Isabel Allende: How to live passionately—no matter your age | TED

Translator: Chatthip Chaichakan Reviewer: Sakunphat Jirawuthitanant

Hi, kids.

สวัสดี เด็กๆ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

I'm 71.

ฉันอายุ 71

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

My husband is 76.

สามีของฉันอายุ 76

My parents are in their late 90s,

พ่อแม่ของฉันอยู่ในวัย 90 ปลายๆ

and Olivia, the dog, is 16.

และโอลิเวีย เจ้าหมาน้อย อายุ 16

So let's talk about aging.

เรามาพูดกันเรื่องการมีอายุกันเถอะ

Let me tell you how I feel

ฉันจะเล่าให้พวกคุณฟัง ว่าฉันรู้สึกอย่างไร

when I see my wrinkles in the mirror

ตอนที่ฉันเห็นรอยเหี่ยวย่นบนกระจก

and I realize that some parts of me have dropped

และรู้ว่ามีบางส่วนของฉันที่เริ่มย้อย

and I can't find them down there.

และฉันก็หามันไม่เจอข้างล่างนั่น

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Mary Oliver says in one of her poems,

แมรี่ โอลิเวอร์ กล่าวไว้ในกลอนบทหนึ่งของเธอว่า

"Tell me, what is it that you plan to do

"บอกฉันสิ อะไรที่คุณวางแผนจะทำ

with your one wild and precious life?"

ในหนึ่งชีวิตที่แสนจะระห่ำและเลอค่าของคุณ"

Me, I intend to live passionately.

ฉันเหรอคะ ฉันตั้งใจจะใช้ชีวิต อย่างกระชุ่มกระชวยค่ะ

When do we start aging?

เราเริ่มจะแก่ตัวเมื่ออายุเท่าไร

Society decides when we are old,

สังคมตัดสินว่าเมือไรที่เราแก่

usually around 65, when we get Medicare,

โดยปกติก็จะประมาณ 65 เมื่อได้รับประกันสุขภาพ

but we really start aging at birth.

แต่แท้จริงแล้วเมื่อเราเกิดมา เราก็เริ่มแก่ตัวแล้ว

We are aging right now,

เรากำลังแก่ตัวลงในตอนนี้

and we all experience it differently.

และเราต่างมีประสบการณ์การมีอายุ ที่ต่างกันไป

We all feel younger than our real age,

เราต่างรู้สึกอ่อนวัยกว่าอายุจริงของเรา

because the spirit never ages.

เพราะจิตวิญญาณไม่เคยแก่ตัว

I am still 17.

ฉันยังอายุ 17

Sophia Loren. Look at her.

โซเฟีย ลอเรน ดูเธอสิ

She says that everything you see

เธอพูดว่า ที่เธอสวยอย่างที่คุณเห็น

she owes to spaghetti.

เป็นเพราะเธอทานสปาเก็ตตี้

I tried it and gained 10 pounds

ฉันลองแล้ว และน้ำหนักเพิ่มมา 10 ปอนด์

in the wrong places.

แบบผิดที่ผิดทางซะด้วย

But attitude, aging is also attitude and health.

การมีอายุยังเกี่ยวกับทัศนคติและสุขภาพด้วย

But my real mentor in this journey of aging

แต่พี่เลี้ยงตัวจริงของฉัน ในเส้นทางของการแก่ตัวนี้

is Olga Murray.

คือ โอลก้า เมอร์เรย์

This California girl at 60

สาวแคลิฟอร์เนียวัย 60

started working in Nepal to save young girls

เริ่มทำงานในเนปาลเพื่อช่วยเหลือเด็กผู้หญิง

from domestic bondage.

ให้พ้นจากการเป็นทาสในบ้าน

At 88, she has saved 12,000 girls,

เมื่ออายุ 88 เธอช่วยเหลือเด็กหญิง รวมกันถึง 12,000 คน

and she has changed the culture in the country.

และเธอได้เปลี่ยนวัฒนธรรมในประเทศนั้น

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

Now it is illegal for fathers

ตอนนี้ การที่พ่อจะขายลูกสาวตัวเอง เพื่อเป็นคนรับใช้

to sell their daughters into servitude.

กลายเป็นสิ่งผิดกฎหมายแล้ว

She has also founded orphanages

เธอยังก่อตั้งสถานเลี้ยงเด็กกำพร้า

and nutritional clinics.

และคลินิกโภชนาการ

She is always happy

เธอมีความสุขเสมอ

and eternally young.

และอ่อนวัยตลอดกาล

What have I lost in the last decades?

ฉันสูญเสียอะไรไปบ้าง ในช่วยหลายสิบปีที่ผ่านมา

People, of course,

ผู้คน แน่นอน

places, and the boundless energy of my youth,

สถานที่ และพลังงานไร้ขอบเขตของวัยเยาว์

and I'm beginning to lose independence,

และฉันก็กำลังเริ่มสูญเสียการพึ่งพาตัวเอง

and that scares me.

และนั่นทำให้ฉันกลัว

Ram Dass says that dependency hurts,

แรม ดาส พูดว่า การพึ่งพานั้นเจ็บปวด

but if you accept it, there is less suffering.

แต่ถ้าคุณยอมรับมัน มันจะเจ็บปวดน้อยลง

After a very bad stroke,

หลังจากเกิดภาวะสมองขาดเลือดครั้งใหญ่

his ageless soul watches the changes

จิตวิญญาณที่ไร้วัยของเขา เฝ้ามองการเปลี่ยนแปลง

in the body with tenderness,

ภายในร่างกาย ด้วยความอ่อนโยน

and he is grateful to the people who help him.

และเขารู้สึกขอบคุณทุกคนที่ช่วยเขา

What have I gained?

ฉันได้อะไรมาบ้าง

Freedom: I don't have to prove anything anymore.

อิสระ ฉันไม่ต้องพิสูจน์อะไรอีกแล้ว

I'm not stuck in the idea of who I was,

ฉันไม่ต้องติดอยู่ในความคิด ที่ว่าฉันเป็นใคร

who I want to be,

ฉันอยากจะเป็นใคร

or what other people expect me to be.

หรือคนคาดหวังอยากให้ฉันเป็นอะไร

I don't have to please men anymore,

ฉันไม่ต้องเอาอกเอาใจผู้ชายอีกแล้ว

only animals.

แค่เหล่าสัตว์ทั้งหลายเท่านั้น

I keep telling my superego to back off

ฉันเฝ้าบอกอัตตาของฉัน ให้ถอยไปซะ

and let me enjoy what I still have.

ให้ฉันได้สนุกกับอะไรที่ฉันยังมีอยู่บ้าง

My body may be falling apart,

ร่างกายของฉันกำลังร่วงโรย

but my brain is not, yet.

แต่สมองของฉันยังแจ่มใส

I love my brain.

ฉันรักสมองของฉัน

I feel lighter.

ฉันรู้สึกเบาขึ้น

I don't carry grudges, ambition, vanity,

ฉันไม่ต้องพกพาความขุ่นใจ ความใฝ่ฝัน ความยโส

none of the deadly sins that are not even

ไม่มีมหาบาปทั้งหลายที่ไม่แม้แต่

worth the trouble.

จะควรค่าแก่การเป็นปัญหา

It's great to let go.

การได้ปล่อยวางนั่นช่างวิเศษ

I should have started sooner.

ฉันน่าจะเริ่มมันเร็วกว่านี้

And I also feel softer

และฉันยังรู้สึกนุ่มนวลขึ้น

because I'm not scared of being vulnerable.

เพราะฉันไม่กลัวการเป็นคนอ่อนแอ

I don't see it as weakness anymore.

ฉันไม่เห็นว่ามันเป็นจุดอ่อนอีกต่อไป

And I've gained spirituality.

และฉันได้เพิ่มพูนแนวคิดทางจิตวิญญาณ

I'm aware that before,

ฉันตระหนักมาก่อนว่า

death was in the neighborhood.

ความตายอยู่แถวบริเวณบ้านเรา

Now, it's next door, or in my house.

ตอนนี้ มันมาอยู่ข้างบ้านแล้ว หรือไม่ก็มาอยู่ในบ้านฉันแล้ว

I try to live mindfully

ฉันพยายามใช้ชีวิตอย่างมีสติ

and be present in the moment.

และอยู่กับชั่วขณะปัจจุบัน

By the way, the Dalai Lama

ดาไลลามะ

is someone who has aged beautifully,

เป็นคนหนึ่งที่สูงวัยได้อย่างงดงาม

but who wants to be vegetarian and celibate?

แต่ใครล่ะจะอยากกินมังสวิรัติและอยู่เป็นโสด

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Meditation helps.

การทำสมาธิช่วยได้

(Video) Child: Ommm. Ommm. Ommm.

(วีดีโอ) เด็ก: โอม โอม โอม

Isabel Allende: Ommm. Ommm. There it is.

อิซาเบล อัลเลนด์: โอม โอม แบบนั้นไง

And it's good to start early.

ซึ่งเป็นการดีที่จะเริ่มแต่เนิ่นๆ

You know, for a vain female like myself,

คุณก็รู้ สำหรับผู้หญิงอย่างฉัน

it's very hard to age in this culture.

มันยากมากกับการที่จะแก่ตัวลงในวัฒนธรรมนี้

Inside, I feel good, I feel charming, seductive, sexy.

ภายใน ฉันรู้สึกดี รู้สึกมีเสน่ห์ ยั่วยวน เซ็กซี่

Nobody else sees that. (Laughter)

ซึ่งไม่มีใครคนอื่นเห็น (เสียงหัวเราะ)

I'm invisible.

ฉันไร้ตัวตน

I want to be the center of attention.

ฉันอยากจะเป็นศูนย์กลางความสนใจ

I hate to be invisible.

ฉันเกลียดการไร้ตัวตน

(Laughter) (Applause)

(เสียงหัวเราะ) (เสียงปรบมือ)

This is Grace Dammann.

นี่คือ เกรซ แดมมอน

She has been in a wheelchair for six years

เธอนั่งรถเข็นมา 6 ปีแล้ว

after a terrible car accident.

หลังจากอุบัติเหตุทางรถยนต์ที่เลวร้าย

She says that there is nothing more sensual

เธอบอกว่า ไม่มีอะไรที่กระตุ้นอารมณ์

than a hot shower,

ได้ดีไปกว่าการอาบน้ำฝักบัวร้อนๆ

that every drop of water

ทุกหยดของน้ำ

is a blessing to the senses.

เป็นเหมือนกับคำอวยพรแก่สัมผัสต่าง ๆ

She doesn't see herself as disabled.

เธอไม่ได้มองตัวเองเป็นคนพิการ

In her mind, she's still surfing in the ocean.

ในความคิดของเธอ เธอยังโต้คลื่นอยู่กลางมหาสมุทร

Ethel Seiderman, a feisty, beloved activist

เอเธล ไซเดอร์แมน ศิลปินผู้กระฉับกระเฉงและเป็นที่รัก

in the place where I live in California.

ณ ที่ที่ฉันอยู่ในแคลิฟอร์เนีย

She wears red patent shoes,

เธอสวมรองเท้าแดงที่จดสิทธิบัตร

and her mantra is that one scarf is nice

และมนตราของเธอคือ ผ้าพันคอผืนเดียวก็ดี

but two is better.

แต่สองดีกว่า

She has been a widow for nine years,

เธอเป็นแม่ม่ายมา 9 ปี

but she's not looking for another mate.

แต่เธอไม่มองหาคู่ชีวิตใหม่

She says that there is only a limited number

เธอบอกว่า มีวิธีไม่มากนัก

of ways you can screw —

ที่จะมีอะไร ๆ -

well, she says it in another way —

เอิ่ม เธอพูดอีกแบบนะคะ -

and she has tried them all.

และเธอก็ได้ลองมันมาหมดแล้ว

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

I, on the other hand,

ฉัน ในอีกทางหนึ่ง

I still have erotic fantasies with Antonio Banderas —

ฉันยังคงมีภาพฝันอีโรติก กับแอนโตนิโอ แบนเดอราส

(Laughter) —

(เสียงหัวเราะ)

and my poor husband has to put up with it.

และสามีที่น่าสงสารของฉันก็ต้องทนไป

So how can I stay passionate?

แล้วฉันอยู่อย่างกระชุ่มกระชวยได้อย่างไรล่ะ

I cannot will myself to be passionate at 71.

ฉันคงไม่สามารถบังคับตัวเอง ให้กระชุ่มกระชวย ณ อายุ 71

I have been training for some time,

ฉันฝึกฝนบ้างบางครั้ง

and when I feel flat and bored, I fake it.

และตอนที่ฉันรู้สึกแย่และเบื่อ ฉันก็แสร้งทำไป

Attitude, attitude.

ทัศนคติ ทัศนคติ

How do I train? I train by saying yes

ฉันฝึกมันได้ยังไง ฉันฝึกด้วยการเปิดรับ

to whatever comes my way:

กับอะไรก็ตามที่เข้ามาในชีวิตฉัน

drama, comedy, tragedy,

ละคร ตลก โศกนาฎกรรม

love, death, losses.

ความรัก ความตาย การสูญเสีย

Yes to life.

เปิดรับ กับชีวิต

And I train by trying to stay in love.

และฉันฝึกด้วยการพยายามอยู่ในความรัก

It doesn't always work,

มันไม่ได้ได้ผลตลอด

but you cannot blame me for trying.

แต่คุณก็ติฉันไม่ได้ในความพยายาม

And, on a final note,

และ สุดท้าย

retirement in Spanish is jubilación.

การเกษียณอายุในภาษาสเปน เรียกว่า jubilación

Jubilation. Celebration.

ซึ่งแปลว่าการเฉลิมฉลอง

We have paid our dues.

เราจ่ายสิ่งที่เราต้องจ่ายไปแล้ว

We have contributed to society.

เรามอบอะไรให้กับสังคมแล้ว

Now it's our time, and it's a great time.

ตอนนี้ เป็นเวลาของเรา และซึ่งเป็นเวลาที่ดี

Unless you are ill or very poor,

ถ้าคุณไม่เจ็บป่วยหรือยากจนมาก

you have choices.

คุณจะมีทางเลือก

I have chosen to stay passionate,

ฉันเลือกที่จะอยู่อย่างกระชุ่มกระชวย

engaged with an open heart.

อยู่กับหัวใจที่เปิดกว้าง

I am working on it every day.

ฉันทำมันทุกวัน

Want to join me?

อยากร่วมทำกับฉันมั้ยคะ

Thank you.

ขอบคุณค่ะ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

June Cohen: So Isabel — IA: Thank you.

จูน โคเฮน (JC) : อิซาเบลคะ IA: ขอบคุณค่ะ

JC: First of all,

JC: ก่อนอื่น

I never like to presume to speak for the TED community,

ฉันไม่เคยพูดเหมารวม แทนชุมชน TED

but I would like to tell you that I have a feeling

แต่ฉันอยากจะบอกคุณว่า ฉันรู้สึกได้ว่า

we can all agree that you are still charming,

พวกเราเห็นพ้องว่าคุณยังมีเสน่ห์

seductive and sexy. Yes?

ยั่วยวน และเซ็กซี่ ใช่ไหมล่ะ

IA: Aww, thank you. (Applause)

IA: ขอบคุณค่ะ (เสียงปรบมือ)

JC: Hands down. IA: No, it's makeup.

JC: เอามือลงค่ะ IA: อย่าเพิ่งค่ะ มันดีมาก

Moderator: Now, would it be awkward

JC: คุณจะตะขิดตะขวงไหม

if I asked you a follow-up question about your erotic fantasies?

ถ้าฉันจะถามต่อเกี่ยวกับภาพฝันอีโรติกของคุณ

IA: Oh, of course. About what?

IA: โอ้ ได้เลย เกี่ยวกับอะไรล่ะ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Moderator: About your erotic fantasies. IA: With Antonio Banderas.

JC: เกี่ยวกับภาพฝันอีโรติกของคุณค่ะ IA: กับแอนโตนิโอ แบนเดอราส

Moderator: I was just wondering if you have anything more to share.

JC: ฉันแค่สงสัยว่า คุณอยากจะเล่ามากกว่านี้มั้ย

IA: Well, one of them is that — (Laughter)

IA: อืม หนึ่งในนั้นคือ... (เสียงหัวเราะ)

One of them is that I place a naked Antonio Banderas

หนึ่งในนั้นคือ ฉันวางแอนโตนิโอ แบนเดอราส ที่เปลือยเปล่า

on a Mexican tortilla,

บนทอร์ทิลล่าเม็กซิกัน

I slather him with guacamole and salsa,

ฉันละเลงเค้าด้วยกัวคาโมลและซัลซ่า

I roll him up, and I eat him. (Laughter)

ม้วนเขา แล้วก็กินเค้าค่ะ (เสียงหัวเราะ)

Thank you.

ขอบคุณค่ะ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)