Tania Luna: How a penny made me feel like a millionaire

Translator: Hayk Zayimtsyan Reviewer: Kristine Sargsyan

I'm five years old, and I am very proud.

Ես հինգ տարեկան եմ, ու շատ հպարտ եմ։

My father has just built the best outhouse

Հայրս հենց նոր ավարտել է Ուկրաինայի մեր գյուղում

in our little village in Ukraine.

լավագույն զուգարանի կառուցումը։

Inside, it's a smelly, gaping hole in the ground,

Ներսից այն ընդամենը գետնի մեջ փորված «բուրումնավետ» հոր է,

but outside, it's pearly white formica

բայց դրսից՝ մարգարտափայլ սպիտակ պատերով շինություն է,

and it literally gleams in the sun.

որ բառիս բուն իմաստով պսպղում է արևի տակ։

This makes me feel so proud, so important,

Ես ինձ այնքա՜ն հպարտ, այնքա՜ն կարևոր եմ զգում, որ

that I appoint myself the leader of my little group of friends

ինքս ինձ "նշանակում եմ" մեր ընկերախմբի պարագլուխ

and I devise missions for us.

ու մեզ համար միսսիաներ եմ մտածում։

So we prowl from house to house

Մենք թափառում ենք տնից տուն,

looking for flies captured in spider webs

գտնում ենք սարդոստայններում բռնված ճանճերի

and we set them free.

ու ազատագրում նրանց։

Four years earlier, when I was one,

Այս ամենից չորս տարի առաջ, երբ ես մեկ տարեկան էի,

after the Chernobyl accident,

Չերնոբիլի վթարից հետո

the rain came down black,

սև գույնի անձրև տեղաց։

and my sister's hair fell out in clumps,

Քրոջս մազերը թափվում էին գլխից խրձերով։

and I spent nine months in the hospital.

Ես ինն ամիս պառկեցի հիվանդանոցում։

There were no visitors allowed,

Այցելություններ չէին թույլատրվում,

so my mother bribed a hospital worker.

և մայրս կաշառել էր հիվանդանոցի աշխատակիցներից մեկին,

She acquired a nurse's uniform,

ձեռք էր բերել բուժքրոջ խալաթ,

and she snuck in every night to sit by my side.

որ ամեն գիշեր ներս սողոսկեր ու մնար ինձ հետ։

Five years later, an unexpected silver lining.

Հինգ տարի անց՝ հույսի անսպասելի շող։

Thanks to Chernobyl, we get asylum in the U.S.

Չերնոբիլի «շնորհիվ» մեզ ապաստան են տալիս ԱՄՆ-ում։

I am six years old, and I don't cry when we leave home

Ես վեց տարեկան եմ, և լաց չեմ լինում, երբ մենք լքում ենք մեր տունն

and we come to America,

ու գնում ենք Ամերիկա։

because I expect it to be a place filled with rare

Որովհետև իմ սպասումներում այդ երկիրը հազվագյուտ տեղ է՝

and wonderful things like bananas and chocolate

լի հրաշքներով, բանաններով ու շոկոլադով,

and Bazooka bubble gum,

ու Բազուկա ծամոններով․․․

Bazooka bubble gum with the little cartoon wrappers inside,

Բազուկա ծամոններով, որոնց մեջ սիրուն "տպեր" կային,

Bazooka that we'd get once a year in Ukraine

որը Ուկրաինայում մեր ձեռքն էր ընկնում տարին մի անգամ,

and we'd have to chew one piece for an entire week.

և որի մեկ հատիկը մենք ծամում էինք մի ամբողջ շաբաթ։

So the first day we get to New York,

Նյու-Յորք հասնելու մեր առաջին օրը

my grandmother and I find a penny

ես ու տատիկս մեր՝ անտունների կացարանի հատակի մեջ

in the floor of the homeless shelter that my family's staying in.

մեկ ցենտանոց մետաղադրամ ենք գտնում։

Only, we don't know that it's a homeless shelter.

Ի դեպ, մենք չգիտեինք, որ դա անտունների կացարան է։

We think that it's a hotel, a hotel with lots of rats.

Մեզ թվում էր, թե դա հյուրանոց է, որտեղ պարզապես առնետներ շատ կան։

So we find this penny kind of fossilized in the floor,

Ինչևէ, մենք գտնում ենք այդ մետաղադրամը՝ գետնի մեջ խրված,

and we think that a very wealthy man must have left it there

և մտածում ենք, որ դա պետք է որ ունևոր մեկը թողած լինի․

because regular people don't just lose money.

չէ՞ որ "հասարակ" մարդիկ հենց այնպես դրամ չեն կորցնում։

And I hold this penny in the palm of my hand,

Ու ես սեղմում եմ այդ ժանգոտ, կպչուն մետաղադրամը

and it's sticky and rusty,

իմ ափի մեջ,

but it feels like I'm holding a fortune.

ու ինձ թվում է, թե ձեռքումս մի ամբողջ հարստություն է։

I decide that I'm going to get my very own piece

Ես որոշում եմ գնել իմ սեփական

Բազուկա ծամոնը։

of Bazooka bubble gum.

And in that moment, I feel like a millionaire.

Եվ այդ պահին ես ինձ միլիոնատեր եմ զգում։

About a year later, I get to feel that way again

Մեկ տարի անց ինձ այցելում է մոտավորապես նույն զգացումը,

երբ աղբարկղում գտնում ենք փափուկ խաղալիքների մի ամբողջ պարկ,

when we find a bag full of stuffed animals in the trash,

and suddenly I have more toys

ու ես միանգամից ունենում եմ ավելի շատ խաղալիք,

than I've ever had in my whole life.

քան ունեցել եմ երբևէ իմ ամբողջ կյանքում։

And again, I get that feeling when we get a knock

Եվս մեկ անգամ՝ նույն զգացումը, երբ մի օր

on the door of our apartment in Brooklyn,

թակում են Բրուքլինի մեր բնակարանի դուռը,

and my sister and I find a deliveryman

և ես ու քույրս հայտնաբերում ենք, որ առաքիչը

with a box of pizza that we didn't order.

մեզ բերել է պիցցա, որը մենք չէինք էլ պատվիրել։

So we take the pizza, our very first pizza,

Մենք, իհարկե վերցնում ենք պիցցան։ Մեր կյանքի առաջին պիցցան։

and we devour slice after slice

Մենք այն վայելում ենք՝ կտոր կտորի ետևից,

as the deliveryman stands there and stares at us from the doorway.

իսկ առաքիչը դռների մոտ կանգնած մեզ է նայում։

And he tells us to pay, but we don't speak English.

Պահանջում է վճարել, բայց մենք անգլերեն չենք հասկանում։

My mother comes out, and he asks her for money,

Դուրս է գալիս մայրս, առաքիչը նրան է խնդրում վճարել,

but she doesn't have enough.

բայց նա էլ այդքան փող չունի։

She walks 50 blocks to and from work every day

Մայրս ամեն օր աշխատանքի գնալիս ու աշխատանքից գալուց 50 խաչմերուկ էր կտրում-անցնում ոտքով՝

just to avoid spending money on bus fare.

ավտոբուսի վրա փող չծախսելու համար։

Then our neighbor pops her head in,

Այստեղ հայտնվում է մեր հարևանը,

and she turns red with rage when she realizes

ու կատաղությունից կարմրում է, երբ հասկանում է, որ

that those immigrants from downstairs

ներքևի հարկի այդ գաղթականները

have somehow gotten their hands on her pizza.

չգիտես ինչպես թաթները դրել են իր պիցցայի վրա։

Everyone's upset.

Բոլորը զայրացած են։

But the pizza is delicious.

Իսկ պիցցան՝ շատ համեղ։

It doesn't hit me until years later just how little we had.

Ես միայն տարիներ հետո հասկացա, թե ինչքան քիչ բան ունեինք մենք:

On our 10 year anniversary of being in the U.S.,

ԱՄՆ-ում ապրելու տասներորդ տարեդարձը

we decided to celebrate by reserving a room

մենք որոշել էինք նշել` սենյակ պատվիրելով

at the hotel that we first stayed in when we got to the U.S.

այն հյուրանոցում, որտեղ մենք առաջին անգամ մնացել էինք ԱՄՆ-ում:

The man at the front desk laughs, and he says,

Ընդունարանի աշխատակիցը ծիծաղում է մեզ վրա:

"You can't reserve a room here. This is a homeless shelter."

"Դուք չեք կարող սենյակ պատվիրել մեզ մոտ: Սա անտուններին կացարան է:"

And we were shocked.

Մենք ցնցված էինք:

My husband Brian was also homeless as a kid.

Ամուսինս` Բրայանը, նույնպես փոքր ժամանակ անտուն է եղել:

His family lost everything, and at age 11,

Նրա ընտանիքը կորցրել է ամեն ինչ, և 11 տարեկանում

he had to live in motels with his dad,

նա ստիպված է եղել հոր հետ ապրել մոթելներում:

motels that would round up all of their food

Այդ մոթելներում նրանց ուտելիքը բռնագրավում ու

and keep it hostage until they were able to pay the bill.

պահում էին այնքան ժամանակ, մինչև նրանք չվճարեին սենյակի վարձը:

And one time, when he finally got his box

Մի անգամ, երբ Բրայանի Frosted Flakes-ի տուփը

of Frosted Flakes back, it was crawling with roaches.

վերջապես վերադարձրել են իրեն, այն լիքն է եղել խավարասերներով:

But he did have one thing.

Բայց մի բան նա ուներ ու պահում էր:

He had this shoebox that he carried with him everywhere

Կոշիկի տուփ, որ նա ամեն տեղ իր հետ ման էր տալիս:

containing nine comic books,

Այդ տուփում նա պահում էր կոմիքսների ինը ալբոմ,

two G.I. Joes painted to look like Spider-Man

երկու G.I. Joe տիկնիկներ` Սարդ-Մարդու կերպարանքով ներկված,

and five Gobots. And this was his treasure.

և հինգ Gobot ռոբոտ-տրանսֆորմերներ: Այդ տուփը նրա գանձն էր:

This was his own assembly of heroes

Այդ տուփում նրա սեփական հերոսներն էին, որ

that kept him from drugs and gangs

նրան հեռու էին պահել թմրադեղերից ու հանցավոր շրջապատից,

and from giving up on his dreams.

ու իր երազանքները կորցնելուց:

I'm going to tell you about one more

Ուզում եմ ձեզ պատմել մեր ընտանիքի` նախկինում անտուն

formerly homeless member of our family.

ևս մեկ անդամի մասին:

This is Scarlett.

Սա Սկարլետն է:

Once upon a time, Scarlet was used as bait in dog fights.

Ժամանակին Սկարլետին օգտագործում էին որպես "խայծ"`

She was tied up and thrown into the ring

շնամարտերում: Նրան կապկպած վիճակում դուրս էին հանում ռինգ,

for other dogs to attack so they'd get more aggressive before the fight.

որպեսզի մյուս շները հարձակվեն նրա վրա ու մինչև մարտի սկիզբն ավելի ագրեսիվանան:

And now, these days, she eats organic food

Հիմա նա սնվում է օրգանական սնունդով ու

and she sleeps on an orthopedic bed with her name on it,

քնում է օրթոպեդիկ ներքնակի վրա, որին նրա անունն է գրված:

but when we pour water for her in her bowl,

Բայց երբ մենք նրա ամանի մեջ ջուր ենք լցնում,

she still looks up and she wags her tail in gratitude.

նա մինչև հիմա նայում է մեզ ու ի նշան երախտագիտության շարժում է պոչը:

Sometimes Brian and I walk through the park with Scarlett,

Երբեմն ես ու Բրայանը Սկարլետի հետ զբոսնում ենք այգում:

and she rolls through the grass,

Նա թավալվում է խոտերի մեջ,

and we just look at her

մենք նայում ենք նրան,

and then we look at each other

հետո` նայում իրար,

and we feel gratitude.

ու երախտագիտության զգացում ենք ապրում:

We forget about all of our new middle-class frustrations

Մոռանում ենք ժամանակակից միջին խավի մեր

and disappointments,

բոլոր խնդիրներն ու հիասթափությունները,

and we feel like millionaires.

ու մեզ միլիոնատեր ենք զգում:

Thank you.

Շնորհակալություն:

(Applause)

(Ծափահարություններ)