How autism freed me to be myself | Rosie King

Translator: Maryia Trafimava Reviewer: Hanna Baradzina

I haven't told many people this,

Няшмат людзей ведаюць,

but in my head, I've got

што ў маёй галаве

thousands of secret worlds all going on

ёсць тысячы таемных сусветаў

all at the same time.

адначасова.

I am also autistic.

А яшчэ я аўтыстка.

People tend to diagnose autism

Людзі звычайна характарызуюць аўтызм

with really specific check-box descriptions,

вельмі дакладнымі рысамі,

but in reality, it's a whole variation as to what we're like.

на самой справе, мы бываем вельмі рознымі.

For instance, my little brother,

Напрыклад, мой маленькі брацік,

he's very severely autistic.

ён вельмі моцна аўтыстычны.

He's nonverbal. He can't talk at all.

Ён не размаўляе. Зусім.

But I love to talk.

Але ж я люблю размаўляць.

People often associate autism

Людзі часта асацыююць аўтыстаў

with liking maths and science and nothing else,

з аматарамі матэматыкі ды навукі, і больш ні з чым.

but I know so many autistic people

Але я ведаю так шмат аўтыстычных людзей,

who love being creative.

якія любяць творчасць.

But that is a stereotype,

Гэта стэрэатып,

and the stereotypes of things

а стэрэатыпы

are often, if not always, wrong.

часта, калі не заўсёды, памылковыя.

For instance, a lot of people

Напрыклад, шмат людзей чуюць "аўтызм"

think autism and think "Rain Man" immediately.

і адразу ўзгадваюць "Чалавека Дажджу".

That's the common belief,

Гэта распаўсюджанае перакананне,

that every single autistic person is Dustin Hoffman,

што кожны аўтыст – гэта Дасцін Хофман,

and that's not true.

і гэта няпраўда.

But that's not just with autistic people, either.

Але гэта тычыцца не толькі аўтыстаў.

I've seen it with LGBTQ people,

Такое ж стаўленне і да ЛГБТК людзей,

with women, with POC people.

да жанчын, да людзей колеру.

People are so afraid of variety

Людзі так баяцца разнастайнасці,

that they try to fit everything into a tiny little box

што спрабуюць запхаць усіх у маленечкую скрынку

with really specific labels.

з дакладнымі біркамі.

This is something that actually

Гэта насамрэч здарылася са мной

happened to me in real life:

у рэальным жыцці.

I googled "autistic people are ..."

Я загугліла "аўтыстычныя людзі..."

and it comes up with suggestions

і атрымала такія прапановы

as to what you're going to type.

тэксту для пошуку.

I googled "autistic people are ..."

Я загугліла "аўтыстычныя людзі..."

and the top result was "demons."

і першымі ў спісе былі "дэманы".

That is the first thing that people think

Гэта першае, што людзі думаюць,

when they think autism.

калі чуюць "аўтызм".

They know.

Яны ведаюць (шэптам).

(Laughter)

(Смех)

One of the things I can do because I'm autistic —

Адна з рэчаў, якую я магу рабіць, дзякуючы аўтызму –

it's an ability rather than a disability —

гэта больш магчымасць, чым абмежаванасць:

is I've got a very, very vivid imagination.

у мяне вельмі вельмі багатая фантазія.

Let me explain it to you a bit.

Давайце я вам трошкі патлумачу:

It's like I'm walking in two worlds most of the time.

гэта нібыта я жыву ў двух светах большасць часу.

There's the real world, the world that we all share,

Ёсць свет рэальны: той свет, які мы падзяляем,

and there's the world in my mind,

і ёсць свет у маёй галаве.

and the world in my mind is often so much more real

І свет у маёй галаве часта значна рэальнейшы

than the real world.

за рэальны свет.

Like, it's very easy for me to let my mind loose

Мне вельмі легка адпускаць сябе,

because I don't try and fit myself into a tiny little box.

я не спрабую ўціснуцца ў маленькую скрынку.

That's one of the best things about being autistic.

Гэта адзін са значных плюсаў аўтызму.

You don't have the urge to do that.

Табе не трэба рабіць гэта.

You find what you want to do,

Ты знаходзіш, што ты хочаш рабіць,

you find a way to do it, and you get on with it.

ты знаходзіш, як рабіць гэта, і ты робіш.

If I was trying to fit myself into a box,

Калі б я спрабавала ўпісацца,

I wouldn't be here, I wouldn't have achieved

я б не была з вамі тут, я б не дасягнула

half the things that I have now.

паловы рэчаў, якія ў мяне ёсць.

There are problems, though.

Але ёсць праблемы.

There are problems with being autistic,

Ёсць праблемы з тым, каб быць аўтыстычным,

and there are problems with having too much imagination.

і тым, што ў цябе вельмі багатая фантазія.

School can be a problem in general,

Школа ўвогуле праблема,

but having also to explain to a teacher

але ж тлумачыць выкладчыку

on a daily basis

кожны дзень,

that their lesson is inexplicably dull

што ягоны ўрок невыносна нудны

and you are secretly taking refuge

і ты патаемна знаходзіш прытулак у тым свеце

in a world inside your head in which you are not in that lesson,

ў тваёй галаве, у якім ты не на гэтым занятку, –

that adds to your list of problems.

гэта ўскладняе існуючыя праблемы.

(Laughter)

(Смех)

Also, when my imagination takes hold,

Таксама, калі я адлятаю ў фантазіі,

my body takes on a life of its own.

маё цела жыве сваім жыццём.

When something very exciting happens in my inner world,

Калі нешта вельмі хвалюючае адбываецца ў маім унутраным свеце,

I've just got to run.

мне патрэбна бегчы.

I've got to rock backwards and forwards,

Мне трэба качацца ўзад і ўперад

or sometimes scream.

і часам крычэць.

This gives me so much energy,

Гэта дае мне шмат энэргіі,

and I've got to have an outlet for all that energy.

і мне трэба даць выхад гэтай энергіі.

But I've done that ever since I was a child,

Я рабіла так заўсёды

ever since I was a tiny little girl.

з самага малентсва.

And my parents thought it was cute, so they didn't bring it up,

Мае бацькі лічылі, што гэта міла,

but when I got into school,

таму пытанняў не ўзнікала, але ў школе

they didn't really agree that it was cute.

людзям не падалося, што гэта міла.

It can be that people don't want to be friends

Людзі не хочуць сябраваць з дзяўчынкай,

with the girl that starts screaming in an algebra lesson.

якая пачынае крычэць на ўроку алгебры.

And this doesn't normally happen in this day and age,

Звычайна я ўжо не паводжу сябе так зараз,

but it can be that people don't want to be friends with the autistic girl.

але людзі не хочуць сябраваць з аўтыстычнай дзяўчынкай.

It can be that people don't want to associate

Людзі не хочуць асацыяваць сябе

with anyone who won't or can't fit themselves

з кімсці, хто не можа ці не хоча ўпісвацца

into a box that's labeled normal.

ў скрынку з біркай "норма".

But that's fine with me,

Але я нармальна стаўлюся да гэтага,

because it sorts the wheat from the chaff,

таму што гэта аддзяляе збожжа ад пустазелля,

and I can find which people are genuine and true

і я магу зразумець, хто шчыры і сапраўдны,

and I can pick these people as my friends.

і сябраваць з гэтымі людзьмі.

But if you think about it, what is normal?

Калі падумаць: што такое норма?

What does it mean?

Што гэта значыць?

Imagine if that was the best compliment you ever received.

Уявіце, што лепшы камплімент, які вы атрымалі –

"Wow, you are really normal."

гэта "Ваў, ты сапраўды нармальная!"

(Laughter)

(Смех)

But compliments are,

Але ж кампліменты – гэта

"you are extraordinary"

"ты такі экстраардынарны",

or "you step outside the box."

ці "ты выключны".

It's "you're amazing."

"Ты цудоўны".

So if people want to be these things,

Калі людзі хочуць быць такімі,

why are so many people striving to be normal?

чаму так шмат з іх імкнуцца быць нармальнымі?

Why are people pouring their brilliant individual light into a mold?

Чаму людзі хаваюць свой унутраны індывідуальны свет у скрыні?

People are so afraid of variety that they try and force everyone,

Людзі так баяцца разнастайнасці, што прымушаюць усіх

even people who don't want to or can't, to become normal.

стаць нармальнымі, нават тых, хто не хоча ці не можа.

There are camps for LGBTQ people

Існуюць кэмпы для ЛГБТК людзей,

or autistic people to try and make them this "normal,"

ці для аўтыстычных людзей, каб зрабіць іх "нармальнымі".

and that's terrifying that people would do that in this day and age.

Гэта жахліва, што людзі ў наш час робяць такое.

All in all, I wouldn't trade my autism and my imagination for the world.

У цэлым, я б не абмяняла мой аўтызм і маё уяўленне ні на што.

Because I am autistic,

Таму што я аўтыстка,

I've presented documentaries to the BBC,

я рабіла дакументальныя стужкі для BBC,

I'm in the midst of writing a book,

я ў працэсе напісання кнігі.

I'm doing this — this is fantastic —

Я раблю гэта – гэта фантастычна,

and one of the best things that I've achieved,

і адна з галоўных рэчаў, якіх я дасягнула,

that I consider to have achieved,

якую, як мне падаецца, я дасягнула –

is I've found ways of communicating

я знайшла сродкі для камунікацыі

with my little brother and sister,

з маімі маленькімі брацікам і сястрычкай.

who as I've said are nonverbal. They can't speak.

Як я ўжо казала, яны не размаўляюць.

And people would often write off someone who's nonverbal,

Людзі часта спісваюць тых, хто не можа гаварыць,

but that's silly, because my little brother and sister

але ж гэта глупа, таму што мае брацік і сястрычка –

are the best siblings that you could ever hope for.

лепшыя брацік і сястрычка, якіх можна ўявіць.

They're just the best, and I love them so much

Яны лепшыя, і я вельмі іх люблю,

and I care about them more than anything else.

яны значаць для мяне найбольш.

I'm going to leave you with one question:

Я пакіну вам адно пытанне.

If we can't get inside the person's minds,

Калі мы не можам патрапіць у галаву чалавека,

no matter if they're autistic or not,

не мае значэння, аутыстычнага ці не,

instead of punishing anything that strays from normal,

чаму замест карання ўсяго, што не ўпісваецца,

why not celebrate uniqueness

не святкаваць унікальнасць

and cheer every time someone unleashes their imagination?

і радавацца кожнаму разу, калі нехта вызваляе свае фантазіі?

Thank you.

Дзякуй.

(Applause)

(Апладысменты)