What really happens to the plastic you throw away - Emma Bryce

Translator: Thu Le Reviewer: Tri Nguyen

This is the story of three plastic bottles,

Đây là câu chuyện về ba chiếc chai nhựa

empty and discarded.

rỗng không và đã bị vứt bỏ.

Their journeys are about to diverge

Hành trình của chúng tuy khác nhau

with outcomes that impact nothing less than the fate of the planet.

nhưng đều đem lại những ảnh hưởng đến số phận của Trái Đất.

But they weren't always this way.

Nhưng không phải lúc nào cũng vậy.

To understand where these bottles end up, we must first explore their origins.

Để tìm hiểu về kết cục của những chiếc chai này,

trước hết chúng ta cần khám phá nguồn gốc của chúng.

The heroes of our story were conceived in this oil refinery.

Nhân vật chính của câu chuyện

được hình thành trong nhà máy lọc dầu này.

The plastic in their bodies

Chất dẻo của những chiếc chai

was formed by chemically bonding oil and gas molecules together

được hình thành từ những phân tử hoá học kết hợp giữa dầu và xăng,

to make monomers.

tạo ra các đơn phân.

In turn, these monomers were bonded into long polymer chains to make plastic

Theo trình tự, các đơn phân này tổng hợp với nhau thành

các dải polyme dài, tạo nên chất dẻo

in the form of millions of pellets.

dưới dạng hàng triệu hạt nhỏ.

Those were melted at manufacturing plants and reformed in molds

Chúng được đun chảy trong các nhà máy sản xuất

và chế thành khuôn

to create the resilient material that makes up the triplets' bodies.

để làm nên chất dẻo tạo thành ba chiếc vỏ chai này.

Machines filled the bottles with sweet bubbily liquid

Các nhà máy đổ các chất lỏng có ga vào những chiếc chai,

and they were then wrapped, shipped, bought, opened, consumed

rồi chúng được đóng gói, vận chuyển, mua lại, mở nắp, tiêu thụ,

and unceremoniously discarded.

và bị vứt bỏ không thương tiếc.

And now here they lie,

Và giờ chúng nằm đây,

poised at the edge of the unknown.

ở một xó không ai biết.

Bottle one, like hundreds of millions of tons of his plastic brethren,

Chai thứ nhất, như hàng trăm triệu anh em khác của nó,

ends up in a landfill.

kết thúc cuộc đời mình tại một bãi phế liệu.

This huge dump expands each day

Bãi rác khổng lồ này to ra từng ngày

as more trash comes in and continues to take up space.

do càng ngày có càng nhiều rác thải bị dồn đến đây.

As plastics sit there being compressed amongst layers of other junk,

Trong khi vỏ nhựa bị đè nén bởi nhiều lớp rác thải khác nhau,

rainwater flows through the waste

nước mưa chảy qua đây

and absorbs the water-soluble compounds it contains,

và hấp thụ các hợp chất dễ hoà tan trong nước,

and some of those are highly toxic.

bao gồm cả các hợp chất vô cùng độc hại.

Together, they create a harmful stew called leachate,

Chúng cùng nhau tạo ra một hỗn hợp độc hại có tên "leachate",

which can move into groundwater, soil and streams,

nó có thể di chuyển tới các mạch nước ngầm, đất và các dòng suối,

poisoning ecosystems and harming wildlife.

đầu độc hệ sinh thái và đời sống hoang dã.

It can take bottle one an agonizing 1,000 years to decompose.

Và có thể mất tới 1,000 năm đằng đẵng để chiếc chai thứ nhất này phân huỷ.

Bottle two's journey is stranger but, unfortunately, no happier.

Hành trình của chiếc chai thứ hai, tuy li kì hơn nhưng tiếc thay,

kết cục cũng không khá hơn.

He floats on a trickle that reaches a stream,

Nó trôi qua một dòng suối rồi ra tới một nguồn nước

a stream that flows into a river,

chảy vào một con sông,

and a river that reaches the ocean.

và con sông này chảy ra biển.

After months lost at sea,

Sau nhiều tháng lưu lạc giữa biển khơi,

he's slowly drawn into a massive vortex, where trash accumulates,

nó dần bị nhấn chìm trong một xoáy nước khổng lồ,

nơi rác thải tập trung,

a place known as the Great Pacific Garbage Patch.

có tên "Great Pacific Garbage Patch".

Here the ocean's currents have trapped millions of pieces of plastic debris.

Các dòng hải lưu đã lùa hàng triệu mảnh rác nhựa tới đây.

This is one of five plastic-filled gyres in the world's seas.

Đây là một trong năm hải lưu chính của các đại dương bị lấp đầy bởi rác thải.

Places where the pollutants turn the water into a cloudy plastic soup.

Dòng nước trở nên đục ngầu, đặc quánh do các chất gây ô nhiễm.

Some animals, like seabirds, get entangled in the mess.

Một số động vật như chim biển thường mắc bẫy trong sự hỗn độn này.

They, and others, mistake the brightly colored plastic bits for food.

Chúng và các loài vật khác, thường nhầm những mảnh nhựa màu sắc thành thức ăn.

Plastic makes them feel full when they're not,

Nhựa khiến chúng cảm thấy no trong khi sự thật không phải vậy,

so they starve to death

nên chúng thường chết vì đói,

and pass the toxins from the plastic up the food chain.

và truyền những chất độc hại từ nhựa sang chuỗi thức ăn.

For example, it's eaten by lanternfish,

Ví dụ, khi nhựa bị con cá biển này ăn phải,

the lanternfish are eaten by squid,

và sau đó một con mực lại ăn phải cá biển,

the squid are eaten by tuna,

rồi đến lượt một con cá ngừ ăn phải mực,

and the tuna are eaten by us.

cuối cùng chúng ta ăn phải con cá ngừ này.

And most plastics don't biodegrade,

Và hầu hết nhựa không phân huỷ,

which means they're destined to break down into smaller and smaller pieces

điều này có nghĩa chúng chỉ bị đứt gãy thành các mảnh nhỏ,

called micro plastics,

được gọi là "microplastic",

which might rotate in the sea eternally.

và chúng có thể bị trôi dạt trong đại dương vĩnh viễn.

But bottle three is spared the cruel purgatories of his brothers.

Mặt khác, chiếc vỏ thứ ba được giải thoát khỏi số phận của 2 người anh em

A truck brings him to a plant

Nó được một chiếc xe tải chở tới nhà máy,

where he and his companions are squeezed flat

nơi nó và các cộng sự được ép phẳng,

and compressed into a block.

và nén lại thành từng khối.

Okay, this sounds pretty bad, too, but hang in there.

Nghe tình hình có vẻ tệ, nhưng khoan đã,

It gets better.

câu chuyện không dừng lại ở đó.

The blocks are shredded into tiny pieces,

Những khối này được cắt vụn thành nhiều mảnh nhỏ,

which are washed and melted,

sau đó được rửa sạch và đun chảy,

so they become the raw materials that can be used again.

để trở thành các nguyên liệu thô có thể tái sử dụng.

As if by magic, bottle three is now ready to be reborn

Như một phép màu, chiếc chai thứ ba nay đã sẵn sàng để tái sinh,

as something completely new.

để trở thành một vật dụng hoàn toàn mới.

For this bit of plastic with such humble origins,

Chỉ với một chiếc vỏ chai nhỏ bé,

suddenly the sky is the limit.

bỗng dưng một thế giới mới được mở ra.