How free is our freedom of the press? | Trevor Timm

122,238 views ・ 2016-06-14

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Hatice Melek Yıldız Gözden geçirme: Sancak Gülgen
00:12
So this is James Risen.
0
12488
2250
Bu James Risen.
00:15
You may know him as the Pulitzer Prize-winning reporter
1
15174
2750
New York Times'a kazandırdığı Pulitzer Ödülü'nden
00:17
for The New York Times.
2
17948
1692
dolayı tanıyabilirsiniz.
00:19
Long before anybody knew Edward Snowden's name,
3
19664
2754
Edward Snowden'ın adını kimse bilmezken,
00:22
Risen wrote a book in which he famously exposed
4
22442
2916
Risen, Amerkalıların telefonlarının NSA tarafından yasa dışı
00:25
that the NSA was illegally wiretapping the phone calls of Americans.
5
25382
3936
olarak dinlendiğini konu alan bir kitap yazarak ünlü oldu.
00:29
But it's another chapter in that book
6
29842
1770
Ama kitapta daha kalıcı bir etki
00:31
that may have an even more lasting impact.
7
31636
2015
yaratabilecek başka bir bölüm daha vardı.
00:34
In it, he describes a catastrophic US intelligence operation
8
34405
4818
Kitapta, CIA'in nükleer bomba planlarını tam anlamıyla ve
00:39
in which the CIA quite literally handed over blueprints
9
39247
3089
kendi elleriyle İran'a teslim ettiği korkunç bir ABD istihbarat
00:42
of a nuclear bomb to Iran.
10
42360
1786
operasyonunu afişe ediyor.
00:44
If that sounds crazy, go read it.
11
44662
1795
Eğer çılgınca geliyorsa, gidin okuyun.
00:46
It's an incredible story.
12
46481
1491
İnanılmaz bir hikâye.
00:48
But you know who didn't like that chapter?
13
48456
2064
Bu bölümden kim hoşlanmadı biliyor musunuz?
00:50
The US government.
14
50893
1150
ABD hükûmeti.
00:52
For nearly a decade afterwards,
15
52592
2214
Neredeyse sonraki 10 yıl boyunca,
00:54
Risen was the subject of a US government investigation
16
54830
3253
Risen, ABD hükûmetinin soruşturma konusu oldu.
00:58
in which prosecutors demanded that he testify
17
58107
2369
Savcılar yararlandığı kaynakların birinden
01:00
against one of his alleged sources.
18
60500
1904
aleyhte tanıklık yapmasını istediler.
01:02
And along the way, he became the face for the US government's recent pattern
19
62829
4075
Zamanla ABD hükûmetinin casus gazetecilik ve ihbarların takibi
01:06
of prosecuting whistleblowers and spying on journalists.
20
66928
3019
konularında yeni yüzü olmaya başladı.
01:10
You see, under the First Amendment,
21
70681
1668
İlk anayasa değişikliğine göre
01:12
the press has the right to publish secret information in the public interest.
22
72373
3627
basın, kamu yararına gizli bilgileri yayınlama hakkına sahiptir.
01:16
But it's impossible to exercise that right if the media can't also gather that news
23
76024
5134
Ama medya bu haberleri toplayamaz, kendilerine bu haberleri sağlayan
01:21
and protect the identities of the brave men and women
24
81182
3256
cesur erkek ve kadınların kimliklerini saklayamazsa
01:24
who get it to them.
25
84462
1150
bu imkânsız.
01:26
So when the government came knocking,
26
86087
2032
Yani hükûmete bir eleştiri yapıldığında
01:28
Risen did what many brave reporters have done before him:
27
88143
3041
Risen ondan önceki cesur gazetecilerin yaptığını yaptı:
01:31
he refused
28
91208
1185
Reddetti
01:32
and said he'd rather go to jail.
29
92417
1671
ve "Hapse girmeyi tercih ederim." dedi.
01:34
So from 2007 to 2015,
30
94611
2983
2007'den 2015'e kadar,
01:37
Risen lived under the specter of going to federal prison.
31
97618
2794
Risen federal hapishaneye gideceği düşüncesiyle yaşadı.
01:40
That is, until just days before the trial, when a curious thing happened.
32
100976
4047
Duruşmadan önceki gün tuhaf bir şey oldu.
01:45
Suddenly, after years of claiming it was vital to their case,
33
105912
3801
Kendileri için çok önemli olan bu olaydan yıllar sonra
01:49
the government dropped their demands to Risen altogether.
34
109737
2690
hükûmet Risen hakkındaki tüm iddiaları aniden düşürdü.
01:52
It turns out, in the age of electronic surveillance,
35
112912
2548
Bugünkü elektronik çağda muhabir ve kaynakların
01:55
there are very few places reporters and sources can hide.
36
115484
2888
saklanabileceği çok az yer var.
01:58
And instead of trying and failing to have Risen testify,
37
118959
3595
Risen'in tanıklarının başarısız olması için çalışmak yerine
02:02
they could have his digital trail testify against him instead.
38
122578
3047
aleyhinde tanıklık için dijital izler bulabilirlerdi.
02:06
So completely in secret and without his consent,
39
126585
2516
Yani tamamen rızası dışında ve haberi olmadan
02:09
prosecutors got Risen's phone records.
40
129125
2270
savcılar, Risen'in telefon kayıtlarını aldılar.
02:11
They got his email records, his financial and banking information,
41
131903
4516
E-posta kayıtlarını, finansal ve banka bilgilerini,
02:16
his credit reports,
42
136443
1753
kredi raporlarını,
02:18
even travel records with a list of flights he had taken.
43
138220
2770
hatta bir uçuş listesi içeren seyahat bilgilerini aldılar.
02:21
And it was among this information that they used to convict Jeffrey Sterling,
44
141808
3785
Bu belgeler Risen'ın kaynağı ve CIA ihbarcısı olduğu kabul edilen
02:25
Risen's alleged source and CIA whistleblower.
45
145617
3119
Jeffrey Sterling'in mahkûm edilmesi için kullanılan belgelerin arasındaydı.
02:30
Sadly, this is only one case of many.
46
150035
2415
Ne yazık ki, bu sadece vakalardan biri.
02:33
President Obama ran on a promise to protect whistleblowers,
47
153152
3607
Başkan Obama, muhbirleri koruma sözü vermişti
02:36
and instead, his Justice Department has prosecuted more
48
156783
3262
ama Adalet Bakanlığı diğer tüm karma yönetimlerin tamamından
02:40
than all other administrations combined.
49
160069
2491
daha fazla dava açtı.
02:43
Now, you can see how this could be a problem,
50
163179
2104
Şu an bunun bir sorun olduğunu görebilirsiniz.
02:45
especially because the government considers so much of what it does secret.
51
165307
4467
Özellikle de hükûmet gizli işlerin çoğuna dikkat ederken.
02:50
Since 9/11, virtually every important story about national security
52
170758
4500
11 Eylül'den sonra, ulusal güvenlik konusundaki önemli hikâyelerin
02:55
has been the result of a whistleblower coming to a journalist.
53
175282
2920
neredeyse tamamı gazetecilere gelen bir ihbarla yazılmıştır.
02:58
So we risk seeing the press unable to do their job
54
178670
2898
Çünkü hükûmetin herkesi gözetlemek için genişletilen yetkileri yüzünden,
03:01
that the First Amendment is supposed to protect
55
181592
2199
Birinci Anayasa değişikliği tarafından korunması gereken
03:03
because of the government's expanded ability to spy on everyone.
56
183815
3007
basının görevini yerine getirmesini riske atmış oluruz.
03:07
But just as technology has allowed the government
57
187487
2453
Ama teknolojinin hükûmetin
03:09
to circumvent reporters' rights,
58
189964
2707
muhabirlerin haklarını ihlal etmesine izin verdiği gibi
03:12
the press can also use technology
59
192695
2174
basın da teknolojiyi kullanarak
03:14
to protect their sources even better than before.
60
194893
2340
kaynaklarını hiç olmadığı kadar iyi koruyabilir.
03:17
And they can start from the moment they begin speaking with them,
61
197698
3112
Hem de tanıkların olaydan sonraki duruşlarından değil,
03:20
rather than on the witness stand after the fact.
62
200834
2427
onlarla konuştukları andan başlayabilirler.
03:24
Communications software now exists
63
204197
2092
Risen'ın kitabını yazdığında mevcut olmayan
03:26
that wasn't available when Risen was writing his book,
64
206313
2532
iletişim yazılımları günümüzde mevcut
03:28
and is much more surveillance-resistant than regular emails or phone calls.
65
208869
3999
ve sıradan e-posta ve telefon konuşmalarından daha gizli.
03:33
For example, one such tool is SecureDrop,
66
213789
4218
İnternet meşhuru merhum Aaron Swarts
03:38
an open-source whistleblower submission system
67
218031
2685
tarafından oluşturulan ve şimdi de benim de çalıştığım
03:40
that was originally created by the late Internet luminary Aaron Swartz,
68
220740
4048
kâr amacı gütmeyen "Basın Özgürlüğü Vakfı"
03:44
and is now developed at the non-profit where I work,
69
224812
2665
03:47
Freedom of the Press Foundation.
70
227501
1531
bir ihbar sistemi olan SecureDrop bunun bir örneği.
03:49
Instead of sending an email,
71
229824
1652
E-posta göndermek yerine
03:51
you go to a news organization's website,
72
231500
2041
haber organizasyonlarının İnternet sitesine gidebilirsiniz.
03:53
like this one here on The Washington Post.
73
233565
2000
Burada Washington Post'ta olduğu gibi.
03:56
From there, you can upload a document or send information
74
236010
3943
Buradan diğer irtibat yollarından da yapabileceğiniz gibi
03:59
much like you would on any other contact form.
75
239977
2429
belge yükleyebilir veya bilgi gönderebilirsiniz.
04:02
It'll then be encrypted and stored on a server
76
242715
2619
Sonra onlar sadece haber kuruluşunun erişimi olan
04:05
that only the news organization has access to.
77
245358
2548
bir sunucuda şifrelendirilip saklanacak.
04:08
So the government can no longer secretly demand the information,
78
248351
3373
Böylece hükûmet gizlice bilgi talebinde bulunamayacak
04:11
and much of the information they would demand
79
251748
2104
ve talep ettikleri bilginin çoğu
04:13
wouldn't be available in the first place.
80
253876
1959
zaten erişilebilir olmayacak.
04:16
SecureDrop, though, is really only a small part of the puzzle
81
256475
2964
Ancak, SecureDrop 21. yüzyılda basın özgürlüğünü koruma
04:19
for protecting press freedom in the 21st century.
82
259463
2947
konusunda bulmacanın çok küçük bir parçası.
04:23
Unfortunately, governments all over the world
83
263035
2373
Ne yazık ki, dünyadaki hükûmetler
04:25
are constantly developing new spying techniques
84
265432
2500
sürekli hepimizi riske atan yeni casusluk teknikleri
04:27
that put us all at risk.
85
267956
1404
geliştiriyorlar.
04:30
And it's up to us going forward to make sure
86
270043
2698
Meselenin sadece yanlış yapanları
04:32
that it's not just the tech-savvy whistleblowers,
87
272765
2500
ifşa etmek için geniş yolu olan Edward Snowden gibi
04:35
like Edward Snowden, who have an avenue for exposing wrongdoing.
88
275289
3285
teknoloji dâhisi muhbirler olmadığından emin olmak bize kalmış.
04:39
It's just as vital that we protect the next veteran's health care whistleblower
89
279408
4747
Bizi aşırı kalabalık hastaneler konusunda uyaran
04:44
alerting us to overcrowded hospitals,
90
284179
3308
gazilerin sağlık hizmetleri muhbirini
04:47
or the next environmental worker
91
287511
2327
veya Flint'in kirli suyunu
04:49
sounding the alarm about Flint's dirty water,
92
289862
3198
ortaya çıkaran çevre işçisini
04:53
or a Wall Street insider
93
293084
1680
veya bizi bir sonraki ekonomik kriz
04:54
warning us of the next financial crisis.
94
294788
2177
hakkında uyaran Wall Street üyesini korumamız da bir o kadar önemli.
04:57
After all, these tools weren't just built to help the brave men and women
95
297869
4128
Her şeyden öte, bu araçlar sadece suçları açığa çıkaran
05:02
who expose crimes,
96
302021
1538
cesur erkek ve kadınları korumak için değil,
05:03
but are meant to protect all of our rights under the Constitution.
97
303583
3234
hepimizin anayasa tarafından verilen haklarımızı korumak için oluşturuldu.
05:07
Thank you.
98
307460
1151
Teşekkürler.
05:08
(Applause)
99
308635
3309
(Alkış)
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7