Isabel Allende: How to live passionately—no matter your age | TED

Isabel Allende: Nasıl tutkuyla yaşarsınız -- yaşınız kaç olursa olsun

Çeviri: Azra Erdem Gözden geçirme: Berfin Nur Şahin

Hi, kids.

Merhaba Çocuklar!

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I'm 71.

71 yaşındayım.

(Alkışlar)

(Applause)

My husband is 76.

Eşim 76.

My parents are in their late 90s,

90'lı yaşlarının sonundaki ebeveynlerim

and Olivia, the dog, is 16.

ve 16 yaşındaki köpeğim, Olivia.

So let's talk about aging.

O halde, yaşlanmaktan bahsedelim.

Size aynada kırışıklıklarımı gördüğümde

Let me tell you how I feel

when I see my wrinkles in the mirror

veya yere bakıp düşürdüğüm

and I realize that some parts of me have dropped

parçalarımı bulamadığımda

nasıl hissettiğimi anlatayım.

and I can't find them down there.

(Kahkahalar)

(Laughter)

Mary Oliver says in one of her poems,

Mary Oliver bir şiirinde şöyle der:

"Tell me, what is it that you plan to do

"Nedir planın söyle bana,

with your one wild and precious life?"

tek bir vahşi ve kıymetli yaşamla?"

Me, I intend to live passionately.

Ben, dolu dolu yaşamak istiyorum.

When do we start aging?

Ne zaman yaşlanmaya başlarız?

Society decides when we are old,

Ne zaman yaşlı sayıldığımıza toplum karar verir.

usually around 65, when we get Medicare,

Genelde 65 yaş civarı sağlık sigortası veriliyor.

but we really start aging at birth.

İşin aslı, doğduğumuz andan

itibaren yaşlanmaya başlarız.

We are aging right now,

Şu an yaşlanıyoruz.

and we all experience it differently.

Ve her birimiz bunu farklı şekilde tecrübe ediyoruz.

We all feel younger than our real age,

Hepimiz olduğumuzdan daha genç hissederiz.

because the spirit never ages.

Çünkü ruh asla yaşlanmaz.

I am still 17.

Ben hala 17'yim.

Sophia Loren. Look at her.

Sophia Loren'a bir bakın.

She says that everything you see

Gördüğünüz her şeyi

she owes to spaghetti.

makarnaya borçlu olduğunu söyler.

I tried it and gained 10 pounds

Bunu denedim ve yanlış yerlerde

in the wrong places.

10 sterlin kazandım.

But attitude, aging is also attitude and health.

Ancak bakış açısı, yaşlanmak da

buna nasıl baktığınız ve sağlıktır.

But my real mentor in this journey of aging

Ama yaşlanma serüvenindeki asıl akıl hocam

is Olga Murray.

Olga Murray'dir.

This California girl at 60

60'ındaki bu Kaliforniya kızı,

started working in Nepal to save young girls

Nepal'deki genç kızları aile içi esaretten

from domestic bondage.

kurtarmaya çalışıyordu.

At 88, she has saved 12,000 girls,

88 yaşına geldiğinde

12 bin kızı kurtarmıştı

ve ülkede süregelen

and she has changed the culture in the country.

bir kültürü değiştirmişti.

(Applause)

(Alkışlar)

Now it is illegal for fathers

Şu an babaların kızlarını

to sell their daughters into servitude.

köle olarak satmaları yasadışı sayılıyor.

She has also founded orphanages

Aynı zamanda yetimhaneler ve

and nutritional clinics.

beslenme klinikleri kurdu.

She is always happy

O her zaman mutlu ve

and eternally young.

sonsuza kadar genç.

What have I lost in the last decades?

Peki ben son on yılda ne kaybettim?

People, of course,

Tabiki insanları, mekanları

places, and the boundless energy of my youth,

ve gençliğimin sınırsız enerjisini.

and I'm beginning to lose independence,

Şimdi de bağımsızlığımı

and that scares me.

kaybetmeye başladım ve bu beni korkutuyor.

Ram Dass says that dependency hurts,

Ram Dass der ki; Bağımlılık acıtır ama

but if you accept it, there is less suffering.

bunu kabullenirsen daha az acı çekersin.

After a very bad stroke,

Ağır bir felç geçirdikten sonra,

onun yaşlanmayan ruhu, bedenindeki

his ageless soul watches the changes

değişimleri hassasiyetle izliyor

in the body with tenderness,

and he is grateful to the people who help him.

ve ona yardım edenlere minnettar.

What have I gained?

Peki ne elde ettim?

Freedom: I don't have to prove anything anymore.

Özgürlük: Artık hiçbir şeyi

kanıtlamak zorunda değilim.

I'm not stuck in the idea of who I was,

Kim olduğum, kim olmak istediğim

who I want to be,

ya da diğer insanların benden ne beklediği

or what other people expect me to be.

gibi düşüncelere takılıp kalmış değilim.

I don't have to please men anymore,

Artık hiçbir erkeği

memnun etmek zorunda değilim.

only animals.

Hayvanlar dışında.

I keep telling my superego to back off

Dürtülerime geride durmalarını söylüyorum.

and let me enjoy what I still have.

Böylece sahip olduklarımın

keyfini çıkarabilirim.

My body may be falling apart,

Bedenim dağılıyor olabilir

but my brain is not, yet.

Ama beynim henüz değil.

I love my brain.

Beynimi seviyorum.

I feel lighter.

Daha hafif hissediyorum.

I don't carry grudges, ambition, vanity,

Kin, hırs, kibirlilik gibi

sıkıntı yapmaya değecek

ölümcül günahların hiç birini

none of the deadly sins that are not even

worth the trouble.

kendime yük etmiyorum.

It's great to let go.

Aldırmamak en güzeli.

I should have started sooner.

Buna daha erken başlamalıydım

And I also feel softer

Aynı zamanda daha hassas hissediyorum

because I'm not scared of being vulnerable.

çünkü hassas olmaktan korkmuyorum

I don't see it as weakness anymore.

Artık bunu bir zayıflık olarak görmüyorum.

And I've gained spirituality.

Maneviyatı buldum.

I'm aware that before,

Bunun daha önceden farkındaydım.

death was in the neighborhood.

Ölüm bu civarlardaydı.

Now, it's next door, or in my house.

Şimdi, yan komşuda belki de benim evimde.

I try to live mindfully

Hayatı dikkatlice yaşamaya çalışıyorum

and be present in the moment.

ve içinde bulunduğum ana hazırlıklıyım.

By the way, the Dalai Lama

Bu arada, Dalai Lama

is someone who has aged beautifully,

oldukça güzel yaşlanan birisi.

but who wants to be vegetarian and celibate?

Ama kim vejateryan ve bekar olmak ister ki?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Meditation helps.

Meditasyonun çok yardımı oluyor.

(Video) Child: Ommm. Ommm. Ommm.

(Video) Çocuk: Ommm. Ommm. Ommm.

Isabel Allende: Ommm. Ommm. İşte böyle.

Isabel Allende: Ommm. Ommm. There it is.

And it's good to start early.

Erken yaşta başlamak çok daha iyi.

You know, for a vain female like myself,

Bilirsiniz, benim gibi

kendini beğenmiş bir kadın için

it's very hard to age in this culture.

böyle bir kültürde yaşlanmak oldukça zor.

Inside, I feel good, I feel charming, seductive, sexy.

Özümde, iyi, çekici

karşı konulamaz, seksi hissediyorum.

Nobody else sees that. (Laughter)

Bunu benden başkası görmüyor.(Gülüşmeler)

I'm invisible.

Tamamen görünmezim.

Dikkatlerin odağı olmak istiyorum.

I want to be the center of attention.

I hate to be invisible.

Görünmez olmaktan nefret ediyorum.

(Laughter) (Applause)

(Gülüşmeler) (Alkışlar)

This is Grace Dammann.

Bu Grace Dammann.

She has been in a wheelchair for six years

Geçirdiği korkunç trafik kazası yüzünden

after a terrible car accident.

6 yıldır tekerlekli sandalyede.

She says that there is nothing more sensual

Sıcak bir duştan daha zevkli bir şeyin

than a hot shower,

olmadığını söylüyor.

that every drop of water

Akan suyun her bir damlası

is a blessing to the senses.

duyuları için birer nimet.

She doesn't see herself as disabled.

Kendisini engelli olarak görmüyor.

In her mind, she's still surfing in the ocean.

Ona göre, hala okyanusta sörf yapıyor.

Ethel Seiderman, a feisty, beloved activist

Ethel Seiderman Kaliforniya'da

yaşadığım yerde

in the place where I live in California.

sevilen, enerji dolu bir aktivist.

She wears red patent shoes,

Kırmızı, açık ayakkabılar giyer.

and her mantra is that one scarf is nice

Mantrası şudur: Bir atkı iyidir

but two is better.

ama iki atkı daha iyidir.

She has been a widow for nine years,

9 yıldır dul olmasına rağmen

but she's not looking for another mate.

başka bir eş aramıyor.

She says that there is only a limited number

Der ki: "Zorlayabileceğin yolların sayısı

of ways you can screw —

çok kısıtlıdır."

well, she says it in another way —

Bunu başka türlü ifade ediyor.

and she has tried them all.

O, bu yolların hepsini denedi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I, on the other hand,

Diğer yandan,

I still have erotic fantasies with Antonio Banderas —

hala Antonio Banderas'la erotik fanteziler kuruyorum.

(Laughter) —

(Gülüşmeler)

and my poor husband has to put up with it.

Zavallı kocam buna katlanmak zorunda.

So how can I stay passionate?

Öyleyse bu tutkumu nasıl koruyabilirim?

I cannot will myself to be passionate at 71.

71 yaşında tutkulu olmaya azmedemiyorum.

I have been training for some time,

Bir süredir bunun üzerinde alıştırma yapıyorum

and when I feel flat and bored, I fake it.

Bitmiş ve sıkılmış hissettiğimde

numara yapıyorum.

Attitude, attitude.

Bakış açısı, bakış açısı...

How do I train? I train by saying yes

Nasıl mı alıştırma yapıyorum? Yoluma çıkan

to whatever comes my way:

her şeye evet diyerek.

drama, comedy, tragedy,

Drama, komediye, trajediye

love, death, losses.

aşka, ölüme, kayıplara

Yes to life.

hayata evet.

And I train by trying to stay in love.

Ve aşık kalmaya çalışarak

alıştırma yapıyorum.

It doesn't always work,

Her zaman işe yaramıyor

but you cannot blame me for trying.

ama denediğim için beni suçlayamazsınız.

And, on a final note,

Ve, son olarak

İspanyolcada emeklilik jubilacion demektir.

retirement in Spanish is jubilación.

Jubilation. Celebration.

Bayram etme, kutlama.

We have paid our dues.

Vademizi doldurduk.

We have contributed to society.

Topluma katkıda bulunduk.

Now it's our time, and it's a great time.

Şimdi zaman bizim ve bu muhteşem bir zaman.

Unless you are ill or very poor,

Hasta veya çok fakir olmadığınız sürece

you have choices.

birçok seçeneğiniz var.

I have chosen to stay passionate,

Ben tutkulu kalmayı, sevmeye

engaged with an open heart.

açık bir kalple dolu olmayı seçtim.

I am working on it every day.

Her gün bunun üzerinde çalışıyorum.

Want to join me?

Bana katılmak ister misiniz?

Teşekkürler.

Thank you.

(Applause)

(Alkışlar)

June Cohen: So Isabel — IA: Thank you.

June Cohen: Pekala Isabel - IA: Teşekkürler.

JC: First of all,

JC: Öncelikle, ben asla

I never like to presume to speak for the TED community,

TED topluluğu için konuşamam. Ama,

but I would like to tell you that I have a feeling

Şunu söylemek isterim ki sanırım hepimiz

we can all agree that you are still charming,

senin hala etkileyici baştan çıkarıcı ve

seductive and sexy. Yes?

seksi olduğunu söyleyebiliriz. Değil mi?

IA: Aww, thank you. (Applause)

IA: Çok teşekkür ederim. (Alkışlar)

JC: Hands down. IA: No, it's makeup.

JC: Kuşkusuz. IA: Makyajdan dolayı.

Moderator: Now, would it be awkward

Başkan: Sana devam sorusu olarak

if I asked you a follow-up question about your erotic fantasies?

erotik hayallerini sorsam

çok acayip olur muydu?

IA: Oh, of course. About what?

IA: Elbette. Ne hakkında?

(Laughter)

(Kahkahalar)

Moderator: About your erotic fantasies. IA: With Antonio Banderas.

Başkan: Erotik hayallerin hakkında.

IA: Antonio Banderas'la birlikte.

Moderator: I was just wondering if you have anything more to share.

Başkan: Acaba paylaşacak başka

bir şey var mı?

IA: Well, one of them is that — (Laughter)

IA: Pekala, bir tanesinde- (Kahkahalar)

Bir tanesinde çıplak bir Antonio Banderas'ı

One of them is that I place a naked Antonio Banderas

on a Mexican tortilla,

Meksikan tortillasına yerleştiriyorum.

I slather him with guacamole and salsa,

Guacamole ve salsa sosuna batırıp

I roll him up, and I eat him. (Laughter)

Sarıyorum ve onu yiyorum. (Kahkahalar)

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)