How free is our freedom of the press? | Trevor Timm

Translator: Anastasia Volosach Reviewer: Hanna Baradzina

So this is James Risen.

Гэта Джэймс Райзэн.

You may know him as the Pulitzer Prize-winning reporter

Вы можаце ведаць яго як уладальніка Пуліцэраўскай прэміі

for The New York Times.

за артыкулы ў «Нью-Ёрк Таймз».

Long before anybody knew Edward Snowden's name,

Задоўга да таго, як хто-небудзь чуў пра Эдварда Сноўдэна,

Risen wrote a book in which he famously exposed

Райзэн напісаў кнігу, у якой выкрыў,

that the NSA was illegally wiretapping the phone calls of Americans.

што АНБ незаконна праслухоўвала тэлефонныя размовы амерыканцаў.

But it's another chapter in that book

Але ў гэтай кнізе ёсць раздзел,

that may have an even more lasting impact.

які мае яшчэ большае ўздзеянне.

In it, he describes a catastrophic US intelligence operation

Там апісваецца катастрафічная аперацыя амерыканскай разведкі,

in which the CIA quite literally handed over blueprints

у ходзе якой ЦРУ літаральна перадала праекты

of a nuclear bomb to Iran.

атамнай бомбы Ірану.

If that sounds crazy, go read it.

Прачытайце самі, калі не верыце.

It's an incredible story.

Гэта неверагодная гісторыя.

But you know who didn't like that chapter?

Але ведаеце, каму яна не спадабалася?

The US government.

Ураду ЗША.

For nearly a decade afterwards,

На працягу амаль дзесяцігоддзя

Risen was the subject of a US government investigation

Райзэн быў суб'ектам расследвання ўрада ЗША,

in which prosecutors demanded that he testify

падчас якога абвінаваўцы патрабавалі сведчыць

against one of his alleged sources.

супраць адной з яго меркаваных крыніц.

And along the way, he became the face for the US government's recent pattern

Адначасова, ён стаў увасабленнем урадавай тэндэнцыі апошняга часу:

of prosecuting whistleblowers and spying on journalists.

пераслед інфарматараў і сачэнне за журналістамі.

You see, under the First Amendment,

Вядома, паводле Першай папраўкі

the press has the right to publish secret information in the public interest.

прэса можа публікаваць сакрэтную інфармацыю ў інтарэсах грамадства.

But it's impossible to exercise that right if the media can't also gather that news

Але немагчыма карыстацца гэтым правам, калі нельга атрымаць такую інфармацыю

and protect the identities of the brave men and women

ды абараніць адважных мужчын і жанчын,

who get it to them.

якія яе здабываюць.

So when the government came knocking,

Таму, у адказ на ўсе пытанні ўрада,

Risen did what many brave reporters have done before him:

Райзэн зрабіў тое ж, што і шматлікія смелыя журналісты да яго:

he refused

адмовіўся супрацоўнічаць

and said he'd rather go to jail.

і сказаў, што лепш пойдзе ў турму.

So from 2007 to 2015,

Такім чынам, з 2007 па 2015

Risen lived under the specter of going to federal prison.

Райзэн жыў у цені магчымасці сесці ў федэральную турму.

That is, until just days before the trial, when a curious thing happened.

А за некалькі дзён да пачатку працэса здарылася нешта цікавае.

Suddenly, after years of claiming it was vital to their case,

Раптоўна, пасля гадоў сцвярджэнняў, што гэта жыццёва важна для іх справы,

the government dropped their demands to Risen altogether.

улады наогул адмовіліся ад сваіх прэтэнзій да Райзэна.

It turns out, in the age of electronic surveillance,

Высветлілася, што ў час паўсюднага электроннага назірання

there are very few places reporters and sources can hide.

амаль няма месцаў, дзе схавацца рэпарцёрам з інфарматарамі.

And instead of trying and failing to have Risen testify,

Замест марнавання часу на спробы разгаварыць Райзэна,

they could have his digital trail testify against him instead.

можна зрабіць так, каб лічбавы след сведчыў супраць яго.

So completely in secret and without his consent,

Такім чынам, сакрэтна і без яго дазволу,

prosecutors got Risen's phone records.

былі здабытыя запісы тэлефонных размоў Райзэна.

They got his email records, his financial and banking information,

Абвінаваўцы атрымалі яго электронную пошту, фінансавую і банкаўскую інфармацыю

his credit reports,

а таксама яго крэдытную гісторыю,

even travel records with a list of flights he had taken.

і нават дадзеныя падарожжаў са спісам усіх авіяпералётаў.

And it was among this information that they used to convict Jeffrey Sterling,

Менавіта гэта інфармацыя была выкарыстана, каб асудзіць Джэфры Сцерлінга,

Risen's alleged source and CIA whistleblower.

меркаваную крыніцу Райзэна ды інфарматара ЦРУ.

Sadly, this is only one case of many.

Нажаль, гэта толькі адзін са шматлікіх выпадкаў.

President Obama ran on a promise to protect whistleblowers,

Раней прэзідэнт Абама абяцаў абараняць інфарматараў,

and instead, his Justice Department has prosecuted more

замест таго, яго Міністэрства юстыцыі ўзбудзіла больш спраў,

than all other administrations combined.

чым ўсе астатнія адміністрацыі разам.

Now, you can see how this could be a problem,

Зараз вы бачыце, дзе тут праблема,

especially because the government considers so much of what it does secret.

асабліва таму, што ўлады лічаць амаль усю сваю дзейнасць сакрэтнай.

Since 9/11, virtually every important story about national security

Пасля трагедыі 11 верасня літаральна ўсе важныя гісторыі аб нацыянальнай бяспецы

has been the result of a whistleblower coming to a journalist.

з'явіліся дзякуючы інфарматарам ды журналістам.

So we risk seeing the press unable to do their job

Мы рызыкуем убачыць прэсу няздатнай рабіць сваю працу,

that the First Amendment is supposed to protect

тую, што павінна абараняць Першая папраўка,

because of the government's expanded ability to spy on everyone.

таму што ўрад мае пашыраную магчымасць шпіёніць за ўсімі.

But just as technology has allowed the government

Але, як тэхналогіі дазволілі ўладам

to circumvent reporters' rights,

абысці правы рэпарцёраў,

the press can also use technology

так і прэса можа выкарыстоўваць іх,

to protect their sources even better than before.

каб абараніць свае крыніцы як ніколі ў гісторыі.

And they can start from the moment they begin speaking with them,

І гэта можна зрабіць ужо на пачатку размовы,

rather than on the witness stand after the fact.

а не з месца сведкі ў зале суда.

Communications software now exists

Зараз існуе праграмнае забеспячэнне сувязі,

that wasn't available when Risen was writing his book,

якім Райзэн не мог карыстацца падчас напісання кнігі,

and is much more surveillance-resistant than regular emails or phone calls.

і якое больш складана адсачыць, чым звычайныя мэйлы і званкі.

For example, one such tool is SecureDrop,

Напрыклад, адной з такіх праграм з'яўляецца SecureDrop,

an open-source whistleblower submission system

сістэма прадстаўлення інфармацыі з адкрытым кодам,

that was originally created by the late Internet luminary Aaron Swartz,

якую стварыў памерлы інтэрнэт-свяціла Аарон Шварц

and is now developed at the non-profit where I work,

і распрацоўвае некамерцыйная арганізацыя, дзе я працую —

Freedom of the Press Foundation.

Фонд Свабоды Прэсы.

Instead of sending an email,

Замест адпраўкі мэйла,

you go to a news organization's website,

вы заходзіце на сайт службы навінаў,

like this one here on The Washington Post.

напрыклад, як гэты ў «Вашынгтан пост».

From there, you can upload a document or send information

Тут вы можаце загрузіць дакумент ці адаслаць інфармацыю,

much like you would on any other contact form.

па прынцыпе любой формы зваротнай сувязі.

It'll then be encrypted and stored on a server

Вашая інфармацыя затым будзе зашыфраваная і захаваная на серверы,

that only the news organization has access to.

да якога мае доступ толькі служба навінаў.

So the government can no longer secretly demand the information,

Такім чынам, улады больш не могуць сакрэтна запатрабаваць інфармацыю,

and much of the information they would demand

і вялікая частка дадзеных, цікавая для іх,

wouldn't be available in the first place.

у першую чаргу, не будзе даступная.

SecureDrop, though, is really only a small part of the puzzle

Аднак, SecureDrop — гэта толькі маленькі кавалачак пазлу

for protecting press freedom in the 21st century.

абароны свабоды прэсы ў 21-м стагоддзі.

Unfortunately, governments all over the world

Нажаль, улады ва ўсім свеце

are constantly developing new spying techniques

пастаянна распрацоўваюць новыя тэхналогіі шпіянажу —

that put us all at risk.

пагрозу для ўсіх нас.

And it's up to us going forward to make sure

Ад нас залежыць зрабіць так,

that it's not just the tech-savvy whistleblowers,

каб не толькі такія тэхнічна падкаваныя інфарматары

like Edward Snowden, who have an avenue for exposing wrongdoing.

як Эдвард Сноўдэн мелі магчымасць выкрыць злачынствы.

It's just as vital that we protect the next veteran's health care whistleblower

Аднолькава важна абараніць і наступнага інфарматара аб ахове здароўя ветэранаў,

alerting us to overcrowded hospitals,

які гаворыць пра перапоўненыя шпіталі,

or the next environmental worker

і працаўніка арганізацыі па ахове экалогіі,

sounding the alarm about Flint's dirty water,

які б'е трывогу аб бруднай вадзе ў Флінце,

or a Wall Street insider

ці інсайдэра Уол-стрыт,

warning us of the next financial crisis.

які папярэджвае пра новы фінансавы крызіс.

After all, these tools weren't just built to help the brave men and women

Гэтыя інструменты створаны не толькі каб дапамагчы адважным мужчынам і жанчынам,

who expose crimes,

якія выкрываюць злачынствы,

but are meant to protect all of our rights under the Constitution.

але таксама каб абараніць нашы канстытуцыйныя правы.

Thank you.

Дзякуй.

(Applause)

(Воплескі)