Matthew O'Reilly: "Am I dying?" The honest answer.

302,983 views ・ 2014-09-25

TED


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung
00:12
I've been a critical care EMT for the past seven years in Suffolk County, New York.
0
12824
3693
New York၊ Suffolk County မှာ အရေးပေါ် စောင့်ရှောက်မှု EMT လုပ်တာ ၇ နှစ်ရှိပါပြီ
00:16
I've been a first responder in a number of incidents
1
16517
1842
ယဉ်မတော်တဆမှု ကနေ Sandy မုန်တိုင်းအထိ များပြားလှတဲ့
00:18
ranging from car accidents to Hurricane Sandy.
2
18359
3318
ဖြစ်ရပ်တွေမှာ ပထမဆုံးတုံ့ပြန်ရသူ ဖြစ်ဖူးပါတယ်
အများစုလိုပဲဆိုရင် သေခြင်းဟာခင်ဗျားရဲ့
00:21
If you are like most people, death might be
3
21677
1744
အကြီးမားဆုံး ကြောက်စရာတစ်ခု ဖြစ်ကောင်းဖြစ်မှာပါ
00:23
one of your greatest fears.
4
23421
1968
00:25
Some of us will see it coming.
5
25389
1421
တစ်ချို့က အဲဒါလာနေတာကို မြင်လိမ့်မယ်
00:26
Some of us won't.
6
26810
1999
တစ်ချို့ကျတော့ မမြင်ဘူးပေါ့
00:28
There is a little-known documented medical term
7
28809
2104
ဆေးဖက်ဆိုင်ရာဝေါဟာရ "သေမည့်ဆဲဆဲ" အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး
00:30
called impending doom.
8
30913
1946
မှတ်တမ်းပြုစုထားမှု မရှိသလောက်ပါ။
00:32
It's almost a symptom.
9
32859
1327
အရိပ်အခြည်လောက်ပါပဲ။
အခြားဟာတွေလိုပဲ ဒီအရိပ်လက္ခဏာကို တုံ့ပြန်ဖို့
00:34
As a medical provider, I'm trained to respond
10
34186
1733
00:35
to this symptom like any other,
11
35919
1822
ဆေးဖက်ဝန်ထမ်းဖြစ်တာမို့ ကျင့်သားရထားသူပါ
00:37
so when a patient having a heart attack looks at me
12
37741
1541
နှလုံးရောဂါရှိသူက ကျွန်တော့ကိုကြည့်ပြီး
00:39
and says, "I'm going to die today,"
13
39282
2228
"ကျွန်တော် ဒီနေ့ သေတော့မှာလား"လို့မေးတော့
00:41
we are trained to reevaluate the patient's condition.
14
41510
3726
လူနာရဲ့အခြေအနေကို ပြန်ချင့်တွက်ဖို့ ကျင့်သားရနေပြီ
00:45
Throughout my career, I have responded
15
45236
2146
ကျွန်တော့ အလုပ်သက်တမ်းတ စ်လျှောက်မှာ
00:47
to a number of incidents where the patient
16
47382
1946
မိနစ်ပိုင်းလောက်ပဲ အသက်ရှင်နိုင်မယ့် သူတွေအတွက်
00:49
had minutes left to live
17
49328
1637
ကျွန်တော်ဘာမှမတတ်နိူင်တော့တဲ့
00:50
and there was nothing I could do for them.
18
50965
3125
လူနာတွေ အများအပြားကို တုံ့ပြန်ရခဲ့ဖူးတယ်။
00:54
With this, I was faced with a dilemma:
19
54090
2786
အဲဒါက ဘေးကျပ်နံကျပ်ဖြစ်စရာ ကိ္စစတစ်ခုပါပဲ။
00:56
Do I tell the dying that they are about to face death,
20
56876
3712
သေခါနီးလူနာကို သေရတော့မယ်လို့ ပြောရမလား၊
01:00
or do I lie to them to comfort them?
21
60588
3027
ဒါမှမဟုတ် သူတို့ကိုနှစ်သိမ့်ဖို့ ညာပြောရမလား
01:03
Early in my career, I faced this dilemma
22
63615
2193
အလုပ် အစပိုင်းတုန်းကတော့ ဒီဘေးကျပ်နံကျပ်ကိစ္စမျိုးကို
01:05
by simply lying.
23
65808
1558
လိမ်ပြောပြီးတော့
01:07
I was afraid.
24
67366
1929
ရင်ဆိုင်မိခဲ့ပါတယိဗျာ။
01:09
I was afraid if I told them the truth,
25
69295
2340
သူတို့ကို အမှန်ပြောပြလိုက်ရင် သူတို့တွေ
01:11
that they would die in terror, in fear,
26
71635
3341
ကြောက်ရွံ့ထိတ်လန့်ပြီး ဘဝရဲ့နောက်ဆုံး ကာလတွေကို
01:14
just grasping for those last moments of life.
27
74976
3206
ဆုပ်ကိုင်ရင်း သေသွားမှာကို စိုးရွံ့မိခဲ့တယ်။
01:18
That all changed with one incident.
28
78182
2768
အဖြစ်အပျက်တစ်ခုကြောင့် အဲဒါ ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပါတယ်။
01:20
Five years ago, I responded to a motorcycle accident.
29
80950
2849
လွန်ခဲ့တဲ့၅နှစ်က ဆိုင်ကယ်တိုက်မှုတစ်ခုကို တုံ့ပြန်ခဲ့ရတယ်။
01:23
The rider had suffered critical, critical injuries.
30
83799
2802
စီးသူကအရမ်းဆိုးဝါးတဲ့ ဒဏ်ရာတွေကို ခံစားနေခဲ့ရတာပါ
01:26
As I assessed him, I realized that there was nothing
31
86601
2831
သူ့ကိုတွက်ကြည့်လိုက်တော့ သူ့အတွက်
01:29
that could be done for him,
32
89432
1967
ဘာမှ လုပ်မပေးနိူင်တာ သဘောပေါက်လိုက်တယ်။
01:31
and like so many other cases, he looked me in the eye
33
91399
3265
အခြားများစွာသော ဖြစ်စဉ်တွေလိုပါပဲ သူက ကျွန်တော့ မျက်လုံးဆီကိုကြည့်ပြီး
01:34
and asked that question: "Am I going to die?"
34
94664
4412
ဒီမေးခွန်းမေးတယ် "ကျွန်တော်သေတော့မှာလား" တဲ့
01:39
In that moment, I decided to do something different.
35
99076
3506
ဒီအခိုက်မှာ တစ်မျိုးတစ်ဖုံ လုပ်ကိုင်ဖို့ ကျွန်တော် ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်
01:42
I decided to tell him the truth.
36
102582
2880
သူ့ကို အမှန်အတိုင်း ပြောပြဖို့ပါ။
01:45
I decided to tell him that he was going to die
37
105462
3094
သူ့ကို အမှန်အတိုင်း ပြောပြဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ကာ သူဟာသေတော့မယ်
01:48
and that there was nothing I could do for him.
38
108556
3264
သူ့အတွက် ကျွှန်တော်ဘာမှ လုပ်မပေးနိူင်တော့ဘူးလို့ပါ
01:51
His reaction shocked me to this day.
39
111820
3776
သူရဲ့တုံ့ပြန်မှုက ကျွန်တော့ကို ချောက်ခြားသွားစေခဲ့ပါတယ်
01:55
He simply laid back and had a look
40
115596
1905
သူဟာ နောက်ကို လှဲချလိုက်ပြီး
01:57
of acceptance on his face.
41
117501
2426
သူ့မျက်နှာပြင်ကျတော့ လက်ခံတဲ့ပုံမျိုး ပေါက်နေတယ်
01:59
He was not met with that terror or fear
42
119927
1703
သူကြည့်ရတာ ကျွန်တော် ထင်မှတ်နေခဲ့တဲ့
02:01
that I thought he would be.
43
121630
2380
ကြောက့်ရွံမှု ဒါမှမဟုတ် ခြောက်ြခားမှုတွေ သူမရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါဘူး။
02:04
He simply laid there, and as I looked into his eyes,
44
124010
3212
သူဟာ လှဲနေခဲ့တယ် သူ့မျက်လုံးတွေကို ကြည့်လိုက်တော့
02:07
I saw inner peace and acceptance.
45
127222
2728
အတွင်းစိတ်ငြိမ်းချမ်းမှုနဲ့ လက်ခံမှုကိုတွေ့လိုက်ရတယ်
02:09
From that moment forward, I decided
46
129950
1738
ဒီနောက်မှာ သေခါနီးလူကို အလိမ်အညာတွေနဲ့
02:11
it was not my place to comfort the dying with my lies.
47
131688
4714
အဲဒီအချိန်ကစလို့ ဖြေသိမ့်ဖို့ဟာ ကျွန်တော့ အလုပ်မဟုတ်ဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။
နောက်ဆုံးကာလထဲမှာ ရှိနေကြတဲ့လူနာတွေကို၊
02:16
Having responded to many cases since then
48
136402
2745
အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ အလားတူအဖြစ်မျိုးတွေကို တုံ့ပြန်လာခဲ့ရရာ
02:19
where patients were in their last moments
49
139147
2508
02:21
and there was nothing I could do for them,
50
141655
1856
သူတို့အတွက် ကျွန်တော် ဘာမှမတတ်နိူင်တဲ့ အချိန်မျိုးမှာ
02:23
in almost every case,
51
143511
1639
ဖြစ်စဉ်အားလုံးနီးပါးတိုင်းထဲမှာ
02:25
they have all had the same reaction to the truth,
52
145150
3334
သူတို့အားလုံးက အမှန်တရားကို တုံ့ပြန်မှုကတော့ အတူတူပါပဲ
02:28
of inner peace and acceptance.
53
148484
2066
အတွင်းစိတ်ငြီမ်းချမ်းခြင်းနဲ့ လက်ခံခြင်းပါ
02:30
In fact, there are three patterns
54
150550
2422
တကယ်တော့ ဒီဖြစ်စဉ်တွေမှာ
02:32
I have observed in all these cases.
55
152972
4275
ကျွန်တော် သတိထားမိတဲ့ ပုံစံ ၃ မျိုးရှိပါတယ်။
02:37
The first pattern always kind of shocked me.
56
157247
3656
ပထမပုံစံက ကျွန်တော့ကို အမြဲထိတ်လန့်စေပါတယ်
02:40
Regardless of religious belief or cultural background,
57
160903
3937
ဘာသာ​ရေးယုံကြည်မှု (ဝါ) ယဉ်ကျေးမူနောက်ခံ ဘယ်လိုပဲရှိရှိ
02:44
there's a need for forgiveness.
58
164840
2835
ခွင့်လွတ်ပေးချင်တဲ့ လိုအပ်ချက် တစ်ရပ်ရှိပါတယ်
02:47
Whether they call it sin
59
167675
1546
ဒါကို ဒုစရိက်ပဲခေါ်ခေါ်
02:49
or they simply say they have a regret,
60
169221
2869
ဒါမှမဟုတ် နောင်တရမှု ဆိုဆို
သူတို့ရဲ့အပြစ်မျိုးကို နေရာတိုင်းမှာ တွေ့နိုင်တယ်။
02:52
their guilt is universal.
61
172090
2413
တစ်ခါက နှလုံးရောဂါ အကြီးအကျယ်ဖြစ်နေတဲ့
02:54
I had once cared for an elderly gentleman
62
174503
1396
သက်ကြီး လူကြီးလူကောင်းတစ်ယောက်ကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ခဲ့ဖူးတယ်
02:55
who was having a massive heart attack.
63
175899
2418
02:58
As I prepared myself and my equipment
64
178317
2126
သူ့ရဲ့ဖြစ်အံ့ဆဲ နှလုံးရပ်တန့်မှုအတွက်
03:00
for his imminent cardiac arrest,
65
180443
2925
ကိုယ့်ကိုယ်ကိုနဲ့ ကိရိယာတွေကို ပြင်ဆင်နေတုန်း
03:03
I began to tell the patient of his imminent demise.
66
183368
4353
လူနာအား ရင်ဆိုင်ရတော့မယ့်သေခြင်း အကြောင်းကို စပြောမိလိုက်တယ်
03:07
He already knew by my tone of voice and body language.
67
187721
2998
ကျွန်တော့ အသံအနေအထားနဲ့ ကိုယ်ဟန် အမူအရာအရ သူကသိနေပါပြီ
03:10
As I placed the defibrillator pads on his chest,
68
190719
2666
သူ့ရင်ဘတ်ပေါ် နှလုံးရှော့ရိုက်တဲ့ အပြားကို တင်ပေးလိုက်ကာ
03:13
prepping for what was going to happen,
69
193385
1904
နောက်ဖြစ်လာမယ့်ဟာကို ပြင်ဆင်နေစဉ်
03:15
he looked me in the eye and said,
70
195289
2528
ကျွန်တော့မျက်လုံးကိုကြည့်ပြီး သူပြောလိုက်တာက
03:17
"I wish I had spent more time with my children and grandchildren
71
197817
2700
"အချိန်ကို ကိုယ့်အတွက် သုံးခဲ့မှုအစား
03:20
instead of being selfish with my time."
72
200517
3071
ငါ့မြေးလေးတွေ၊ သားလေးတွေနဲ့ ပိုပြီး ကုန်ဆုံးချင်လိုက်တာ" တဲ့လေ
03:23
Faced with imminent death,
73
203588
2332
ရှောင်လွဲမရနိုင်တဲ့ သေခြင်းတရားနဲ့ ရင်ဆိုင်လိုက်ရတော့
03:25
all he wanted was forgiveness.
74
205920
2934
သူလိုချင်တာက ခွင့်လွတ်မှုပါပဲ။
03:28
The second pattern I observe
75
208854
1888
ကျွန်တော်လေ့လာမိတဲ့ ဒုတိယပုံစံကတော့
03:30
is the need for remembrance.
76
210742
2288
သတိရမှုအတွက် လိုအပ်ချက်ပါ။ ။
03:33
Whether it was to be remembered in my thoughts
77
213030
2257
ကျွန်တော့အတွေးထဲမှာ သတိရဖို့ပဲဖြစ်ဖြစ်
03:35
or their loved ones', they needed to feel
78
215287
1714
သူတို့ချစ်တဲ့လူတွေရဲ့ အတွေးများထဲမှာဖြစ်ဖြစ်
03:37
that they would be living on.
79
217001
2149
သူတို့ဆက်ပြီး ရှင်သန်နေဦးမှာကို ခံစားမိဖို့လိုပါတယ်။
03:39
There's a need for immortality
80
219150
2324
သူတို့ချစ်ကြသူတွေရဲ့ ၊ ဒါမှမဟုတ် ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်၊ ကျွန်တော့အဖွဲ့သားတွေရဲ့
03:41
within the hearts and thoughts of their loved ones,
81
221474
2644
နှလုံးသားတွေထဲမှာ၊ အတွေးတွေထဲမှာ
03:44
myself, my crew, or anyone around.
82
224118
3273
သူတို့ ထာဝရ အသက်ရှင်လျက် ရှိနေမှာကို သူတို့ လိုအပ်ပါတယ်။
03:47
Countless times, I have had a patient look me in the eyes
83
227391
2891
ကျွန်တော့မျက်လုံးတွေကိုကြည့်ပြီး "ကျုပ်ကို သတိရမှာလား"လို့
03:50
and say, "Will you remember me?"
84
230282
3938
မေးတဲ့ လူနာကို ကျွန်တော့မှာ ကြုံတွေ့ခဲ့ရတာ အကြိမ်ကြိမ်ပါပဲ။
03:54
The final pattern I observe
85
234220
2452
လေ့လာမိတဲ့ နောက်ဆုံးပုံစံကတော့ ကျွန်တော့ကို
03:56
always touched me the deepest, to the soul.
86
236672
3228
နှလုံးသားကို အသဲကို အနက်ရှိုင်းဆုံး ထိခိုက်စေခဲ့ပါတယ်
03:59
The dying need to know that their life had meaning.
87
239900
3540
သေခါနီးလူတွေဟာ သူတို့ဘဝဟာ အဓိပ္ပါယ်ရှိခဲ့တာကို သိဖို့လိုပါတယ်
04:03
They need to know that they did not waste their life
88
243440
2782
အဓိပ္ပါယ်မဲ့ လုပ်ရပ်တွေမှာ သူတို့ဘဝ မဖြုန်းတီးခဲ့ဘူး
04:06
on meaningless tasks.
89
246222
2948
ဆိုတာကို သိဖို့လိုပါတယ်
04:09
This came to me very, very early in my career.
90
249170
3149
အဲဒါကိုတော့ ကျွန်တော့အလုပ်သက်တမ်း ခပ်စောစောပိုင်းမှာ နားလည်လာခဲ့တာပါ
04:12
I had responded to a call.
91
252319
2089
ဖုန်းခေါ်လာတာ တစ်ခုကိုဖြေလိုက်တယ်။
04:14
There was a female in her late 50s
92
254408
1924
ကားတစ်စီးထဲမှာ အပြင်းအထန် ပိညှပ်ခံနေရတဲ့
04:16
severely pinned within a vehicle.
93
256332
2058
အသက် ၅၀ နှောင်းပိုင်း မိန်းမတစ်ယောက်ပါ။
04:18
She had been t-boned at a high rate of speed,
94
258390
3678
သူမဟာ မြင့်မားတဲ့အဟုန်နဲ့ ဘေးမှ အတိုက်ခံခဲ့ရတာပါ
04:22
critical, critical condition.
95
262068
2432
သေရေးရှင်ရေး ပြင်းထန်လှတဲ့ အခြေအနေမှာပါ။
04:24
As the fire department worked to remove her from the car,
96
264500
2240
သူမကို မီးသတ်ဌာနက ကားထဲကဆွဲထုတ်တုန်း၊
04:26
I climbed in to begin to render care.
97
266740
2967
ကျွန်တော် သူ့ကိုစပြီးပြုစုဖိဖို့ အထဲကို ဝင်လိုက်တယ်။
04:29
As we talked, she had said to me,
98
269707
3060
ကျွန်တော်တို့ စကားပြောတုန်း သူမပြောလိုက်တာက
04:32
"There was so much more I wanted to do with my life."
99
272767
3213
"ကျွန်မ ဘဝမှာလုပ်ချင်တာတွေ အများကြီးရှိသေးတယ်" တဲ့
04:35
She had felt she had not left her mark on this Earth.
100
275980
3852
ကမ္ဘာပေါ်မှာ သူမရဲ့အမှတ်အသား မချန်ခဲ့ရသေးဘူးလို့ ခံစားနေရတယ်။
04:39
As we talked further, it would turn out
101
279832
1957
နောက်ထပ်ပြီး ပြောတော့ သူမဟာ
04:41
that she was a mother of two adopted children
102
281789
2408
မွေးစာကလေး၂ယောက်ရဲ့ အမေဖြစ်နေတယ်။
04:44
who were both on their way to medical school.
103
284197
3115
၂ယောက်စလုံးက ဆေးကျောင်း တက်တော့မှာလေ။
04:47
Because of her, two children
104
287312
2070
သူမသာ မရှိခဲ့ရင်
04:49
had a chance they never would have had otherwise
105
289382
2718
အဲဒီကလေး၂ယောက် ဆေးကျောင်းကို
04:52
and would go on to save lives in the medical field
106
292100
2221
တက်နိင်ခဲ့လို့ ဆရာဝန်တွေအဖြစ်နဲ့
04:54
as medical doctors.
107
294321
2362
အသက်တွေကို ကယ်နိူင်ခဲ့မှာ မဟုတ်ဘူးလေ။
04:56
It would end up taking 45 minutes
108
296683
1789
သူမကို ကားထဲက ဆွဲထုတ်ဖို့
04:58
to free her from the vehicle.
109
298472
1867
၄၅ မိနစ်ကြာခဲ့တယ်။
05:00
However, she perished prior to freeing her.
110
300339
4230
ဒါပေမဲ့ သူမကို မထုတ်နိုင်သေးခင် ဆုံးသွားခဲ့တယ်။
ရုပ်ရှင်တွေထဲမှာ ခင်ဗျားတို့လည်း တွေ့မြင်ခဲ့ကြမှာ ဆိုတာယုံပါတယ်
05:04
I believed what you saw in the movies:
111
304569
2092
05:06
when you're in those last moments
112
306661
1284
အပြင်းအထန်ထိတ်လန့်ရတဲ့ အဲဒီနောက်ဆုံးကာလတွေမျိုး
05:07
that it's strictly terror, fear.
113
307945
2912
မြင်ခဲ့ကြရမှာပါ။
05:10
I have come to realize, regardless of the circumstance,
114
310857
2678
ကျွန်တော်နားလည်လိုက်တာက အခြေအနေတွေက ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်
05:13
it's generally met with peace and acceptance,
115
313535
2913
အများအားဖြင့် ငြိမ်းချမ်းခြင်းနဲ့ လက်ခံခြင်းကို တွေ့ရပါတယ်၊
05:16
that it's the littlest things, the littlest moments,
116
316448
3692
ဒါက မပြောပလောက်တာလေးတွေ၊ မပြောပလေက်တဲ့ ကာလလေးတွေပါ။
05:20
the littlest things you brought into the world
117
320140
3564
လောကထဲကို ခင်ဗျားယူလာတဲ့ မဖြစ်စလောက်လေးတွေဟာ ခင်ဗျားကို
05:23
that give you peace in those final moments.
118
323704
2929
ဒီနောက်ဆုံး တဒင်္ဂလေးတွေမှာ ငြိမ်းချမ်းမှုကို ပေးတယ်ဆိုတာပါ။
05:26
Thank you.
119
326633
2032
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်
05:28
(Applause)
120
328665
3654
(လက်ခုပ်သံများ)
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7