Dave Meslin: The antidote to apathy

Translator: Nomindari Bayaraa Reviewer: Indra Ganzorig

How often do we hear that people just don't care?

Бид хичнээн удаа

"Хүмүүс зүгээр л хайхардаггүй" гэж сонссон бэ?

How many times have you been told

"Жинхэнэ, бодит өөрчлөлт хийх боломжгүй.

that real, substantial change isn't possible

Учир нь хүмүүс нийгмээ өөрчлөхөд

because most people are too selfish,

хэт амиа хичээсэн, тэнэг эсвэл залхуу"

too stupid or too lazy

to try to make a difference in their community?

гэж та хэдэн удаа сонссон бэ?

I propose to you today that apathy as we think we know it

Өнөөдөр миний хэлэх санаа: бидний боддог үл тоомсорлол

doesn't actually exist;

яг үнэндээ байдаггүй.

but rather, that people do care,

Харин эсрэгээр хүмүүс хайхардаг боловч

but that we live in a world that actively discourages engagement

бид өөртөө саад тавьсаар

оролцох хүслээ бууруулдаг ертөнцөд амьдарч байна.

by constantly putting obstacles and barriers in our way.

I'll give you some examples of what I mean.

Би санаагаа жишээгээр үзүүлье.

Хотын захиргаанаас эхэлцгээе.

Let's start with city hall.

Та өмнө нь үүнийг харж байсан уу?

You ever see one of these before?

Энэ бол сонины сурталчилгаа.

This is a newspaper ad.

It's a notice of a zoning application change for a new office building

Шинэ оффис барилгын бүсчлэлийн өргөгдлийн тухай мэдэгдэл.

Оршин суугчдад юу болж байгааг мэдээллэх зорилготой.

so the neighborhood knows what's happening.

As you can see, it's impossible to read.

Таны харж байгаагаар үүнийг унших боломжгүй.

You need to get halfway down

Та талаас хүртэл нь уншиж байж аль хаягийг яриад байгааг олно.

to even find out which address they're talking about,

Тэгээд бүр доор, жижигхэн фонтоор

and then further down, in tiny 10-point font,

хэрхэн оролцох тухай мэдэж авна.

to find out how to actually get involved.

Imagine if the private sector advertised in the same way --

Хэрвээ хувийн салбар ижил маягаар сурталчилвал ямар байх бол?

if Nike wanted to sell a pair of shoes --

Хэрвээ сонинд Nike гутал зарна гэсэн

(Laughter)

And put an ad in the paper like that.

ийм зар байвал яах бол?

(Applause)

(Алга ташилт)

Now, that would never happen.

Хэзээ ч тийм юм болохгүй. Та хэзээ ч тийм зар харахгүй.

You'll never see an ad like that,

Учир нь Nike танд гутлаа зарахыг хүсэж байгаа.

because Nike actually wants you to buy their shoes,

whereas the city of Toronto clearly doesn't want you involved

Харин Торонто хот таныг төлөвлөлтөнд оролцуулахыг хүсэхгүй байна.

with the planning process,

otherwise their ads would look something like this,

Эс бөгөөс тэдний зар иймэрхүү байх байсан.

Бүх мэдээлэл нь ойлгомжтой.

with all the information laid out clearly.

Хот хүмүүсийг оролцуулахын тулд

As long as the city's putting out notices like this

to try to get people engaged,

ийм зар тавьсаар байвал мэдээж хүмүүс оролцохгүй.

then of course people aren't going to be engaged.

Гэхдээ энэ бол үл тоомсорлол биш шүү дээ.

But that's not apathy; that's intentional exclusion.

Тэр бол санаатайгаар оролцуулахгүй байх явдал.

Public space.

Нийтийн талбай.

(Applause)

(Алга ташилт)

The manner in which we mistreat our public spaces

Нийтийн талбайг буруу ашиглах нь

улс төрийн дэвшилтэт өөрчлөлтөнд маш том саад болдог.

is a huge obstacle towards any type of progressive political change,

because we've essentially put a price tag on freedom of expression.

Учир нь бид үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөнд шошго наачихсан.

Whoever has the most money gets the loudest voice,

Хамгийн их мөнгөтэй нь хамгийн чангаар орилж,

dominating the visual and mental environment.

харааны болон оюун санааны орчинг ноёрхоно.

The problem with this model is there are some amazing messages

Үүний асуудал нь

хүмүүст хүргэх хэрэгтэй боловч мөнгөгүй

that need to be said, that aren't profitable to say.

гайхалтай санаанууд байсаар байна.

So you're never going to see them on a billboard.

Иймд та тэдгээрийг хэзээ ч самбар дээрээс харахгүй.

Улс төрийн өөрчлөлт болон бидний харилцаанд

The media plays an important role

in developing our relationship with political change,

хэвлэл мэдээлэл чухал үүрэг гүйцэтгэдэг:

mainly by ignoring politics and focusing on celebrities and scandals,

гол төлөв улс төрийг умартаж,

оддын хов живэнд төвлөрдөг.

Тэд улс төрийн чухал асуудал ярихдаа хүртэл

but even when they do talk about important political issues,

they do it in a way that I feel discourages engagement.

миний бодлоор оролцоог бууруулах замаар хийдэг.

I'll give you an example.

Жишээлбэл, өнгөрсөн 7 хоногийн Now сэтгүүл,

The "Now" magazine from last week: progressive, downtown weekly in Toronto.

Торонтогын 7 хоног тутмын дэвшилтэт сэтгүүл.

This is the cover story.

Энд гол өгүүлэл байна.

It's an article about a theater performance,

Театрын тоглолтын талаарх өгүүлэл.

and it starts with basic information about where it is,

Энэ хаана тоглогдож буй мэдээллээр эхэлнэ.

in case you actually want to go and see it after you've read the article --

Хэрвээ үүнийг уншсаныхаа дараа очиж үзмээр байвал шүү дээ.

where, the time, the website.

Хаана, цаг, вебсайт.

Same with this -- it's a movie review.

Энэ ч мөн адил - киноны шүүмж,

An art review.

урлагийн шүүмж,

A book review -- where the reading is in case you want to go.

номын шүүмж, хэрэв уншлаганд нь очмоор байвал хаяг байна.

A restaurant -- you might not want to just read about it,

Зоогийн газар - та зүгээр л уншихыг хүсэхгүй,

maybe you want to go there.

зоогийн газарт нь очмоор байвал

So they tell you where it is, the prices, the address, the phone number, etc.

танд хаяг, үнэ, утасны дугаар зэргийг хэлж өгнө.

Then you get to their political articles.

Тэгээд та улс төрийн өгүүллийг харна.

Here's a great article about an important election race that's happening.

Энд болж буй чухал сонгуулийн талаарх өгүүлэл байна.

Дэвшигчдийн талаар ярина. Маш сайн бичсэн.

It talks about the candidates, written very well,

Гэхдээ нэмэлт мэдээлэл байхгүй, кампанит ажлын цахим хуудас байхгүй,

but no information, no follow-up, no websites for the campaigns,

no information about when the debates are, where the campaign offices are.

мэтгэлцээн хэзээ болох, оффисын хаяг байхгүй.

Here's another good article,

Тээврийг хувьчлахыг эсэргүүцсэн аяны талаар

about a new campaign opposing privatization of transit,

бас нэг сайн өгүүлэл байна.

without any contact information for the campaign.

Холбоо барих ямар ч мэдээлэл байхгүй.

The message seems to be

Санаа нь уншигчид ихэнхдээ идэх дуртай,

that the readers are most likely to want to eat, maybe read a book,

магадгүй ном уншина, кино үзнэ,

maybe see a movie, but not be engaged in their community.

гэхдээ нийгэмдээ үүрэг хүлээхгүй байх нь л дээ.

You might think this is a small thing, but I think it's important,

Та үүнийг өчүүхэн зүйл гэх байх,

гэхдээ миний бодлоор энэ маш чухал.

because it sets a tone

Учир нь улс төр бол зөвхөн хөндлөнгөөс ажиглах зүйл гэсэн

and it reinforces the dangerous idea that politics is a spectator sport.

аюултай санааг өөхшүүлж, ийм хандлагыг үүсгэдэг.

Heroes: How do we view leadership?

[Баатрууд] Бид манлайллыг хэрхэн хардаг вэ?

Look at these 10 movies. What do they have in common?

Эдгээр 10 киног хардаа. Ямар нийтлэг зүйл байна вэ?

Anyone?

Харсан уу?

Тэд бүгдээрээ сонгогдсон баатартай.

They all have heroes who were chosen.

Someone came up to them and said, "You're the chosen one.

Хэн нэгэн тэдэнд очоод хэлнэ: "Чи бол сонгогдсон нэгэн.

Зөгнөл бий. Чи дэлхийг аврах ёстой"

There's a prophecy. You have to save the world."

Тэгээд тэг гэсэн учраас хэн нэгэн гараад дэлхийг аврана.

And then they go off and save the world because they've been told to,

Хэдэн хүнтэй хамт.

with a few people tagging along.

Яагаад олон хүмүүс өөрсдийгөө удирдагч гэж

This helps me understand

why a lot of people have trouble seeing themselves as leaders --

харж чаддагүйг ойлгоход минь тусалсан.

because it sends all the wrong messages about what leadership is about.

Учир нь энэ удирдагч гэж юу болох талаар буруу санаа өгч байна.

Баатарлаг үйл нь хамтын хүчин чармайлт, нэгт нь.

A heroic effort is a collective effort,

number one.

Хоёрт, энэ бол төгс биш, тийм ч сэтгэл татам биш,

Number two, it's imperfect; it's not very glamorous,

and doesn't suddenly start and suddenly end.

мөн гэнэт эхлээд гэнэт төгсдөггүй.

It's an ongoing process your whole life.

Амьдралын турш үргэлжлэх үйл явц.

But most importantly, it's voluntary.

Хамгийн чухал нь энэ бол сайн дурын.

Энэ бол сайн дурын зүйл.

It's voluntary.

As long as we're teaching our kids

Бид хүүхдүүддээ хэн нэгэн духан дээр чинь сорив үлдээх,

that heroism starts when someone scratches a mark on your forehead,

эсвэл хэн нэгэн чамайг зөгнөлийн хэсэг гэх юм бол л

or someone tells you you're part of a prophecy,

баатарлаг үйл эхэлдэг гэж хэлсээр байвал

they're missing the most important characteristic of leadership,

тэд удирдагч дотроосоо гардаг гэх

хамгийн гол чанарыг олж авахгүй.

which is that it comes from within.

It's about following your own dreams, uninvited,

Энэ бол мөрөөдлөө дагах юм.

Урьж залалгүйгээр,

and then working with others to make those dreams come true.

тэгээд бусадтай нийлж тэр мөрөөдөлдөө хүрэх.

Political parties: oh, boy.

[Улс төрийн намууд]

Улс төрийн намууд бол

Political parties could and should be one of the basic entry points

хүмүүсийн оролцооны

хамгийн эхний алхам байх ёстой, байх боломжтой.

for people to get engaged in politics.

Instead, they've become, sadly,

Харамсалтай нь оронд нь тэд

зах зээлийн судалгаа, санал асуулга,

uninspiring and uncreative organizations

that rely so heavily on market research and polling and focus groups

зорилтот бүлгээс маш их хамаардаг

уйтгартай, сонирхолгүй байгууллага болсон.

that they end up all saying the same thing,

Эцэст нь зоримог, бүтээлч санаа гаргахын оронд

pretty much regurgitating back to us what we already want to hear

нэг ижил зүйл хэлж,

сонсохыг хүссэн зүйлийг л буцаад бидэнд хэлдэг.

at the expense of putting forward bold and creative ideas.

And people can smell that, and it feeds cynicism.

Хүмүүс тэрийг нь мэддэг. Энэ нь ичгүүргүй явдлыг өөхшүүлдэг.

(Applause)

(Алга ташилт)

Charitable status.

Сайн үйлийн байр суурь.

Groups who have charitable status in Canada aren't allowed to do advocacy.

Канадын сайн дурын байр суурьтай бүлгүүд сурталчилгаа хийх хориотой.

Энэ бол том асуудал. Мөн засахад хэтэрхий том саад.

This is a huge problem and a huge obstacle to change,

because it means that some of the most passionate and informed voices

Энэ нь хамгийн тэмүүлэлтэй, мэдлэгтэй дуу хоолойг

ялангуяа сонгуулийн үеэр бүрэн чимээгүй болгоно гэсэн үг.

are completely silenced, especially during election time.

Энэ биднийг хамгийн сүүлчийнх буюу

Which leads us to the last one, which is: our elections.

сонгуульд авчирлаа.

As you may have noticed,

Та анзаарсан байх. Канадын сонгууль жинхэнэ хошигнол.

our elections in Canada are a complete joke.

Бид эмх цэгцгүй дүн гаргадаг, шударга бус,

We use out-of-date systems

that are unfair and create random results.

үеэ өнгөрөөсөн тогтолцоо ашигладаг.

Одоо ихэнх Канадчуудын дургүй

Canada's currently led by a party

that most Canadians didn't actually want.

нам Канадыг удирдаж байна.

How can we honestly and genuinely encourage more people to vote

Канадад саналыг шудрагаар тоолдоггүй байж

яаж үнэнч шударгаар илүү олон хүнийг санал өгөхийг уриалахав дээ.

when votes don't count in Canada?

You add all this up together, and of course people are apathetic.

Эдгээрийг нэмээд харвал

мэдээж хүмүүс үл тоомсорлодог.

It's like trying to run into a brick wall.

Яг л тоосгон ханаруу гүйхтэй адил.

Now, I'm not trying to be negative by throwing all these obstacles out

Эдгээр бэрхшээл, саад тоочоод л

and explaining what's in our way.

би гутранги байх гэсэнгүй.

Quite the opposite --

Харин ч миний бодлоор хүмүүс гайхамшигтай бас ухаалаг.

I actually think people are amazing and smart and that they do care,

Мөн тэд хайхардаг.

Гэхдээ хэлсэнчлэн эдгээр бэрхшээлүүд

but that, as I said, we live in this environment

where all these obstacles are being put in our way.

бидний замд саад болдог орчинд амьдарч байна.

As long as we believe that people, our own neighbors,

Хэрвээ бид хүмүүс, бидний хөршүүд амиа хичээсэн, тэнэг, залхуу гэдэгт

are selfish, stupid or lazy,

итгэсээр байвал ямар ч найдвар байхгүй.

then there's no hope.

Гэхдээ миний нэрлэсэн болгоныг бид өөрчилж чадна.

But we can change all those things I mentioned.

Хотын захиргааг нээлттэй болгож чадна.

We can open up city hall.

We can reform our electoral systems.

Бид сонгуулийн тогтолцоог шинэчилж чадна.

We can democratize our public spaces.

Нийтийн талбайг чөлөөлж чадна.

My main message is:

Миний гол санаа бол

if we can redefine apathy,

хэрвээ бид үл тоомсорлолыг дахин тодорхойлж чадвал,

not as some kind of internal syndrome,

ямар нэг дотоод хам шинж биш

but as a complex web of cultural barriers that reinforces disengagement,

харин үл тоохыг дэмждэг соёлын тогтолцоо гэж үзвэл,

and if we can clearly define, clearly identify what those obstacles are,

мөн хэрвээ бид зөв тодорхойлж чадвал бид тэдгээр саадыг таньж чадна.

Тэгээд хэрвээ бид саадыг хамтдаа нурааж чадвал

and then if we can work together collectively to dismantle those obstacles,

then anything is possible.

бүх зүйл боломжтой.

Thank you.

Баярлалаа.

(Applause)

(Алга ташилт)