Suzanne Lee: Grow your own clothes

Translator: Heartfelt Grace Reviewer: Sritala Dhanasarnsombut

So as a fashion designer,

การเป็นนักออกแบบเสื้อผ้าทำให้

I've always tended to think of materials

ดิฉันครุ่นคิดเกี่ยวกับวัสดุนั่นนี่อยู่เสมอ

something like this,

อย่างวัสดุพวกนี้คะ

or this,

หรือไม่ก็แบบนี้

or maybe this.

หรือบางทีก็อาจจะเป็นแบบนี้

But then I met a biologist,

แต่แล้ว ดิฉันก็ได้พบกับนักชีววิทยาคนนึง

and now I think of materials like this --

ซึ่งทำให้ตอนนี้ดิฉันกลับมานึกถึงวัสดุประเภท...

green tea, sugar,

ชาเขียว น้ำตาล

a few microbes and a little time.

จุลินทรีย์นิดนึง และเวลาอีกนิดหน่อย

I'm essentially using a kombucha recipe,

ดิฉันใช้สูตรเพาะเลี้ยงแผ่นเยื่อชาคอมบุนี่เองแหละค่ะ

which is a symbiotic mix

ซึ่งเป็นน้ำหมักที่มีสิ่งมีชีวิตหลายชีวิตอยู่ร่วมกัน

of bacteria, yeasts and other micro-organisms,

ได้แก่พวกแบคทีเรีย ยีสต์ และจุลินทรีย์อื่นๆ

which spin cellulose

ที่ช่วยกันปั่นเส้นใยเซลลูโลส

in a fermentation process.

ในกระบวนการหมักค่ะ

Over time, these tiny threads

พอเวลาผ่าน จะมีเส้นใยเล็กๆ

form in the liquid into layers

เกิดขึ้นในน้ำหมักจนกลายเป็นแผ่นเยื่อ

and produce a mat on the surface.

และเป็นผืนบนผิวหน้าของน้ำหมักค่ะ

So we start by brewing the tea.

ก่อนอื่น เราจะต้องเริ่มจากการต้มน้ำชาก่อน

I brew up to about 30 liters of tea at a time,

ดิฉันต้มครั้งหนึ่งก็ราวๆ 30 ลิตร

and then while it's still hot, add a couple of kilos of sugar.

ตอนที่ชายังร้อนๆอยู่ ก็เติมน้ำตาลไปสองสามกิโล

We stir this in until it's completely dissolved

คนจนน้ำตาลละลายหมด

and then pour it into a growth bath.

แล้วเทลงไปในถังเพาะเลี้ยงเยื่อ

We need to check that the temperature

ต้องวัดอุณหภูมิด้วย

has cooled to below 30 degrees C.

ให้อุณหภูมิลดลงมาไม่เกิน 30 องศา

And then we're ready to add the living organism.

แล้วจึงค่อยใส่จุลินทรีย์ลงไป

And along with that, some acetic acid.

จากนั้นใส่กรดอะซิติกลงไปด้วย

And once you get this process going,

ถ้าหากเราได้เข้าสู่กระบวนการทำน้ำหมักนี่แล้ว

you can actually recycle

พอจะทำรอบใหม่เราก็เอา

your previous fermented liquid.

น้ำหมักครั้งก่อนมาทำเป็นหัวเชื้อได้ค่ะ

We need to maintain an optimum temperature for the growth.

เราต้องรักษาอุณหภูมิที่เหมาะสมสำหรับการเติบโตของแผ่นเยื่อ

And I use a heat mat to sit the bath on

ดิฉันก็เลยใช้แผ่นทำความร้อนรองใต้ถังเพาะเลี้ยง

and a thermostat to regulate it.

แล้วก็ใช้เครื่องปรับอุณหภูมิในการกำหนดอุณหภูมิ

And actually, in hot weather, I can just grow it outside.

จริงๆแล้ว ถ้าอากาศร้อน ก็เพาะเลี้ยงไว้ข้างนอกได้เลย

So this is my mini fabric farm.

อันนี้เป็นฟาร์มเส้นใยขนาดจิ๋วของดิฉันค่ะ

After about three days,

พอผ่านไปราวๆ 3 วัน

the bubbles will appear on the surface of the liquid.

ก็จะมีฟองผุดขึ้นที่ผิวน้ำหมัก

So this is telling us that the fermentation is in full swing.

ซึ่งทำให้เรารู้ว่าการหมักเป็นไปแบบเต็มกระบวนการ

And the bacteria are feeding

และแบคทีเรียก็ใช้

on the sugar nutrients in the liquid.

สารอาหารจากน้ำตาลในน้ำหมัก

So they're spinning these tiny nano fibers

แล้วก็ปั่นเส้นใยขนาดเล็กกระจิ๋วหลิว

of pure cellulose.

ซึ่งเป็นเซลลูโลสล้วนๆ

And they're sticking together, forming layers

เส้นใยพวกนี้พอมาต่อๆรวมๆกันเข้าก็เลยกลายเป็นแผ่นเยื่อ

and giving us a sheet on the surface.

ที่เราเห็นแป็นแผ่นบนผิวน้ำหมักนั่นแหละค่ะ

After about two to three weeks,

พอผ่านไปสัก 2-3 อาทิตย์

we're looking at something which is about an inch in thickness.

เราก็จะได้เห็นเจ้าแผ่นเยื่อนี่ ซึ่งก็หนาเป็นนิ้ว

So the bath on the left is after five days,

ถังหมักทางซ้ายมือนี่หมักไว้ 5 วัน

and on the right, after 10.

ถังขวานี่ 10 วันไปแล้ว

And this is a static culture.

การหมักเป็นอะไรที่ทำแล้วก็ปล่อยไว้เฉยๆ

You don't have to do anything to it;

เราไม่ต้องทำอะไรเพิ่มเติมอีกเลย

you just literally watch it grow.

ก็แค่ดูแผ่นเยื่อที่ค่อยๆหนาขึ้นๆ

It doesn't need light.

เป็นกระบวนการที่ไม่ต้องใช้แสงด้วยซ้ำ

And when it's ready to harvest, you take it out of the bath

และพอเสร็จพร้อมแล้ว ก็แค่เอาออกมาจากถัง

and you wash it in cold, soapy water.

ล่างในน้ำสบู่เย็นๆ

At this point, it's really heavy.

ตอนช่วงนี้ มันจะหนักมากค่ะ

It's over 90 percent water,

เพราะมีน้ำอยู่ด้วยเกินร้อยละ 90

so we need to let that evaporate.

ดังนั้น เราก็ต้องทำให้น้ำระเหยออกไป

So I spread it out onto a wooden sheet.

ดิฉันเอาไปวางแผ่ไว้บนแผ่นไม้

Again, you can do that outside

ซึ่งทำนอกบ้านก็ได้

and just let it dry in the air.

แล้วก็ปล่อยให้มันแห้งไปเอง

And as it's drying, it's compressing,

ตอนที่มันเริ่มแห้ง มันจะหดตัว

so what you're left with, depending on the recipe,

พอเรียบร้อยแล้วก็จะได้เป็น...อันนี้ขึ้นอยู่กับสูตรการหมักนะคะ

is something that's either

ได้เป็นแผ่นเยื่อที่ถ้าไม่

like a really light-weight, transparent paper,

เหมือนกระดาษโปร่งที่เบามากๆ

or something which is much more like a flexible vegetable leather.

ก็จะเป็นเหมือนแผ่นหนังเทียมที่สังเคราะห์จากพืชที่มีความยืดหยุ่นค่ะ

And then you can either cut that out

ถึงตอนนี้ ก็สามารถนำไปตัดแบบ

and sew it conventionally,

และตัดเย็บได้สะดวกง่ายดายค่ะ

or you can use the wet material

หรืออีกที ก็อาจจะใช้แผ่นเยื่อตอนที่ยังเปียกๆอยู่

to form it around a three-dimensional shape.

อัดกรอบวัตถุรูปทรงสามมิติ

And as it evaporates,

พอน้ำระเหยไป

it will knit itself together, forming seams.

มันจะก่อเกี่ยวกันกลายเป็นตะเข็บไปเอง

So the color in this jacket is coming purely from green tea.

อย่างเรื่องสี สีเสื้อตัวนี้ก็มาจากชาเขียวล้วนๆเลยนะคะ

I guess it also looks a little bit like human skin,

ดิฉันว่ามันดูคล้ายๆผิวคนเราอยู่บ้างนะ

which intrigues me.

ซึ่งก็ทำให้ดิฉันแปลกใจอยู่เหมือนกัน

Since it's organic,

เพราะว่าแผ่นเยื่อนี้เป็นสารอินทรีย์

I'm really keen to try and minimize the addition of any chemicals.

ดิฉันก็เลยตั้งใจมากที่จะพยายามไม่ให้มีสารเคมีเพิ่มเข้ามา

I can make it change color without using dye

ดิฉันทำให้สีมันเปลี่ยนได้โดยไม่ใช้สีย้อมได้ด้วยนะ

by a process of iron oxidation.

ก็ใช้กระบวนการอ๊อกซิไดของเหล็ก (กระบวนการเดียวกับการเกิดสนิม)

Using fruit and vegetable staining,

ใช้การย้อมด้วยผักผลไม้

create organic patterning.

ทำเป็นลวดลายเชิงอินทรีย์

And using indigo,

แล้วก็ใช้ผงคราม

make it anti-microbial.

เพื่อกันการขึ้นรา

And in fact, cotton

จริงๆแล้ว ผ้าฝ้าย

would take up to 18 dips in indigo

จะต้องย้อมครามถึง 18 หน

to achieve a color this dark.

ถึงจะได้เป็นสีเข้มขนาดนี้

And because of the super-absorbency of this kind of cellulose,

แต่ว่าเซลลูโลสแบบแผ่นเยื่อนี้สามารถดูดซึมน้ำได้สูงมาก

it just takes one, and a really short one at that.

ก็เลยย้อมเพียงครั้งเดียวก็ใช้ได้ แป่บเดียวด้วยค่ะ

What I can't yet do is make it water-resistant.

แต่สิ่งที่ดิฉันยังปรับปรุงไม่ได้ก็คือความสามารถในการกันน้ำ

So if I was to walk outside in the rain

สมมุติว่าดิฉันเกิดเิิดินอยู่กลางฝน

wearing this dress today,

ใส่ชุดที่ดิฉันใส่มาวันนี้

I would immediately start to absorb

มันก็จะดูดน้ำฝนทันที

huge amounts of water.

ดูดน้ำเยอะมาก

The dress would get really heavy,

ชุดนี้ก็จะหนักขึ้นมหาศาล

and eventually the seams would probably fall apart --

จนทำให้ตะเข็มเสื้อปริแตกหลุดออกจากกัน

leaving me feeling rather naked.

ทิ้งดิฉันไว้ให้ยืนเปลือยกลางสายฝนอะไรแบบนั้น

Possibly a good performance piece,

ดังนั้น ชุดที่ดีมากที่เดียวชุดนี้

but definitely not ideal for everyday wear.

ย่อมไม่ใช่ชุดสำหรับใส่ไ้ด้เป็นประจำทุกวันแน่ค่ะ

What I'm looking for

ดิฉันก็เลยพยายามหา

is a way to give the material

วิธีที่จะทำให้วัสดุ

the qualities that I need.

มีคุณสมบัติอย่างที่ดิฉันต้องการ

So what I want to do is say to a future bug,

และอยากจะบอกแก่คนที่สนใจจะลองทำว่า (เป็นบทกลอน)

"Spin me a thread.

"เชิญลอง ปั่นเส้นใย มาให้ฉัน

Align it in this direction.

สอดเส้น ประสานกัน ให้เข้าที่

Make it hydrophobic.

ทำให้กัน น้ำได้ด้วย จะยิ่งดี

And while you're at it,

แล้วคราวนี้

just form it around this 3D shape."

ทำ3D หุ่นฉันเอย"

Bacterial cellulose is actually already being used for wound healing,

เซลลูโลสจากแบคทีเรียมีการนำไปใช้สมานแผลด้วยนะคะ

and possibly in the future

บางทีอีกหน่อย

for biocompatible blood vessels,

อาจจะใช้ทำเส้นเลือดเทียมแบบชีวภาพ

possibly even replacement bone tissue.

หรืออาจจะใช้ทดแทนเยื่อกระดูก

But with synthetic biology,

แต่ด้วยศาสตร์สาขาชีววิทยาสังเคราะห์ (synthetic biology)

we can actually imagine engineering this bacterium

เราก็เลยสามารถจินตนาการได้ถึงกระบวนการที่จะทำให้แบคทีเีรีย

to produce something

สามารถผลิตสิ่งที่

that gives us the quality,

มีคุณภาพอย่างที่เราต้องการ

quantity and shape

ให้มีปริมาณและรูปร่าง

of material that we desire.

ของวัสดุที่เราอยากให้เป็น

Obviously, as a designer, that's really exciting

ที่ชัดเจนที่สุดในฐานะนักออกแบบก็คือ เรื่องพวกนี้ช่างน่าตื่นเต้นเหลือเกิน

because then I start to think, wow,

เพราะว่ามันทำให้ดิฉันถึงกับคิดว่า โอโห้

we could actually imagine

นี่เราสามารถลองคิดกันจริงจังได้แล้วหรือว่า

growing consumable products.

เราจะเพาะเลี้ยงเครื่องใช้ไม้สอยกันได้จริงๆ

What excites me about using microbes

สิ่งที่ทำให้ดิฉันรู้สึกตื่นเต้นมากเกี่ยวกับการใช้จุลินทรีย์

is their efficiency.

ก็คือประสิทธิภาพของมัน

So we only grow what we need.

คือเราก็เพาะเลี้ยงเอาเฉพาะที่เราต้องการ

There's no waste.

ก็จะไม่มีเศษขยะเหลือออกมาเลย

And in fact, we could make it from a waste stream --

อันที่จริงแล้ว เราใช้น้ำเสียในกระบวนการผลิตได้ด้วยนะคะ

so for example,

ตัวอย่างก็อย่างเช่น

a waste sugar stream

น้ำเสียจากการผลิตน้ำตาล

from a food processing plant.

จากโรงงานผลิตอาหาร

Finally, at the end of use, we could biodegrade it naturally

ท้ายที่สุด ในขั้นตอนสุดท้าย ก็เท่ากับว่าเราบำบัดน้ำเสียพวกนี้ด้วยวิธีธรรมชาติ

along with your vegetable peelings.

แถมยังได้กำจัดพวกเศษผักและเปลือกผลไม้ไปพร้อมๆกันด้วยนะ

What I'm not suggesting is that microbial cellulose

ดิฉันไม่ได้หมายความว่า จะให้แผ่นเยื่อเซลลูโลสจากจุลินทรีย์

is going to be a replacement

มาแทนที่

for cotton, leather or other textile materials.

ผ้าฝ้าย หนัง หรือ สิ่งทออื่นๆนะคะ

But I do think it could be quite a smart and sustainable addition

แต่ดิฉันเชื่อว่ามันจะเข้ามาเป็นสิ่งทอทางเลือกที่ชาญฉลาดและเสริมความยั่งยืน

to our increasingly precious natural resources.

ให้กับทรัพยากรธรรมชาติที่นับวันยิ่งล้ำค่าขึ้นเรื่อยๆ

Ultimately, maybe it won't even be fashion

ยิ่งไปกว่านั้น บางที อาจจะไม่ใช่วงการแฟชั่นด้วยซ้ำ

where we see these microbes have their impact.

ที่เราจะเห็นผลงานจากจุลินทรีย์พวกนี้

We could, for example, imagine

เอาเป็นตัวอย่างว่า เราอาจจะลองคิดจินตนาการไปถึง

growing a lamp, a chair,

การเพาะเลี้ยงจุลินทรีย์ให้เป็นโคมไฟ เก้าอี้

a car or maybe even a house.

รถยนต์ หรือแม้กระทั่งบ้าน

So I guess what my question to you is:

ดังนั้น สิ่งที่ดิฉันว่าดิฉันอยากจะถามคุณๆท่านๆก็คือ

in the future, what would you choose to grow?

ในอนาคต คุณจะเลือกเพาะเลี้ยงอะไรขึ้นมาหละค่ะ?

Thank you very much.

ขอบคุณมากคุ่ะ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

Bruno Giussani: Suzanne, just a curiosity,

บรูโน กียูสสะนิ (ฺBruno Giussani): ซูซาน ผมขอถามอะไรสั้นๆ

what you're wearing is not random. (Suzanne Lee: No.)

เสื้อที่คุณกำลังใส่อยู่นี่ไม่ใช่หยิบสุ่มๆมาใช่ไหมครับ (ซูซาน: ไม่ใช่ค่ะ)

This is one of the jackets you grew?

เสื้อแจ็คเก็ตตัวนี้ก็เป็นตัวหนึ่งที่คุณเพาะเลี้ยงขึ้นมาเองหรือไงครับ

SL: Yes, it is.

ซูซาน: ใช่แล้วค่ะ

It's probably -- part of the project's still in process

น่าจะพูดว่า เสื้อตัวนี้เป็นผลงานส่วนหนึ่งจากกระบวนการที่ยังต้องปรับปรุงอยู่มากกว่าค่ะ

because this one

เพราะว่าเสื้อตัวนี้

is actually biodegrading in front of your eyes.

ที่อยู่ต่อหน้าคุณนี่แหละค่ะ จริงๆแล้วกำลังเสื่อมสลายอยู่ในขณะนี้เลยนะคะเนี่ย

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

It's absorbing my sweat, and it's feeding on it.

ก็มันดูดซึมเอาเหงื่อของดิฉันไปเรื่อยๆนี่คะ

BG: Okay, so we'll let you go and save it, and rescue it.

ฺบรูโน: อ้าว งั้นเหรอครับ งั้นพวกเราจะไม่รั้งคุณไว้แล้วหล่ะครับ คุณต้องพามันกลับไปรักษาตัวหน่อยนะ

Suzanne Lee. (SL: Thank you.)

ซูซาน ลี ครับ (ซูซาน: ขอบคุณมากค่ะ)

(Applause)

(เสียงปรบมือ)