Sebastian Wernicke: 1000 TEDTalks, 6 words

Sebastian Wernicke: 1000 bài nói chuyện TED, 6 từ

Translator: Phuong Le Reviewer: Trang Do

There's currently over a thousand TED Talks on the TED website.

Hiện nay có hơn 1000 cuộc nói chuyện trên trang mạng TED.

And I guess many of you here think that this is quite fantastic,

Và tôi đoán rằng nhiều người trong số các bạn ở đây

nghĩ rằng điều đó thật là vĩ đại.

except for me, I don't agree with this.

trừ tôi.Tôi không nghĩ vậy.

I think we have a situation here.

Tôi nghĩ rằng chúng ta có 1 vấn đề ở đây.

Because if you think about it, 1,000 TED Talks,

Vì nếu bạn nghĩ về điều này, 1000 cuộc nói chuyện trên TED,

that's over 1,000 ideas worth spreading.

đó là hơn 1000 ý tưởng đáng được truyền bá.

Làm cách nào

How on earth are you going to spread a thousand ideas?

mà bạn có thể truyền bá 1000 ý tưởng?

Even if you just try to get all of those ideas into your head

Kể cả nếu bạn cố gắng nhồi nhét tất cả những ý tưởng đó vào đầu

bằng việc xem cả nghìn video TED đó,

by watching all those thousand TED videos,

thì nó cũng phải tiêu tốn của bạn

it would actually currently take you over 250 hours to do so.

hơn 250 giờ để làm điều này.

And I did a little calculation of this.

Và tôi đã làm một vài phép tính toán như sau.

Thiệt hại đối với nền kinh tế nếu mỗi người làm điều này

The damage to the economy for each one who does this is around $15,000.

là khoảng 15000 đô la Mỹ.

So having seen this danger to the economy,

Vậy nên thấy được mối nguy hiểm này đối với nền kinh tế,

tôi nghĩ rằng, chúng ta cần phải tìm ra 1 giải pháp cho vấn đề này.

I thought, we need to find a solution to this problem.

Đây là phương pháp của tôi.

Here's my approach to it all.

Bạn có thể thấy tình hình là

If you look at the current situation, you have a thousand TED Talks.

bạn có 1000 cuộc nói chuyện TED.

Each of those TED Talks has an average length of about 2,300 words.

Mỗi bài nói TED này có độ dài trung bình

khoảng tầm 2300 từ.

Hãy cộng nó lại với nhau

Now take this together, and you end up with 2.3 million words of TED Talks,

và tóm lại bạn có tới 2.3 triệu từ trong các bài nói chuyện,

bằng với khoảng ba quyển Kinh Thánh.

which is about three Bibles-worth of content.

(Laughter)

Câu hỏi hiển nhiên ở đây là,

The obvious question here is, does a TED Talk really need 2,300 words?

1 bài nói chuyện TED có thực sự cần tới 2300 từ?

Không thể ngắn hơn sao?

Isn't there something shorter?

I mean, if you have an idea worth spreading,

Ý tôi là nếu bạn có 1 ý tưởng đáng được lan truyền,

bạn chắc chắn có thể biến nó trở thành 1 cái gì đó ngắn hơn

surely you can put it into something shorter than 2,300 words.

2300 từ.

The only question is, how short can you get?

Câu hỏi chỉ là bạn có thể làm nó ngắn đến mức nào?

Số từ ít nhất

What's the minimum amount of words you would need to do a TED Talk?

mà bạn cần để tạo nên 1 bài nói chuyện TED là bao nhiêu?

Khi tôi đang trăn trở về câu hỏi này,

While I was pondering this question,

I came across this urban legend about Ernest Hemingway,

tôi đã tình cờ biết được 1 truyền thuyết mới về Ernest Hemingway,

người được cho là tuyên bố rằng 6 từ sau:

who allegedly said that these six words here:

"Bán: giày em bé, còn mới"

"For sale: baby shoes, never worn,"

là cuốn tiểu thuyết vĩ đại nhất ông ấy từng viết.

were the best novel he had ever written.

And I also encountered a project called Six-Word Memoirs

Và tôi cũng bắt gặp 1 dự án tên là Những truyện ký 6 từ

ở đó mọi người được hỏi rằng,

where people were asked, take your whole life

xem xét cả cuộc đời của bạn và tóm tắt nó trong vòng 6 từ, như thể dưới đây:

and please sum this up into six words, such as these here:

"Tìm thấy tình yêu đích thực , cưới một người khác"

"Found true love, married someone else."

hay" Sống trong sự trống rỗng rất tệ"

Or "Living in existential vacuum; it sucks."

I actually like that one.

Tôi thực sự rất thích cái này.

So if a novel can be put into six words

Thế nên nếu một cuốn tiểu thuyết có thể gói gọn trong 6 từ

and a whole memoir can be put into six words,

và cả một truyện ký có thể viết trong 6 từ,

you don't need more than six words for a TED Talk.

bạn không cần quá 6 từ cho một bài nói chuyện TED

We could have been done by lunch here.

và như vậy thì chúng ta đã có thể kết thúc vào giờ trưa.

Ý tôi là ...

(Laughter)

And if you did this for all thousand TED Talks,

Và nếu bạn làm điều này đối với cả nghìn bài nói chuyện TED,

you would get from 2.3 million words down to 6,000.

bạn có thể giảm từ 2.3 triệu từ xuống còn 6000.

Vì vậy tôi nghĩ việc này khá đáng làm.

So I thought this was quite worthwhile.

Vì vậy tôi đã bắt đầu hỏi các bạn của tôi,

So I started asking all my friends,

please take your favorite TED Talk and put that into six words.

hãy chọn một bài nói chuyện TED yêu thích và gói gọn nó trong 6 từ.

So here are some of the results that I received.

Và đây là một vài kết quả tôi thu được.Tôi nghĩ rằng nó khá khả quan.

Thí dụ, bài nói của Dan Pink về sự thúc đẩy,

I think they're quite nice.

For example, Dan Pink's talk on motivation, which was pretty good,

một bài khá hay nếu bạn chưa xem nó:

"Bỏ cà rốt.Bỏ gậy.Mang tới ý nghĩa"

if you haven't seen it: "Drop carrot. Drop stick. Bring meaning."

Đó căn bản là tất cả những gì ông ta đã nói tới trong vòng 18 phút rưỡi.

It's what he's basically talking about in those 18,5 minutes.

một số thậm chí còn bao gồm cả những tham khảo của người nói,

Or some even included references to the speakers,

ví dụ như phong cách nói của Nathan Myhrvold,

hoặc của Tim Ferriss,

such as Nathan Myhrvold's speaking style, or the one of Tim Ferriss,

phong cách mà có thể coi là đôi lúc hơi căng thẳng.

which might be considered a bit strenuous at times.

Thách thức ở đây là, nếu tôi cố gắng thực hiện điều này một cách có hệ thống,

The challenge here is, if I try to systematically do this,

cuối cùng tôi sẽ có thể phải làm việc với rất nhiều tóm tắt,

I would probably end up with a lot of summaries,

nhưng không phải với nhiều bạn.

but not with many friends in the end.

Vì vậy tôi phải tìm ra một giải pháp khác,

So I had to find a different method, preferably involving total strangers.

tốt hơn cả là chỉ liên quan tới người lạ.

Và may mắn thay có một trang web như thế tên là Mechanical Turk,

And luckily, there's a website for that, called Mechanical Turk,

một trang web mà bạn có thể đăng tải các công việc

which is a website where you can post tasks

mà bạn không muốn tự mình làm,

that you don't want to do yourself,

ví dụ như" Hãy tóm tắt đoạn văn bản này trong 6 từ".

such as "Please summarize this text for me in six words."

Và tôi không chấp nhận cho bất kì một quốc gia giá thấp nào làm việc này,

And I didn't allow any low-cost countries to work on this,

nhưng tôi phát hiện ra rằng tôi sẽ nhận được 1 bản tóm tắt 6 từ chỉ với 10 xu,

but I found out I could get a six-word summary for just 10 cents,

cái mà tôi nghĩ rằng là một cái giá khá hợp lí.

which I think is a pretty good price.

Thậm chí khi đó, thật không may,

Even then, unfortunately,

không thể tóm tắt riêng từng bài nói chuyện TED.

it's not possible to summarize each TED Talk individually.

Because if you do the math, you have a thousand TED Talks,

Vi nếu bạn làm một phép toán, bạn có cả nghìn bài nói chuyện TED,

rồi trả 10 xu mỗi bài,

you pay 10 cents each;

you have to do more than one summary for each of those talks,

bạn sẽ phải làm hơn một bản tóm tắt cho mỗi bài nói này,

because some of them will probably be, or are, really bad.

vì nhiều bản trong chúng sẽ có thể rất tệ.

So I would end up paying hundreds of dollars.

Vì vậy tôi đã phải trả hàng trăm đô la.

So I thought of a different way,

Vì thế tôi đã nghĩ ra một cách khác.

by thinking, well, the talks revolve around certain themes.

bằng việc nghĩ rằng những bài nói này xoay quanh những chủ đề nhất định.

So what if I don't let people summarize individual TED Talks to six words,

Chuyện gì sẽ xảy ra nếu tôi không để mọi người tóm tắt

từng bài nói một bằng 6 từ,

mà giao cho họ 10 bài nói TED cùng một lúc

but give them 10 TED Talks at the same time

và nói rằng" Hãy làm bản tóm tắt 6 từ cho chúng"

and say, "Please do a six-word summary for that one."

Tôi có thể giảm đến 90% chi phí.

I would cut my costs by 90 percent.

Thế nên với 60 đô la,

So for $60,

I could summarize a thousand TED Talks into just 600 summaries,

tôi có thể tóm tắt cả nghìn bài nói chuyện TED

thành 600 bản tóm tắt,

which would actually be quite nice.

điều này khá là hay.

Some of you might actually right now be thinking,

Ngay bây giờ nhiều người trong số các bạn cũng có thể đang nghĩ,

thật sự là điên rồ khi tóm tắt 10 bài nói chuyện TED chỉ trong 6 từ.

it's downright crazy to have 10 TED Talks summarized into just six words.

Nhưng thật sự là không như vậy,

But it's actually not,

because there's an example by statistics professor Hans Rosling.

vì có một ví dụ bởi giáo sư thống kê, Hans Rosling.

tôi đoán chắc rằng nhiều người trong số các bạn đã xem một trong số các bài nói của ông ý.

I guess many of you have seen one or more of his talks.

Ông ấy có 8 bài nói trên mạng,

He's got eight talks online,

và tất cả chúng cơ bản đều có thể tóm gọn lại trong 4 từ,

and those can basically be summed up into just four words,

because that's all he's basically showing us, our intuition is really bad.

vì căn bản đó là tất cả những gì ông ấy cho chúng ta thấy,

giác quan của chúng ta thực sự tệ.

Ông ấy luôn chứng tỏ rằng chúng ta sai.

He always proves us wrong.

So people on the Internet, some didn't do so well.

Vì vậy một số người trên mạng Internet không làm tốt lắm.

And when I asked them to summarize the 10 TED Talks at the same time,

Ý tôi là,khi tôi yêu cầu họ tóm tắt 10 bài nói chuyện TED cùng một lúc,

một số chọn cách dễ là

some took the easy route out.

Họ chỉ bình luận chung chung.

They just had some general comment.

There were others -- and I found this quite cheeky --

Cũng có một số khác mà tôi thấy khá táo tợn.

They used their six words to talk back to me

Họ dùng chính 6 từ của họ để cãi lại tôi

và hỏi tôi là liệu có phải gần đây tôi đã dựa dẫm quá nhiều vào Google không.

and ask me if I'd been too much on Google lately.

(Laughter)

And finally also, I never understood this,

và tôi cũng chẳng bao giờ hiểu điều này,

some people really came up with their own version of the truth.

một số người tự nảy ra một phiên bản của riêng họ về sự thật.

tôi không hề biết bất kì một bài nói chuyện TED nào mà có ý tưởng này.

I don't know any TED Talk that contains this.

But, oh well.

Nhưng, tuy nhiên thì cuối cùng,

In the end, however, and this is really amazing,

và nó thực sự rất kì diệu,

for each of those 10 TED Talk clusters that I submitted,

với mỗi chùm 10 bài TED mà tôi đăng,

tôi thực tế đã nhận được nhiều bản tóm tắt giàu ý nghĩa

I actually received meaningful summaries.

Đây là một số bản yêu thích của tôi.

Here are some of my favorites.

Ví dụ như với tất cả các bài nói chuyện TED về thực phẩm,

For example, for the TED Talks about food,

một người nào đó đã tóm tắt nó thành "Thức ăn hình thành cơ thể, bộ não và môi trường,"

someone summed this up into: "Food shaping body, brains and environment,"

cái mà tôi nghĩa là khá hay.

which I think is pretty good.

Hay hạnh phúc: " phấn đấu vươn tới hạnh phúc =

Or happiness: "Striving toward happiness = moving toward unhappiness."

tiến tới bất hạnh."

Và nay tôi như thế này.

So here I was.

I had started out with a thousand TED Talks

Tôi đã bắt đầu với 1000 bài nói chuyện TED

and I had 600 six-word summaries for those.

và tôi có 600 bản tóm tắt 6 từ cho chúng.

Thực tế thì ý tưởng ban đầu khá hay,

Actually, it sounded nice in the beginning,

nhưng khi bạn nhìn thấy 600 bản tóm tắt, nó vẫn khá nhiều.

but when you look at 600 summaries, it's quite a lot, it's a huge list.

Nó là một bản danh sách khổng lồ.

(Laughter)

Vì vậy tôi nghĩ rằng, tôi vẫn cần tiến xa thêm một bước nữa

So I thought, I probably have to take this one step further here

and create summaries of the summaries, and this is exactly what I did.

và tạo nên tóm tắt của tóm tắt -- và đấy chính xác là những điều tôi thực hiện.

Tôi đã lấy 600 bản tóm tắt tôi có,

So I took the 600 summaries that I had, put them into nine groups

chia chúng thành 9 nhóm,

according to the ratings that the talks had originally received on TED.com

theo mức đánh giá phân loại mà các bài nói đã được nhận ban đầu trên TED.com

and asked people to do summaries of those.

và tôi yêu cầu mọi người tóm tắt chúng.

Thêm một lần nữa có những hiểu nhầm.

Again, there were some misunderstandings.

Thí dụ như tôi có một nhóm các bài nói đẹp,

For example, when I had a cluster of all the "Beautiful" talks,

có người nghĩ rằng tôi chỉ đang cố tìm ra lời tán tỉnh hay nhất.

someone thought I was just trying to find the ultimate pick-up line.

Nhưng cuối cùng, thật kì diệu,

But in the end, amazingly,

một lần nữa, có những người có thể làm được.

again, people were able to do it.

Ví dụ như những bài nói TED về dũng cảm:

For example, all the courageous TED Talks:

"Con người đang chết" hay Con người phải chịu đựng," là những cái như vậy,

"People dying" or "People suffering" was also one,

"với những giải pháp đơn giản xung quanh"

"with easy solutions around."

hay công thức cho những bài nói TED gây sốc lớn:

Or the recipe for the ultimate jaw-dropping TED Talk:

"Những bức ảnh Flickr của nhà soạn nhạc cổ điển đại tài ở giữa các thiên hà."

"Flickr photos of intergalactic classical composer."

Ý tôi là đó là cái phần quan trọng nhất.

I mean that's the essence of it all.

Now I had my nine groups, but, I mean, it's already quite a reduction.

Bây giờ tôi đã có 9 nhóm,

nhưng ý tôi là nó quả là sự cắt giảm lớn.

But of course, once you are that far, you're not really satisfied.

Tuy nhiên, mọt khi bạn đã đi xa như vậy thì bạn sẽ không thỏa mãn.

Tôi muốn đi tới tận nhà máy cất,

I wanted to go all the way, all the way down the distillery,

bắt đầu với 1000 bài nói TED.

starting out with a thousand TED Talks.

Tôi muốn có 1000 bài nói TED tóm gọn chỉ trong 6 từ-

I wanted to have a thousand TED Talks summarized into just six words --

nó sẽ là một sự cắt giảm tới 99.9997% về nội dung.

which would be a 99.9997 percent reduction in content.

Và tôi sẽ chỉ phải trả 99.5 đô la.--

And I would only pay $99.50 --

thậm chí là dưới 100 đô la cho việc tóm tắt.

so stay even below $100 for it.

Vì vậy tôi phải tóm gọn 50 bản tóm tắt.

So I had 50 overall summaries done.

Lần này tôi trả 25 xu

This time I paid 25 cents

vì tôi nghĩ rằng công việc khó hơn một chút.

because I thought the task was a bit harder.

And unfortunately, when I first received the answers --

Nhưng không may khi tôi nhận được câu trả lời đầu tiên --

và đây bạn có thể thấy 6 từ của câu trả lời --

and here, you'll see six of the answers -- I was a bit disappointed.

tôi đã hơi thất vọng.

Because I think you'll agree, they all summarize some aspect of TED,

vì tôi nghĩ rằng bạn sẽ đồng ý rằng họ sẽ tóm tắt một vài khía cạnh của TED,

nhưng với tôi chúng có vẻ hơi chung chung,

but to me, they felt a bit bland,

hay chúng chỉ có một số lượng nhất định khía cạnh của TED trong chúng.

or they just had a certain aspect of TED in them.

Vì vậy tôi đã gần như chuẩn bị từ bỏ

So I was almost ready to give up

when one night, I played around with these sentences

khi một đêm tôi chơi chữ với những câu này

và phát hiện ra rằng thực sự có một giải pháp rất hay ở trong đây.

and found out that there's actually a beautiful solution in here.

Và nó đây,

So here it is,

a crowd-sourced, six-word summary of a thousand TED Talks

một nguồn đông đảo 6 từ tóm tắt cho cả nghìn bài nói TED

at the value of $99.50:

chỉ với 99.5 đô la:

"Why the worry? I'd rather wonder."

"Tại sao phải lo lắng? Tôi thà thắc mắc còn hơn."

Cám ơn các bạn.

Thank you very much.

(Applause)

(Vỗ tay)