Sebastian Wernicke: 1000 TEDTalks, 6 words

Sebastian Wernicke: 1000 TEDTalks, 6 kelime

Çeviri: Zeynep Duygu Tamer Gözden geçirme: Yasemin Bayraktar

There's currently over a thousand TED Talks on the TED website.

Şu an TED websitesinde binden fazla TEDTalk var.

And I guess many of you here think that this is quite fantastic,

Ve sanırım birçoğunuz bunun

çok muhteşem olduğunu düşünüyor --

except for me, I don't agree with this.

benim dışında. Ben böyle düşünmüyorum.

I think we have a situation here.

Bence burada bir sorun var.

Because if you think about it, 1,000 TED Talks,

Çünkü, düşünürseniz, 1000 TEDTalk,

that's over 1,000 ideas worth spreading.

bu yayılmaya değer 1000'i aşkın fikir demek.

Tanrı aşkına

How on earth are you going to spread a thousand ideas?

bin fikri nasıl yayacaksınız?

Even if you just try to get all of those ideas into your head

Sadece bin TED videosunun hepsini izleyerek bütün bu fikirleri

kafanıza sokmayı deneseniz bile,

by watching all those thousand TED videos,

bunu yapmak gerçekten

it would actually currently take you over 250 hours to do so.

250 saati aşkın bir sürenizi alır

And I did a little calculation of this.

Ve basit bir hesaplama yaptım.

Bunu yapan her insan için ekonomiye verilen zarar

The damage to the economy for each one who does this is around $15,000.

yaklaşık 15.000 Dolar.

So having seen this danger to the economy,

Ekonomi üzerindeki bu tehlikeyi gördükten sonra,

bu soruna bir çözüm bulmamız gerektiğini düşündüm.

I thought, we need to find a solution to this problem.

Tüm bunlara yaklaşımım bu.

Here's my approach to it all.

Şu andaki duruma bakarsanız,

If you look at the current situation, you have a thousand TED Talks.

bin TEDTalk var.

Each of those TED Talks has an average length of about 2,300 words.

Bu konuşmalardan her biri ortalama yaklaşık

2.300 kelime uzunluğunda.

Hepsini topladığınızda

Now take this together, and you end up with 2.3 million words of TED Talks,

sonuç 2.3 milyon kelimelik TEDTalk oluyor,

ki bu da yaklaşık üç İncil'e bedel içerik demek.

which is about three Bibles-worth of content.

(Laughter)

Buradaki bariz soru şu,

The obvious question here is, does a TED Talk really need 2,300 words?

bir TEDTalk'un gerçekten 2.300 kelimeye ihtiyacı var mı?

Daha kısa birşey yok mu?

Isn't there something shorter?

I mean, if you have an idea worth spreading,

Demek istediğim, yayılmaya değer bir fikriniz varsa,

eminim 2.300 kelimeden daha az kelime ile

surely you can put it into something shorter than 2,300 words.

anlatabilirsiniz.

The only question is, how short can you get?

Tek soru şu, ne kadar az kelime kullanabilirsiniz?

Bir TEDTalk yapmak için asgari kaç

What's the minimum amount of words you would need to do a TED Talk?

kelimeye ihtiyacınız olur?

Bu soru üzerinde kafa yorarken

While I was pondering this question,

I came across this urban legend about Ernest Hemingway,

Ernest Hemingway hakkında bir şehir efsanesine denk geldim,

Hemingway iddiaya göre buradaki bu altı kelimenin:

who allegedly said that these six words here:

"Satılık: bebek ayakkabısı, hiç giyilmedi,"

"For sale: baby shoes, never worn,"

yazmış olduğu en iyi roman olduğunu söylemiş.

were the best novel he had ever written.

And I also encountered a project called Six-Word Memoirs

Ve Altı-Kelimelik Biyografiler adlı bir projeye rastladım,

insanlara şu soruluyordu,

where people were asked, take your whole life

tüm yaşamınızı lütfen altı kelime ile özetleyin, buradakiler gibi:

and please sum this up into six words, such as these here:

"Gerçek aşkı buldum, bir başkasıyla evlendim.

"Found true love, married someone else."

Ya da "Berbat varoluşa ait bir vakumda yaşıyorum."

Or "Living in existential vacuum; it sucks."

I actually like that one.

Sonuncuyu çok beğendim.

So if a novel can be put into six words

Yani eğer bir roman altı kelimede anlatılabiliyorsa

and a whole memoir can be put into six words,

ve tüm bir biyografi altı kelimede anlatılabiliyorsa,

you don't need more than six words for a TED Talk.

bir TEDTalk için altı kelimeden fazlasına ihtiyacınız yok.

We could have been done by lunch here.

Öğle yemeğine kadar buradaki işimizi bitirebiliriz.

Yani...

(Laughter)

And if you did this for all thousand TED Talks,

Eğer bunu bin TEDTalk'un hepsi için yaparsanız,

you would get from 2.3 million words down to 6,000.

2.3 milyon kelimeden 6.000 kelimeye ineriz.

Bunun gerçekten zahmete değer olduğunu düşündüm.

So I thought this was quite worthwhile.

Bütün arkadaşlarıma en sevdikleri

So I started asking all my friends,

please take your favorite TED Talk and put that into six words.

TEDTalk'u altı kelime ile ifade etmelerini rica etmeye başladım.

So here are some of the results that I received.

İşte aldığım sonuçlardan bazıları. Bence oldukça iyiler.

Örneğin, Dan Pink'in motivasyon üzerine konuşması,

I think they're quite nice.

For example, Dan Pink's talk on motivation, which was pretty good,

ki izlemediyseniz söyleyim oldukça iyiydi:

"Havucu bırakın. Sopayı bırakın. Anlam getirin."

if you haven't seen it: "Drop carrot. Drop stick. Bring meaning."

18 dakikayı aşkın sürede hakkında konuştuğu şey bu.

It's what he's basically talking about in those 18,5 minutes.

Ya da bazıları konuşmacılara göndermeler bile yaptı,

Or some even included references to the speakers,

Nathan Myhrvold ya da Tim Ferriss'in

konuşma tarzı gibi,

such as Nathan Myhrvold's speaking style, or the one of Tim Ferriss,

zaman zaman biraz ağır algılanabilir.

which might be considered a bit strenuous at times.

Buradaki zorlu durum, eğer sistematik olarak bunu yaparsam,

The challenge here is, if I try to systematically do this,

sonuçta elimde bir sürü özetle kalırım, ama

I would probably end up with a lot of summaries,

o kadar arkadaşım kalmaz.

but not with many friends in the end.

Bu nedenle farklı bir yöntem bulmalıydım,

So I had to find a different method, preferably involving total strangers.

tercihen tamamen yabancıları içeren bir yöntem.

Ve neyse ki Mechanical Turk adlı bir site var,

And luckily, there's a website for that, called Mechanical Turk,

yapmak istemediğiniz görevler için

which is a website where you can post tasks

ilan verebileceğiniz bir site, örneğin

that you don't want to do yourself,

"Lütfen bu metni benim için altı kelimede özetleyin."

such as "Please summarize this text for me in six words."

Görevin düşük maliyetli ülkelerde yapılmasına izin vermedim

And I didn't allow any low-cost countries to work on this,

ama yalnızca 10 sente altı kelimelik bir özet alabileceğimi öğrendim,

but I found out I could get a six-word summary for just 10 cents,

bence bu hayli iyi bir fiyat.

which I think is a pretty good price.

O zaman bile, ne yazık ki,

Even then, unfortunately,

her TEDTalk'u ayrı ayrı özetlemek mümkün değil.

it's not possible to summarize each TED Talk individually.

Because if you do the math, you have a thousand TED Talks,

Çünkü hesaplama yaparsanız, bin TEDTalk var,

her biri için ücret 10 sent;

you pay 10 cents each;

you have to do more than one summary for each of those talks,

o konuşmaların her biri için birden fazla özet yapmanız gerekiyor,

because some of them will probably be, or are, really bad.

çünkü bazıları muhtemelen çok kötü, ya da olacak.

So I would end up paying hundreds of dollars.

Yani yüzlerce dolar ödemek zorunda kalırdım.

So I thought of a different way,

Bu nedenle başka bir yöntem aklıma geldi;

by thinking, well, the talks revolve around certain themes.

konuşmalar belirli temalar etrafında dönüyor.

So what if I don't let people summarize individual TED Talks to six words,

Peki ya insanlara bir TEDTalk'u altı kelime ile

özetlemeleri yerine, onlara aynı anda

10 TEDTalk verip, "Lütfen bunun için

but give them 10 TED Talks at the same time

altı kelimelik özet yapın." desem ne olurdu?

and say, "Please do a six-word summary for that one."

Maliyeti yüzde 90 indirirdim.

I would cut my costs by 90 percent.

Yani 60 Dolar'a

So for $60,

I could summarize a thousand TED Talks into just 600 summaries,

bin TEDTalk'u sadece 600 özete

indirebilirdim,

which would actually be quite nice.

ki bu da gayet güzel olurdu.

Some of you might actually right now be thinking,

Bazılarınız şöyle düşünüyor olabilir,

açıkçası 10 TEDTalk'u altı kelimede özetlemek delice.

it's downright crazy to have 10 TED Talks summarized into just six words.

Ama aslında değil,

But it's actually not,

because there's an example by statistics professor Hans Rosling.

çünkü Hans Rosling adında bir istatistik profesörünün bir örneği var.

Sanırım birçoğunuz bir ya da daha fazla konuşmasını izlemişsinizdir.

I guess many of you have seen one or more of his talks.

İnternette sekiz konuşması var,

He's got eight talks online,

ve bu konuşmalar yalnızca dört kelime ile özetlenebilir,

and those can basically be summed up into just four words,

because that's all he's basically showing us, our intuition is really bad.

çünkü aslında bize gösterdiği şey bu:

"bizim sezgimiz çok kötü".

Haksız olduğumuzu her zaman kanıtlıyor.

He always proves us wrong.

So people on the Internet, some didn't do so well.

Yani İnternet'teki insanlar, bazıları iyi bir iş çıkartmadı.

And when I asked them to summarize the 10 TED Talks at the same time,

Yani, 10 TEDTalk'u aynı anda özetlemelerini istediğimde,

bazıları kolay yolu seçti.

some took the easy route out.

Yalnızca genel bir yorumda bulundular.

They just had some general comment.

There were others -- and I found this quite cheeky --

Diğerleri, bana göre oldukça yüzsüzce,

They used their six words to talk back to me

altı kelimeyi bana karşılık vermek için kullandı ve

son zamanlarda Google'da çok vakit geçirip geçirmediğini sordular.

and ask me if I'd been too much on Google lately.

(Laughter)

And finally also, I never understood this,

Ve son olarak, bunu hiç anlamadım,

some people really came up with their own version of the truth.

bazı insanlar gerçekten kendi gerçek versiyonları ile yanıt verdiler.

Bunu içeren herhangi bir TEDTalk bilmiyorum.

I don't know any TED Talk that contains this.

But, oh well.

Ama, olsun. Ancak, sonunda

In the end, however, and this is really amazing,

ve bu gerçekten inanılmaz,

for each of those 10 TED Talk clusters that I submitted,

yolladığım o 10 TEDTalk kümesinin her biri için,

sahiden anlamlı özetler aldım.

I actually received meaningful summaries.

İşte en sevdiklerimden bazıları.

Here are some of my favorites.

Örneğin, yiyecek üzerine tüm TEDTalklar için

For example, for the TED Talks about food,

biri şöyle özetledi: "Yiyecek vücudu, beyni ve çevreyi şekillendiriyor,"

someone summed this up into: "Food shaping body, brains and environment,"

bence bu gayet iyi.

which I think is pretty good.

Ya da mutluluk: "Mutluluk adına çabalamak =

Or happiness: "Striving toward happiness = moving toward unhappiness."

mutsuzluğa adım atmak."

İşte bu noktadaydım.

So here I was.

I had started out with a thousand TED Talks

Bin adet TEDTalk ile başladım

and I had 600 six-word summaries for those.

ve onlar için 600 adet altı kelimelik özetle devam ettim.

Aslında başlangıçta kulağa güzel geliyordu,

Actually, it sounded nice in the beginning,

ama 600 adet özete baktığınızda, bu oldukça fazla.

but when you look at 600 summaries, it's quite a lot, it's a huge list.

Kocaman bir liste.

(Laughter)

Düşündüm ki, muhtemelen bunu ileri bir seviye çıkartmak ve

So I thought, I probably have to take this one step further here

and create summaries of the summaries, and this is exactly what I did.

özetlerin özetlerini çıkarmak zorundaydım -- ve tam da öyle yaptım.

Elimdeki 600 özeti aldım,

So I took the 600 summaries that I had, put them into nine groups

TED.com'da aldıkları reytinglere göre

according to the ratings that the talks had originally received on TED.com

onları dokuz gruba koydum ve insanların

and asked people to do summaries of those.

onların özetlerini yapmalarını istedim.

Yine, bazı yanlış anlamalar vardı.

Again, there were some misunderstandings.

Örneğin, tüm güzel konuşmaların olduğu bir küme oluşturduğumda,

For example, when I had a cluster of all the "Beautiful" talks,

biri nihai tavlama sözünü bulmaya çalıştığımı düşündü.

someone thought I was just trying to find the ultimate pick-up line.

Ama sonunda, inanılmaz bir şekilde,

But in the end, amazingly,

yine, insanlar bunu yapabildi.

again, people were able to do it.

Örneğin, tüm cesur TEDTalklar:

For example, all the courageous TED Talks:

"Insanlar ölüyor," ya da "insan acı çekiyor," da vardı,

"People dying" or "People suffering" was also one,

"basit çözümler ile çevrili" de.

"with easy solutions around."

Ya da en hayret verici TEDTalk için tarif:

Or the recipe for the ultimate jaw-dropping TED Talk:

"Galaksiler arası klasik bestecinin Flickr resimleri."

"Flickr photos of intergalactic classical composer."

Hepsinin temel noktası bu.

I mean that's the essence of it all.

Now I had my nine groups, but, I mean, it's already quite a reduction.

Şimdi, elimde dokuz grup vardı,

ama, yani, oldukça büyük bir düşüş.

But of course, once you are that far, you're not really satisfied.

Ama, elbette, bu kadar ilerlediğinizde, gerçekten tatmin olmuyorsunuz.

Tümüyle ilerlemek istiyordum, sayıyı daha da indirmek istiyordum,

I wanted to go all the way, all the way down the distillery,

bin TEDTalk ile başlayarak.

starting out with a thousand TED Talks.

Bin TEDTalk'un yalnızca altı kelimelik bir özetini istiyordum --

I wanted to have a thousand TED Talks summarized into just six words --

ki bu da içeriği yüzde 99.9997 küçültme demek olurdu.

which would be a 99.9997 percent reduction in content.

Ve sadece 99.50 Dolar öderdim --

And I would only pay $99.50 --

yani yüz dolardan bile daha az bir fiyata.

so stay even below $100 for it.

Tümüyle 50 özet yaptırdım.

So I had 50 overall summaries done.

Bu sefer 25 sent ödedim

This time I paid 25 cents

çünkü görevin biraz daha zor olduğunu düşündüm.

because I thought the task was a bit harder.

And unfortunately, when I first received the answers --

Ne yazık ki cevapları ilk aldığımda --

ve burada cevaplardan altısını göreceksiniz --

and here, you'll see six of the answers -- I was a bit disappointed.

Biraz hayal kırıklığına uğradım.

Because I think you'll agree, they all summarize some aspect of TED,

Bence bana katılırsınız, hepsi TED'in bir yönünü özetliyor,

ama bana biraz sıkıcı geldiler,

but to me, they felt a bit bland,

ya da sadece içlerinde TED'in belli bir yönüne sahiptiler.

or they just had a certain aspect of TED in them.

Neredeyse pes ediyordum ki

So I was almost ready to give up

when one night, I played around with these sentences

bir gece bu cümlelerle oynadım ve burada

aslında güzel bir çözümün olduğunu fark ettim.

and found out that there's actually a beautiful solution in here.

Ve işte

So here it is,

a crowd-sourced, six-word summary of a thousand TED Talks

99.50 Dolar değerinde bin adet TEDTalk'un kitle kaynaklı,

at the value of $99.50:

altı kelimelik özeti:

"Why the worry? I'd rather wonder."

"Merak etmek varken neden endişe edeyim?"

Çok teşekkür ederim.

Thank you very much.

(Applause)

(Alkış)