What really happens to the plastic you throw away - Emma Bryce

Attığımız plastik şişelerin başına neler geliyor - Emma Bryce

Çeviri: Efser Özer Gözden geçirme: Utku Ertugral

This is the story of three plastic bottles,

Bu, üç tane boş ve kullanılmış

empty and discarded.

plastik şişenin hikayesi.

Their journeys are about to diverge

Onların gezegenin kaderini derinden

with outcomes that impact nothing less than the fate of the planet.

etkileyeceği yolculukları başlamak üzere fakat her yolculuk

But they weren't always this way.

aynı sonuçlanmak zorunda değildir.

To understand where these bottles end up, we must first explore their origins.

Şişelerin nerede sonlandığını anlamak için öncelikle onların kökenini araştırmalıyız.

The heroes of our story were conceived in this oil refinery.

Bu hikayenin kahramanları bir rafineride tasarlandı.

The plastic in their bodies

İçlerindeki plastik yapı monomer

was formed by chemically bonding oil and gas molecules together

olabilmek için kimyasal açıdan petrol ve gaz moleküllerinin

to make monomers.

bir araya gelmesiyle oluştu.

In turn, these monomers were bonded into long polymer chains to make plastic

Bu monomerler topak halde plastik olabilmek için

in the form of millions of pellets.

uzun polimer zincirlere bağlandılar.

Those were melted at manufacturing plants and reformed in molds

Bunlar imalatçı fabrikalarda bizim üçüz şişelerin yapısını düzenleyen

to create the resilient material that makes up the triplets' bodies.

elastik materyal üretimi için eritilip kalıplarda yeniden düzenlendi.

Machines filled the bottles with sweet bubbily liquid

Makineler şişeleri kabarcıklı sıvı ile doldurdu ve

and they were then wrapped, shipped, bought, opened, consumed

devamında paketlendi,sevk edildi, satın alındı,açıldı,tüketildi

and unceremoniously discarded.

ve kabaca atıldı.

And now here they lie,

Şuan burada uzanıyorlar,

poised at the edge of the unknown.

bilinmez bir köşede hazır bir şekilde.

Bottle one, like hundreds of millions of tons of his plastic brethren,

Birinci şişe tıpkı yüz milyonlarca plastik kardeşi gibi

ends up in a landfill.

çöp sahasında kendini bulur.

This huge dump expands each day

Bu büyük çöplük her gün daha da büyüyor.

as more trash comes in and continues to take up space.

çünkü daha çok çöp gelerek yer kaplıyor.

As plastics sit there being compressed amongst layers of other junk,

Plastikler diğer çöp tabakaları ile sıkışırken

rainwater flows through the waste

yağmur suyu atıklara doğru akar

and absorbs the water-soluble compounds it contains,

ve atıkların içerdiği suda eriyen bileşikler çözünür.

and some of those are highly toxic.

Ayrıca bazıları yüksek oranda toksik içerir.

Together, they create a harmful stew called leachate,

Birlikte 'sızıntı su' adında tehlikeli bir karışım oluştururlar

which can move into groundwater, soil and streams,

ki bu karışım ekosistemi zehirleyerek ve doğal hayata zarar vererek

poisoning ecosystems and harming wildlife.

yeraltı sularına, toprağa ve akarsulara yayılır.

It can take bottle one an agonizing 1,000 years to decompose.

Birinci şişemiz yaklaşık olarak 1000 yılda acı verici bir süreçle çözünür.

Bottle two's journey is stranger but, unfortunately, no happier.

İkici şişemizin hikayesi garip ama ne yazık ki daha mutlu değil.

He floats on a trickle that reaches a stream,

Küçük bir su birikintisinde yüzer sonrasında akıntıya kapılır,

a stream that flows into a river,

akıntı nehre doğru yol alır,

and a river that reaches the ocean.

nehir okyanusa ulaşır.

After months lost at sea,

Aylarca denizde kaybolduktan sonra,

he's slowly drawn into a massive vortex, where trash accumulates,

yavaşça çöplerin toplaştığı büyük bir girdabın içine sürüklenir.

a place known as the Great Pacific Garbage Patch.

Bu bölge Büyük Pasifik Okyanusu'nun Yüzen Çöp Adası olarak adlandırılır.

Here the ocean's currents have trapped millions of pieces of plastic debris.

Burası okyanus akıntısının milyonlarca plastik çerçöpü topladığı yer.

This is one of five plastic-filled gyres in the world's seas.

Bu, dünyadaki beş plastik dolu girdaptan sadece biri.

Places where the pollutants turn the water into a cloudy plastic soup.

Bunlar suyu plastik bulamacına dönüştürüp pisleten yerler.

Some animals, like seabirds, get entangled in the mess.

Bazı hayvanlar örneğin deniz kuşları bu karışıklık içerisinde dolanırlar.

They, and others, mistake the brightly colored plastic bits for food.

Onlar ve diğerleri parlak renkli plastik parçalarını yiyecek zannederler.

Plastic makes them feel full when they're not,

Plastic onları aç oldukları halde doygun hissettirir.

so they starve to death

Böylece açlıktan ölürler.

and pass the toxins from the plastic up the food chain.

Ayrıca plastikten gelen toksinler besin zincirine geçer.

For example, it's eaten by lanternfish,

Örneğin, bu hayvan fener balığı tarafından yenilir,

the lanternfish are eaten by squid,

fener balıklarını mürekkep balığı yer,

the squid are eaten by tuna,

mürekkep balıklarını ton balığı yer

and the tuna are eaten by us.

ve ton balığını da biz yeriz.

And most plastics don't biodegrade,

Ayrıca çoğu plastik biyolojik olarak parçalanmaz.

which means they're destined to break down into smaller and smaller pieces

Bu da demektir ki onların kaderi mikro plastik olan

called micro plastics,

daha küçük parçalara ayrılmak.

which might rotate in the sea eternally.

Böylece sürekli denize tekrar dönecektir.

But bottle three is spared the cruel purgatories of his brothers.

Fakat üçüncü şişemiz kardeşlerinin aksine zalimce arafta bırakılmaktan kurtulur.

A truck brings him to a plant

Kamyon onu fabrikaya götürür.

where he and his companions are squeezed flat

Bu fabrikada plastikler sıkıştırılıp düz hale

and compressed into a block.

daha sonra blok hale getirilir.

Okay, this sounds pretty bad, too, but hang in there.

Tamam. Bu biraz kötü gibi görünebilir fakat azıcık daha dayanın!

It gets better.

Daha iyi olacaklar.

The blocks are shredded into tiny pieces,

Bu bloklar yıkanıp kaynatılıp

which are washed and melted,

küçük parçalara ayrılır.

so they become the raw materials that can be used again.

Böylece tekrar kullanılabilecek ham maddelere dönüştürülürler.

As if by magic, bottle three is now ready to be reborn

Sihirli bir şekilde üçüncü şişemiz tamamiyle yeni bir şeye

as something completely new.

dönüşmeye hazırdır.

For this bit of plastic with such humble origins,

Bu naçizane plastik şişe için ise gökyüzü kadar

suddenly the sky is the limit.

limitli bir değişim seçeneği oluşur.