How did Hitler rise to power? - Alex Gendler and Anthony Hazard

Translator: Satdeep Gill Reviewer: Gaurav Jhammat

How did Adolf Hitler,

ਅਡੋਲਫ਼ ਹਿਟਲਰ ਇੱਕ ਜ਼ਾਲਮ ਸੀ,

a tyrant who orchestrated one of the largest genocides in human history,

ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸੀ।

rise to power in a democratic country?

ਸਵਾਲ ਇਹ ਬਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਬੰਦਾ ਇੱਕ ਜਮਹੂਰੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਆਇਆ ?

The story begins at the end of World War I.

ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੇ ਅੰਤ ਉੱਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

With the successful Allied advance in 1918,

1918 ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਦੀ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਕੂਚ ਨਾਲ,

Germany realized the war was unwinnable

ਜਰਮਨੀ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਕਿ ਜੰਗ ਜਿੱਤਣਾ ਨਾਮੁਮਕਿਨ ਹੈ ਅਤੇ

and signed an armistice ending the fighting.

ਜਰਮਨੀ ਨੇ ਜੰਗਬੰਦੀ ਲਈ ਸੰਧੀ ਉੱਤੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕਰ ਦਿੱਤੇ।

As its imperial government collapsed,

ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਸਾਮਰਾਜੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ,

civil unrest and worker strikes spread across the nation.

ਪੂਰੇ ਮੁਲਕ ਵਿੱਚ ਹਫੜਾ-ਤਫੜੀ ਮੱਚ ਗਈ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀਆਂ ਹੜਤਾਲਾਂ ਹੋਣ ਲੱਗੀਆਂ।

Fearing a Communist revolution,

ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਇਨਕਲਾਬ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹੋਏ,

major parties joined to suppress the uprisings,

ਵੱਡੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਬਗਾਵਤਾਂ ਨੂੰ ਕੁਚਲਣ ਲਈ,

establishing the parliamentary Weimar Republic.

ਸੰਸਦੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਵਾਈਮਰ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।

One of the new government's first tasks

ਇਸ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੰਮ

was implementing the peace treaty imposed by the Allies.

ਇਤਹਾਦੀ (ਐਲਾਈਜ਼) ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਥੋਪੀ ਗਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਸੀ।

In addition to losing over a tenth of its territory and dismantling its army,

ਜਰਮਨੀ ਦਾ 10ਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਇਲਾਕਾ ਖੋਹ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜਰਮਨ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ

Germany had to accept full responsibility for the war and pay reparations,

ਜਰਮਨੀ ਨੂੰ ਜੰਗ ਦੀ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲੈਣੀ ਪਈ ਅਤੇ ਹਰਜਾਨਾ ਭਰਨਾ ਪਿਆ,

debilitating its already weakened economy.

ਇਸ ਨਾਲ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਆਰਥਿਕਤਾ, ਹੋਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਈ।

All this was seen as a humiliation by many nationalists and veterans.

ਕਈ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਅਤੇ ਤਜ਼ਰਬਾਕਾਰ ਬੰਦਿਆਂ ਨੇ ਇਸ ਸਭ ਨੂੰ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ।

They wrongly believed the war could have been won

ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗ਼ਲਤ ਫ਼ਹਿਮੀ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਅਤੇ

if the army hadn't been betrayed by politicians and protesters.

ਰੋਸ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਦਗਾ ਨਾ ਦਿੱਤੀ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਜੰਗ ਜਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ।

For Hitler, these views became obsession,

ਇਹ ਖ਼ਿਆਲ ਹਿਟਲਰ ਲਈ ਜਨੂੰਨ ਬਣ ਗਏ

and his bigotry and paranoid delusions led him to pin the blame on Jews.

ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕੱਟੜਪੁਣੇ ਅਤੇ ਭੁਲੇਖਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਾਰਾ ਦੋਸ਼ ਯਹੂਦੀਆਂ ਉੱਤੇ ਲਗਾਇਆ।

His words found resonance in a society with many anti-Semitic people.

ਉਸਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਹੁੰਘਾਰਾ ਮਿਲਿਆ ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਗ਼ੈਰ-ਸਾਮੀ ਲੋਕ ਸਨ।

By this time, hundreds of thousands of Jews

ਉਦੋਂ ਲੱਖਾਂ ਯਹੂਦੀ ਜਰਮਨ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ

had integrated into German society,

ਇੱਕ-ਮਿੱਕ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ,

but many Germans continued to perceive them as outsiders.

ਪਰ ਕਈ ਜਰਮਨ ਲੋਕ ਹਾਲੇ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰਲੇ ਸਮਝਦੇ ਸਨ।

After World War I, Jewish success led to ungrounded accusations

ਪਹਿਲੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਕਾਰਨ ਉਹਨਾਂ ਉੱਤੇ

of subversion and war profiteering.

ਵਿਨਾਸ਼ ਅਤੇ ਜੰਗ ਦਾ ਫ਼ਾਇਦਾ ਉਠਾਉਣ ਦੇ ਫ਼ਜ਼ੂਲ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਗਏ।

It can not be stressed enough that these conspiracy theories

ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਬਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਜਿਸ਼ ਸਿਧਾਂਤ

were born out of fear,

ਡਰ,

anger,

ਗੁੱਸੇ,

and bigotry,

ਅਤੇ ਕੱਟੜਪੁਣੇ

not fact.

ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਤੱਥਗਤ ਨਹੀਂ ਸਨ।

Nonetheless, Hitler found success with them.

ਪਰ, ਹਿਟਲਰ ਇਹਨਾਂ ਨਾਲ ਸਫਲ ਹੋ ਗਿਆ।

When he joined a small nationalist political party,

ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ,

his manipulative public speaking launched him into its leadership

ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਭਾਸ਼ਣ ਕਲਾ ਕਰਕੇ ਉਹ ਲੀਡਰ ਬਣ ਗਿਆ

and drew increasingly larger crowds.

ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਸੁਣਨ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਆਉਣ ਲੱਗੇ।

Combining anti-Semitism with populist resentment,

ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰੋਸ ਨੂੰ ਗ਼ੈਰ-ਸਾਮੀਵਾਦ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹੋਏ,

the Nazis denounced both Communism and Capitalism

ਨਾਜ਼ੀਆਂ ਨੇ ਕੰਮਿਊਨੀਜ਼ਮ ਅਤੇ ਪੂੰਜੀਵਾਦ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ

as international Jewish conspiracies to destroy Germany.

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜਰਮਨ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕਹਿ ਕੇ ਨਿੰਦਿਆ।

The Nazi party was not initially popular.

ਨਾਜ਼ੀ ਪਾਰਟੀ ਸ਼ੁਰੂ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਹੀਂ ਸੀ।

After they made an unsuccessful attempt at overthrowing the government,

ਜਦ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਪਲਟਣ ਦੀ ਇੱਕ ਅਸਫ਼ਲ ਕੋਸਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ

the party was banned,

ਇਸ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਬੈਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ,

and Hitler jailed for treason.

ਅਤੇ ਹਿਟਲਰ ਨੂੰ ਗੱਦਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਜੇਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਪਰ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਸਦੇ ਜੇਲ ਤੋਂ ਛੁੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ,

But upon his release about a year later,

he immediately began to rebuild the movement.

ਉਸਨੇ ਨਾਲ ਦੀ ਨਾਲ ਹੀ ਲਹਿਰ ਦੀ ਮੁੜ ਸਿਰਜਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।

And then, in 1929, the Great Depression happened.

ਅਤੇ ਫਿਰ, 1929 ਵਿੱਚ, ਵੱਡਾ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦਵਾੜਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।

It led to American banks withdrawing their loans from Germany,

ਉਸ ਕਰਕੇ ਅਮਰੀਕੀ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਜਰਮਨੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਉਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਜਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ,

and the already struggling German economy collapsed overnight.

ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਲੜਖੜਾ ਰਹੀ ਜਰਮ ਆਰਥਿਕਤਾ ਰਾਤੋ-ਰਾਤ ਢਹਿ ਢੇਰੀ ਹੋ ਗਈ।

Hitler took advantage of the people's anger,

ਹਿਟਲਰ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰੋਸ ਦੇ ਫ਼ਾਇਦਾ ਉਠਾਇਆ,

offering them convenient scapegoats

ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਬਲੀ ਦਾ ਬੱਕਰਾ ਬਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ

and a promise to restore Germany's former greatness.

ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਚੜ੍ਹਤ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ।

Mainstream parties proved unable to handle the crisis

ਮੁੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇਸ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਅਮਸਰੱਥ ਰਹੇ

while left-wing opposition was too fragmented by internal squabbles.

ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧੜਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਝਗੜਿਆਂ ਕਾਰਨ ਟੁੱਟੀ ਹੋਈ ਸੀ।

And so some of the frustrated public flocked to the Nazis,

ਇਸ ਨਾਲ ਕੁਝ ਅੱਕੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਨਾਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਵੱਲ ਗਏ

increasing their parliamentary votes from under 3% to over 18% in just two years.

ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸੰਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਦੋ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 3% ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ 18% ਹੋ ਗਈਆਂ।

In 1932, Hitler ran for president,

1932 ਵਿੱਚ, ਹਿਟਲਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਦ ਲਈ ਖੜ੍ਹਿਆ,

losing the election to decorated war hero General von Hindenburg.

ਅਤੇ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਦੇ ਹੀਰੋ ਜਰਨੈਲ ਵੌਨ ਹਿੰਡਨਬਰਗ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਿਆ।

But with 36% of the vote, Hitler had demonstrated the extent of his support.

ਪਰ 36% ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਿਟਲਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਿਮਾਇਤ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।

The following year, advisors and business leaders

ਉਸ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਸਾਲ, ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਲੀਡਰਾਂ ਨੇ

convinced Hindenburg to appoint Hitler as Chancellor,

ਹਾਈਡਨਬਰਗ ਨੂੰ ਹਿਟਲਰ ਦੀ ਕੁਲਪਤੀ (ਚਾਂਸਲਰ) ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾ ਲਿਆ,

hoping to channel his popularity for their own goals.

ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹਿਟਲਰ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਕਸਦਾਂ ਲਈ ਵਰਤਣ ਦੀ ਆਸ ਸੀ।

Though the Chancellor was only the administrative head of parliament,

ਭਾਵੇਂ ਕੁਲਪਤੀ ਸਿਰਫ਼ ਸੰਸਦ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਮੁਖੀ ਸੀ,

Hitler steadily expanded the power of his position.

ਪਰ ਹਿਟਲਰ ਨੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ।

While his supporters formed paramilitary groups

ਇਸਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਸਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ ਅਰਧ ਸੈਨਿਕ ਸਮੂਹ ਬਣਾ ਲਏ ਅਤੇ

and fought protestors in streets.

ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਸਕਰਮੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਸੀ।

Hitler raised fears of a Communist uprising

ਹਿਟਲਰ ਨੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਬਗਾਵਤ ਦੇ ਡਰਾਂ ਨੂੰ ਉਭਾਰਿਆ

and argued that only he could restore law and order.

ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਉਹ ਹੀ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਆਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

Then in 1933,

ਫਿਰ 1933 ਵਿੱਚ,

a young worker was convicted of setting fire to the parliament building.

ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਉੱਤੇ ਸੰਸਦ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾਉਣ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

Hitler used the event to convince the government

ਹਿਟਲਰ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾ ਲਿਆ ਕਿ

to grant him emergency powers.

ਉਸਨੂੰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ।

Within a matter of months, freedom of the press was abolished,

ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ, ਪ੍ਰੈੱਸ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ,

other parties were disbanded,

ਬਾਕੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਖਿੰਡਾ ਦਿੱਤਾ,

and anti-Jewish laws were passed.

ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ-ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਗਏ।

Many of Hitler's early radical supporters were arrested and executed,

ਹਿਟਲਰ ਦੇ ਹੀ ਕਈ ਮੁੱਢਲੇ ਗਰਮਖਿਆਲੀ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਭਾਵੀ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ

along with potential rivals,

ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਦਿੱਤਾ।

and when President Hindenburg died in August 1934,

ਜਦੋਂ ਅਗਸਤ 1934 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਿੰਡਨਬਰਗ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ,

it was clear there would be no new election.

ਤਾਂ ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਸੀ ਕਿ ਹੁਣ ਚੋਣਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੀਆਂ।

Disturbingly, many of Hitler's early measures didn't require mass repression.

ਦੁੱਖ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਹਿਟਲਰ ਨੂੰ ਜਨਮੂਹ ਦੇ ਦਬਾਅ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸੀ।

His speeches exploited people's fear and ire

ਉਸਦੀਆਂ ਤਕਰੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਡਰ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿ

to drive their support behind him and the Nazi party.

ਖ਼ੁਦ ਹਿਟਲਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਨਾਜ਼ੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਦਾ ਰਹੇ।

Meanwhile, businessmen and intellectuals,

ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਵਪਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ,

wanting to be on the right side of public opinion,

ਜੋ ਲੋਕ ਮੱਤ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ,

endorsed Hitler.

ਨੇ ਹਿਟਲਰ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ।

They assured themselves and each other

ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਦਵਾਇਆ

that his more extreme rhetoric was only for show.

ਕਿ ਹਿਟਲਰ ਦੇ ਕੱਟੜ ਭਾਸ਼ਣ ਸਿਰਫ਼ ਦਿਖਾਵੇ ਲਈ ਹਨ।

Decades later, Hitler's rise remains a warning

ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਹਿਟਲਰ ਦਾ ਉਭਾਰ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹੈ ਕਿ

of how fragile democratic institutions can be in the face of angry crowds

ਜਮਹੂਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜੇ ਜਨਤਾ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਵੇ

and a leader willing to feed their anger and exploit their fears.

ਅਤੇ ਕੋਈ ਲੀਡਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਡਰਾਂ ਦਾ ਫ਼ਾਇਦਾ ਉਠਾਉਣਾ ਚਾਉਂਦਾ ਹੋਵੇ।