How free is our freedom of the press? | Trevor Timm

Tłumaczenie: Jakub Kowalczyk Korekta: Rysia Wand

So this is James Risen.

To jest James Risen.

You may know him as the Pulitzer Prize-winning reporter

Laureat nagrody Pulitzera,

for The New York Times.

reporter New York Timesa.

Long before anybody knew Edward Snowden's name,

Na długo zanim ktokolwiek słyszał o Edwardzie Snowdenie,

Risen wrote a book in which he famously exposed

Risen napisał książkę, w której ujawnił,

that the NSA was illegally wiretapping the phone calls of Americans.

że NSA nielegalnie podsłuchuje rozmowy telefoniczne Amerykanów.

But it's another chapter in that book

Jednak inny rozdział tej książki,

that may have an even more lasting impact.

który może mieć nawet trwalszy wpływ,

In it, he describes a catastrophic US intelligence operation

opisuje fatalną w skutkach operację amerykańskiego wywiadu

in which the CIA quite literally handed over blueprints

w której CIA dosłownie przekazało Iranowi

of a nuclear bomb to Iran.

projekty bomby atomowej.

If that sounds crazy, go read it.

Szalone? Przeczytajcie!

It's an incredible story.

Niewiarygodna historia.

But you know who didn't like that chapter?

Ale wiecie, komu ten rozdział się nie spodobał?

The US government.

Amerykańskiemu rządowi.

For nearly a decade afterwards,

Przez niemal dziesięć lat

Risen was the subject of a US government investigation

Risen był przedmiotem rządowego dochodzenia,

in which prosecutors demanded that he testify

w którym prokurator żądał od niego zeznań

against one of his alleged sources.

przeciw jednemu z rzekomych informatorów.

And along the way, he became the face for the US government's recent pattern

Risen stał się symbolem nowego zachowania rządu USA:

of prosecuting whistleblowers and spying on journalists.

oskarżania informatorów i szpiegowania dziennikarzy.

You see, under the First Amendment,

Na mocy pierwszej poprawki

the press has the right to publish secret information in the public interest.

prasa ma prawo publikować tajne informacje w interesie publicznym.

But it's impossible to exercise that right if the media can't also gather that news

Ale nie można korzystać z tego prawa,

jeśli media nie mogą gromadzić takich informacji

and protect the identities of the brave men and women

i chronić tożsamości

odważnych informatorów.

who get it to them.

So when the government came knocking,

Gdy rząd zapukał do drzwi,

Risen did what many brave reporters have done before him:

Risen zrobił to, co wielu reporterów przed nim:

he refused

odmówił i powiedział,

and said he'd rather go to jail.

że prędzej pójdzie do więzienia.

So from 2007 to 2015,

W latach 2007-2015

Risen lived under the specter of going to federal prison.

nad Risenem ciążyło widmo więzienia federalnego.

That is, until just days before the trial, when a curious thing happened.

Jednak kilka dni przed procesem stało się coś niezwykłego.

Suddenly, after years of claiming it was vital to their case,

Nagle, po latach dowodzenia, że jest to kluczowe dla sprawy,

the government dropped their demands to Risen altogether.

rząd całkowicie zrezygnował z żądań wobec Risena.

It turns out, in the age of electronic surveillance,

Okazuje się, że w czasach elektronicznego nadzoru

there are very few places reporters and sources can hide.

jest mało kryjówek dla reporterów i informatorów.

And instead of trying and failing to have Risen testify,

Zamiast bezskutecznego zmuszania Risena do zeznań,

they could have his digital trail testify against him instead.

można było użyć jego cyfrowego śladu.

So completely in secret and without his consent,

W całkowitej tajemmicy i bez zgody Risena,

prosecutors got Risen's phone records.

prokuratura zdobyła dane z jego telefonu.

They got his email records, his financial and banking information,

Przechwycono jego e-maile, dane finansowe i bankowe,

his credit reports,

historię kredytową,

even travel records with a list of flights he had taken.

a nawet spis lotów, które odbył.

And it was among this information that they used to convict Jeffrey Sterling,

Znalezionych informacje użyto, by skazać Jeffreya Sterlinga,

Risen's alleged source and CIA whistleblower.

rzekome źródło Risena i informatora z CIA.

Sadly, this is only one case of many.

Niestety, to tylko jeden z wielu przypadków.

President Obama ran on a promise to protect whistleblowers,

Prezydent Obama obiecywał ochronę informatorów,

and instead, his Justice Department has prosecuted more

a zamiast tego Departament Sprawiedliwości

wniósł więcej oskarżeń,

than all other administrations combined.

niż wszystkie poprzednie rządy razem wzięte.

Now, you can see how this could be a problem,

To stanowi problem, zwłaszcza dlatego,

especially because the government considers so much of what it does secret.

że rząd utajnia mnóstwo swoich działań.

Since 9/11, virtually every important story about national security

Od zamachu 11 września praktycznie wszystkie istotne doniesienia

na temat bezpieczeństwa narodowego

has been the result of a whistleblower coming to a journalist.

pochodziły z kontaktów dziennikarzy z informatorami.

So we risk seeing the press unable to do their job

Ryzykujemy, że prasa nie będzie mogła wykonywać swojej pracy,

that the First Amendment is supposed to protect

którą powinna chronić pierwsza poprawka,

because of the government's expanded ability to spy on everyone.

przez to, że rząd może teraz lepiej wszystkich szpiegować.

But just as technology has allowed the government

Technika umożliwia rządowi

to circumvent reporters' rights,

omijanie praw reporterów,

the press can also use technology

ale jednocześnie prasa może używać techiki do ochrony źródeł

to protect their sources even better than before.

nawet lepiej niż dotąd.

And they can start from the moment they begin speaking with them,

Zacząć mogą już podczas rozmów,

rather than on the witness stand after the fact.

a nie na sali sądowej, po fakcie.

Communications software now exists

Obecnie istnieje system komunikacyjny,

that wasn't available when Risen was writing his book,

którego nie było wtedy, gdy Risen pisał swoją książkę,

and is much more surveillance-resistant than regular emails or phone calls.

odporniejszy na inwigilację niż e-maile czy rozmowy telefoniczne.

For example, one such tool is SecureDrop,

Jednym z nich jest SecureDrop,

an open-source whistleblower submission system

system dla informatorów

that was originally created by the late Internet luminary Aaron Swartz,

stworzony przez wybitnego programistę Aarona Swartza,

and is now developed at the non-profit where I work,

a obecnie rozwijany przez organizację non-profit, w której pracuję,

Freedom of the Press Foundation.

Freedom of the Press Foundation.

Instead of sending an email,

Zamiast wysłać e-maila,

you go to a news organization's website,

wchodzisz na stronę agencji informacyjnej,

like this one here on The Washington Post.

na przykład The Washington Post.

From there, you can upload a document or send information

Stąd można wysłać dokument lub informację,

much like you would on any other contact form.

jak każdą inną metodą.

It'll then be encrypted and stored on a server

Zostanie zaszyfrowana i przechowana na serwerze,

that only the news organization has access to.

do którego dostęp ma tylko agencja prasowa.

So the government can no longer secretly demand the information,

Rząd nie może już po kryjomu żądać informacji

and much of the information they would demand

i te, których by się domagał,

wouldn't be available in the first place.

w ogóle by nie istniały.

SecureDrop, though, is really only a small part of the puzzle

Jednak SecureDrop jest tylko małą częścią układanki

for protecting press freedom in the 21st century.

mającej chronić wolność prasy w XXI wieku.

Unfortunately, governments all over the world

NIestety, rządy na całym świecie

are constantly developing new spying techniques

stale rozwijają metody szpiegowania,

that put us all at risk.

co zagraża nam wszystkim.

And it's up to us going forward to make sure

Od nas zależy zapewnienie,

that it's not just the tech-savvy whistleblowers,

żeby nie tylko obyci w technice informatorzy, jak Edward Snowden,

like Edward Snowden, who have an avenue for exposing wrongdoing.

mieli możliwość demaskowania przestępstw.

It's just as vital that we protect the next veteran's health care whistleblower

To istotne, by chronić przyszłego informatora

z doświadczeniem w służbie zdrowia,

alerting us to overcrowded hospitals,

alarmującego o przepełnionych szpitalach

or the next environmental worker

lub pracownika ochrony środowiska,

sounding the alarm about Flint's dirty water,

bijącego na alarm o brudnej wodzie w Flint

or a Wall Street insider

albo osoby znającej Wall Street,

warning us of the next financial crisis.

ostrzegającej przed kolejnym kryzysem.

After all, these tools weren't just built to help the brave men and women

Te narzędzia nie powstały tylko po to, by pomóc odważnym mężczyznom i kobietom

who expose crimes,

ujawniającym przestępstwa,

but are meant to protect all of our rights under the Constitution.

lecz by bronić konstytucyjnych praw nas wszystkich.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)