Dave Meslin: The antidote to apathy

Translator: Furtuna Sheremeti Reviewer: Helena Bedalli

How often do we hear that people just don't care?

Sa shpesh dëgjojmë të thuhet

se njerëzve thjeshtë nuk ju bëhet vonë?

Sa herë ju është thënë

How many times have you been told

that real, substantial change isn't possible

që ndryshimi i vërtetë dhe qenësor nuk është i mundshëm

sepse shumica e njerëzve janë shumë egoist,

because most people are too selfish,

shumë budallenj ose shumë përtac

too stupid or too lazy

që të provojnë të bëjnë ndonjë ndryshim në komunitetin e tyre?

to try to make a difference in their community?

I propose to you today that apathy as we think we know it

Unë ju propozoj juve sot se apatia si e mendojmë ne

doesn't actually exist;

realisht nuk ekziston,

but rather, that people do care,

apo më saktë, që njerëzve ju bëhet vonë,

but that we live in a world that actively discourages engagement

porse ne jetojmë në një botë

që aktivisht dekurajon angazhimin

by constantly putting obstacles and barriers in our way.

duke na vendosur konstantivisht pengesa në rrugën tonë.

I'll give you some examples of what I mean.

Dhe do t'ju jap' disa shembuj rreth asaj që po them.

Le të fillojmë me komunën.

Let's start with city hall.

Keni parë ndonjë të tillë më herët?

You ever see one of these before?

Ky është një njoftim gazete.

This is a newspaper ad.

It's a notice of a zoning application change for a new office building

Është një lajmërim i ndryshimit të aplikacionit për planifikim për një ndërtesë të re

në mënyrë që lagjja ta dijë se ç'është duke ndodhur.

so the neighborhood knows what's happening.

Siç mund ta shihni, është e pamundur të lexohet.

As you can see, it's impossible to read.

Duhet të shkosh pothuajse në fund

You need to get halfway down

to even find out which address they're talking about,

për ta marrë vesh se për çfarë adrese po flitet,

e madje edhe më poshtë, me shkronja minuke prej 10 pikësh

and then further down, in tiny 10-point font,

për të kuptuar se si realisht të përfshiheni.

to find out how to actually get involved.

Imagine if the private sector advertised in the same way --

Imagjinojeni sikur sektori privat të reklamonte në këtë mënyrë --

if Nike wanted to sell a pair of shoes --

nëse Nike do të donte të shiste një palë këpucë

(Laughter)

And put an ad in the paper like that.

dhe të publikonte një reklamë të këtillë.

(Applause)

(Duartrokitje)

Now, that would never happen.

Eh një gjë e tillë nuk do të ndodhte kurrë.

Ju kurrë nuk do të shihni një reklamë të tillë,

You'll never see an ad like that,

sepse Nike realisht dëshiron që ju t'i blini këpucët e tyre.

because Nike actually wants you to buy their shoes,

whereas the city of Toronto clearly doesn't want you involved

Kurse qyteti i Torontos

shumë qartë, nuk dëshiron që ju të përziheni në procesin e planifikimit,

with the planning process,

otherwise their ads would look something like this,

përndryshe njoftimet e tyre do të dukeshin kështu --

me tërë informacionin e shtruar qartazi.

with all the information laid out clearly.

Përderisa qyteti lanson njoftime të tilla

As long as the city's putting out notices like this

që të mundohet t'i angazhojë njerëzit,

to try to get people engaged,

atëherë, natyrisht që njerëzit nuk do të angazhohen.

then of course people aren't going to be engaged.

Por kjo nuk është apati;

But that's not apathy; that's intentional exclusion.

kjo është përjashtim i qëllimshëm.

Public space.

Hapësira publike.

(Applause)

(Duartrokitje)

The manner in which we mistreat our public spaces

Mënyra me të cilën i nëpërkëmbim hapësirat tona publike

është pengesë e madhe

is a huge obstacle towards any type of progressive political change,

ndaj çdo lloj ndryshimi progresiv politik.

because we've essentially put a price tag on freedom of expression.

Sepse ne esencialisht kemi vendosur një çmim në lirinë e të shprehurit.

Whoever has the most money gets the loudest voice,

Kushdo që ka më shumë para ka zërin më të fuqishëm,

dominating the visual and mental environment.

duke dominuar kështu rrethin pamor dhe intelektual.

The problem with this model is there are some amazing messages

Problemi me këtë model

është fakti se ka disa mesazhe t'mrekullueshme që kanë nevojë të thuhen

that need to be said, that aren't profitable to say.

po që s'janë të leverdisshme për t'u thënë.

So you're never going to see them on a billboard.

Kështu që s'do t'i shihni asnjëherë në ndonjë stendë afishimi.

Media luan një rol të rëndësishëm

The media plays an important role

in developing our relationship with political change,

në zhvillimin e marrëdhënies sonë me ndryshimet politike,

mainly by ignoring politics and focusing on celebrities and scandals,

kryesisht duke injoruar politikën

dhe duke u fokusuar në skandalet dhe të famshmit.

Porse, edhe atëherë kur ata flasin për çështje të rëndësishme politike,

but even when they do talk about important political issues,

they do it in a way that I feel discourages engagement.

e bëjnë në një mënyrë që unë mendoj se të dekurajon.

I'll give you an example.

Dhe do t'ju jap një shembull për këtë: revista Now e javës së kaluar --

The "Now" magazine from last week: progressive, downtown weekly in Toronto.

progresive, e përjavshme që nxirret në Toronto.

Ky është artikulli kryesor.

This is the cover story.

It's an article about a theater performance,

Është një artikull rreth një performance teatrale,

and it starts with basic information about where it is,

dhe fillon me informata bazë rreth asaj se ku është,

in case you actually want to go and see it after you've read the article --

në rast se ju dëshironi të shkoni e ta shihni pasi ta keni lexuar artikullin --

where, the time, the website.

ku, koha, faqja zyrtare.

Same with this -- it's a movie review.

E njëjtë me këtë -- është kritika e filmit,

An art review.

kritika e artit,

A book review -- where the reading is in case you want to go.

kritika e librit -- ku mbahet leximi në rast se dëshironi të shkoni.

A restaurant -- you might not want to just read about it,

Kur është fjala te restoranti -- ju ndoshta nuk dëshironi që vetëm të lexoni për të,

ndoshta ju dëshironi që të shkoni në atë restoran.

maybe you want to go there.

So they tell you where it is, the prices, the address, the phone number, etc.

Andaj ata ju tregojnë se ku gjendet, çfarë çmimesh ka,

adresën, numrin e telefonit etj.

Then you get to their political articles.

Pastaj arrini tek artikujt politikë.

Here's a great article about an important election race that's happening.

Ja ku është një artikull i mrekullueshëm që flet për një garë të rëndësishme elektorale që është duke ndodhur.

Flet për kandidatët -- e shkruar shumë mirë --

It talks about the candidates, written very well,

por s'ka informata shtesë,

but no information, no follow-up, no websites for the campaigns,

s'ka faqe zyrtare për fushatat.

no information about when the debates are, where the campaign offices are.

s'ka informata rreth asaj se kur mbahen debatet, ku janë zyrat e fushatës.

Ja ku kemi edhe një artikull tjetër

Here's another good article,

about a new campaign opposing privatization of transit,

rreth një fushate të re që kundërshton privatizimin e tranzitit

without any contact information for the campaign.

pa ndonjë informatë kontaktuese për fushaten.

The message seems to be

Mesazhi duket të jetë

that the readers are most likely to want to eat, maybe read a book,

se lexuesit kanë dëshirë të hanë,

mbase edhe të lexojnë ndonjë libër, apo të shohin ndonjë film, por jo edhe të angazhohen në komunitetin e tyre.

maybe see a movie, but not be engaged in their community.

Ju mund të mendoni se kjo është diçka e vogël,

You might think this is a small thing, but I think it's important,

por unë mendoj se është e rëndësishme sepse potencon

because it sets a tone

and it reinforces the dangerous idea that politics is a spectator sport.

dhe forcon idenë e rrezikshme

që politika është sport i shikuesve.

Heroes: How do we view leadership?

Heronjtë: Si e shohim ne udhëheqjen?

Look at these 10 movies. What do they have in common?

Shihni këta 10 filma. Çka kanë të përbashkët?

Anyone?

Ndonjëri?

Këta të gjithë kanë heronj që kanë qenë të zgjedhur.

They all have heroes who were chosen.

Dikush ka shkuar dhe ju ka thënë: "Ti je i zgjedhuri.

Someone came up to them and said, "You're the chosen one.

Është profeci. Ti duhet ta shpëtosh botën."

There's a prophecy. You have to save the world."

Dhe atëherë dikush shkon dhe e shpëton botën sepse ashtu i është thënë,

And then they go off and save the world because they've been told to,

bashkë me disa shoqërues të tjerë.

with a few people tagging along.

Kjo më ndihmon të kuptoj

This helps me understand

why a lot of people have trouble seeing themselves as leaders --

pse shumë njerëz kanë problem ta shohin veten si udhëheqës.

because it sends all the wrong messages about what leadership is about.

Sepse dërgon mesazhet e gabuara rreth asaj se çka është udhëheqja.

Përpjekja heroike është përpjekje kolektive,

A heroic effort is a collective effort,

numër një.

number one.

Numër dy, është e papërkryer; nuk është shumë joshëse

Number two, it's imperfect; it's not very glamorous,

dhe nuk fillon e as nuk përfundon papritur.

and doesn't suddenly start and suddenly end.

Është një proces i vazhdueshëm gjatë gjithë jetës.

It's an ongoing process your whole life.

Porse më e rëndësishmja, është vullnetare.

But most importantly, it's voluntary.

Është vullnetare.

It's voluntary.

Përderisa ne i mësojmë fëmijët tanë

As long as we're teaching our kids

that heroism starts when someone scratches a mark on your forehead,

që heroizmi fillon kur dikush ju gërvisht me shenjë në ballë,

or someone tells you you're part of a prophecy,

ose dikush ju tregon se jeni pjesë e profecisë,

ata s'do ta mësojnë karakteristikën më të rëndësishme të udhëheqësisë,

they're missing the most important characteristic of leadership,

e që është fakti se ajo vjen nga brendësia.

which is that it comes from within.

It's about following your own dreams, uninvited,

Ka të bëjë me faktin se duhet t'i ndjekësh ëndrrat e tua --

i pa-ftuar, i pa-ftuar --

and then working with others to make those dreams come true.

dhe pastaj të punosh me të tjerët që t'i realizosh ato ëndrra.

Political parties: oh, boy.

Partitë politike: oh Zot.

Partitë politike munden dhe duhen të jenë

Political parties could and should be one of the basic entry points

njëra nga mundësitë kyç

for people to get engaged in politics.

që njerëzit të angazhohen në politikë.

Instead, they've become, sadly,

Përkundrazi, ato janë shndërruar

në organizime jo inspiruese dhe aspak kreative

uninspiring and uncreative organizations

that rely so heavily on market research and polling and focus groups

që mbështeten aq shumë në hulumtimin e tregut

dhe votime e grupe fokusi

that they end up all saying the same thing,

sa që të gjithë përfundojnë duke i thënë gjërat e njejta,

pretty much regurgitating back to us what we already want to hear

kryesisht duke na i thënë neve gjërat që duam t'i dëgjojmë

në shkëmbim të lënies anash të ideve kreative.

at the expense of putting forward bold and creative ideas.

And people can smell that, and it feeds cynicism.

E njerëzit mund ta vërejnë këtë, dhe pastaj ushqejnë cinizmin.

(Applause)

(Duartrokitje)

Charitable status.

Gjendja bamirëse:

Groups who have charitable status in Canada aren't allowed to do advocacy.

Grupet bamirëse në Kanada nuk lejohen të ushtrojnë mbrojtje.

Ky është një problem i madh dhe një pengesë shume e madhe për t'u ndryshuar,

This is a huge problem and a huge obstacle to change,

because it means that some of the most passionate and informed voices

sepse nënkupton që disa nga zërat më të informuar dhe më pasionant

janë totalisht të heshtur, veçanërisht gjatë kohës së zgjedhjeve.

are completely silenced, especially during election time.

Gjë që na shpie tek çështja e fundit,

Which leads us to the last one, which is: our elections.

e që janë zgjedhjet.

As you may have noticed,

Sikurse mund ta keni vënë re edhe ju, zgjedhjet në Kanada janë tërësisht qesharake.

our elections in Canada are a complete joke.

Ne përdorim sisteme të vjetruara

We use out-of-date systems

that are unfair and create random results.

që janë të pa-drejta dhe nxjerrin rezultate të rastit.

Kanada për momentin udhëhiqet nga një parti

Canada's currently led by a party

that most Canadians didn't actually want.

t'cilën shumica e kanadezëve realisht nuk e kanë pëlqyer .

How can we honestly and genuinely encourage more people to vote

Si mundemi ne sinqerisht t'i inkurajojmë njerëzit të votojnë

when votes don't count in Canada?

kur votat nuk numërohen në Kanada?

Mblidhini krejt këto së bashku

You add all this up together, and of course people are apathetic.

dhe natyrisht që njerëzit dalin të jenë apatik.

It's like trying to run into a brick wall.

Është njësoj sikur të mundohesh të vraposh nëpër mur.

Now, I'm not trying to be negative by throwing all these obstacles out

Unë s'po mundohem të bëhem negativ

duke i zbuluar gjithë këto pengesa për të treguar se çka gjendet në rrugën tonë.

and explaining what's in our way.

Përkundrazi: Unë në fakt mendoj se njerëzit janë të mençur

Quite the opposite --

I actually think people are amazing and smart and that they do care,

dhe atyre ju bëhet vonë.

Mirëpo siç ju thashë, ne jetojmë në këtë mjedis

but that, as I said, we live in this environment

where all these obstacles are being put in our way.

ku t'gjitha këto pengesa i gjejmë në rrugët tona.

As long as we believe that people, our own neighbors,

Përderisa ne besojmë që njerëzit, fqinjët tanë,

janë egoistë, budallenj apo dembele,

are selfish, stupid or lazy,

then there's no hope.

atëherë aty s'ka më shpresë.

Por ne mund t'i ndryshojmë t'gjitha këto që përmenda.

But we can change all those things I mentioned.

Ne mund ta zhbllokojmë komunën.

We can open up city hall.

We can reform our electoral systems.

Ne mund t'i reformojmë sistemet tona elektorale.

We can democratize our public spaces.

Ne mund t'i demokratizojmë hapësirat tona publike.

My main message is:

Mesazhi im kryesor është që,

if we can redefine apathy,

nëse ne mund ta ri-definojmë apatinë,

not as some kind of internal syndrome,

jo si ndonjë lloj sindromi të brendshëm,

but as a complex web of cultural barriers that reinforces disengagement,

por si një tërheqës kompleks të barrierave kulturore

e cila e fuqizon mos-angazhimin,

and if we can clearly define, clearly identify what those obstacles are,

dhe në rast se mundemi qartazi t'i përcaktojmë, mundemi edhe t'i identifikojmë,

pengesat,

dhe pastaj mund të punojmë kolektivisht që t'i asgjësojmë ato pengesa,

and then if we can work together collectively to dismantle those obstacles,

e atëherë çkado është e mundur.

then anything is possible.

Ju falemnderit.

Thank you.

(Applause)

(Duartrokitje)