New experiments in self-teaching | Sugata Mitra

Tłumaczenie: Dominik Kozaczko Korekta: Marek Kasiak

Well, that's kind of an obvious statement up there.

Powyższe zdanie jest dość oczywiste.

I started with that sentence about 12 years ago,

Zacząłem od niego 12 lat temu w kontekście III świata.

and I started in the context

(W każdym kraju na świecie są miejsca,

of developing countries,

gdzie z różnych powodów nie ma szkół,

but you're sitting here from every corner of the world.

a nauczyciele nie chcą lub nie mogą przyjechać)

So if you think of a map of your country,

Pomyślcie o mapie swojego kraju

I think you'll realize

i spróbujcie sobie uświadomić,

that for every country on Earth,

że w każdym kraju na świecie

you could draw little circles to say,

można narysować kółka mówiąc

"These are places where good teachers won't go."

"To są miejsca, gdzie dobrzy nauczyciele nie pojadą".

On top of that,

Na dodatek

those are the places from where trouble comes.

zwykle z tych miejsc pochodzą problemy.

So we have an ironic problem --

Jest to dość ironiczny problem.

good teachers don't want to go

Dobrzy nauczyciele nie pojadą

to just those places where they're needed the most.

do miejsc, gdzie są najbardziej potrzebni.

I started in 1999

Od 1999 roku staram się

to try and address this problem with an experiment,

rozwiązać ten problem eksperymentem,

which was a very simple experiment in New Delhi.

który zaczął się dość niewinnie w New Delhi.

I basically embedded a computer

Wmontowałem komputer

into a wall of a slum in New Delhi.

w ścianę jednego ze slumsów.

The children barely went to school, they didn't know any English --

Dzieci nie chodziły do szkoły, nie znały angielskiego.

they'd never seen a computer before,

Nigdy wcześniej nie widziały komputera

and they didn't know what the internet was.

i nie wiedziały, czym jest internet.

I connected high speed internet to it -- it's about three feet off the ground --

Podłączyłem szybki internet -- około metr nad ziemią --

turned it on and left it there.

włączyłem i zostawiłem.

After this,

Potem zobaczyliśmy

we noticed a couple of interesting things, which you'll see.

kilka ciekawych rzeczy, o których za moment.

But I repeated this all over India

Powtarzałem to w całych Indiach,

and then through

a nawet

a large part of the world

w sporej części świata

and noticed

i zauważyłem,

that children will learn to do

że dzieci nauczą się

what they want to learn to do.

tego, czego chcą się uczyć.

This is the first experiment that we did --

To był nasz pierwszy eksperyment --

eight year-old boy on your right

ośmiolatek po prawej

teaching his student, a six year-old girl,

uczy sześciolatkę

and he was teaching her how to browse.

korzystania z przeglądarki internetowej.

This boy here in the middle of central India --

Tutaj chłopak w środkowych Indiach.

this is in a Rajasthan village,

A to wioska w prowincji Rajasthan,

where the children recorded their own music

gdzie dzieci nagrywały własną muzykę

and then played it back to each other

i odtwarzały ją sobie nawzajem

and in the process,

czerpiąc z tego

they've enjoyed themselves thoroughly.

ogromną radość.

They did all of this in four hours

Dokonały tego w cztery godziny

after seeing the computer for the first time.

widząc komputer po raz pierwszy w życiu.

In another South Indian village,

W innej wiosce na południu

these boys here

ci chłopcy

had assembled a video camera

złożyli aparat

and were trying to take the photograph of a bumble bee.

i robili zdjęcia trzmielowi.

They downloaded it from Disney.com,

Ściągnęli to z disney.com

or one of these websites,

lub podobnej strony

14 days after putting the computer in their village.

14 dni po umieszczeniu tam komputera.

So at the end of it,

Doszliśmy do wniosku,

we concluded that groups of children

że grupy dzieci mogą same

can learn to use computers and the internet on their own,

nauczyć się obsługi komputera i internetu

irrespective of who

niezależnie od tego kim są

or where they were.

i gdzie się znajdują.

At that point, I became a little more ambitious

Od tej pory stałem się ambitniejszy

and decided to see

i postanowiłem zobaczyć,

what else could children do with a computer.

co jeszcze potrafią zrobić dzieci z komputerem.

We started off with an experiment in Hyderabad, India,

Zaczęliśmy od eksperymentu w Hydebaradzie w Indiach,

where I gave a group of children --

gdzie dałem grupie dzieci --

they spoke English with a very strong Telugu accent.

a mówiły po angielsku z mocnym akcentem telugu...

I gave them a computer

Dałem im komputer

with a speech-to-text interface,

z programem tłumaczącym

which you now get free with Windows,

mowę na tekst, dostępnym za darmo,

and asked them to speak into it.

i poprosiłem, by do niego mówiły.

So when they spoke into it,

Kiedy tak zrobiły,

the computer typed out gibberish,

komputer wypisał bzdury,

so they said, "Well, it doesn't understand anything of what we are saying."

więc powiedziały "On nie rozumie, co mówimy".

So I said, "Yeah, I'll leave it here for two months.

Ja na to, "Cóż, zostawiam go tu na 2 miesiące.

Make yourself understood

Zróbcie tak,

to the computer."

żeby was zrozumiał."

So the children said, "How do we do that."

Dzieci na to, "Jak mamy to zrobić?"

And I said,

Na co odparłem:

"I don't know, actually."

"W zasadzie nie wiem."

(Laughter)

(Śmiech)

And I left.

I poszedłem sobie.

(Laughter)

(Śmiech)

Two months later --

Dwa miesiące później --

and this is now documented

napisaliśmy na ten temat artykuł

in the Information Technology

w czasopiśmie

for International Development journal --

"Informatyka w kształceniu" --

that accents had changed

ich akcent się zmienił

and were remarkably close to the neutral British accent

i był znacznie bliższy neutralnemu brytyjskiemu akcentowi,

in which I had trained the speech-to-text synthesizer.

na którym trenowałem program.

In other words, they were all speaking like James Tooley.

Innymi słowy, wszyscy mówili jak James Tooley.

(Laughter)

(Śmiech)

So they could do that on their own.

Potrafiły to zrobić same.

After that, I started to experiment

Potem zacząłem eksperymentować

with various other things

z różnymi rzeczami,

that they might learn to do on their own.

których mogli nauczyć się sami.

I got an interesting phone call once from Columbo,

Raz dostałem bardzo ciekawy telefon z Columbo

from the late Arthur C. Clarke,

od Arthura C. Clarke'a,

who said, "I want to see what's going on."

który powiedział "Chcę zobaczyć, co się dzieje."

And he couldn't travel, so I went over there.

Nie mógł podróżować, więc pojechałem do niego.

He said two interesting things,

Powiedział dwie ciekawe rzeczy:

"A teacher that can be replaced by a machine should be."

"Jeśli nauczyciela da się zastąpić maszyną, to powinno się to zrobić."

(Laughter)

(Śmiech)

The second thing he said was that,

Drugim stwierdzeniem było, że

"If children have interest,

"jeśli dzieci są zainteresowane,

then education happens."

to nauka przychodzi samoistnie."

And I was doing that in the field,

Ja to robiłem w praktyce,

so every time I would watch it and think of him.

więc myślę o nim za każdym razem gdy to widzę.

(Video) Arthur C. Clarke: And they can definitely

(Nagranie) Arthur C. Clarke: 'Z pewnością mogą

help people,

pomagać ludziom,

because children quickly learn to navigate

ponieważ dzieci szybko uczą się obsługi

the web and find things which interest them.

i idą szukać rzeczy, które je zainteresują.

And when you've got interest, then you have education.

A kiedy jesteś zainteresowany, uczysz się'.

Sugata Mitra: I took the experiment to South Africa.

Sugata Mitra: Przeniosłem eksperyment do Południowej Afryki.

This is a 15 year-old boy.

Ten chłopiec ma 15 lat.

(Video) Boy: ... just mention, I play games

(Nagranie)Chłopak: ... gram w różne gry

like animals,

ze zwierzątkami,

and I listen to music.

słucham muzyki.

SM: And I asked him, "Do you send emails?"

SM: Spytałem czy lubi wysyłać emaile.

And he said, "Yes, and they hop across the ocean."

Odpowiedział "Tak, one skaczą przez ocean."

This is in Cambodia,

To jest Kambodża,

rural Cambodia --

uboga wioska --

a fairly silly arithmetic game,

jakaś prosta gra arytmetyczna,

which no child would play inside the classroom or at home.

której żaden uczeń nie włączyłby w klasie czy w domu.

They would, you know, throw it back at you.

Wyrzucili by ją.

They'd say, "This is very boring."

Powiedzieliby "straszliwie nudna."

If you leave it on the pavement

Jeśli zostawisz ją na ulicy

and if all the adults go away,

i wszyscy dorośli sobie pójdą,

then they will show off with each other

będą się popisywać przed sobą nawzajem

about what they can do.

co potrafią osiągnąć.

This is what these children are doing.

To właśnie robią te dzieci.

They are trying to multiply, I think.

Chyba próbują mnożyć.

And all over India,

W całych Idniach,

at the end of about two years,

po około dwóch latach,

children were beginning to Google their homework.

dzieci zaczęły używać Google przy odrabianiu zadania.

As a result, the teachers reported

W rezultacie tego nauczyciele zauważyli

tremendous improvements in their English --

ogromną poprawę znajomości angielskiego --

(Laughter)

(Śmiech)

rapid improvement and all sorts of things.

i poprawę różnych innych rzeczy.

They said, "They have become really deep thinkers and so on and so forth.

Powiedzieli "nagle stali się wnikliwymi filozofami" i tak dalej.

(Laughter)

(Śmiech)

And indeed they had.

I rzeczywiście tak się stało.

I mean, if there's stuff on Google,

To znaczy: jeśli coś jest w Google,

why would you need to stuff it into your head?

to po co zaśmiecać sobie tym głowę?

So at the end of the next four years,

Więc po kolejnych czterech latach

I decided that groups of children can navigate the internet

uznałem, że grupy dzieci mogą przeszukiwać Internet,

to achieve educational objectives on their own.

by samodzielnie zdobywać wykształcenie.

At that time, a large amount of money

W tamtym czasie uniwersytet w Newcastle

had come into Newcastle University

otrzymał sporo pieniędzy

to improve schooling in India.

na poprawę nauczania w Indiach.

So Newcastle gave me a call. I said, "I'll do it from Delhi."

Zadzwonili do mnie, a ja powiedziałem "Zrobię to z Delhi."

They said, "There's no way you're going to handle

Oni na to "Nie ma mowy, żebyś otrzymał

a million pounds-worth of University money

grant na milion funtów

sitting in Delhi."

siedząc w Delhi."

So in 2006,

Więc w 2006 roku

I bought myself a heavy overcoat

kupiłem sobie gruby płaszcz

and moved to Newcastle.

i przeprowadziłem się do Newcastle.

I wanted to test the limits

Chciałem sprawdzić granice

of the system.

tego systemu.

The first experiment I did out of Newcastle

Pierwszy eksperyment w Newcastle

was actually done in India.

był de facto przeprowadzony w Indiach.

And I set myself and impossible target:

Zadałem sobie niemożliwy cel:

can Tamil speaking

czy mówiące po tamilsku

12-year-old children

dwunastolatki

in a South Indian village

z wioski na południ Indii

teach themselves biotechnology

mogą samodzielnie nauczyć się

in English on their own?

biotechnologii i to po angielsku?

And I thought, I'll test them, they'll get a zero --

Pomyślałem, że zrobię test. Dostaną zero.

I'll give the materials, I'll come back and test them --

Dam im materiały. Wróce i zrobię test.

they get another zero,

Znów dostaną zero.

I'll go back and say, "Yes, we need teachers for certain things."

Wrócę i powiem "No tak, potrzebujemy nauczycieli do kilku spraw."

I called in 26 children.

Zadzwoniłem do 26 dzieci.

They all came in there, and I told them

Kiedy przyjechały powiedziałem im,

that there's some really difficult stuff on this computer.

że na komputerze jest masa trudnych tematów.

I wouldn't be surprised if you didn't understand anything.

Że nie będę zaskoczony jeśli nic nie zrozumieją.

It's all in English, and I'm going.

Wszystko jest po angielsku, a ja wyjeżdżam.

(Laughter)

(Śmiech)

So I left them with it.

Zostawiłem ich z tym.

I came back after two months,

Wróciłem po dwóch miesiącach,

and the 26 children marched in looking very, very quiet.

przywitało mnie 26 bardzo spokojnych dzieci.

I said, "Well, did you look at any of the stuff?"

Spytałem "I co? Patrzyliście na to?"

They said, "Yes, we did."

Odpowiedzieli "Tak."

"Did you understand anything?" "No, nothing."

"Zrozumieliście coś?" "Nie, nic."

So I said,

Ja na to:

"Well, how long did you practice on it

"A jak długo ćwiczyliście

before you decided you understood nothing?"

zanim stwierdziliście, że nie rozumiecie?"

They said, "We look at it every day."

Odparli "Patrzyliśmy na to codziennie."

So I said, "For two months, you were looking at stuff you didn't understand?"

Ja na to "Przez dwa miesiące gapiliście na coś, czego nie rozumieliście?"

So a 12 year-old girl raises her hand and says,

Na to 12-letnia dziewczynka podnosi rękę i mówi,

literally,

dosłownie,

"Apart from the fact that improper replication of the DNA molecule

"Nie zrozumieliśmy nic poza tym, że

causes genetic disease,

nieprawidłowa replikacja cząsteczki DNA

we've understood nothing else."

wywołuje chorobę genetyczną."

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Oklaski)

(Laughter)

(Śmiech)

It took me three years to publish that.

Opublikowanie tego zajęło mi trzy lata.

It's just been published in the British Journal of Educational Technology.

Artykuł niedawno ukazał się w British Journal of Educational Technology.

One of the referees who refereed the paper said,

Jeden z recenzentów napisał:

"It's too good to be true,"

"To zbyt piękne, by mogło być prawdziwe."

which was not very nice.

co nie było zbyt miłe.

Well, one of the girls had taught herself

Jedna z dziewczynek

to become the teacher.

została nauczycielką.

And then that's her over there.

Widzicie ją teraz.

Remember, they don't study English.

Pamiętajcie, że nie uczyli się angielskiego.

I edited out the last bit when I asked, "Where is the neuron?"

Wyciąłem ostatni fragment, kiedy pytam "Gdzie jest neuron?"

and she says, "The neuron? The neuron,"

a ona mówi "Neuron? Neuron?"

and then she looked and did this.

A potem popatrzyła i zrobiła to.

Whatever the expression, it was not very nice.

Ten gest nie był zbyt miły.

So their scores had gone up from zero to 30 percent,

Ich wyniki podniosły się z zera do 30%,

which is an educational impossibility under the circumstances.

co w tych warunkach jest edukacyjną niemożliwością.

But 30 percent is not a pass.

Ale 30% nie oznacza zdania testu.

So I found that they had a friend,

Odkryłem jednak, że mają przyjaciółkę,

a local accountant, a young girl,

księgową, młodą dziewczynę,

and they played football with her.

z którą zwykle grali w piłkę.

I asked that girl, "Would you teach them

Poprosiłem ją, żeby nauczyła ich

enough biotechnology to pass?"

biotechnologii na tyle, by zdali.

And she said, "How would I do that? I don't know the subject."

Spytała "Jak mam do zrobić? Nawet nie znam zagadnienia."

I said, "No, use the method of the grandmother."

Odparłem "Nie, użyj metody babci."

She said, "What's that?"

"A cóż to takiego?"

I said, "Well, what you've got to do

"Musisz jedynie

is stand behind them

stać za nimi

and admire them all the time.

i podziwiać ich przez cały czas.

Just say to them, 'That's cool. That's fantastic.

Mów im, że to jest świetne i fantastyczne.

What is that? Can you do that again? Can you show me some more?'"

Pytaj co to jest, czy mogą powtórzyć, pokazać więcej."

She did that for two months.

Robiła to przez dwa miesiące.

The scores went up to 50,

Wyniki wzrosły do 50%,

which is what the posh schools of New Delhi,

co jest wynikiem osiągalnym przez szkoły w New Delhi

with a trained biotechnology teacher were getting.

posiadające doświadczonego nauczyciela biotechnologii.

So I came back to Newcastle

Wróciłem więc z wynikami

with these results

do Newcastle

and decided

i uznałem,

that there was something happening here

że dzieje się tutaj

that definitely was getting very serious.

bardzo poważna sprawa.

So, having experimented in all sorts of remote places,

Eksperymentując w wielu różnych odległych miejscach

I came to the most remote place that I could think of.

dotarłem do najodleglejszego miejsca, o jakim mogłem pomyśleć.

(Laughter)

(Śmiech)

Approximately 5,000 miles from Delhi

Około 5 tys. mil od Delhi

is the little town of Gateshead.

jest małe miasteczko Gateshead.

In Gateshead, I took 32 children

Zebrałem tam 32 dzieci

and I started to fine-tune the method.

i zacząłem ulepszać metodę.

I made them into groups of four.

Podzieliłem ich na czteroosobowe grupy.

I said, "You make your own groups of four.

Powiedziałem "Sami utwórzcie czteroosobowe grupy.

Each group of four can use one computer and not four computers."

Każda grupa może korzystać z jednego komputera, nie z czterech."

Remember, from the Hole in the Wall.

Pamiętacie komputer w ścianie?

"You can exchange groups.

"Możecie zmieniać grupy.

You can walk across to another group,

Możecie chodzić pomiędzy grupami,

if you don't like your group, etc.

jeśli grupa wam się nie podoba itd.

You can go to another group, peer over their shoulders, see what they're doing,

Idźcie do innej grupy, zaglądajcie im przez ramię patrząc co robiąm

come back to you own group and claim it as your own work."

wróćcie do swojej grupy i powiedzcie, że sami to wymyśliliście."

And I explained to them

Wyjaśniłem im, sami to znacie,

that, you know, a lot of scientific research is done using that method.

że, mnóstwo badań naukowych jest robionych właśnie w ten sposób.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Oklaski)

The children enthusiastically got after me and said,

Dzieci podeszły bardzo entuzjastycznie i spytały

"Now, what do you want us to do?"

"No to co mamy robić?"

I gave them six GCSE questions.

Dałem im sześć zadań maturalnych.

The first group -- the best one --

Pierwsza grupa, najlepsza,

solved everything in 20 minutes.

rozwiązała wszystkie w 20 minut.

The worst, in 45.

Najgorsza - w 45.

They used everything that they knew --

Użyli wszystkiego, o czym wiedzieli --

news groups, Google, Wikipedia,

usenetu, Google, Wikipedii,

Ask Jeeves, etc.

Ask Jeeves itd.

The teachers said, "Is this deep learning?"

Nauczyciele spytali "Czy coś im z tej wiedzy zostanie?"

I said, "Well, let's try it.

"Sprawdźmy", odparłem,

I'll come back after two months.

"Wrócę po dwóch miesiącach

We'll give them a paper test --

i zrobię im sprawdzian na papierze --

no computers, no talking to each other, etc."

żadnych komputerów, żadnego rozmawiania itd."

The average score when I'd done it with the computers and the groups

Średni wynik, kiedy robiłem test z użyciem komputera i grup

was 76 percent.

wyniósł 76%.

When I did the experiment, when I did the test,

Kiedy zrobiłem sprawdzian,

after two months, the score

po dwóch miesiącach,

was 76 percent.

wynik był 76%.

There was photographic recall

Dzieci zapamiętały wszystko

inside the children,

iście fotograficznie.

I suspect because they're discussing with each other.

Podejrzewam, że to dlatego, że rozmawiały ze sobą.

A single child in front of a single computer

Jedno dziecko naprzeciw jednego komputera

will not do that.

by tego nie dokonało.

I have further results,

Mam dalsze wyniki,

which are almost unbelievable,

które są wręcz niewiarygodne,

of scores which go up with time.

z wynikami wzrastającymi z czasem.

Because their teachers say

Nauczyciele stwierdzili,

that after the session is over,

że po zakończeniu sesji

the children continue to Google further.

dzieci nadal zgłębiały temat w Google.

Here in Britain, I put out a call

Tutaj w Wielkiej Brytanii

for British grandmothers,

zaprosiłem do eksperymentu

after my Kuppam experiment.

brytyjskie babcie.

Well, you know,

No wiecie

they're very vigorous people, British grandmothers.

bardzo żywotne z nich osoby.

200 of them volunteered immediately.

200 z nich zgłosiło się natychmiast.

(Laughter)

(Śmiech)

The deal was that they would give me

Umówiłem się z nimi,

one hour of broadband time,

że jedną godzinę w tygodniu

sitting in their homes,

przeznaczą na siedzenie w domu

one day in a week.

przy szerokopasmowym internecie.

So they did that,

Zrobiły tak.

and over the last two years,

Przez ostatnie dwa lata

over 600 hours of instruction

przeprowadzono przez Skype

has happened over Skype,

ponad 600 godzin wykładów

using what my students call the granny cloud.

z użyciem "chmury babć".

The granny cloud sits over there.

Chmura babć siedzi tam.

I can beam them to whichever school I want to.

Mogę skomunikować je z dowolną szkołą.

(Video) Teacher: You can't catch me.

(Nagranie): Nauczyciel: Nie złapiesz mnie.

You say it.

Teraz wy.

You can't catch me.

Nie złapiesz mnie.

Children: You can't catch me.

Dzieci: Nie złapiesz mnie.

Teacher: I'm the gingerbread man.

Nauczyciel: Jestem chłopcem z piernika.

Children: I'm the gingerbread man.

Dzieci: Jestem chłopcem z piernika.

Teacher: Well done. Very good ...

Nauczyciel: Bardzo dobrze.

SM: Back at Gateshead,

SM: W Gateshead

a 10-year-old girl gets into the heart of Hinduism

dziesięciolatka zgłębia hinduizm

in 15 minutes.

w 15 minut.

You know, stuff which I don't know anything about.

Rozumiecie, rzeczy, o których sam nie mam pojęcia.

Two children watch a TEDTalk.

Dwoje dzieci ogląda TED.

They wanted to be footballers before.

Wcześniej chcieli być piłkarzami.

After watching eight TEDTalks,

Po obejrzeniu ośmiu TEDTalks

he wants to become Leonardo da Vinci.

każdy chce zostać Leonardem da Vinci.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Oklaski)

It's pretty simple stuff.

To bardzo proste.

This is what I'm building now --

To właśnie teraz tworzę.

they're called SOLEs: Self Organized Learning Environments.

Nazywają się SOLE (Samoorganizujące się Środowiska Edukacyjne).

The furniture is designed

Meble zaprojektowano tak,

so that children can sit in front of big, powerful screens,

żeby dzieci mogły siedzieć przed wielkimi ekranami,

big broadband connections, but in groups.

podłączonymi do szybkiego internetu, ale w grupach.

If they want, they can call the granny cloud.

Jeśli chcą, dzwonią do chmury babć.

This is a SOLE in Newcastle.

To jest SOLE w Newcastle.

The mediator is from Pune, India.

Mediator jest z Indii.

So how far can we go? One last little bit and I'll stop.

Jak daleko możemy zajść? Jeszcze jedno zanim skończę.

I went to Turin in May.

W maju pojechałem do Turynu.

I sent all the teachers away from my group of 10 year-old students.

Oddzieliłem wszystkich nauczycieli od grupy 10-letnich uczniów.

I speak only English, they speak only Italian,

Mówię tylko po angielsku, oni tylko po włosku,

so we had no way to communicate.

więc nie mieliśmy jak się porozumieć.

I started writing English questions on the blackboard.

Zacząłem pisać po angielsku zadanie na tablicy.

The children looked at it and said, "What?"

Dzieci spojrzały i spytały "Co?".

I said, "Well, do it."

A ja "No, do dzieła."

They typed it into Google, translated it into Italian,

Wpisały to w Google, przetłumaczyły na włoski,

went back into Italian Google.

wróciły do włoskiego Google.

Fifteen minutes later --

15 minut później...

next question: where is Calcutta?

Następne pytanie: gdzie jest Kalkuta?

This one, they took only 10 minutes.

To im zajęło tylko 10 minut.

I tried a really hard one then.

Tym razem spróbowałem czegoś trudniejszego.

Who was Pythagoras, and what did he do?

Kim był Pythagoras i czego dokonał?

There was silence for a while,

Przez chwilę panowała cisza,

then they said, "You've spelled it wrong.

a potem powiedzieli "Źle napisałeś.

It's Pitagora."

Ma być Pitagoras."

And then,

Potem

in 20 minutes,

po 20 minutach

the right-angled triangles began to appear on the screens.

na ekranach zaczęły się pojawiać trójkąty prostokątne.

This sent shivers up my spine.

Ciarki mi przeszły po plecach.

These are 10 year-olds.

To są dziesięciolatki.

Text: In another 30 minutes they would reach the Theory of Relativity. And then?

Za pół godziny dojdą do teorii względności. A potem?

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Oklaski)

SM: So you know what's happened?

Wiecie co się stało?

I think we've just stumbled across

Chyba właśnie natknęliśmy się

a self-organizing system.

na samoporządkujący się system.

A self-organizing system is one

Samoorganizacja zachodzi wtedy,

where a structure appears

gdy pojawia się struktura

without explicit intervention from the outside.

bez wyraźnej interwencji z zewnątrz.

Self-organizing systems also always show emergence,

Samoorganizacja zawsze objawia się przez emergencję,

which is that the system starts to do things,

tzn. że system zaczyna robić rzeczy,

which it was never designed for.

do których nie został zaprojektowany.

Which is why you react the way you do,

I dlatego właśnie tak reagujecie,

because it looks impossible.

bo wydaje się to niemożliwe.

I think I can make a guess now --

Stawiam hipotezę,

education is self-organizing system,

że edukacja jest samoorganizującym się systemem,

where learning is an emergent phenomenon.

gdzie nauczanie jest zjawiskiem emergentnym.

It'll take a few years to prove it, experimentally,

Udowodnienie tego doświadczalnie zajmie kilka lat,

but I'm going to try.

ale zamierzam spróbować.

But in the meanwhile, there is a method available.

W międzyczasie jest metoda.

One billion children, we need 100 million mediators --

Miliard dzieci, sto milionów mediatorów --

there are many more than that on the planet --

na całej planecie jest więcej ludzi niż potrzeba --

10 million SOLEs,

10 milionów SOLE,

180 billion dollars and 10 years.

180 miliardów dolarów i 10 lat.

We could change everything.

Możemy zmienić wszystko.

Thanks.

Dziękuję.

(Applause)

(Oklaski)