Science can answer moral questions | Sam Harris

Translator: Kelwalin Dhanasarnsombut Reviewer: Pongsapak Vanichrundorn

I'm going to speak today about the relationship

วันนี้ผมจะมาพูดถึงเรื่องความสัมพันธ์

between science and human values.

ระหว่างวิทยาศาสตร์และคุณค่าความเป็นมนุษย์

Now, it's generally understood that

เอาล่ะ มันเป็นที่เข้าใจโดยทั่วกันว่า

questions of morality --

คำถามเกี่ยวกับศีลธรรม --

questions of good and evil and right and wrong --

คำถามเกี่ยวกับความดีและความชั่ว ถูกและผิด

are questions about which science officially has no opinion.

เป็นคำถามที่โดยทางการแล้ว วิทยาศาสตร์ไม่มีความเห็น

It's thought that science can help us

เป็นที่คิดกันว่า วิทยาศาสตร์สามารถช่วยเรา

get what we value,

ให้ได้มาซึ่งสิ่งที่เราให้คุณค่า

but it can never tell us what we ought to value.

แต่มันไม่สามารถบอกเราได้หรอก ว่าเราควรจะให้คุณค่ากับอะไร

And, consequently, most people -- I think most people

และ สืบเนื่องจากนั้น คนส่วนใหญ่ -- ผมคิดว่าคนส่วนใหญ่

probably here -- think that science will never answer

ที่มาที่นี่ -- คิดว่า วิทยาศาสตร์จะไม่สามารถให้คำตอบ

the most important questions in human life:

ของคำถามที่สำคัญที่สุดในชีวิตมนุษย์:

questions like, "What is worth living for?"

คำถามเช่น "เราอยู่เพื่ออะไร"

"What is worth dying for?"

"เราสมควรสละชีวิตเพื่อใคร"

"What constitutes a good life?"

"อะไรที่จะสร้างชีวิตที่ดี"

So, I'm going to argue

แต่ผมกำลังจะแย้ง

that this is an illusion -- that the separation between

ว่านี่มันเป็นภาพลวง -- ว่ารอยแยกระหว่าง

science and human values is an illusion --

วิทยาศาสตร์และคุณค่ามนุษย์นั้น มันเป็นแค่ภาพลวง --

and actually quite a dangerous one

และอันที่จริงมันค่อนข้างที่จะอันตราย

at this point in human history.

ณ จุดนี้ของประวัติศาสตร์มนุษยชาติ

Now, it's often said that science

เป็นที่พูดกันบ่อยๆว่า วิทยาศาสตร์

cannot give us a foundation for morality and human values,

ไม่สามารถจะให้พื้นฐานของศีลธรรม และการประเมินคุณค่าของมนุษย์แก่เราได้

because science deals with facts,

เพราะว่าวิทยาศาสตร์นั้นเกี่ยวข้องกับข้อเท็จจริง

and facts and values seem to belong to different spheres.

และข้อเท็จจริงกับคุณค่า เหมือนจะอยู่ในโลกคนละใบ

It's often thought that there's no description

มันถูกคิดบ่อยๆว่า มันไม่มีคำพรรณาใด

of the way the world is

ในโลกนี้

that can tell us how the world ought to be.

ที่จะมาบอกเราได้ว่า โลกควรจะเป็นเช่นไร

But I think this is quite clearly untrue.

แต่ผมคิดว่าความคิดนี้ ค่อนข้างชัดเจนว่ามันไม่จริง

Values are a certain kind of fact.

คุณค่าเป็นข้อเท็จจริงชนิดหนึ่ง

They are facts about the well-being of conscious creatures.

พวกมันเป็นข้อเท็จจริงเกี่ยวกับสวัสดิภาพ ของสิ่งมีชีวิตที่มีสติสัมปะชัญญะ

Why is it that we don't have ethical obligations toward rocks?

ทำไมเราจึงไม่มีข้อผูกมัดทางด้านจริยธรรมกับหิน

Why don't we feel compassion for rocks?

ทำไมเราไม่รู้สึกเห็นอกเห็นใจหิน

It's because we don't think rocks can suffer. And if we're more

เพราะว่าเราไม่คิดว่าหินจะเป็นทุกข์ได้ และถ้าเรา

concerned about our fellow primates

ตระหนักเกี่ยวกับบรรดาเพื่อนไพรเมทของเรา

than we are about insects, as indeed we are,

มากกว่าที่เราคิดถึงพวกแมลง ซึ่งมันก็เป็นจริงเช่นนั้น

it's because we think they're exposed to a greater range

ก็เพราะว่า เราคิดว่าพวกมันสัมผัสเข้าถึง

of potential happiness and suffering.

ความเป็นไปได้ของความสุขและความทุกข์ได้มากกว่า

Now, the crucial thing to notice here

สิ่งสำคัญที่จะต้องสนใจตรงนี้

is that this is a factual claim:

ก็คือ นี่มันคือการกล่าวอ้างเกี่ยวกับข้อเท็จจริง:

This is something that we could be right or wrong about. And if we

มันเป็นอะไรบางอย่างที่เราสามารถจะถูกหรือผิดได้ และถ้าเรา

have misconstrued the relationship between biological complexity

มีความเข้าใจพื้นฐานผิดๆ เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างความซับซ้อนทางชีวภาพ

and the possibilities of experience

และความน่าจะเป็นของประสบการณ์แล้ว

well then we could be wrong about the inner lives of insects.

เราอาจจะผิดเกี่ยวกับชีวิตเบื้องลึกของเหล่าแมลง

And there's no notion,

และมันก็ไม่มีแนวความคิด

no version of human morality

ไม่มีรูปแบบใดของศีลธรรมของมนุษย์

and human values that I've ever come across

และการให้คุณค่าความเป็นมนุษย์ที่ผมเคยพบเจอ

that is not at some point reducible

ที่ไม่ว่า ณ จุดใด มันสามารถปรับลงมา

to a concern about conscious experience

เพื่อที่จะมาตระหนักถึงประสบการณ์ที่มีจิตสำนึก

and its possible changes.

และความเป็นไปได้ที่มันจะมีการเปลี่ยนแปลง

Even if you get your values from religion,

แม้ว่าคุณจะได้คุณค่ามาจากศาสนา

even if you think that good and evil ultimately

แม้ว่าคุณคิดว่าท้ายที่สุดแล้วความดีและความเลว

relate to conditions after death --

เกี่ยวกับข้อกำหนดหลังความตาย --

either to an eternity of happiness with God

ไม่ว่าจะเป็นความสุขชั่วนิรันดร์กับพระผู้เป็นเจ้า

or an eternity of suffering in hell --

หรือความทุกข์ทรมานในห้วงนรกชั่วกัปชั่วกัลป์

you are still concerned about consciousness and its changes.

คุณยังคงตระหนักถึงความมีสติสัมปชัญญะ และการเปลี่ยนแปลงของมัน

And to say that such changes can persist after death

และเมื่อบอกว่าความเปลี่ยนแปลงนั้นสามารถอยู่ยั้งยืนยง แม้หลังความตาย

is itself a factual claim,

นั่นเป็นคำอ้างที่เป็นข้อเท็จจริง

which, of course, may or may not be true.

ซึ่ง แน่นอน มันอาจเป็นจริงหรือไม่ก็ได้

Now, to speak about the conditions of well-being

ถ้าจะพูดถึงข้อกำหนดของสวัสดิภาพ

in this life, for human beings,

ในชีวิตของมนุษย์

we know that there is a continuum of such facts.

พวกเรารู้ว่ามันมีความต่อเนื่องของข้อเท็จจริงนั้น

We know that it's possible to live in a failed state,

เรารู้ว่ามันเป็นไปได้ที่จะใช้ชีวิตในสภาวะที่ผิด

where everything that can go wrong does go wrong --

ที่ซึ่งทุกอย่างเกิดผิดพลาดไปหมด

where mothers cannot feed their children,

ที่ซึ่งแม่ไม่สามารถที่จะเลี้ยงดูลูกๆได้

where strangers cannot find the basis for peaceful collaboration,

ที่ซึ่งคนแปลกหน้าไม่สามารถที่จะหา พื้นฐานความร่วมมือกันอย่างมีสันติได้

where people are murdered indiscriminately.

ที่ซึ่งคนถูกฆ่ากันเป็นผักปลา

And we know that it's possible to move along this continuum

และเรารู้ว่ามันเป็นไปได้ ที่จะดำเนินต่อไปบนความต่อเนื่องนี้

towards something quite a bit more idyllic,

ไปยังอะไรบางอย่างที่ค่อนข้างจะสงบเรียบง่ายกว่านี้

to a place where a conference like this is even conceivable.

ไปยังสถานที่ที่การสัมมนาแบบนี้ ได้รับความเข้าใจมากกว่านี้

And we know -- we know --

และเรารู้ -- เรารู้--

that there are right and wrong answers

ว่ามันมีคำตอบที่ถูกและผิด

to how to move in this space.

ต่อวิธีการที่เราจะไปสู่พื้นที่นั้น

Would adding cholera to the water be a good idea?

การเติมเชื้ออหิวาตกโรคลงในนำเป็นความคิดที่ดีหรือเปล่า

Probably not.

คงจะไม่ใช่

Would it be a good idea for everyone to believe in the evil eye,

จะดีเป็นความคิดที่ดีสำหรับทุกคนหรือไม่ ที่จะเชื่อในสายตาแห่งมาร

so that when bad things happened to them

เพื่อที่เมื่อมีสิ่งเลวเกิดขึ้นกับพวกเขา

they immediately blame their neighbors? Probably not.

พวกเขาจะได้โทษเพื่อนบ้านได้ทันที คงจะไม่

There are truths to be known

มันมีข้อเท็จจริงที่จะต้องรับรู้

about how human communities flourish,

เกี่ยวกับว่าสังคมมนุษย์นั้นเจริญรุ่งเรืองขึ้นมาได้อย่างไร

whether or not we understand these truths.

ไม่ว่าพวกเราจะเข้าใจความจริงนี้หรือไม่

And morality relates to these truths.

และศีลธรรมก็เกี่ยวข้องกับความจริงเหล่านี้

So, in talking about values we are talking about facts.

ดังนั้น ในการพูดถึงคุณค่า เรากำลังพูดถึงข้อเท็จจริงด้วย

Now, of course our situation in the world can be understood at many levels --

แน่ล่ะ สถานะการณ์ของเราในโลก สามารถเป็นที่เข้าใจได้ในหลายระดับ

from the level of the genome

จากระดับของพันธุกรรม

on up to the level of economic systems

เรื่อยขึ้นไปถึงระดับระบบเศรษฐกิจ

and political arrangements.

และการจัดการทางการเมือง

But if we're going to talk about human well-being

ถ้าเราต้องการจะพูดเกี่ยวกับสวัสดิภาพของมนุษย์

we are, of necessity, talking about the human brain.

เราจำเป็นที่จะต้องพูดถึงสมองของมนุษย์

Because we know that our experience of the world and of ourselves within it

เพราะเรารู้ว่าประสบการณ์เกี่ยวกับโลกและตัวเราเองนั้น

is realized in the brain --

เกิดจากการตรึกตรองของสมอง --

whatever happens after death.

ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นหลังความตาย

Even if the suicide bomber does get 72 virgins in the afterlife,

แม้ว่านักระเบิดพลีชีพจะได้สาวพรมจรรย์ 72 นาง ในชีวิตหลังความตาย

in this life, his personality --

ในชาตินี้ ตัวตนของเขานั้น --

his rather unfortunate personality --

ตัวเขาที่เป็นคนโชคไม่ดี --

is the product of his brain.

ก็เป็นผลผลิตจากสมองของเขา

So the contributions of culture --

ดังนั้น การมีส่วนร่วมของวัฒนธรรม --

if culture changes us, as indeed it does,

ถ้าวัฒนธรรมเปลี่ยนแปลงเรา ซึ่งแน่นอน มันทำเช่นนั้น

it changes us by changing our brains.

มันเปลี่ยนเราโดยเปลี่ยนสมองของเรา

And so therefore whatever cultural variation there is

และดังนั้น ไม่ว่าจะมีความหลากหลายทางวัฒนธรรมใดๆ

in how human beings flourish

ในการหล่อเลี้ยงเลี้ยงมนุษยชาติ

can, at least in principle, be understood

มันสามารถเข้าใจได้ อย่างน้อยๆก็ทางทฤษฎี

in the context of a maturing science of the mind --

ในบริบทของวิทยาการที่เจริญแล้วเกี่ยวของกับจิตใจ

neuroscience, psychology, etc.

ประสาทวิทยา จิตวิทยา และอื่นๆ

So, what I'm arguing is that

ดังนั้น ที่ผมกำลังจะโต้แย้งก็คือว่า

value's reduced to facts --

คุณค่านั้นถูกลดลงมาเป็นข้อเท็จจริง --

to facts about the conscious experience

ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับประสบการณ์การมีสติสัมประชัญญะ

of conscious beings.

ของสิ่งที่มีจิตสำนึก

And we can therefore visualize a space

และพวกเรานั้นก็สามารถมีวิสัยทัศน์

of possible changes in the experience of these beings.

ต่อการเปลี่ยนแปลงที่เป็นไปได้ ในประสบการณ์ของสิ่งเหล่านี้

And I think of this as kind of a moral landscape,

และผมคิดถึงมันเฉกเช่นพื้นที่แห่งศีลธรรม

with peaks and valleys that correspond

ที่มียอดสุดยอดและหุบเหวที่ตอบสนอง

to differences in the well-being of conscious creatures,

ต่อความแตกต่างในสวัสดิภาพของสิ่งมีชีวิต ที่มีสติสัมปะชัญญะ

both personal and collective.

ทั้งโดยส่วนบุคคลและโดยรวม

And one thing to notice is that perhaps

และสิ่งหนึ่งที่น่าสังเกตก็คือ

there are states of human well-being

มันมีสถานะที่สวัสดิภาพของมนุษย์

that we rarely access, that few people access.

ที่เราเข้าถึงได้ยากมาก มีแค่ไม่กี่คนเท่านั้นที่เข้าถึง

And these await our discovery.

และมันก็รอการค้นพบจากพวกเรา

Perhaps some of these states can be appropriately called

บางทีบางสภาวะเหล่านี้อาจเรียกได้ว่า

mystical or spiritual.

เป็นความเร้นลับหรืออยู่ในระดับจิตวิญาณ

Perhaps there are other states that we can't access

บางทีอาจมีสภาวะอื่นๆที่เราไม่สามารถเข้าถึงได้

because of how our minds are structured

เพราะโครงสร้างของจิตของเรา

but other minds possibly could access them.

แต่ผู้ที่มีจิตต่างออกไปอาจเข้าถึงพวกมันได้

Now, let me be clear about what I'm not saying. I'm not saying

เอาล่ะ ให้ผมได้แถลงให้กระจ่างว่า ผมไมได้บอกว่า-- ผมไม่ได้กำลังบอกว่า

that science is guaranteed to map this space,

วิทยาศาสตร์นั้นรับรอง ว่าจะสร้างแผนที่ให้กับสิ่งนี้

or that we will have scientific answers to every

หรือว่าเราจะมีคำตอบที่เป็นวิทยาศาสตร์ให้กับทุกๆ

conceivable moral question.

คำถามเกี่ยวกับศีลธรรมที่เราพอเห็นได้

I don't think, for instance, that you will one day consult

ยกตัวอย่าง ผมไม่คิดว่าสักวันหนึ่งคุณจะปรึกษา

a supercomputer to learn whether you should have a second child,

ซุปเปอร์คอมพิวเตอร์เพื่อที่จะทราบว่า คุณควรมีลูกคนที่สองหรือเปล่า

or whether we should bomb Iran's nuclear facilities,

หรือว่าเราควรระเบิดหน่วยนิวเคลียร์ของอิรักหรือไม่

or whether you can deduct the full cost of TED as a business expense.

หรือว่าเราสามารถอนุมานค่าใช้จ่ายของ TED ในเชิงธุรกิจได้

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

But if questions affect human well-being

แต่ถ้าคำถามส่งผลกระทบต่อสวัสดิภาพของมนุษย์แล้ว

then they do have answers, whether or not we can find them.

พวกมันย่อมมีคำตอบ ไม่ว่าพวกเราจะหามันเจอหรือไม่

And just admitting this --

และยอมรับเสียเถอะครับ --

just admitting that there are right and wrong answers

ยอมรับเสียว่ามันมีคำตอบที่ถูกและผิด

to the question of how humans flourish --

สำหรับคำถามเกี่ยวกับวิธีการที่มนุษย์ได้เติบโต --

will change the way we talk about morality,

ที่จะเปลี่ยนวิธีที่เราพูดถึงศีลธรรม

and will change our expectations

และจะเปลี่ยนความคาดหวังของพวกเรา

of human cooperation in the future.

ในเรื่องการให้ความร่วมมือของมนุษย์ในอนาคต

For instance, there are 21 states in our country

ยกตัวอย่าง 21 รัฐในประเทศของเรา

where corporal punishment in the classroom is legal,

ที่ซึ่งการลงโทษทางร่างกายในชั้นเรียนนั้น เป็นเรื่องถูกกฎหมาย

where it is legal for a teacher to beat a child with a wooden board, hard,

ที่ซึ่งมันถูกกฎหมาย ถ้าคุณครูจะตีเด็กแรงๆด้วยไม้กระดาน

and raising large bruises and blisters and even breaking the skin.

และทำให้เกิดรอยฟกช้ำ ปูดโน หรือเนื้อแตก

And hundreds of thousands of children, incidentally,

และเด็กเป็นร้อยเป็นพันนั้น

are subjected to this every year.

ก็เป็นเป้าหมายของสิ่งนี้ทุกปี

The locations of these enlightened districts, I think, will fail to surprise you.

สถานที่ของอาณาเขตที่เจริญแล้วซึ่งปัญญานี้ ผมคิดว่า คุณคงไม่แปลกใจ

We're not talking about Connecticut.

พวกเราไม่ได้พูดถึงรัฐคอนเนตทิคัต (Connecticut)

And the rationale for this behavior is explicitly religious.

และมันก็ชัดเจนว่า ศาสนาเป็นหลักการสำหรับพฤติกรรมนี้

The creator of the universe himself

ผู้ที่สร้างสรรค์เอกภพนี้ขึ้นมา

has told us not to spare the rod,

ได้บอกเราว่า อย่าแขวนไม้เรียวไว้

lest we spoil the child --

แล้วปล่อยให้เด็กเสียคน [รักวัวให้ผูก รักลูกให้ตี]

this is in Proverbs 13 and 20, and I believe, 23.

มันอยู่ในคำพังเพยของไบเบิล บทที่ 13 และ 20 และ น่าจะ 23 ด้วย

But we can ask the obvious question:

แต่พวกเราสามารถถามได้ว่า

Is it a good idea, generally speaking,

มันเป็นความคิดทีดีงั้นหรือ

to subject children to pain

ที่จะให้เด็กเป็นเป้าหมายของความเจ็บปวด

and violence and public humiliation

และความรุนแรง และการทำให้ขายหน้าในที่สาธารณะ

as a way of encouraging healthy emotional development

ในฐานะที่มันเป็นหนทางส่งเสริมพัฒนาสุขภาพจิตที่ดี

and good behavior?

และสร้างพฤติกรรมที่ดี

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Is there any doubt

มีข้อสงสัยบ้างหรือเปล่าครับ

that this question has an answer,

ว่าคำถามนี้มีคำตอบ

and that it matters?

และมันก็สำคัญซะด้วย

Now, many of you might worry

เอาล่ะ พวกคุณหลายคนอาจกังวล

that the notion of well-being is truly undefined,

ว่าแนวคิดของคำว่าสวัสดิภาพนั้น ก็ยังไม่ได้รับการนิยามอย่างจริงจัง

and seemingly perpetually open to be re-construed.

และราวกับว่ามันยังคงเปิดให้เราขบคิดกันไปอีกนาน

And so, how therefore can there be an

ถ้าเช่นนั้นแล้ว มันจะมีแนวคิด

objective notion of well-being?

ที่เป็นรูปธรรมเกี่ยวกับสวัสดิภาพได้อย่างไรกัน

Well, consider by analogy, the concept of physical health.

ครับ คิดในเชิงอุปมา แนวคิดหลักเกี่ยวกับสุขภาพ

The concept of physical health is undefined.

แนวคิดเกี่ยวกับสุขภาพที่ดีนั้น ไม่ได้รับการนิยาม

As we just heard from Michael Specter, it has changed over the years.

ดั่งเช่นที่เราได้ยินจาก ไมเคิล สเปคเตอร์ (Michael Specter) มันเปลี่ยนไปตามกาลเวลา

When this statue was carved

เมื่อสถานะภาพนี้ถูกดัดแปลง

the average life expectancy was probably 30.

ค่าเฉลี่ยของอายุขัยนั้นอยู่ที่ประมาณ 30

It's now around 80 in the developed world.

มันอยู่ที่ราวๆ 80 ในประเทศที่พัฒนาแล้ว

There may come a time when we meddle with our genomes

เวลานั้นอาจมาถึง เมื่อเราได้เข้าไปก้าวก่ายจีโนมของเรา

in such a way that not being able to run a marathon

ในวิธีที่ การที่เราวิ่งมาราธอนไม่ได้

at age 200 will be considered a profound disability.

ตอนอายุ 200 ปี ถูกคิดว่าเป็นความพิการอย่างมาก

People will send you donations when you're in that condition.

คนจะส่งเงินบริจาคมาให้คุณ เมื่อคุณอยู่ในสถานะนั้น

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Notice that the fact that the concept of health

สังเกตนะครับว่า แนวคิดเรื่องสุขภาพที่ดีนั้น

is open, genuinely open for revision,

เปิดกว้างสำหรับการตรวจชำระ

does not make it vacuous.

ซึ่งไม่ได้ทำให้มันดูไร้สาระเลย

The distinction between a healthy person

ความแตกต่างระหว่างผู้ที่สุขภาพดี

and a dead one

และผู้ที่เสียชีวิตนั้น

is about as clear and consequential as any we make in science.

ชัดเจนไร้ข้อกังขาพอๆ กับอะไรก็ตามที่เราทำในวิทยาศาสตร์

Another thing to notice is there may be many peaks on the moral landscape:

อีกสิ่งที่น่าสังเกตคือ มันมีจุดยอดอยู่หลายแหล่ง ในพื้นที่แห่งศีลธรรม

There may be equivalent ways to thrive;

มันอาจมีหนทางที่เท่าเทียมในการเติบโต

there may be equivalent ways to organize a human society

มันอาจมีหนทางที่เท่าเที่ยมในการจัดการสังคมของมนุษย์

so as to maximize human flourishing.

เพื่อเพิ่มเติมการหล่อเลี้ยงมนุษย์ชาติ

Now, why wouldn't this

ทีนี้ ทำไมสิ่งนี้จะไม่

undermine an objective morality?

กัดกร่อนบั่นทอนศีลธรรมที่มีรูปธรรมล่ะ

Well think of how we talk about food:

ลองคิดถึงการที่เราพูดถึงอาหารสิครับ

I would never be tempted to argue to you

ผมมิอาจถูกยั่วยุให้เถียงคุณ

that there must be one right food to eat.

ว่ามันมีอาหารอยู่เพียงอย่างเดียวที่เราต้องกิน

There is clearly a range of materials

มันเห็นชัดว่ามีของตั้งมากมาย

that constitute healthy food.

ที่เป็นส่วนประกอบของอาหารที่ดีต่อสุขภาพ

But there's nevertheless a clear distinction

แต่ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม มันก็มีข้อแตกต่างที่ชัดเจน

between food and poison.

ระหว่างอาหารและพิษ

The fact that there are many right answers

ความจริงที่ว่ามันมีคำตอบที่ถูกมากมาย

to the question, "What is food?"

สำหรับคำถามที่ว่า "อาหารคืออะไร" นั้น

does not tempt us

ไม่ได้ยั่วยุให้เรา

to say that there are no truths to be known about human nutrition.

บอกว่า มันมีมีข้อเท็จจริงที่ต้องรับรู้ เกี่ยวกับเรื่องโภชนาการของมนุษย์

Many people worry

หลายคนกังวล

that a universal morality would require

ว่าศีลธรรมที่เป็นสากลนั้นอาจต้องการ

moral precepts that admit of no exceptions.

มุมมองทางศีลธรรมที่เป็นที่ยอมรับอย่างปราศจากข้อยกเว้น

So, for instance, if it's really wrong to lie,

ยกตัวอย่างเช่น ถ้ามันผิดจริงๆที่จะพูดโกหก

it must always be wrong to lie,

มันก็ต้องผิดเสมอเมื่อเราโกหก

and if you can find an exception,

และถ้าคุณหาข้อยกเว้นได้

well then there's no such thing as moral truth.

มันก็จะไม่มีสิ่งที่เรียกได้ว่าเป็นความจริงทางศีลธรรม

Why would we think this?

ทำไมเราจะต้องมานึกถึงสิ่งนี้

Consider, by analogy, the game of chess.

พิจารณาเกมส์หมากรุกดูในเชิงอุปมานะครับ

Now, if you're going to play good chess,

ถ้าคุณกำลังจะเล่นหมากรุก

a principle like, "Don't lose your Queen,"

พื้นฐานเช่น "อย่าเสียตัวควีน"

is very good to follow.

เป็นพื้นฐานที่น่าปฎิบัติตาม

But it clearly admits some exceptions.

แต่มันก็มีข้อยกเว้น

There are moments when losing your Queen is a brilliant thing to do.

มันมีจุดที่เมื่อการสูญเสียควีนไปนั้น เป็นสิ่งที่เยี่ยมที่สุดแล้วที่จะทำ

There are moments when it is the only good thing you can do.

มันมีจุดที่เมื่อมันเป็นเพียงสิ่งเดียวที่จะทำให้เกิดผลดีกับคุณ

And yet, chess is a domain of perfect objectivity.

และแน่ล่ะ หมากรุกคือขอบเขตความคิด ที่เป็นแบบรูปธรรมอย่างสมบูรณ์

The fact that there are exceptions here does not

ความจริงที่ว่ามันมีข้อยกเว้นตรงนี้

change that at all.

ไม่ได้ทำให้มันเปลี่ยนแปลงอะไรไปเลย

Now, this brings us to the sorts of moves

ครับ สิ่งนี้นำเราสู่การเคลื่อนไหว

that people are apt to make in the moral sphere.

ที่ผู้คนได้พยายามจะทำขึ้นในพื้นที่แห่งจริยธรรม

Consider the great problem of women's bodies:

ลองพิจารณาถึงปัญหาของร่างกายผู้หญิง:

What to do about them?

เกี่ยวอะไรกับมันงั้นหรือ

Well this is one thing you can do about them:

ครับ นี่คือสิ่งหนึ่งที่คุณทำได้

You can cover them up.

คุณสามารถปกปิดพวกเขาได้

Now, it is the position, generally speaking, of our intellectual community

นี่เป็นสถานะในสังคมอันชาญฉลาดของเรา

that while we may not like this,

ที่ในขณะที่เราอาจไม่ชอบสิ่งนี้

we might think of this as "wrong"

เราอาจคิดว่ามัน "ผิด"

in Boston or Palo Alto,

ในบอสตัน หรือ พาโล อัลโต้

who are we to say

เราเป็นใครกัน ที่จะมาพูดได้ว่า

that the proud denizens of an ancient culture

ผู้อาศัยที่ภูมิใจในวัฒนธรรมแบบโบราณ

are wrong to force their wives and daughters

ผิดที่จะบังคับลูกเมีย

to live in cloth bags?

ให้อยู่ในถุงผ้า

And who are we to say, even, that they're wrong

และเราเป็นใครกันที่จะบอกว่า พวกเขาผิด

to beat them with lengths of steel cable,

ที่ตีพวกเด็กๆด้วยสายโลหะยาวๆ

or throw battery acid in their faces

หรือขว้างแบตตารี่กรดใส่หน้าพวกเขา

if they decline the privilege of being smothered in this way?

ถ้าพวกเขาปฏิเสธความได้เปรียบ ของสถานการณ์กระอักกระอ่วนนี้

Well, who are we not to say this?

แล้วเราเป็นใครที่จะไม่พูดเยี่ยงนั้น

Who are we to pretend

เราเป็นใครที่จะมาเสแสร้ง

that we know so little about human well-being

ว่าเรารู้น้อยเหลือเกินเกี่ยวกับสวัสดิภาพของมนุษย์

that we have to be non-judgmental about a practice like this?

ว่าเราจะต้องไม่ไปตัดสินอะไรในทางปฏิบัติแบบนี้

I'm not talking about voluntary wearing of a veil --

ผมไมได้พูดถึงการใส่ผ้าคลุมหน้าโดยสมัครใจ

women should be able to wear whatever they want, as far as I'm concerned.

ผู้หญิงสมควรสวมใส่อะไรก็ได้ที่พวกเขาต้องการ เท่าที่ผมเข้าใจ

But what does voluntary mean

แต่ จิตอาสา หมายถึงอะไร

in a community where,

ในสังคม

when a girl gets raped,

ที่เมื่อเด็กผู้หญิงถูกข่มขืน

her father's first impulse,

แรงจูงใจแรกของพ่อของเธอ

rather often, is to murder her out of shame?

บ่อยครั้ง คือการฆาตกรรมเธอให้พ้นซึ่งความอับอาย

Just let that fact detonate in your brain for a minute:

ให้ข้อเท็จจริงนั้นระเบิดอยู่ในหัวคุณสักนาที

Your daughter gets raped,

ลูกสาวของคุณถูกข่มขืน

and what you want to do is kill her.

และที่คุณอยากจะทำก็คือสังหารเธอ

What are the chances that represents

ไม่ทราบว่ามันเป็นให้โอกาสแสดง

a peak of human flourishing?

ถึงจุดสูงสุดของการหล่อเลี้ยงมนุษยชาติตรงไหน

Now, to say this is not to say that we have got the

การที่บอกว่า มันไม่ใช่เรื่องที่เราจะมาพูดว่า

perfect solution in our own society.

เรามีการแก้ปัญหาที่สมบูรณ์ในสังคมของเรา

For instance,

ยกตัวอย่างเช่น

this is what it's like to go to a newsstand almost anywhere

มันอย่างนี้แหละครับ เมื่อคุณไปยังแผงหนังสือพิมพ์เกือบทุกแห่ง

in the civilized world.

ในโลกที่มีอารยธรรม

Now, granted, for many men

ที่นี้ สำหรับผู้ชายหลายคนที่ไม่รู้สำนึก

it may require a degree in philosophy to see something wrong with these images.

มันอาจต้องใช้ปริญญาบัตรสาขาปรัชญา เพื่อจะทำให้เขาเห็นว่าภาพเหล่านี้มีอะไรผิดปกติ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

But if we are in a reflective mood,

แต่ถ้าเราอยู่ในอารมรณ์ที่อยากพินิจพิเคราะห์

we can ask,

เราสามารถถามได้ว่า

"Is this the perfect expression

"มีการแสดงออกที่สมบูรณ์บ้างไหม

of psychological balance

ในสมดุลทางจิตวิทยา

with respect to variables like youth and beauty and women's bodies?"

ที่ให้ความเคารพกับความแตกต่าง เช่น ความเยาว์ ความงาม และร่างกายของผู้หญิง

I mean, is this the optimal environment

ผมหมายถึงว่า นี่มันเป็นทางเลือกของสิ่งแวดล้อม

in which to raise our children?

ที่เราจะเลือกให้กับลูกหลานเรางั้นหรือ

Probably not. OK, so perhaps there's some place

บางทีคงจะไม่ บางทีอาจมีบางที่

on the spectrum

ในช่วง

between these two extremes

ระหว่างสองความคิดที่สุดโต่ง

that represents a place of better balance.

ที่เป็นตัวแทนของสถานที่ที่มีสมดุลที่ดีกว่า

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

Perhaps there are many such places --

บางที อาจมีที่แบบนั้นมากมาย

again, given other changes in human culture

ที่จะให้โอกาสอีกครั้งกับวัฒนธรรมของมนุษย์

there may be many peaks on the moral landscape.

มันอาจมีจุดสุดยอดอีกมากมายในพื้นที่ของศีลธรรม

But the thing to notice is that there will be

แต่ที่น่าสังเกตก็คือว่า มันจะมี

many more ways not to be on a peak.

หนทางอีกมากมายหลายทางที่ไม่ได้อยู่สูงสุด

Now the irony, from my perspective,

ไม่ได้ประชดนะครับ จากมุมมองของผม

is that the only people who seem to generally agree with me

ก็คือว่า คนๆเดียวที่เหมือนจะเห็นด้วยกับผมจริงๆ

and who think that there are right and wrong answers to moral questions

และผู้ที่คิดว่ามีคำตอบที่ถูกและผิด สำหรับคำถามทางศีลธรรม

are religious demagogues of one form or another.

คือผู้ปลุกระดมทางศาสนาไม่ว่าในรูปแบบใด

And of course they think they have right answers to moral questions

และแน่นอน พวกเขาคิดว่า พวกเขามีคำตอบที่ถูกต้อง ต่อคำถามทางศีลธรรม

because they got these answers from a voice in a whirlwind,

เพราะว่าพวกเขาได้คำตอบเหล่านี้มาจาก เสียงในพายุลมหมุน

not because they made an intelligent analysis of the causes

ไม่ใช่เพราะว่าพวกเขาได้ทำการวิเคราะห์ด้วยปัญญา ถึงต้นเหตุ

and condition of human and animal well-being.

และข้อกำหนดของสวัสดิภาพของมนุษย์และสัตว์

In fact, the endurance of religion

ที่จริงแล้ว ความยั่งยืนของศาสนา

as a lens through which most people view moral questions

ที่เป็นดั่งเลนส์ที่คนส่วนใหญ่ใช้มองคำถามทางศีลธรรม

has separated most moral talk

ได้แยกการพูดเกี่ยวกับศีลธรรมส่วนใหญ่

from real questions of human and animal suffering.

จากคำถามจริงๆเกี่ยวกับความทุกข์ของคนและสัตว์

This is why we spend our time

นั่นเป็นเหตุว่าทำไมเราใช้เวลา

talking about things like gay marriage

ไปกับการพูดเกี่ยวกับสิ่งต่างๆเช่น การแต่งงานของคนรักเพศเดียวกัน

and not about genocide or nuclear proliferation

และไม่ได้พูดถึงการเพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็วของ การฆ่าล้างเผ่าพันธ์ุและนิวเคลียร์

or poverty or any other hugely consequential issue.

หรือความแร้นแค้น หรือผลกระทบอันยิ่งใหญ่ที่ตามมา

But the demagogues are right about one thing: We need

แต่เหล่าผู้ปลุกระดมนั่นถูกอยู่เรื่องหนึ่ง

a universal conception of human values.

เราต้องการแนวคิดที่เป็นสากลในเรื่องคุณค่าของมนุษย์

Now, what stands in the way of this?

แล้วอะไรที่มาขัดขวางเราหรือ

Well, one thing to notice is that we

ครับ มีอยู่สิ่งหนึ่งที่น่าสังเกต ซึ่งก็คือ

do something different when talking about morality --

เรานั้นทำอะไรแตกต่างไป เมื่อเราพูดถึงศีลธรรม --

especially secular, academic, scientist types.

โดยเฉพาะเมื่อมันเกี่ยวกับทางโลก ทางวิชาการ และ ทางวิทยาศาสตร์

When talking about morality we value differences of opinion

เมื่อพูดเกี่ยวกับศีลธรรม เราให้คุณค่าความคิดเห็นแตกต่างไป

in a way that we don't in any other area of our lives.

ในแบบที่เราไม่ทำกับสิ่งอื่นๆในชีวิตเรา

So, for instance the Dalai Lama gets up every morning

ยกตัวอย่างเช่น ดาไล ลามะ ตื่นขึ้นมาทุกเช้า

meditating on compassion,

นั่งสมาธิแผ่เมตตา

and he thinks that helping other human beings is an integral component

และเขาก็คิดว่า การช่วยเหลือมนุษย์คนอื่นๆนั้น เป็นองค์ประกอบ

of human happiness.

ที่จะทำให้ชีวิตมนุษย์เป็นสุข

On the other hand, we have someone like Ted Bundy;

ในอีกทางหนึ่ง เรามีคนอย่าง เท็ด บันดี (Ted Bundy)

Ted Bundy was very fond of abducting and raping

เท็ด บันดี เป็นคนที่ชอบลักพาตัวและข่มขืน

and torturing and killing young women.

และทารุณกรรม และฆ่า ผู้หญิงสาว

So, we appear to have a genuine difference of opinion

ดังนั้น เรามีความเห็นที่แตกต่างกัน

about how to profitably use one's time.

เกี่ยวกับการใช้เวลาอย่างคุ้มค่า

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Most Western intellectuals

ปัญญาชนชาวตะวันตกส่วนใหญ่

look at this situation

มองสถานการณ์นี้

and say, "Well, there's nothing for the Dalai Lama

และบอกว่า "อืม มันไม่มีอะไรผิด สำหรับดาไล ลามะ

to be really right about -- really right about --

ไม่มีจริงๆ

or for Ted Bundy to be really wrong about

หรือสำหรับเท็ด บันดี แล้ว มันไม่มีอะไรที่เขาผิด

that admits of a real argument

ที่จะทำให้เกิดการถกเถียงขึ้นจริงๆ

that potentially falls within the purview of science.

ว่าศักยภาพนั้นตกอยู่ในขอบเขตของวิทยาศาสตร์

He likes chocolate, he likes vanilla.

เขาชอบช็อกโกแลต เขาชอบวนิลา

There's nothing that one should be able to say to the other

มันไม่มีอะไรที่ใครๆควรไปบอกคนอื่น

that should persuade the other."

ควรไปโน้มน้าวคนอื่น"

Notice that we don't do this in science.

สังเกตสิครับว่า เราไม่ทำอย่างนั้นในวิทยาศาสตร์

On the left you have Edward Witten.

ทางด้านซ้ายของคุณคือ เอ็ดเวอร์ด วิทเทน (Edward Witten)

He's a string theorist.

เขาเป็นนักทฤษฎีสตริง

If you ask the smartest physicists around

ถ้าคุณถามบรรดานักฟิสิกส์ระดับหัวกระทิ

who is the smartest physicist around,

ว่าใครเป็นสุดยอดนักฟิสิกส์

in my experience half of them will say Ed Witten.

จากประสบการณ์ของผม ครึ่งหนึ่งของพวกเขาจะบอกว่า เอ็ด วิทเท่น

The other half will tell you they don't like the question.

อีกครึ่งหนึ่งจะบอกคุณว่า พวกเขาไม่ชอบคำถามนี้

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

So, what would happen if I showed up at a physics conference

แล้วมันจะเกิดอะไรขึ้น ถ้าผมปรากฏตัวในงานสัมมนาฟิสิกส์

and said,"String theory is bogus.

และบอกว่า "ทฤษฎีสตริง (String theory) มันกำมะลอ

It doesn't resonate with me. It's not how I chose to

มันไม่เข้ากับผม มันไม่ใช่ลักษณะที่ผมใช้เลือก

view the universe at a small scale.

มองเอกภพในระดับเล็ก

I'm not a fan."

ผมไม่ชอบ"

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Well, nothing would happen because I'm not a physicist;

อืม มันจะไม่มีอะไรเกิดขึ้นหรอกครับ เพราะผมไม่ใช่นักฟิสิกส์

I don't understand string theory.

ผมไม่เข้าใจทฤษฎีสตริง

I'm the Ted Bundy of string theory.

ผมคือ เท็ด บันดี แห่งทฤษฎีสตริงครับ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

I wouldn't want to belong to any string theory club that would have me as a member.

ผมไม่อยากจะไปอยู่ในสมาคมทฤษฎีสตริงไหนก็ตามแต่ ที่อยากจะให้ผมเป็นสมาชิก

But this is just the point.

แต่นี่แหละประเด็น

Whenever we are talking about facts

เมื่อใดที่เราพูดถึงข้อเท็จจริง

certain opinions must be excluded.

แน่นอนว่าข้อเสนอแนะต้องถูกเอาออกไป

That is what it is to have a domain of expertise.

นั่นแหละที่มันต้องมีผู้เชี่ยวชาญ

That is what it is for knowledge to count.

นั่นแหละที่ทำให้ความรู้นั้นสำคัญ

How have we convinced ourselves

เราจะโน้มน้าวพวกเราเองได้อย่างไร

that in the moral sphere there is no such thing as moral expertise,

ว่าในโลกของศีลธรรม มันไม่มีสิ่งที่เรียกได้ว่าเป็น ความเชี่ยวชาญทางศีลธรรม

or moral talent, or moral genius even?

หรือพรสวรรค์ทางจริยธรรม หรืออัฉริยภาพทางจริยธรรม

How have we convinced ourselves

เราจะโน้มน้าวพวกเราเองได้อย่างไร

that every opinion has to count?

ว่าทุกความคิดเห็นนั้นสำคัญ

How have we convinced ourselves

เราจะโน้มน้าวพวกเราเองได้อย่างไร

that every culture has a point of view

ว่าทุกวัฒนธรรมมีมุมมองของเขาเอง

on these subjects worth considering?

ในเรื่องเหล่านี้ที่ความค่าแก่การพินิจพิจารณา

Does the Taliban

กลุ่มตาลิบัน (Taliban)

have a point of view on physics

มีมุมมองเกี่ยวกับเรื่องฟิสิกส์

that is worth considering? No.

ที่ควรค่าแก่การพิจารณาหรือเปล่า ไม่ครับ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

How is their ignorance any less obvious

มีความเขลาใดที่จะชัดเจนน้อยไปกว่านี้อีกไหม

on the subject of human well-being?

ในหัวข้อเรื่องเกี่ยวกับสวัสดิภาพของมนุษย์

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

So, this, I think, is what the world needs now.

ดังนั้น ผมคิดว่า นี่คือสิ่งที่โลกต้องการในขณะนี้

It needs people like ourselves to admit

มันต้องการคนอย่างพวกเราที่จะยอมรับ

that there are right and wrong answers

ว่ามันมีคำตอบที่ถูกและผิด

to questions of human flourishing,

สำหรับคำถามเกี่ยวกับการหล่อเลี้ยงมนุษย์ชาติ

and morality relates

และศีลธรรมนั้นเกี่ยวกับ

to that domain of facts.

ส่วนนั้นของข้อเท็จจริง

It is possible

มันเป็นไปได้ครับ

for individuals, and even for whole cultures,

สำหรับแต่ละบุคคล และแม้กระทั้งวัฒนธรรม

to care about the wrong things,

ที่จะใส่ใจเกี่ยวกับสิ่งที่ผิด

which is to say that it's possible for them

ที่ซึ่งบอกได้ว่า มันเป็นไปได้สำหรับพวกเขา

to have beliefs and desires that reliably lead

ที่จะมีความเชื่อและความปรารถนาที่ว่า ความไว้วางใจ

to needless human suffering.

จะนำพาไปสู่ความทุกข์ที่ไม่จำเป็นของมนุษย์

Just admitting this will transform our discourse about morality.

แค่ยอมรับว่า นี่มันจะเปลี่ยนวาทะกรรมของเรา เกี่ยวกับศีลธรรม

We live in a world in which

พวกเราอยู่ในโลก

the boundaries between nations mean less and less,

ที่เส้นแดนระหว่างประเทศมีความสำคัญน้อยลงและน้อยลง

and they will one day mean nothing.

และในวันหนึ่ง พวกมันจะไร้ความหมาย

We live in a world filled with destructive technology,

เราอาศัยอยู่ในโลกที่เต็มไปด้วยเทคโนโลยีทำลายล้าง

and this technology cannot be uninvented;

และเทคโนโลยีนี้ไม่สามารถที่จะถูกทำลายได้

it will always be easier

มันง่ายกว่าเสมอ

to break things than to fix them.

ที่จะทำลายสิ่งของมากกว่าที่จะซ่อมมัน

It seems to me, therefore, patently obvious

สำหรับผมแล้ว มันชัดเจนมาก

that we can no more

ว่าเราไม่สามารถที่จะ

respect and tolerate

เคารพและอดทน

vast differences in notions of human well-being

ในเรื่องความแตกต่างมากมาย ของแนวคิดเรื่องสวัสดิภาพมนุษย์

than we can respect or tolerate vast differences

ได้มากกว่าที่พวกเราเคารพหรืออดทนต่อความแตกต่าง

in the notions about how disease spreads,

ในแนวคิดเรื่องที่ว่าโรคแพร่กระจายอย่างไร

or in the safety standards of buildings and airplanes.

หรือในมาตราฐานความปลอดภัยของตึกและอากาศยาน

We simply must converge

เราจะต้องค่อยๆขมวด

on the answers we give to the most important questions in human life.

คำตอบที่เราให้ไว้ต่อคำถามสำคัญในชีวิตมนุษย์

And to do that, we have to admit that these questions have answers.

และในการทำเช่นนั้น เราต้องยอมรับว่า ปัญหาทั้งสามนั้น มีคำตอบ

Thank you very much.

ขอบคุณมากครับ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

Chris Anderson: So, some combustible material there.

คริส แอนเดอร์สัน: ครับ ประเด็นนี้ร้อนจนไฟจะลุกเลยครับ

Whether in this audience or people elsewhere in the world,

จะเป็นไปได้ไหมที่ผู้ชมที่นี่ หรือคนในที่อื่นๆ ในโลกนี้บางคน

hearing some of this, may well be doing the

ได้ยินบางส่วนของการบรรยายนี้ แล้วอาจจะกำลัง

screaming-with-rage thing, after as well, some of them.

มีอาการ กรีดร้องเสียงหลง อะไรแบบนั้น

Language seems to be really important here.

ภาษาเหมือนจะเป็นสิ่งที่สำคัญมาก ณ ตรงนี้

When you're talking about the veil,

เมื่อคุณกำลังถูกถึงผ้าคลุมหน้า

you're talking about women dressed in cloth bags.

คุณพูดเกี่ยวกับผู้หญึงที่เหมือนกับอยู่ในถุงผ้า

I've lived in the Muslim world, spoken with a lot of Muslim women.

ผมเคยใช้ชีวิตกับสังคมชาวมุสลิม เคยพูดคุยกับหญิงชาวมุสลิมมาก็มาก

And some of them would say something else. They would say,

และบางคนก็จะบอกอะไรบางอย่าง พวกเขาบอกว่า

"No, you know, this is a celebration

"ไม่ นี่มันเป็นการเฉลิมฉลอง

of female specialness,

ของความพิเศษของสตรีเพศ

it helps build that and it's a result of the fact that" --

มันช่วยสร้างสิ่งนั้นและมันก็เป็นผลลัพธ์ที่ว่า --

and this is arguably a sophisticated psychological view --

และนี่อาจจริงที่ว่านี่เป็นความเห็นทางจิตวิทยา --

"that male lust is not to be trusted."

"ความใคร่ของชายนั้นไม่ควรไว้วางใจ"

I mean, can you engage in a conversation

ผมหมายถึง คุณจะสามารถทำได้ไหมที่จะเข้าร่วมบทสนทนา

with that kind of woman without seeming kind of cultural imperialist?

กับผู้หญิงแบบนั้นโดยปราศจากความรู้สึก แบบจักรวรรดินิยมทางวัฒนธรรม

Sam Harris: Yeah, well I think I tried to broach this in a sentence,

แซม: ครับ ผมคิดว่าผมพยายามที่จะเสนอเรื่องนี้ ออกมาในประโยคเดียว

watching the clock ticking,

ในขณะที่ดูนาฬิกาจับเวลาผม

but the question is:

แต่คำถามคือ

What is voluntary in a context

อะไรคือนิยามของคำว่า ความสมัครใจ ในบริบทนี้

where men have certain expectations,

ที่ผู้ชายมีความคาดหวังบางอย่าง

and you're guaranteed to be treated in a certain way

และคุณก็ได้รับการยืนยันว่าจะได้รับการปฏิบัติแบบหนึ่ง

if you don't veil yourself?

ถ้าคุณไม่ใส่ผ้าคลุมหน้า

And so, if anyone in this room

ดังนั้น ถ้าใครสักคนในห้องนี้

wanted to wear a veil,

อยากที่จะใส่ผ้าคลุมหน้า

or a very funny hat, or tattoo their face --

หรือหมวกตลกๆ หรือมีรอยสักบนหน้า

I think we should be free to voluntarily do whatever we want,

ผมคิดว่า เราควรจะมีอิสระที่จะอาสา ทำอะไรก็ได้ที่เราอยากทำ

but we have to be honest about

แต่พวกเราต้องซื่อสัตย์เกี่ยวกับ

the constraints that these women are placed under.

ข้อจำกัดที่ผู้หญิงเหล่านี้ได้รับ

And so I think we shouldn't be so eager

และผมก็คิดว่า เราไม่ควรที่จะกระตือรือล้นเกินไป

to always take their word for it,

ที่จะเชื่อคำพูดเหล่านั้น

especially when it's 120 degrees out

โดยเฉพาะเมื่อที่นั่นมีอุณหภูมิที่ 120 องศาฟาเรนไฮด์

and you're wearing a full burqa.

และคุณกำลังใส่ผ้าคลุมหน้า

CA: A lot of people want to believe in this

คริส: หลายคนอยากจะเชื่อ

concept of moral progress.

ในแนวคิดของความก้าวหน้าทางศีลธรรม

But can you reconcile that?

แต่คุณจะยอมรับมันได้ไหมครับ

I think I understood you to say that you could

ผมคิดว่า คุณบอกว่า คุณสามารถที่จะ

reconcile that with a world that doesn't become

ยอมรับได้สำหรับโลก

one dimensional, where we all have to think the same.

ที่ไม่ได้มีอยู่มิติเดียว ที่ซึ่งพวกเราทุกคนต้องคิดเหมือนๆกัน

Paint your picture of what

ลองวาดภาพหน่อยสิครับ

rolling the clock 50 years forward,

ว่าในอีก 50 ปีข้างหน้า

100 years forward, how you would like to think of

100 ปีข้างหน้า คุณอยากจะคิดถึงโลกในแบบไหนครับ

the world, balancing moral progress

ในเรื่องของสมดุลระหว่างความก้าวหน้าทางศีลธรรม

with richness.

และความมั่งคั่ง

SH: Well, I think once you admit

แซม: ผมคิดว่า ทันที่ที่คุณยอมรับ

that we are on the path toward understanding our minds

ว่าพวกเราอยู่บนเส้นทางที่นำไปสู่ความเข้าใจ ถึงจิตและความคิดของเรา

at the level of the brain in some important detail,

เป็นอย่างดีในรายอะเอียดในระดับสมองแล้ว

then you have to admit

คุณจะต้องยอมรับ

that we are going to understand all of the positive

ว่าพวกเรากำลังที่จะเข้าใจคุณสมบัติทั้งหมด

and negative qualities

ทั้งที่เป็นบวกและเป็นลบ

of ourselves in much greater detail.

ของพวกเราในรายละเอียดที่มากขึ้น

So, we're going to understand positive social emotion

ดังนั้น พวกเรากำลังที่จะเข้าใจความรู้สึกทางสังคมที่เป็นบวก

like empathy and compassion,

เช่น ความเข้าใจในความรู้สึก และการเห็นอกเห็นใจ

and we're going to understand the factors

และเรากำลังที่จะเข้าใจปัจจัย

that encourage it -- whether they're genetic,

ที่กระตุ้นมัน -- ไม่ว่าพวกมันจะเป็นพันธุกรรม

whether they're how people talk to one another,

หรือว่ามันจะเป็นวิธีการที่ผู้คนพูดกับคนอื่นๆ

whether they're economic systems,

หรือว่า พวกมันจะเป็นระบบเศรษฐศาสตร์

and insofar as we begin to shine light on that

และท้ายที่สุด เมื่อพวกเราได้เริ่มให้แสงสว่างกับมัน

we are inevitably going to converge

พวกเราไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ในเรื่อง

on that fact space.

การมาบรรจบกันของพื้นที่ระหว่างข้อเท็จจริง

So, everything is not going to be up for grabs.

ดังนั้น ทุกอย่างจะไม่ได้มีขึ้นมาให้ใช้การได้เลย

It's not going to be like

มันจะไม่เป็นแบบว่า

veiling my daughter from birth

ให้ลูกสาวผมใส่ผ้าคลุมหน้าแต่เกิด

is just as good as teaching her

จะดีพอๆ กับที่สอนสั่งเธอ

to be confident and well-educated

ให้มีความมันใจ และมีการศึกษาที่ดี

in the context of men who do desire women.

ในบริบทของผู้ชายที่มีความใคร่ต่อผู้หญิง

I mean I don't think we need an NSF grant to know

ผมหมายถึงว่า ผมไม่ได้คิดว่าเราต้องการให้ ฝ่ายทุนของมูลนิธิวิทยาศาสตร์แห่งชาติ (NSF)

that compulsory veiling is a bad idea --

รับรู้ว่า การบังคับใส่ผ้าคลุมหน้านั้นเป็นความคิดที่แย่

but at a certain point

แต่ในจุดหนึ่ง

we're going to be able to scan the brains of everyone involved

พวกเรากำลังที่จะสามารถสแกนด์สมองของผู้เกี่ยวข้อง

and actually interrogate them.

และอันที่จริงซักถามพวกเขาได้

Do people love their daughters

ผู้คนในระบบเหล่านี้รักลูกสาวของพวกเขา

just as much in these systems?

มากพอๆ กับพวกเราหรือเปล่า

And I think there are clearly right answers to that.

และผมคิดว่ามันมีคำตอบที่ถูกต้องชัดเจนต่อคำถามนั้น

CA: And if the results come out that actually they do,

คริส: แล้วถ้าผมออกมาว่า ที่จริงพวกเขาเป็นเช่นนั้น

are you prepared to shift your instinctive current judgment

คุณเตรียมพร้อมที่จะเปลี่ยนคำตัดสินโดยสัญชาตญาณ

on some of these issues?

หรือไม่ครับ

SH: Well yeah, modulo one obvious fact,

แซม: อืม ครับ ข้อเท็จจริงหนึ่งที่เด่นชัดโมดูโลก็คือ

that you can love someone

คุณสามารถที่จะรักใครสักคน

in the context of a truly delusional belief system.

ในบริบทของระบบความเชื่อที่เป็นเพียงสิ่งลวงอย่างสิ้นเชิง

So, you can say like, "Because I knew my gay son

คุณสามารถบอกอะไรบางอย่างเช่น "เพราะว่าผมรู้ว่า

was going to go to hell if he found a boyfriend,

ลูกชายที่เป็นเกย์ของผมจะตกนรก ถ้าเขาพบคนรัก

I chopped his head off. And that was the most compassionate thing I could do."

ผมจึงตัดหัวเขาทิ้ง และนั่นก็เป็นความรู้สึกเห็นอกเห็นใจ แบบสุดซึ้งแล้วที่ผมจะทำได้

If you get all those parts aligned,

ถ้าคุณนำทุกๆส่วนเข้ามาเทียบเคียงกัน

yes I think you could probably be feeling the emotion of love.

ครับ ผมคิดว่าคุณสามารถที่จะรู้สึกได้ถึง อารมณ์ของรัก

But again, then we have to talk about

แต่นั่นล่ะครับ เราจะต้องมาคุยกัน

well-being in a larger context.

ในเรื่องสวัสดิภาพในภาพรวม

It's all of us in this together,

มันอยู่ที่เราทั้งหมดจะร่วมหัวจมท้ายไปด้วยกัน

not one man feeling ecstasy

ไม่ใช่แค่ใครสักคนเกิดอาการคลั่ง

and then blowing himself up on a bus.

แล้วจากนั้นก็ระเบิดตัวเขาเองในรถเมล์

CA: Sam, this is a conversation I would actually love to

คริส: แซม นี่เป็นการสนทนาที่ผมอยากจะคุยต่อ

continue for hours.

อีกสักหลายๆชั่วโมง

We don't have that, but maybe another time. Thank you for coming to TED.

แต่เราคงจะไม่มีเวลา เอาไว้เป็นครั้งอื่นนะครับ ขอบคุณนะครับที่มาที่ TED

SH: Really an honor. Thank you.

แซม: เป็นเกียรติมากครับ ขอบคุณครับ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)