For more tolerance, we need more ... tourism? | Aziz Abu Sarah

Translator: Vaqif Xansultanov Reviewer: Gulchin Taghiyeva

I'm a tourism entrepreneur and a peacebuilder,

Mən turizm biznesindəyəm və sülh yaradıcısıyam,

but this is not how I started.

amma belə başlamamışam.

When I was seven years old, I remember watching television

7 yaşımdaykən televizora baxdığımı

and seeing people throwing rocks,

və insanların daş atdıqlarını xatırlayıram

and thinking, this must be a fun thing to do.

və bunun əyləncəli olduğunu düşünürdüm.

So I got out to the street and threw rocks,

Mən də kücəyə çıxdım və daş atmağa başladım,

not realizing I was supposed to throw rocks at Israeli cars.

amma daşları İsraillilərin maşınlarına atmalı olduğumu bilmirdim.

Instead, I ended up stoning my neighbors' cars. (Laughter)

Onun yerinə qonşularızın maşınlarını daşlamışdım. (Gülüş)

They were not enthusiastic about my patriotism.

Vətənpərvərliyimdən şübhə etmişdilər.

This is my picture with my brother.

Bu qardaşımla olan şəklimdir.

This is me, the little one, and I know what you're thinking:

Balaca olan mənəm və bilirəm nə düşünürsünzüz:

"You used to look cute, what the heck happened to you?"

"Çox şirin olmusan, sənə nə olub indi belə?"

But my brother, who is older than me,

Amma məndən böyük qardaşım

was arrested when he was 18,

18 yaşındaykən daş atdığına görə

taken to prison on charges of throwing stones.

həbs olundu.

He was beaten up when he refused to confess that he threw stones,

O, daşları atıb üzr istəmədiyi üçün döyülmüş və

and as a result, had internal injuries

aldığı daxili zədələrdən

that caused his death soon after he was released from prison.

həbsdən çıxandan bir az sonra ölmüşdü.

I was angry, I was bitter,

Mən qəzəbli və hirsli idim

and all I wanted was revenge.

və tək istədiyim intiqam idi.

But that changed when I was 18.

Amma 18 yaşımda bu dəyişdi.

I decided that I needed Hebrew to get a job,

Mən qərara gəldim ki, iş tapmaq üçün yəhudi dilini öyrənməliyəm.

and going to study Hebrew in that classroom

Və əsgər olmayan yəhudilərlə ilk dəfə tanışacağım

was the first time I ever met Jews who were not soldiers.

o sinif otağında yəhudi dili öyrənməyə başladım.

And we connected over really small things, like the fact that I love country music,

Bir birimizə çox incə bir bağ ilə bağlı idik, məsələn mən də

which is really strange for Palestinians.

fələstinlilər üçün yad olan country musiqi janrını sevirdim.

But it was then that I realized also that we have a wall of anger,

Amma bir şeyin də fərqinə vardım ki, bizim aramızda həmçinin

of hatred and of ignorance that separates us.

bizi ayıran əsəb, nifrət və amansızlıq divarları mövcuddur.

I decided that it doesn't matter what happens to me.

Başa düşdüm ki, başıma nə iş gəlməsinin önəmi yoxdur.

What really matters is how I deal with it.

Əsas məsələ onunla necə başa çıxmağımdır.

And therefore, I decided to dedicate my life

Və buna görə də bütün həyatımı insanları ayıran

to bringing down the walls that separate people.

divarları yıxmağa həsr elədim.

I do so through many ways.

Bunu bir çox yolla edirəm.

Tourism is one of them, but also media and education,

Turizm bunlardan biridir; mətbuat və təhsil də digərləri.

and you might be wondering, really, can tourism change things?

Sual verə bilərsiniz ki, turizm hər şeyi necə dəyişə bilər?

Can it bring down walls? Yes.

Turizm divarları yıxa bilər? Bəli.

Tourism is the best sustainable way to bring down those walls

Turizm divarları yıxmaq və insanları bir-birinə

and to create a sustainable way of connecting with each other

bağlayaraq dostluqlar yaratmaq üçün

and creating friendships.

ən yaxşı vasitədir.

In 2009, I cofounded Mejdi Tours,

2009-cu ildə insanları birləşdirmək məqsədilə Mejdi Turlarını

a social enterprise that aims to connect people,

iki yəhudi dostumla şərikli yaratdıq.

with two Jewish friends, by the way,

Bizim metodumuz ondan ibarət idi ki,

and what we'll do, the model we did,

məsələn Qüdsdə tarixi,

for example, in Jerusalem, we would have two tour guides,

hekayələri, arxeologiyanı və münaqişəni

one Israeli and one Palestinian, guiding the trips together,

tamamilə fərqli iki perspektivdən danışmaq üçün

telling history and narrative and archaeology and conflict

iki bələdçi olacaq idi.

from totally different perspectives.

Onlardan biri İsrailli, biri isə Fələstinli olacaqdı.

I remember running a trip together with a friend named Kobi --

Çikaqoda gələn yəhudi camaatından olan dostum Kobi ilə

Jewish congregation from Chicago, the trip was in Jerusalem --

səyahətə birlikdə bələdçilik etdiyimizi xatırlayıram.

and we took them to a refugee camp, a Palestinian refugee camp,

Biz onları qaçqın düşərgəsinə apardıq, Fələstinin qaçqın düşərgəsinə,

and there we had this amazing food.

və orada bu heyranedici yeməyi yedik.

By the way, this is my mother. She's cool.

Bu arada bu mənim anamdır. O çox təmkinlidir.

And that's the Palestinian food called maqluba.

Və bu isə "maqluba" adlandırılan Fələstin yeməyidir.

It means "upside-down."

"Tərsinə çevrilmiş" deməkdir.

You cook it with rice and chicken, and you flip it upside-down.

Bu düyü və toyuq əti ilə bişirilir və tərsinə çevrilir.

It's the best meal ever.

Çox dadlıdır.

And we'll eat together.

Bu yeməyin dadına baxdıq.

Then we had a joint band, Israeli and Palestinian musicians,

Sonra isə İsrailli və Fələstinli musiqiçilərə qulaq asdıq,

and we did some belly-dancing.

bir az da göbək rəqsi oynadıq.

If you don't know any, I'll teach you later.

Əgər bilmirsinizsə sonra sizə öyrədə bilərəm.

But when we left, both sides,

Amma biz gedəndə hər iki tərəf ağlayırdı,

they were crying because they did not want to leave.

çünki getmək istəmirdilər.

Three years later, those relationships still exist.

Üç il keçməsinə baxmayaraq həmin əlaqəqlər hələ də mövcuddur.

Imagine with me if the one billion people

Gəlin təsəvvür edək əgər hər il 1 milyard insan

who travel internationally every year travel like this,

belə səyahət edir, avtobusla bir yerdən başqa yerə,

not being taken in the bus from one side to another,

bir oteldən başqasına aparılır.

from one hotel to another,

Ancaq aparılarkən avtobusun pəcərəsindən

taking pictures from the windows of their buses of people and cultures,

yerli xalqın və mədəniyyətin

but actually connecting with people.

şəklini çəkmək yerinə onlarla qaynayıb qarışır.

You know, I remember having a Muslim group from the U.K.

İngiltərədən gələn müsəlman qrup ilə provaslav yəhudilərin evinə getməyimizi

going to the house of an Orthodox Jewish family,

və onlarla yəhudilərin ilk Cümə axşamı yeməyi;

and having their first Friday night dinners, that Sabbath dinner,

Sabbath yeməyimizi, buğda bişirilmiş ət və tərəvəzdən

and eating together hamin, which is a Jewish food, a stew,

hazırlanan yəhudi yeməyi hamin yeməyimizi

just having the connection of realizing, after a while,

və az sonra aramızda bir bağ olduğunu,

that a hundred years ago, their families came out

onlarında ailələrinin də yüz illər əvvəl eyni yerdən;

of the same place in Northern Africa.

Şimali Afrikadan gəldiyini qəbul etdiyimizi xatırlayıram.

This is not a photo profile for your Facebook.

Bu Facebook profili üçün şəkil deyil.

This is not disaster tourism.

Bu fəlakət turizmi deyil.

This is the future of travel,

Bu səyahət etmənin gələcəyidir

and I invite you to join me to do that, to change your travel.

və sizi də bu gələcəyə səyahətimə qoşulmağa dəvət edirəm.

We're doing it all over the world now,

Biz bunu bu gün dünyanın hər yerinə;

from Ireland to Iran to Turkey,

İrlandiyadan İrana və Türkiyəyə kimi edirik

and we see ourselves going everywhere to change the world.

və bu işlə dünyanı dəyişəcəyimizə inanırıq.

Thank you.

Təşəkkür edirəm.

(Applause)

(Alqış)