent pattern

Tiel, li fariĝis viktimo de la lastatempa konduto de la registaro,

of prosecuting whistleblowers and spying on journalists.

kiu persekutas denuncantojn kaj spionas ĵurnalistojn.

You see, under the First Amendment,

Laŭ la Unua Amendo de nia Konstitucio,

the press has the right to publish secret information in the public interest.

ĵurnalistoj rajtas riveli ŝtatsekretojn en la intereso de la publiko.

But it's impossible to exercise that right if the media can't also gather that news

Sed tiu rajto malaperas sen la eblo kolekti informojn

and protect the identities of the brave men and women

kaj protekti la identecon de la kuraĝuloj,

who get it to them.

kiuj rivelas ilin.

So when the government came knocking,

Do, kiam la registaro iĝis postulema

Risen did what many brave reporters have done before him:

Risen faris kiel multaj kuraĝaj raportistoj antaŭ li:

he refused

li opoziciis malkaŝon,kaj diris

and said he'd rather go to jail.

ke li preferus enkarcerigon.

So from 2007 to 2015,

Do, de 2007 ĝis 2015,

Risen lived under the specter of going to federal prison.

ebla enprizonigo pendis super lia kapo,

That is, until just days before the trial, when a curious thing happened.

ĝis tagojn antaŭ la procezo, kiam strangaĵo okazis.

Suddenly, after years of claiming it was vital to their case,

Post insistadi dum jaroj, por ke Risen plenigu siajn postulojn,

the government dropped their demands to Risen altogether.

la registaro rezignis tute pri la afero.

It turns out, in the age of electronic surveillance,

Sin vidigis, ke en tiu ĉi epoko de elektronika kontrolado,

there are very few places reporters and sources can hide.

tre malfacile povas ŝirmi sin ĵurnalistoj kaj denuncantoj.

And instead of trying and failing to have Risen testify,

Anstataŭ provi atestigi Risen vane,

they could have his digital trail testify against him instead.

oni preferis sekvi lian ciferecajn spurojn.

So completely in secret and without his consent,

Do, plensekrete kaj sen lia konsento,

prosecutors got Risen's phone records.

prokuroroj enrigardis liajn telefondosierojn,

They got his email records, his financial and banking information,

liajn retmesaĝdosierojn, liajn financajn kaj bankajn transakciojn,

his credit reports,

liajn kreditdosierojn,

even travel records with a list of flights he had taken.

eĉ liajn vojaĝojn kaj liston de flugoj per kiuj li veturis.

And it was among this information that they used to convict Jeffrey Sterling,

Danke al tiu informaro, oni sukcesis kondamnigi al Jeffrey Sterling,

Risen's alleged source and CIA whistleblower.

denuncinto de la CIA kaj ebla informfonto de Risen.

Sadly, this is only one case of many.

Bedaŭrinde, tio estas nur unu el multaj similaj kazoj.

President Obama ran on a promise to protect whistleblowers,

Prezidento Obama ja promesis protekti denuncantojn,

and instead, his Justice Department has prosecuted more

tamen, lia ministrejo pri justico daŭre persekutis ilin,

than all other administrations combined.

pli ol ĉiuj antaŭaj registaroj.

Now, you can see how this could be a problem,

Sendube, vi komprenas la amplekson de la problemo,

especially because the government considers so much of what it does secret.

specife pro tio, ke la registaro konsideras sekreta grandan parton de sia agado.

Since 9/11, virtually every important story about national security

De Sept. 2011, preskaŭ ĉiu grava novaĵo pri nacia sekureco

has been the result of a whistleblower coming to a journalist.

venis de denuncinto pere de ĵurnalisto.

So we risk seeing the press unable to do their job

La gazetaro riskas trovi sin nekapabla fari laboron

that the First Amendment is supposed to protect

teorie protektitan de la Unua Amendo

because of the government's expanded ability to spy on everyone.

kaŭze de la pli granda kapableco de la registaro ĉiujn spionadi.

But just as technology has allowed the government

Sed se teknologio ebligis la registaron

to circumvent reporters' rights,

ĉirkaŭiri la rajtojn de raportistoj,

the press can also use technology

ĝi ankaŭ ebligas ĵurnalistojn

to protect their sources even better than before.

protekti informfontojn pli bone ol antaŭe.

And they can start from the moment they begin speaking with them,

Kaj la protekto komencas de la unua konversacio,

rather than on the witness stand after the fact.

anstataŭ ĉe la atestejo, postareste.

Communications software now exists

Komunikprogramoj nun ekzistas

that wasn't available when Risen was writing his book,

malsame ol kiam Risen verkis sian libron,

and is much more surveillance-resistant than regular emails or phone calls.

kiuj estas multe pli kontraŭtrudiĝemaj, ol retmesaĝoj aŭ telefonoj.

For example, one such tool is SecureDrop,

Ekzemple, SecureDrop,

pordenuncanta alŝutsistemo malfermkoda

an open-source whistleblower submission system

that was originally created by the late Internet luminary Aaron Swartz,

kreita de la forpasinta interreta geniulo Aaron Schwartz,

and is now developed at the non-profit where I work,

kaj disvolvigita de la neprofita organizo por kiu mi laboras,

Freedom of the Press Foundation.

Fondaĵo por Preslibereco

Instead of sending an email,

Anstataŭ sendi retmesaĝon,

you go to a news organization's website,

iru al retpaĝaro de novaĵorganizo,

like this one here on The Washington Post.

kiel tiu ĉi, de Washington Post.

From there, you can upload a document or send information

De tie, alŝutu dokumenton aŭ informon

much like you would on any other contact form.

preskaŭ kiel per alia simila rimedo.

It'll then be encrypted and stored on a server

Ĝi estos ciferigita kaj konservita en servilo

that only the news organization has access to.

alirebla nur de la novaĵorganizo celita.

So the government can no longer secretly demand the information,

La registaro ne plu povos postuli sekrete la informon,

and much of the information they would demand

kaj grandparte, tiu informo

wouldn't be available in the first place.

ne plu estos havebla ĉiamaniere.

SecureDrop, though, is really only a small part of the puzzle

SecureDrop, tamen, estas nur ereto de la tuta solvo

for protecting press freedom in the 21st century.

por protekti presliberecon en la 21-a jarcento.

Unfortunately, governments all over the world

Bedaŭrinde, registaroj el la tuta mondo

are constantly developing new spying techniques

ade disvolvigas novajn spionadteknikojn, kiuj prezentas riskon por ni ĉiuj.

that put us all at risk.

And it's up to us going forward to make sure

Endas al ni, de nun, certigi,

that it's not just the tech-savvy whistleblowers,

ke ne nur denuncantoj lertaj pri teknologio,

like Edward Snowden, who have an avenue for exposing wrongdoing.

kiel Edward Snowden, havu ilojn por riveli malbonfarojn.

It's just as vital that we protect the next veteran's health care whistleblower

Same gravegas protekti sekvan denunconton pri veterana sansistemo,

alerting us to overcrowded hospitals,

kiu alarmos nin pri trookupataj malsanulejoj,

or the next environmental worker

aŭ la ontan mediprotektanton,

sounding the alarm about Flint's dirty water,

kiu elparolos pri la netrinkebla akvo de alia Flint-urbo,

or a Wall Street insider

aŭ internulon de Wall Street,

warning us of the next financial crisis.

kiu anoncos la venontan financan krizon.

After all, these tools weren't just built to help the brave men and women

Ni memoru, ke tiuj iloj ne servas nur por la kuraĝuloj,

who expose crimes,

kiuj malkaŝas krimojn;

but are meant to protect all of our rights under the Constitution.

ili protektas niajn laŭkonstituciajn rajtojn.

Thank you.

Dankon.

(Applause)

(Aplaŭdoj)